به گزارش خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران، محمدمهدی میرزایی سال 1353 هنرمند خوش ذوق و متولد دیار غزنین افغانستان است. حدود بیست سال پیش به ایران آمده  و فارغ‌التحصیل رشته حقوق از دانشگاه خوارزمی است. در هنر خوشنویسی مهارت دارد و خط نستعلیق را در محضر اساتیدی همچون «عجمی»، « نیکبخت» و «محمدعلی قربانی» فراگرفته و مدتی هم در محضر استاد «محمد حیدری» به فراگیری خط شکسته پرداخته است. او برپایی چندین نمایشگاه همچون نمایشگاه خوشنویسان افغانستان در فرهنگسرای خاوران (سال 1383)، نمایشگاه غدیر در فرهنگسرای ورزش (سال 1384)، نمایشگاه دستاوردهای اتباع افغانستان در سالن وزارت کشور (سال 1387) و نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم (سال 1387) را در کارنامه هنری خود دارد که با استقبال فراوانی روبرو بوده است.

برای آشنایی بیشتر با این هنرمند برجسته گفتگویی را ترتیب دادیم که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید.

    

 

میرزایی:  خوشنویسی را از پدر بزرگ مرحومم «میرزا ابراهیم» که از بزرگان قومی افغانستان و از خوشنویسان ماهر زمان خود بودند، به ارث برده‌ام. از دوران راهنمایی هم با توجه به این ارثیه‌ای که در وجودم داشتم شروع به قلم‌زنی کردم؛ البته در آن سال‌ها برادر بزرگترم «محمدجواد» از شاگردان ممتاز استاد «امیرخانی» در ایران بود و آثار وی بیشتر ترغیبم می‌کرد که به‌صورت حرفه‌ای در این مسیر گام بردارم. از آنجایی هم که خوشنویسی هنر اصیل و سنگینی است و مهارت در آن حوصله زیادی را می‌طلبد، هنگام ورودم به ایران در محضر اساتید بزرگی حاضر شدم. بازار خوشنویسی در ایران رنگ و بوی دیگری داشت و دوستان ایرانی‌ام در این راه بسیار تشویق و کمکم کردند.

میرزایی: زمانی که ما به موسیقی غربی گوش می‌دهیم آیا با زبان آن‌ها آشنا هستیم که بخواهیم از آن لذت ببریم، قطعا خیر. اما هنگامی که به آن گوش می‌کنیم احساسمان این است که خودمان می‌نوازیم، بنابراین تمامی هنرها دارای یک زبان بین‌المللی هستند و هیچ فرقی نمی‌کند که مخاطب به تماشای یک نقاشی از ایتالیا می‌نشیند یا اینکه سیاه مشقی از اصفهان را میبیند. بارها در نمایشگاه‌ها و گالری‌هایی که برگزار کردم شاهد بودم افرادی  که با زبان فارسی هیچ آشنایی ندارند هنگام تماشای اثار خوشنویسی بسیار متحیر می‌شوند و می‌گویند این آثار به لحاظ حجم، سیاه و سفیدی‌هایی که دارد بی‌نظیر است. ممکن است خارجی‌ها با الفبای فارسی آشنا نباشند اما وقتی این الفباها را در کنار یکدیگر می‌بینند وحدت آن‌ها را حس می‌کنند و از آن لذت می‌برند.

میرزایی: خوشنویسی برخاسته از ذات، فرهنگ و ادبیات مردم ایران است و من تاکنون فردی را ندیده‌ام که به خوشنویسی علاقمند نباشد و دید بسیار خوبی نسبت به هنر خوشنویسی دارند. از زمانهای قدیم هم هنرمندان قهار و قدرتمندی در این عرصه فعالیت کرده‌اند و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هم هنرمندان بزرگی به منصه ظهور رسیدند و شاگردان زیادی را تربیت کردند. ایرانیانی که به دیدن آثار من می‌آیند وقتی متوجه می‌شوند اهل افغانستانم بسیار خوشحال می‌شوند و می‌گویند زبان فارسی چه گستره‌ای دارد و ما از آن  بی‌خبریم. آن‌ها معتقدند مردمان هر دو کشور می‌توانند از طریق هنر و فرهنگ مشترک به یک وحدت کلی برسند و اساسا هنر می‌تواند منبع وحدت شود.

* باشگاه خبرنگاران: از مشکلات فراروی هنرمندان بویژه خوشنویسان در جامعه افغانستان بگویید؟

میرزایی: دنیا دو ملت ایران و افغانستان را به عنوان مردمانی با فرهنگ می‌شناسد. وقتی از ایران نام می‌برند به یاد بزرگان هنری این سرزمین مانند حافظ، سعدی و...می‌افتند. وقتی از افغانستان سخن می‌گویند به یاد رابعه بلخی و ...می‌افتند. این‌ها همگی نشاندهنده یک عظمت، تاریخ بزرگ، مهربانی، زیبایی و عشق در این سرزمین فرهنگی است. اگر مشکلات اقتصادی گریبانگیر هنرمندان نشود و خطاطان بتوانند به‌راحتی قلم بزنند باور کنید هنرمندانی از افغانستان، تاجیکستان و ایران در عرصه‌های بلند گام خواهند برداشت که دنیا را تحت‌تاثیر خود قرار خواهد داد. 

میرزایی: این موضوع را اصلا قبول ندارم و معتقدم بسیاری از خوشنویسان بزرگ و قهار با دست چپ می‌نویسند و  آثارشان بی‌نظیر است.  اینکه گفته می‌شود چپ‌دستان افراد باهوشی هستند کاملا حرف درستی است.

میرزایی: معتقدم زمانی که برای مثال سوره مبارکه «حمد» را از قرآن کریم برای نوشتن انتخاب می‌کنم، از همان (ب) بسم الله و نقطه آغازینش تا (ن) والضالین هم پیام الهی و شرعی را مطرح می‌کنم و هم اینکه این پیام را با خلق یک اثر هنری زیبا به عالم منتقل می‌کنم. انتخاب اشعار، ادبیات و جملات بزرگان هم به این صورت است و هر کدام جایگاه ویژه خود را دارند و پیام آن‌ها می‌توانند سینه به سینه و نگاه به نگاه در عالم منتقل و فراگیر شود.

میرزایی: همسرم «شکیلا عالمی» از هنرمندان بسیار بزرگ، هوشمند و ماهر در زمینه تذهیب، مینیاتور و آبرنگ است و ایرانیان با آثار او به خوبی اشنا هستند. دخترم نیز از دوران کودکی نقاشی می‌کشد و توانسته تا سن 9 سالگی 4 نمایشگاه در تهران داشته باشد  و اثار زیادی را خلق کند. ما خانواده‌ خودجوشی هستیم.

میرزایی: آثار برخی خطاطان بزرگ ایرانی و افغانستانی را به روی دیوارهای منزلم نصب کرده‌ام، البته هر کدام که گران و نایاب بوده تنها به کپی آن بسنده کرده‌ام و به تماشای آن‌ها می‌نشینم. چند  نقاشی هم از دوستان ایرانی‌ام در منزل دارم.

دوست دارم به زدوی نمایشگاهی را در تهران برگزار کنم و در آن از همه اساتیدم که با جامعه افغانستان در ارتباط بودند و خیرشان به ملت ما رسیده و همینطور همه هنرمندان سرزمینم قدردانی کنم.

انتهای پیام/