به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ و به نقل از مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش، در متن کامل برنامه ارائه شده به مجلس شورای اسلامی از طرف دکتر فخرالدین احمدی دانش آشتیانی آمده است:

«هدایت دستگاه عظیم و پیچیده «آموزش وپرورش» که دارای کارکرد زیربنایی در تمهید پیش نیازهای توسعه کشور، تقویت اقتدار و امنیت ملی، تولید سرمایه فرهنگی و ارتقاء سرمایه اجتماعی است، مستلزم ابتناء بر برنامه های راهبردی و بلند مدت در برنامه ریزی و بهره مندی از روشهای علمی و توانایی های پژوهشی گسترده در اجراست تا بدین ترتیب امکان هم افزایی و ارتقاء کارایی و اثر بخشی این نهاد ارزشمند فراهم آید.

خوشبختانه به یمن تلاش هایی که در طول سالیان گذشته به عمل آمده است، اسناد راهبردی متعددی تدوین شده و به تصویب مراجع مختلف رسیده است که به پشتوانه آنها می توان برنامه‌های میان مدت و کوتاه مدت همسو با سیاستهای کلان توسعه و چشم انداز های پیش بینی شده را طراحی کرد و به اجرا گذارد.

 از سوی دیگر در دستگاهی که ویژگی بارز آن دیربازدهی نتایج سیاست ها و برنامه هاست ، باید در عین قدر دانستن فرصت ها و استفاده صحیح از آنها، به گونه ای حرکت کرد که در سایه اقدامات مشخص و دستاورد های مشهود، سرمایه اعتماد مردم و فرهنگیان نسبت به کفایت و لیاقت مدیریت دستگاه خدشه دار نشود زیرا دلبستگی و تاکید بیش از حد بر دستاوردهای ملموس و آنی در صورت شتابزدگی در اجرای برنامه ها و انصراف از طی فرآیند های عقلانی تصمیم سازی، تصمیم گیری و اجرا می‌تواند  علاوه بر زیر سوال بردن برنامه‌های تدوین شده، به نتایجی تهدیدآمیز و خسارت بار منجر شود. همچنان که در گذشته و بخصوص در اجرای مواردی از سند تحول بنیادین چنین شده است، نتیجه اینکه باید دوراندیشانه و هوشمندانه در مرز پرهیز از اتلاف «فرصت ها» و «شتابزدگی» حرکت کرد.

بر اساس این رویکرد، برنامه تقدیمی اینجانب به مجلس شورای اسلامی، اولا مبتنی بر مجموعه اسناد بالادستی مصوب در زمینه تعلیم و تربیت و بویژه سیاستهای کلی ابلاغی مقام معظم رهبری، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و نقشه جامع علمی کشور است،ثانیاً این برنامه برباورها (انگاره های) اینجانب نسبت به تعلیم و تربیت استوار است که در سطور ذیل به آنها اشاره خواهد شدو ثالثاً برنامه پیشنهادی می تواند به عنوان برنامه تعالی و توسعه نظام تعلیم وتربیت در افق 1404 (سال پایانی اجرای سند چشم انداز) محسوب گردد در عین اینکه در مقاطع زمانی 1400 (سال پایانی اجرای برنامه ششم ) و 1396 (سال پایانی خدمت دولت یازدهم ) خروجی هایی متناسب با بازه زمانی طی شده خواهد داشت.

بدیهی است که در صورت توفیق کسب رای اعتماد نمایندگان محترم ملت، بی درنگ اقدامات خود را برای ساماندهی امور جاری و موضوعاتی از قبیل نیروی انسانی، برنامه های آموزشی و درسی، مشکلات و معضلات مالی و نظائر آنها آغاز و تلاش خواهم کرد که فرهنگیان گرانقدر و اولیاء ارجمند دانش آموزان با کمترین دغدغه کار تعلیم وتعلم فرزندان میهن عزیزمان را دنبال کنند.

