تعطیلات عید فرصت مناسبی است تا در کنار دیگر اقوام ایرانی و پای بلندترین برج دنیا، نوروز باستانی را جشن بگیریم.

به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ هرساله توریست‌های بسیاری از گوشه کنار دنیا برای دیدن جاذبه‌های گردشگری و مکان‌های دیدنی به ایران سفر می‌کنند، اما این سفر و بازدید فقط مختص توریست‌های گردشگری از خارج نیست و این تعطیلات 15 روزه فرصت مناسبی است تا با دیدن اماکن دیدنی و سفر به شمال ایران از طبیعت استان‌های گلستان، گرگان و ترکمن نوروزی لذت ببریم.
نوروز امسال را پای بلندترین برج آجری دنیا جشن بگیرید
نوروز امسال را پای بلندترین برج آجری دنیا جشن بگیرید
گنبد کاووس با قرار‌گیری در جغرافیای شمال شرقی ایران، جزو یکی از جاذبه‌های گردشگری استان گلستان محسوب شده و از مناطق اقتصادی، صنعت گردشگری و بنادر به شمار می‌آید.

نوروز امسال را پای بلندترین برج آجری دنیا جشن بگیرید

همچنین استان گلستان و گنبد کاووس، با توجه به موقعیت جغرافیایی و طبیعتی که مختص خود دارد، در کنار جنگل ناهار‌خوران، مکان‌های دیدنی بسیاری چون؛ بازارچه مرزی اینچه برون گنبد کاووس، سد گلستان، تالاب آلماگل، تالاب آلاگل، تالاب آجی گل، مجتمع سواركاری گنبد کاووس، زیارتگاه و قبرستان خالد نبی، شهر تاریخی جرجان و  برج گنبد قابوس در اولویت انتخاب مسافران است.

بلند ترین برج آجری دنیا

گُنبَدِ کاووس (یا گنبد قابوس) (به ترکمنی Kummet qawuz) مرکز شهرستان گنبد کاووس در استان گلستان ایران است. این شهر به خاطر دارا بودن یکی از بلندترین برج‌های آجری دنیا با همین نام که در قرن یازدهم میلادی بنا شده ، معروف است. این شهر در سدهٔ اخیر مرکز ترکمن‌صحرا محسوب شده و دومین شهر بزرگ استان گلستان پس از گرگان مرکز استان است.

مشخصات بنا

پی‌سازی بنا از زمین سفت آغاز و تا بلندای ۱۵ متری با آجر و مصالح مانند خود بنا انجام شده‌است. درون پای بست یا پی، سردابی وجود داشته که پاکار تاق آن هنوز بر جای است ولی بر اثر کاوش‌های پیاپی کاوشگران که در پی گنج بوده‌اند آثاری از کف آن بر جای نمانده‌است.

بدنه گرد بیرونی گنبد کاووس دارای ۱۵ تَرَک (دندانه نود درجه) است (همانند ستاره ده پر) این ترک‌ها که در سمت‌های آن و به فاصله‌های برابر از یکدیگر قرار دارند، از پای‌بست بنا آغاز و تا زیر سقف گنبدی ادامه می‌یابد و میان این ترک‌ها با کوهه‌ای آجری پر شده‌است. بالای این ترک‌ها (به جز درب ورودی) به اندازه ۱٫۳۴ متر از یکدیگر فاصله دارند. قطر درونی گنبد به بلندای ۹ متر و ۷۰ سانتی‌متر و قطر آن از کف ترک‌ها به بلندای ۱۴ متر و ۶۶ سانتی‌متر و بلندای قطر آن از بالای ترک‌ها یا به گفته‌ای قطر پای‌بست آن ۱۷ متر و ۶ سانتی‌متر است. کلفتی میل از پایین به بالا کرنش کمی دارد و در بلندای ۳۷ متری، گنبد مخروطی بنای برج را تکمیل می‌کند.

این گنبد که در شمال استان گلستان در شهر گنبد کاووس است با آجرهای ویژه دنباله‌دار کفشکی ساخته شده‌است، دو پوسته‌است. گنبد درونی مانند گنبدهای خاکی به شکل نیم تخم‌مرغی و از آجر معمولی است و پوسته بیرونی با آجر دنباله‌دار.

بلندای این گنبد مخروطی ۱۸ متر است و در بدنه شرقی روزنه‌ای جای داده شده که بلندای آن یک متر و نود سانتیمتر است. پهنای روزنه در بالا ۷۳ و در میانه ۷۵ و در پایین ۸۰ است. در گوشه جنوبی آن یک ورودی است که ۵/۱ متر پهنا و ۵۵/۵ متر بلندا دارد. در درون تاق نیم گرد سر در آن، مقرنسی است که به دیده می‌رسد در گام‌های نخستین پیشرفت این گونه آراستگی سازه و گچ‌بری است. شاید این مقرنس ساده ولی زیبا از نخستین نمونه‌های مقرنس‌سازی در بناهای اسلامی باشد که به مرور تکمیل شده‌است. دکتر ویلسن آمریکایی نماینده دانشگاه پنسیلوانیا نیز در بازدید و پژوهشی که از این بنا داشته دربارهٔ این مقرنس‌ها چنین نوشته‌است: بالای درب، درون نیم گرد ورودیگیلویی مقرنسی است که در گام‌های نخستین پیشرفت می‌باشد و این یکی از نمونه‌های آراستن بنا است که از پایه‌های یک معماری که پستر اهمیت پیدا کرده‌است. دو سو نگاشته کوفی، کمربندوار، بدنه را آرایش کرده‌است که یک سوی آن در ۸ متری پای آن و دیگری بالا در زیر گنبد مخروطی است. گونه نوشته کوفی نگاشته‌ها ساده و آجری است و الفبای آن آرایش ندارند. برجسته و خواناست و دورادور آن‌ها قاب مستطیلی شکلی است از آجر.



