شکارچی بزرگ در آسمان امن/ باوری که در نیروهای مسلح باور شد

دانلود PDF

"باور 373" علاوه بر توانایی درگیری با اهداف آیرودینامیک، توانایی درگیری با موشک‌های بالستیک، کروز و همچنین موشک‌های دیگر را دارد.

به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از گذشته تا به امروز، فراز و نشیب‌های زیادی را گذرانده‌اند؛ به طوری که در زمان رژیم پهلوی به طور کامل، وابسته به کشورهای غربی بودند و تمام تجهیزات خود را از آن‌ها و با صرف مبالغ زیادی خریداری می‌کردند و در مقابل، آن‌ها نیز هیچ بهایی به متخصصان داخلی نمی‌دادند.

این روند ادامه داشت تا پس از پیروزی "انقلاب اسلامی" و سقوط رژیم پهلوی نیروهای مسلح ایران که دچار دگرگونی و تحول شده بودند، دست به کار شدند و توانستند بعد از "جنگ تحمیلی"، با غنیمت‌هایی که از جنگ گرفته بودند و با روش "مهندسی معکوس"، تجهیزات خود را بازسازی و بازطراحی کنند و بدین ترتیب، نیروهای متخصص، جوان و انقلابی ایران، دست به کار عظیمی زدند و طراحی و ساخت انواع تجهیزات نظامی را در دستور کار خود قرار دادند.

در همین راستا این جوانان توانستند در ابتدا کار طراحی انواع جنگنده‌ها، تانک‌ها، و نفربرها را در پیش بگیرند و پس از آن هم کار ساخت آن‌ها را آغاز کردند که نتیجه آن، تولید جنگنده‌های "آذرخش" و "صاعقه" در نیروی هوایی، تانک‌های "کرّار"، "ذوالفقار" و "صمصمام" در نیروی زمینی و انواع قایق‌های تندرو و ناوشکن در نیروی دریایی ایران بود اما در این میان، جای خالی یک سامانه پدافندی برای ایجاد یک آسمان امن‌تر از قبل احساس می‌شد که نیروهای مسلح کشور، این نیاز را حس کردند و کار طراحی و ساخت آن را آغاز کردند که نتیجه آن، طراحی سامانه "باور 373" بود.

شکارچی بزرگ در آسمان امن/ باوری که در نیروهای مسلح باور شد

** مشخصات سامانه "باور 373"

"باور 373" که در زمره سامانه‌های موشکی برد بلند است و در کشف و رهگیری اهداف مورد نظر توانمندی‌های خوبی دارد و همه مراحل طراحی و تولید آن را نیروهای بومی و علمی کشور طی کرده‌اند، در 29 فروردین 1394 و در سالروز ارتش جمهوری اسلامی ایران از آن رونمایی شد و در حضور وابستگان خارجی که در مراسم حضور داشتند، از مقابل جایگاه رژه رفت که این کار موجب تعجب همگان شد.

این مسئله، کارشناسان نظامی جهان را وادار به واکنش و اظهارنظر درباره این سامانه کرد. به تصور این کارشناسان، سامانه موشکی "باور 373" ایرانی بسیار پیشرفته‌تر از "اس300" روسی است. با طراحی، ساخت و تولید انبوه پروژه "باور 373"، در آینده‌ای نزدیک صاحب سامانه‌ای خواهیم شد که برتر از پیشرفته‌ترین سامانه های روز دنیا مانند "اس 300" و "پاتریوت" خواهد بود. در پروژه "باور 373" بسیار تلاش شده تا با توجه به تغییر جنس تهدیدات علیه جمهوری اسلامی ایران، به سامانه‌ای دست پیدا کنیم که علاوه بر تاکتیکی بودن، پاسخگوی تهدیدات در کوتاه برد، میان‌برد و بلندبرد باشد.

سامانه "باور 373" از هر لحاظ پیشرفته‌تر از سامانه‌های همچون "اس 300" بوده اما نکته قابل‌توجهی که این سامانه را از بقیه متمایز می‌کند، "توانایی حمل و شلیک" انواع موشک‌ها در بردهای مختلف است؛ به گونه‌ای که اگر "اس 300" در برخی موضوعات خلاء داشت، در طرح بومی این سامانه، این خلاءها برطرف شده و طراحی مفهومی بسیار خوبی روی آن انجام گرفته و در همین راستا "وزارت دفاع" در خصوص موشک‌های آن نیز پیش‌بینی کرده که این سامانه با دو یا سه نوع موشک در لایه‌های مختلف بتواند وارد عمل شود.

