به گزارش گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، مذاکرات روسیه و بلاروس بر سر موضوع گاز از 4 فوریه 2017 یک قدم هم به جلو حرکت نداشته است. معاون نخست وزیر روسیه، آرکادی دوارکوویچ منتظر پیشنهاد طرف بلاروسی است. اما بلاروس ها فقط پیشنهاد کاهش قیمت گاز از 132 دلار به 83 دلار را در هر 1000 متر مکعب دارند. تقریبا یک سال است که بلاروس یک چیزی میان این دو رقم یعنی 107 دلار پرداخت می کند.
روسیه موضوع گاز را با نفت مربوط می کند و بدین ترتیب با کاهش حجم صادرات «طلای سیاه» بدون عوارض به بلاروس، دولت را تحت فشار قرار می دهد. این ریسک وجود دارد که در سال 2017 بلاروس تنها 12 میلیون تن نفت از روسیه دریافت کند. این یعنی نصف نیاز سالانه پالایشگاه های بلاروس. اما؛ سرگی کیون، رئیس گروه مشاورهای آ-95 اوکراین، عقیده دارد این شرایط، موقعیت خوبی برای اقتصاد بلاروس مهیا کرده است. روسیه به این روش به بلاروس کمک می کند تا بتدریج به قیمت های بازار عادت کند.
خبرنگار یورو رادیو: تلاش بلاروس برای دریافت نفت از اوکراین و دور زدن روسیه بیشتر جنبه سیاسی دارد یا طرح و برنامه واقعی پشت آن است؟
سرگی کیون: به نظر من، مورد اول. چرا که از طرف اوکراین هیچ حرف و خبری در این خصوص نیست و اگر قرار بود محموله ای به بلاروس ارسال شود همه در بازار خبردار می شدند ولی فعلا هیچ بحثی در این رابطه نیست.
خبرنگار یورو رادیو: وقتی اوکراین گاز روسیه را خریداری می کرد، مذاکرات سختی داشت و تحت فشار قرار گرفته بود.
سرگی کیون: بحث تئوری درباره اینکه چه چیزی را از کجا می توانیم وارد کنیم، معمولا کار نمی کند. برای انجام مذاکرات، باید کانال صادراتی جایگزین را پیدا کرد که عملی و اجرایی نیز باشد. برای اوکراین این کانال- واردات گاز از اروپا بود. وقتی جایگزین پیدا شود، همه چی تغییر می کند و به دنبال آن قیمت ها هم عوض می شوند. ولی معلوم نیست بلاروس چقدر می تواند از تجربه اوکراین در این زمینه استفاده کند، چرا که بلاروس از ابتدا جایی خارج از قیمت های بازار قرار گرفته است.
خبرنگار یورو رادیو: این یعنی چه؟
سرگی کیون: نفت روسیه بسیار ارزانتر از قیمت بازار است. حداقل به اندازه عوارض صادرات نفتی روسیه یعنی 100 دلار در تن ارزان تر از قیمت بازار است. با اطمینان می توان گفت هیچ جایگزین دیگری نمی تواند قیمتی مشابه آن پیشنهاد کند.
به عقیده من روسیه با این رفتار خود بلاروس را برای انتقال به قیمت های بازار آماده می کند. چرا که برای روسیه صادرات نفت به بلاروس و از دست دادن 100 دلار در هر تن هیچ سودی ندارد! سوال اینجاست: چرا روسیه باید ضرر کند؟
خبرنگار یورو رادیو: یعنی دوران «نفت در ازای بوسه» به پایان می رسد؟
سرگی کیون: بلی، این دوران در حال عبور است و هر تخفیف و امتیازی روزی به پایان می رسد. تخفیف موضوع موقتی است و باید این را درک کرد. برای همین باید به دنبال جایگزین بود. علاوه بر آن فعلا شرایطی نیست که بلاروس مجبور باشد در یک لحطه با نفت روسیه خداحافظی کند، بلکه به تدریج باید کمبود ان را از منابع دیگر جبران کند.
خبرنگار یورو رادیو: ولی روسیه صادرات خود را کم کرده است.
سرگی کیون: بلی و این بدان معناست که وقتش رسیده تا منابع دیگر جایگزین پیدا شود. بلاروس نباید از چیزی بترسد. در حال حاضر پالایشگاه های این کشور حداقل 2-3 میلیون تن ظرفیت اضافی دارد که می تواند با نفت از منابع دیگر غیر از روسیه تامین شود. اگر فرض کنیم که نفت روسیه با قیمت بازار وارد بلاروس می شود، در مقابل نفت ایران هم چندان گرانتر نبوده و قابلیت رقابتی دارد.
خبرنگار یورو رادیو: بلاروس هم سعی دارد نفت ایران را از طریق اوکراین وارد کند.
سرگی کیون: نفت ایران می تواند با نفت روسیه رقابت کند چرا که بسیار ارزان است. الان موقعیت مناسبی برای بلاروس بوجود آمده و باید سعی کند سریعتر از این فرصت استفاده کند. ایران سعنی می کند جایگاه خود را پس از تحریم ها بدست اورد. الان وقت ان است که بلاروس قراردادی با حجم بالا و قیمت ارزان با ایران ببندد. برای اینکه معلوم نیست بعد از شش ماه چه اتفاقی می افتد. ایران ممکن است قیمت خود را با بازار یکی کند. آنوقت بلاروس دیگر چنین فرصتی نخواهد داشت. ولی در مینسک خیلی ها به این امید زندگی می کنند که روابط در حوزه نفت با روسیه به حالت قبل برگردد. ولی به عقیده من احتمال آن خیلی کم است.
خبرنگار یورو رادیو: سیستم انتقال نفت اوکراین آمادگی بار اضافی را دارد؟
سرگی کیون: این سیستم 20 میلیون تن نفت را هم اگر لازم باشد انتقال می دهد. به اندازه کافی ظرفیت دارد. قبلا روسیه 22 میلیون تن از این طریق به بلاروس ارسال می کرد و بعدا به 16 میلیون تن کاهش یافت. ولی مینسک نمی تواند به راحتی این تغییرات را قبول کند. این موضوع مثل دو دنیای متفاوت برای بلاروس است. دنیایی با تخفیف در اتحادیه اورسیا، و دنیای حقیقی که دیگران در آن زندگی می کنند.
خبرنگار یورو رادیو: کاهش صادرات نفت روسیه ضربه دردناکی به بودجه بلاروس وارد می کند.
سرگی کیون: اوکراین به عنوان بازار بزرگ فروش فرآورده های نفتی بلاروس است. اگر بلاروس نفت را با قیمت بازار بخرد و با قیمت بازار هم فراورده های آن را بفروشد، درآمد حاصل از آن با احتساب مدرنیزه سازی پالایشگاهایش به ویژه پالایشگاه موزیر، قابل قبول خواهد بود. اگر چه که درآمد قبلی از نفت بدون عوارض روسیه را کسب نمی کند، ولی به هر حال پالایش نفت با قیمت بازار برای بلاروس ضرر نخواهد داشت. هرچه ظرفیت پالایشگاه تکمیل شود، قیمت تمام شده محصولات کاهش می یابد و درنتیجه سود بیشتری از فروش می توان بدست آورد.
انتهای پیام/