مهم‌ترین ویژگی‌های اندیشه اسلامی/ لزوم توجه به فقه اسلامی در فضای آکادمیک
به گزارش حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ به نقل از روابط عمومی دانشگاه در مراسم سلسله نشست ها و میزگردهای علمی در دانشگاه عدالت، به همت معاونت علمی دانشگاه دوازدهمین نشست علمی با موضوع «اندیشه اسلامی» در پرتو نظریات مرجع عالیقدر جهان تشیع حضرت آیت الله العظمی هاشمی شاهرودی در روز چهارشنبه 4/12/95 از ساعت 15 و با حضور اساتید و دانشجویان و با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین بیاتی ریاست این دانشگاه، حجت الاسلام و المسلمین اکبر فلاح نژاد برگزار شد.
در این نشست بیاتی، رئیس دانشگاه عدالت با بیان اینکه موضوع اندیشه اسلامی در حقیقت برای تک تک مباحثی که پیش از این پیرامون آنها به بحث نشسته ایم عنوان جامعی است، عنوان کرد: در کتاب اندیشه اسلامی حضرت آیت الله العظمی هاشمی شاهرودی در صفحه 22 عنوانی به چشم می خورد که می تواند سرلوحه کار همه دانشگاه ها و حوزه های علمیه برای اسلامی کردن علوم انسانی استفاده شود و آن موضوع «لزوم احیاء و نهادینه کردن عناوین مختلف فقه اسلامی» است.
وی عنوان کرد: حضرت آیت الله العظمی هاشمی شاهرودی در کتاب اندیشه اسلامی خود می‌فرمایند که عناوین اجتماعی متعددی در فقه اسلامی است که هنوز شناسایی، طراحی و نهادینه نشده است و با احیای آن خیلی از مشکلات اجتماعی و سازمانی ما رفع می‌شود.
بیاتی اضافه کرد: متاسفانه ما عناوین اجتماعی فقه و شریعت را استخراج و مطابق نیاز روز نهادینه نکرده ایم. اگر آنها را استخراج و جمع آوری می کردیم و اثرات آن را از نظر فقهی بررسی و برای آنها تشکیلاتی ایجاد می کردیم، افزون بر کارهای اجتماعی فراوان، فرهنگ و اخلاق اجتماعی جامعه تحت تاثیرات بسیار مثبتی قرار می‌گرفت.
به گفته وی، اگر این کارها صورت گیرد، آن وقت یک جوان در جامعه وقتی ببیند افراد عادل و مورد وثوق، منزلت و جایگاه اجتماعی و حقوق دارند، سعی می کند این صفات را در خود پیاده کند و خود به خود بسیاری از ناهنجاری ها از بین می رود.
بیاتی افزود: در اندیشه شهید صدر و آیت الله هاشمی شاهرودی فقه کلام جایگاه ویژه‌ای در نظام اجتماعی دارد. فقیه در مقام استنباط باید کل جامعه اسلامی را افزون به فرد مورد نظر قرار دهد، امروز جریمه دیرکرد بانک‌ها شاید در فقه فردی مباح باشد اما به نوعی روح ربا را در جامعه زنده می‌کند.
وی بیان کرد: مکانیزیم بانکداری ربوی استفاده از ظرفیت عقود مشارکتی است که نتیجه عدم توجه فقه کلان است.
حجت‌الاسلام بیاتی با بیان اینکه نسخه فقه خرد به درد فقه کلان نمی خورد، عنوان کرد: در ساحت فقه کلان باید فقه طوری استنباط شود که افزون بر منفعلانه نبودن مبتنی بر آموزه های قرآن، سنت و تضمین کننده اهداف نظام اسلامی باشد.
رییس دانشگاه عدالت اظهار داشت: به عنوان مثال فقیه باید در نظام بانکی طرحی را ارائه دهد که به مشارکت حقیقی منتهی شود در حالی که امروز سرمایه گذاران ما در سود حقیقی بانک‌ها مشارکت ندارند.
وی با اشاره به اینکه فقیه در مقام استنباط باید کل جامعه اسلامی را افزون به فرد مورد نظر قرار دهد، گفت: امروز جریمه دیرکرد بانک‌ها که مراجع نیز نسبت به آنها حساسیت نشان دادند شاید در فقه فردی مباح باشد اما به نوعی روح ربا را در جامعه زنده می‌کند.
حجت‌الاسلام بیاتی نظام قضائی اسلام را پیشرو دانست و ابراز کرد: در فقه اسلامی شاهد باید عادل باشد، از طرفی در جامعه امروز برای احراز این عدالت باید نهادسازی صورت گیرد.
در ادامه این مراسم، حجت الاسلام و المسلمین اکبر فلاح نژاد عنوان کرد: طی 200 سال گذشته یک مواجهه تمدنی بین اسلام و غرب صورت گرفته که در آن شیوه علما متفاوت است. علما در مواجه با غرب چهار شیوه داشتند که شیوه علمایی همچون امام راحل با نگاه به آینده بر اندیشه ناب اسلامی و ساخت تمدن اسلامی تأکید داشت.
گروهی از متفکران و عالمان سنت گرا بودند که اعتقاد داشتند برای مقاوم سازی جامعه اسلامی باید درها را به روی غرب بست و جلوی تفکرات و سوالات غربی را گرفت.
حجت‌الاسلام فلاح نژاد با اشاره به شیوه گروه دیگری از علما در مواجهه با غرب اظهار داشت: برخی دیگر، روشنفکران مسلمان یا کسانی بودند که سولات غربی را وارد می‌دانستند اما در مقابل آن به اسلام حق نداده و کوتاه می آمدند.
حجت الاسلام و المسلمین فلاح نژاد با اشاره به گروه دیگر گفت: دسته دیگر سکولار مسلمان بودند که احکام فردی اسلام را قبول دارند اما در تفکر تمدنی سکولار هستند.
وی با اشاره به دسته دیگر از علما ابراز داشت: دسته دیگر مسلمانان و روشنفکرانی بودند که به مسائل روز توجه داشتند در واقع مسلمانی آنان بر روشنفکری غلبه داشت نمونه آن علامه طباطباعی، شهید مطهری و سردمدار این راه امام راحل بودند که در دفاع از تمدن اسلامی و اندیشه های ناب آن تعصب داشتند. به فرموده شهید بهشتی «روحانیت بایستی همواره 20 سال از جامعه خود جلوتر باشد. متفکری که از جامعه خود جلوتر نباشد نمی تواند راهنما باشد و راه نشان دهد».
حجت‌الاسلام اکبر فلاح نژاد با اشاره به شاخصه های اندیشه امام راحل و آیت الله هاشمی شاهرودی گفت: امام راحل حاکمیت اسلام را بنا کرد که در آن اصالت با ثقلین است. امام راحل آورنده یک تفکر ناب بود و آن تفکر اندیشه ناب اسلامی بود. اندیشه اسلامی اندیشه‌ای جامع است. امام راحل و شاگردانش به ویژه آیت الله هاشمی شاهرودی این تفکر اندیشه اسلامی را عمومی کردند.
وی با اشاره به کتاب اندیشه اسلامی آیت الله هاشمی شاهرودی یادآور شد: استکبار ستیزی، عدالت محوری، اجتهاد، اعتدال محوری، توحید محوری، عقل محوری، اعتقاد به معاد، وحدت امت اسلامی، اشتغال، دفاع از حقوق دیگران از ویژگی های اندیشه اسلامی است.
انتهای پیام/