امید است با یاری حق تعالی و به مدد حضور نیروهای فهیم و فکور آموزش و پرورش و حمایت های آینده اندیشانه و همه جانبه مجموعه عوامل سهیم و موثر مانند مجلس شورای اسلامی و سایر نهاد های سیاستگزاری و دستگاه های اجرایی ذیربط و تشکل های مدنی و خانواده ها، و نیز نخبگان دانشگاهی و حوزوی و کارشناسان تعلیم و تربیت و اصحاب رسانه ها، اجرای این برنامه با توفیق قرین باشد و به حول و قوه الهی در پرتو سیاست ها، برنامه ها و روشهای نوین تعلیم و تربیت، نسل آینده ساز کشور به گونه ای پرورش یابد که با شکوفایی همه جانبه استعدادهایش، بتواند به عنوان شهروندی کارآمد در مدار ایمان، عقلانیت و خلاقیت، حیات طیبه را در همه ابعاد وجود خویش تجربه کند. (بمنه و کرمه)

1-آموزش و پرورش مهمترین منبع مولد سرمایه فرهنگی و ارتقاء سرمایه اجتماعی و زمینه ساز توسعه همه جانبه و پایدار است.

2-تعالی و توسعه آموزش و پرورش جز در سایه مساعی همه جانبه مردم و حاکمیت و تقسیم کار ملی محقق نخواهد شد.

3-شان اصلی حاکمیت در آموزش و پرورش، سیاستگزاری، برنامه ریزی و نظارت بر کیفیت ارائه خدمات، آموزشی و پرورشی به مردم است.

4-آموزش و پرورش حلقه اتصال بین حاکمیت و مردم است و باید از این نظر به عنوان یک نهاد مدنی مبتنی بر سازوکارهای مشارکت جویانه و مردم سالارانه انگاشته شود.

5-معلم تعیین کننده حد کیفیت و تعالی در آموزش و پرورش است و باید از شایستگی های اخلاقی و حرفه ای لازم برخوردار باشد.

6-تامین انگیزه مندی و شرایط مناسب و رضایت شغلی معلمان مهم ترین شاخص های موفقیت و پیشرفت آموزش و پرورش است.

7-آموزش و پرورش در تعیین رفتار¬های فردی و تربیت شهروندی دانش آموزان نقش اساسی دارد.

8-تجربه یادگیری در هر زمینه ای اساساً باید بار تربیتی داشته باشد تا رخدادی در فرآیند اجتماعی شدن دانش آموزان به شمار آید.

9-آموزش و پرورش باید برای شناخت و شکوفایی هرچه علمی تر استعداد های ویژه دانش آموزان برنامه ریزی کند.

10- حضور دانش آموزان در مدرسه به عنوان یک تجربه لذت بخش شرط تحقق یادگیری ماندگار است.

11- آموزش و پرورش نیازمند اصلاح برنامه ها و نوسازی فرآیند ها بر مبنای آموزه های اسلامی و دستاوردهای علمی و فناورانه است.

12- اقتصاد آموزش و پرورش نیازمند نظریه پردازی و تدوین مدلهای جدید و کارآمد علمی است.

1-تمرکز بر اجرای مضامین سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با توجه به زیر نظامها و مبتنی بر سه برنامه جامع دوره ابتدایی، دوره متوسطه (اول و دوم) و آموزشهای فنی و حرفه ای و مهارت آموزی.

2-توجه متوازن به ساحت های شش گانه تربیت (ذکر شده در سند تحول بنیادین) در مجموعه برنامه ها و اقدامات مورد نظر.

3-تربیت و بهسازی سرمایه انسانی با محوریت دانشگاه های فرهنگیان و شهید رجائی و استفاده از سایر دانشگاه ها و نهادهای ذیصلاح به عنوان مکمل.

4-مشارکت گسترده و موثر معلمان و خانواده ها در تنظیم برنامه های مختلف با استفاده از ابزار های نوین ارتباطی و اطلاعاتی.

5-چابک سازی تشکیلات و اصلاح فرآیندها و توسعه همزمان اختیارات و مسئولیت های مدیران صف و مدیران مدارس.

6-توسعه عدالت آموزشی و ایجاد فرصت های برابر با تاکید بر مناطق روستایی و کمتر توسعه یافته.

7-ایجاد همسویی و هم افزایی تعلیم و تربیت غیر رسمی با آموزش و پرورش بویژه در جهت توسعه فرهنگی و مقابله با آسیب ها و ناهنجاریهای اجتماعی.

8-مدیریت و سیاستگذاری در همه سطوح بر اساس یافته های پژوهشی.

9-ایجاد تحول در اقتصاد آموزش و پرورش با بهره گیری بهینه از قابلیت ها و منابع ملی در جهت توسعه کمی و کیفی تعلیم و تربیت.

10- تقویت انگیزه‌های حرفه‌ای معلمان و مدیران با تاکید بر حرمت، حقوق، منزلت اجتماعی، توانمند سازی و ارتقاء وضعیت معیشتی آنان و تلاش برای رفع تبعیض در نظام پرداختهای دولتی.

11- پاسداشت سرمایه های نمادین و بزرگداشت مفاخر تعلیم و تربیت کشور و تکریم بازنشستگان و تلاش برای ارتقاء منزلت و معیشت ایشان به عنوان پیشکسوتان تعلیم و تربیت.

12-رصد تحولات و مطالبات جهانی در باب تعلیم و تربیت و تطبیق برنامه ها و نیازهای زیستن در عصر اطلاعات و ارتباطات در چارچوب استلزامات تعلیم وتربیت اسلامی.

13- بالا بردن سطح دانش، مهارت و رفتار دانش آموزان نسبت به پدیده های زیست محیطی و مسائل توسعه پایدار

14-توسعه تعاملات و مبادلات بین المللی بویژه با جهان اسلام.

15- توسعه نظام مند دوره پیش‌دبستانی با همکاری نهادهای اجتماعی و مشارکت خانواده ها.

اول- سند تحول بنیادین آموزش و پرورش

1-1- استمرار گفتمان تحول در آموزش و پرورش با تشکیل شورایی از صاحب نظران آموزش و پرورش به منظور بررسی محتوایی " سند تحول بنیادین آموزش و پرورش " و "سند برنامه درسی ملی " و ارزیابی اقدامات انجام شده.

دوم- مدیریت و رهبری آموزشی

2-1- باز مهندسی نظام مدیریت آموزش و پرورش با رویکرد شایسته سالاری و تمرکز زدایی

2-2- تاکید بر تقویت آموزش کیفی و اثر بخش مدیران مدارس به عنوان موثرترین حلقه نیروی انسانی در فرآیند تعلیم و تربیت با رویکرد مساله محور برای ارتقاء سطح دانش حرفه ای، بینش و مهارت های آموزشی و تربیتی آنان جهت ایفای نقش رهبری آموزشی و تربیتی

2-3- طراحی نظام بهره گیری هدفمند و مداوم از تجارب صاحب نظران اعم از فرهنگیان، استادان و بازنشستگان در جهت افزایش کارایی درونی و بیرونی و اثر بخشی نظام آموزشی

2-4- واگذاری تدریجی اختیارات متناسب با ظرفیت ها و مقتضیات به مدارس به عنوان اصلی ترین کانون تعلیم و تربیت و ارتقاء جایگاه و نقش آن در توسعه جامعه محلی

2-5- طراحی نظام واگذاری اختیارات اداری و اجرایی در راستای کاهش تمرکز با تاکید بر تقویت نقش شورای آموزش و پرورش استانها، مناطق و مدارس متناسب با مقتضیات آموزشی و افزایش کارآمدی شوراهای درون مدرسه (شورای معلمان، شورای دانش آموزی)

2-6- جلب مشارکت نهادهای محلی و منطقه ای در تعیین سیاست های اجرایی به منظور ارائه  خدمات آموزشی

2-7- تقویت فرهنگ خودباوری و مسئولیت پذیری در استان و منطقه متناسب با ویژگی های سازمان یادگیرنده

سوم- اصلاح و تقویت منابع انسانی

3-1- فراهم آوردن زمینه دسترسی معلمان به تجارب خلاق و سازنده در ایران و جهان با استفاده از فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی

3-2- اصلاح نظام پرداخت بر اساس شایستگی ها و صلاحیت های حرفه ای معلمان و مدیران متناسب با ویژگی های شغلی ایشان

3-3- طراحی و اجرای نظام معیشتی و رفاهی ویژه فرهنگیان جهت تامین امنیت و منزلت شغلی آنان

3-4- ساماندهی و به کارگیری بهینه منابع انسانی با هدف افزایش اثربخشی نظام تعلیم و تربیت

3-5- ارتقای دانش و مهارت حرفه‌ای معلمان از طریق اقدام پژوهشی و دوره های کوتاه مدت