نوروز امسال را پای بلندترین برج آجری دنیا جشن بگیرید
  
جاذبه های گردشگری گنبد کاووس

شهرستان گنبدکاووس با  مساحت 2059 هکتار در بخش شرقی استان گلستان واقع شده از طرف شمال به جمهوری ترکمنستان، از طرف غرب به شهرستان‌های علی آباد، آق قلا و گرگان، از طرف شرق به شهرستان های کلاله و کوهستانی و جلگه ای تشکیل شده، حد فاصل بین گرگان رود و نوار مرزی ترکمنستان که در بخش داشلی برون قرار گرفته ، مناطق استپی وسیعی را در بر دارد. این مناطق، مهمترین مراتع قشلاقی‌اند. آب و هوای این شهرستان در ارتفاعات آزادشهر و رامیان، معتدل و کوهستانی بوده و در شمال گرگانرود به سوی مرز ترکمنستان به آب و هوای نیمه بیابانی معتدل و نیمه خشک تبدیل می‌شود.

در محل فعلی شهر گنبد کاووس، در دوران کهن، شهری به نام هیرکان و سپس گرگان "جرجان” قرار داشته که به دلیل قرار داشتن در جاده ابریشم از اهمیت بسیاری در بازرگانی برخوردار بوده ‌است. در دوران رضاشاه پهلوی در کنار خرابه های گرگان باستان شهری جدید، با قواعد مدرن شهرسازی بنا شد که گنبد کاووس نام گرفت. در طول دوران‌های متمادی، هنگام حکمرانی سلسله آل زیار این شهر پایتخت ایران بوده‌ است.
نوروز امسال را پای بلندترین برج آجری دنیا جشن بگیرید

درباره نامگذاری این شهر باید گفت که نام آن از قابوس ابن وشمگیر گرفته شده است. قابوس یکی از حاکمان ال زیار بود مرکز حکومتش را در شهر جرجان قدیم یعنی همین گنبدکاووس فعلی قرار داد. گرگان قدیم بر اثر هجوم مغول و تیموریان از بین رفت و در ان شهر جدیدی بنا شد که در سال 1361 هجری شمسی گنبدکاووس نام گرفت.

نوروز امسال را پای بلندترین برج آجری دنیا جشن بگیرید

ازجمله علما و دانشمندانی که دراین جا بودند می‌توان به شاعر بزرگ ترکمن مختومقلی فراغی و شیخ فخرالدین اسعد گرگانی (سراینده ویس ورامین) و ابوعلی سینا دانشمند و فیلسوف و پزشک حاذق ایرانی که مدتها در آنجا ماند و طبابت کرد حکیم جرجانی بود دولت مردان کارامد چون امیر عنصرالمعالی کیکاووس بن سکندربن وشمگیر باکتاب معروف قابوس نامه که برای فرزندش گیلان شاه نگاشت اشاره کرد.

از آن دوران برج آجری قابوس که احتمالاً مدفن سلطان آل زیاری، قابوس بن وشمگیر است که قدیمی‌ترین برج مقبره سبک رازی بوده و ارتفاع آن به ۶۰ متر می‌رسد و بین سال‌های ۱۰۰۶ تا ۱۰۰۷ میلادی بنا شده ‌است. بعد از دورانی بدلیل زلزله شهر گنبد قابوس که نمادی از تمدن اسلامی و جهانی بود با خاک یکسان شده و بعدها بقایای آن در قسمت شرقیِ شهر گنبد قابوس کشف شد.

نوروز امسال را پای بلندترین برج آجری دنیا جشن بگیرید

شهر کنونی به سال ۱۳۰۵ هجری شمسی، در دوران سلسله پهلوی به‌دستور رضاشاه بنیان نهاده شد و به سپاس از قابوس بن وشمگیر نام آن‌ را گنبد قابوس (که اکنون به گنبد کاووس تغییر یافته ‌است) نهادند. نقشه اصلی این شهر توسط کارشناسان آلمانی، مطابق با اصول شهرسازی طراحی شد و از اینرو خیابانهای متقاطعی داشته و با الگوی شطرنجی فاقد معابر تنگ و قدیمی است.

مردم گنبد کاووس 
در گنبد کاووس عمدتاً ترکمن‌ها سکونت دارند، اقوام دیگری نظیر تورک های آذری‌، خراسانی‌ها، سمنانی‌ها و سیستانی‌ها، بلوچ‌ها نیز در این شهر زندگی می‌کنند.


کشاورزی در گنبد کاووس 
 
گنبدکاووس دارای آب و هوای مساعد و خاکی حاصل‌خیز بخصوص خاک های جلگه‌ای لس است. آب کشاورزی از رودها و چاه‌ها فراهم می‌شود و محصولات کشاورزی عبارتند از: گندم، جو، برنج بنشن، و مرکبات این شهرستان همچنین غلات تولیدی را به تهران و شهرهای بزرگ دیگر صادر می‌کند. این شهرستان دارای باغ‌های زیتون فراوان است.


انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار