به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری تحلیلی الوقت، تمدید قانون تحریم‌ها علیه ایران(ISA) از سوی کنگره آمریکا که با عنوان قانون داماتو نیز شناخته می‌شود را موجب ایجاد چالش‌هایی جدی در روند اجرای برجام عنوان کرد. 

اما این قانون که به تحریم صنایع نفت و گاز کشورمان مرتبط می‌شود، پس از شکل‌گیری توافق هسته‌ای و در سند برجام تعیین تکلیف شده بود. 

یکی از تحریم‌های کلیدی که در بخش 4 پیوست 2 برجام مورد اشاره قرار گرفته‌، تحریم‌های موضوع قانون ISA خصوصاً، موارد مربوط به نفت، گاز و پتروشیمی ایران است که به صراحت در بخش 3-4 پیوست 2 برجام مورد اشاره قرار گرفته‌است. 

در واقع، عمده‌ تحریم‌های مندرج در قانون ISA در قالب بندهای 1 تا 8 مورد (a) از بخش 5 این قانون آمده که تمامی این موارد، در پیوست 2 برجام به عنوان تحریم‌هایی که ایالات متحده باید اجرای آن را متوقف و در ادامه لغو نماید، گنجانده شده است.

علاوه بر این، درست در پایان ماده 26 و پس از درج عبارات فوق در خصوص تعهدات ایالات متحده، آمده است: 

«ایران اعلام کرده است که تحمیل یا بازگرداندن تحریم های مشخص شده در پیوست دو یا وضع تحریم‌های جدید هسته‌ای را به منزله مبنایی برای توقف کلی یا جزئی اجرای تعهدات خود وفق این برجام، تلقی خواهد نمود».
 
اما اکنون برخی معتقدند که تصویب (ISA) از سوی مجلس نمایندگان آمریکا، صرفا نقض برجام محسوب نمی‌شود و تنها زمانی که قانون مذکور به‌مرحله اجرا درآید، می‌توان از نقض سند برجام سخن به میان آورد.

 
*مونیز: قانون تحریم‌های ضدایرانی کنگره، نقض برجام نیست


شبکه المنار لبنان به‌نقل از خبرگزاری اسپوتینگ اعلام کرد؛ واشنگتن قانون تمدید تحریم‌ها از سوی کنگره آمریکا را نقض توافق هسته‌ای با ایران نمی‌داند.

«ارنست مونیز» وزیر انرژی آمریکا اظهار داشت: تمدید تحریم‌های ضد ایرانی، به هیچ وجه نقض برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) محسوب نمی‌شود. مونیز روز دوشنبه در مصاحبه با دو روزنامه آمریکایی گفت: ایران این اقدام کنگره را نقض توافق هسته‌ای می‌داند، اما من با رعایت عدالت اعلام می‌کنم که ما اقدام مذکور را جزو اقدامات ناقض برجام نمی‌دانیم.

 
*کارشناس آمریکایی: اقدام نمایندگان آمریکایی نقض صریح توافق هسته‌ای است


اما شبکه العالم در گزارشی نوشت: «مایکل جونز» تحلیل‌گر سیاسی آمریکایی از ایالت ایندیانا درباره تصویب تمدید 10 ساله تحریم‌های ایران از سوی سنا و کنگره و ادعای مقامات آمریکا مبنی بر عدم نقض توافق هسته‌ای به واسطه این اقدام گفت: این اقدام نقض صریح توافق هسته‌ای است.

چون طرح تمدید 10 ساله قانون تحریم‌های ایران، با بیش از دوسوم آراء در مجلس نمایندگان و سنای آمریکا به تصویب رسیده است.


* ISAونقض برجام به روایت واشنگتن‌پست

روزنامه آمریکایی «واشنگتن‌پست» طی یادداشتی در بررسی این مسئله، باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده را ناتوان از مقاومت در برابر تمدید تحریم‌های ایران توصیف کرده و نوشت: اکنون که دو بدنه پارلمانی (سنا و کنگره) بصورت قاطع به آن رای داده‌اند، اوباما نمی‌تواند مانع آن شود.

اما واشنگتن‌پست تاکید می‌کند که دولت آمریکا از تهدید کردن به وتوی این طرح دست برداشته زیرا رای اکثریت (دوسوم نمایندگان) به قدری با این طرح همراه است که وتوی اوباما را نقض می‌کند.


*برجام تعهد بین‌المللی است، به مسائل داخلی آمریکا ارتباطی ندارد


در ایام بررسی برجام محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان در نشست خبری مشترک با لوندگ سورسورن، وزیر خارجه مغولستان(2/10/94)  پیرامون اختلافات داخلی آمریکا در پایبندی به برجام گفت: خود دولت آمریکا باید مشکلات داخلی‌اش را به روش‌هایی که خودش می‌داند حل کند و این قاعده روابط بین‌المللی است. تصمیم‌گیری داخلی نمی‌تواند هیچ دولتی را از تعهدات بین‌المللی مصون کند یا تعهدات بین‌المللی را از دوش یک دولت بردارد؛ این توقعی است که ما از دولت آمریکا داریم.

هم‌چنین وی در خردادماه سال جاری طی اظهارات خود در مجلس شورای اسلامی با اشاره به این‌که قانون ISA مغایر برجام است، اظهار داشت: اینجا ما تاکید می‌کنیم که برجام مشخص است، اهداف برجام، چارچوب‌های برجام و دولت آمریکا؛ ربطی هم به این ندارد که دولت کجاست، کنگره کجاست و چه کسی در کاخ سفید نشسته - تعهدات بین المللی دولت آمریکا مشخص است و نباید تحریم‌ها مجددا ایجاد شود.


*مصوبه کنگره آمریکا نقض صریح برجام است/ سیاست مبتنی برخوش بینی به آمریکا، شرایط را بدتر خواهد کرد


«فواد ایزدی» کارشناس مسائل آمریکا در گفت‌و‌گو با خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به این‌که قانون جدید مصوب در کنگره آمریکا نقض برجام است و کاخ سفید از اول ژانویه 2017 به‌شکل رسمی و کاملا جدی این نقض را آغاز می‌کند، اظهار داشت: پیش‌بینی می‌کنیم که درخصوص توافق هسته‌ای، وضعیت آینده ما بدتر از شرایط فعلی خواهد بود ومسئولان باید در سیاست ما نسبت به آمریکا طی سه سال گذشته که سیاستی مبتنی بر خوش‌بینی و اعتماد به طرف مقابل بوده، تغییر و بازبینی ریشه‌ای ایجاد کنند.

وی ضمن بیان این‌که با امضای قانون کنگره توسط رئیس جمهور آمریکا قانون مذکور اجرایی می‌شود، به دلایل ناقض برجام بودن این قانون اشاره وتصریح کرد: ممکن است گفته شود که اوباما با تعلیق مفاد قانون کنگره، جلوی اجرای آن‌را می‌گیرد، اما اگر این اقدام نیز صورت گیرد 20 روز دیگر ترامپ رئیس جمهور آمریکا خواهد بود؛ بنابراین هیچ نهادی برای ما ضمانت نکرده که ترامپ هم رویه اوباما را ادامه می‌دهد.

ایزدی با اشاره به این‌که کشور ما به یک طراحی نوین در رابطه با اقدامات آمریکا نیاز دارد، گفت: با این روند ما در عمل به‌نظر مثبت ریاست جدید کاخ سفید وابسته می‌شویم که در سند برجام این نوع وابستگی قید نشده است.

وی با بیان این‌که بر اساس بند 26 سند برجام، دوباره ارائه کردن قوانین موجود در پیوست دوم سند مذکور نقض برجام محسوب می‌شود، تاکید کرد: قانون تحریم ایران (ISA) در پیوست دوم برجام به‌صراحت اشاره شده لذا آوردن مجدد این قانون نقض برجام است.


* وقتی قانونی از سوی کنگره لازم‌الاجرا می‌شود، یعنی برجام نقض شده است
اما «محمد شهیدی» کارشناس حقوق بین‌الملل در گفت‌و‌گوی خود با خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، ضمن اشاره به استنباط حقوقی از مفاد و ضمائم برجام، اظهار داشت: هرگونه حرکت به‌سمت وضع قانون جدید در زمینه تحریم‌های ضدایرانی توسط آمریکا، می‌تواند مقدمه‌ای برای نقض برجام باشد، بنابراین هرگونه تحریمی به‌ویژه در حوزه نفت و گاز از سوی هر سازمان، نهاد یا کشوری می‌بایست برداشته شده و نباید تحریم‌های جدیدی علیه کشورمان اعمال شود.

وی با بیان این‌که داشتن حالت قانونی مصوبات کنگره به‌معنای لازم‌الاجرا بودن آن است، گفت: قانون معنا و مفهوم خاص خود را داشته و درواقع مجموعه مقرراتی است که ضمانت اجرایی دارد، لذا وقتی قانونی از سوی کنگره لازم‌الاجرا می‌شود یعنی برجام نقض شده است.

 

تحلیل تمامی صاحبنظران حقوقی و سیاسی حاکی از آن است که قانون جدید کنگره آمریکا، نقض صریح برجام است؛ چه اوباما آن‌را امضا بکند و چه منتظر بماند تا بدنه پارلمانی آمریکا این اقدام را انجام دهد. 

بنابراین هرگونه بیانی که صرفا اجرایی شدن قانون مجلس نمایندگان را ناقض برجام بداند، غیرکارشناسی و نادرست است چرا که مصوبه کنگره به خودی خود لازم‌الاجراست.
 
گزارش از: وحید امیدی موحد
 
انتهای پیام/