با نگاهی به ویژگی‌های "باور 373"، دقیقاً مشخص می‌شود که در طراحی این سلاح دفاعی، ویژگی‌های برتر سامانه‌های مشابه ساخته شده در دنیا مورد مطالعه دقیق قرار گرفته و در نتیجه، سامانه‌ای با امکانات متنوع از نظر مأموریتی پدید آمده که به طور خاص، در مقایسه با سامانه "اس 300" مورد سفارش ایران، "باور 373" توانایی درگیری با اهداف متنوعی را دارد که این به دلیل ماهیت متفاوت تهدیدات پیش روی ایران در قیاس با روسیه است.

** باوری که در نیروهای مسلح باور شد

پس از اینکه اولین نمونه از سامانه پدافند هوایی ایرانی رونمایی شد، مسئله مطرح، انتخاب نامی مناسب برای این سامانه بود. البته در ابتدا برخی‌ها به آن سامانه "اس 300" ایرانی می‌گفتند که این کار اشتباه بود چراکه این سامانه از "اس 300" پیشرفته‌تر است و به همین دلیل، کار انتخاب نام برای پدافند ایرانی را سخت کرد تا اینکه قرار شد این سامانه را با نام سامانه "باور 373" معرفی کنند که در همین راستا امیر فرزاد اسماعیلی فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء در خصوص نام سامانه بومی جایگزین "اس 300"، گفت: نام سامانه بومی "باور 373" از القاب "رسول‌الله‌" (صلوات‌ الله‌ علیه‌ و آله) در حروف ابجد بوده و "باور" نیز یعنی ما باور داریم که این کار انجام می‌شود.

** سامانه موشکی "S 300" یار کمکی "باور 373" در دفاع از ایران

"S 300" یک سامانه موشکی سطح‌ به‌ هوای دوربرد و خودکششی با قابلیت استفاده در تمامی ارتفاع‌هاست که در اواخر دهه 1970 توسط شرکت همکاری‌های صنعتی "آلماز" برای نیروی دفاع هوایی شوروی ساخته شد. مدل‌های مختلف این موشک، در نام‌گذاری ناتو با نام‌های "سام 10"، "سام 12" و "سام 20" شناخته می‌شوند.

اولین مدل این موشک، با نام "S 300-P" برای نخستین بار در سال 1979 در شوروی عملیاتی شد؛ هرچند تکامل آن از سال 1969 به منظور ساخت موشک سطح به هوایی با برد 75 کیلومتر که هم در نیروی زمینی و هم در نیروی دریایی استفاده شود، آغاز شده بود. این موشک در ابتدا برای رهگیری هواپیماها و موشک‌های کروز ساخته شده و بعدها توانایی رهگیری موشک‌های بالستیک نیز به آن افزوده شد.

اکنون با توجه به دستاوردهای که جمهوری اسلامی ایران در زمینه نظامی تولید کرده، جایگاهش بیش از پیش ارتقا خواهد یافت و باید منتظر ماند و دید در سال‌های آینده جوانان انقلابی ایران دست به چه کار عظیمی خواهند زد؟

از جدیدترین مدل‌های این سامانه می‌توان به سامانه "S 300-PMU" اشاره کرد که یکی از پیشرفته‌ترین موشک‌های زمین به هواست و توانایی آن را دارد تا اهدافی واقع در ارتفاع‌ حداکثر 27 کیلومتری را منهدم سازد.

این سامانه، توانایی پیگیری همزمان 100 هدف و درگیری همزمان با 12 هدف دیگر را دارد. زمان آماده‌سازی آن، حدود 5 دقیقه و موشک‌های آن از نوع انبارشونده‌ است که مانند مهمات معمولی نیاز به هیچگونه نگهداری در مدت عمر مفید خود ندارند.

اما نکته مهمی باید مورد توجه قرار بگیرد اینکه همانطور که گفته شد، قابلیت "باور 373" از سامانه‌های مشابه مانند "اس 300" بسیار بیشتر است و همین امر موجب می‌شود تا بتوان عنوان یار کمکی را به سامانه "اس 300" برای کمک به "باور 373" برای دفاع از ایران و امن کردن آسمان کشور داد.