3-6- تقویت مرجعیت و منزلت فرهنگی و اجتماعی معلمان و حفظ و توسعه سرمایه اجتماعی آنان با اتکاء به ظرفیت های درون و بیرون آموزش و پرورش

4-1- افزایش سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی کشور و مدیریت بهینه بر مصرف منابع از طریق افزایش بهره وری

4-2- کسب منابع جدید از طریق ایجاد فرصت ها و ظرفیت های متنوع

4-3- افزایش سهم بخش غیر دولتی در منابع آموزش و پرورش با گسترش و تقویت شوراهای استان و مناطق و توسعه و تقویت مدارس غیر دولتی

4-4- طراحی سازوکارهای فرهنگی و حقوقی استفاده از معافیت های مالیاتی، عوارض خاص آموزش و پرورش، موقوفات و نظائر آن

4-5- ارتقاء مستمر سطح مشارکت خیرین مدرسه ساز و بسط فرهنگ نیکوکاری و تعاون در سایر مولفه های تعلیم و تربیت با الهام از آموزه های دینی برای بهبود کیفیت تعلیم و تربیت

پنجم- برنامه درسی

5-1- تعمیق و اعتلای تربیت دینی و اخلاقی دانش آموزان با تاکید برانس با قرآن و مکتب اهل بیت با رویکرد فطری جهت پرورش حس مذهبی و تعالی هویت دینی و مقابله با آسیب ها و آفت های تربیتی و اخلاقی با همکاری حوزه های علمیه و مراکز دینی

5-2- واگذاری اختیارات برنامه ریزی درسی به استان ها به تناسب ظرفیت ها و توانایی ها و ایجاد شبکه مدیریت دانش به منظور تسهیل تبادل تجربیات و حمایت از نوآوری ها در سطح استان، منطقه و مدرسه

5-3- توسعه مشارکت نخبگان، صاحب نظران در انجام امور مربوط به تولید، چاپ و توزیع مواد و منابع آموزشی درچارچوب سیاست های آموزش و پرورش با تاکید بر سیاست تولید بسته های آموزشی و سیاست چند تالیفی کتاب های درسی

5-4- کاستن از حجم و تعدد دروس برای ارتقای کیفیت یادگیری با اتخاذ رویکرد در هم تنیده (تلفیقی) در طراحی برنامه های درسی

5-6- ایجاد انعطاف در برنامه های درسی از طریق اجرای الگوی برنامه درسی سه وجهی الزامی (تجویزی)، انتخابی (نیمه تجویزی)، اختیاری (غیر تجویزی) وفق مبانی نظری سند تحول در این زمینه

5-7- تدوین طرح تاسیس " سازمان ملی سنجش آموزش " مبتنی بر ضرورت پایش دقیق و نظام مند مولفه های کلیدی تعلیم و تربیت در مدرسه و تصویب آن توسط مراجع ذیصلاح

5-8- ارتقای جایگاه و کیفیت عملکرد دانش آموختگان علوم انسانی در نظام آموزشی با ایجاد جاذبه های لازم و افزایش انگیزه در جهت جذب دانش آموزان مستعد و سرمایه گذاری برای بهبود کیفیت آموزش در شاخه علوم انسانی

6-1- بازبینی و باز تعریف ساختار، محتوا و فعالیت های پرورشی و تشکیلات مرتبط با آن و ارزیابی اجرای قانون احیاء معاونت پرورشی با رویکرد تعلیم و تربیت اسلامی به منظور توسعه و تقویت کارکرد پرورشی نظام آموزش و پرورش در ساحت های شش گانه تعلیم و تربیت

6-2- استفاده مطلوب از ظرفیت های قانونی سازمان دانش آموزی در جهت توسعه مشارکت فعال دانش آموزان برای انجام فعالیت های پرورشی و به کارگیری ظرفیت ها و امکانات سایر سازمانهای دولتی و غیر دولتی، سمن ها و نهاد های فرهنگی در این زمینه

6-3- توسعه و تقویت فعالیتهای تشکلهای دانش آموزی (بسیج دانش آموزی، اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان، پیشتازان و فرزانگان، شوراها و مجلس دانش آموزی، ...) به منظور رشد هویت دینی، ملی و اجتماعی دانش آموزان و کسب شایستگی ها و مهارت های شهروندی

6-4- تقویت و تعمیم برنامه های ورزش همگانی در سطح مدارس و هماهنگی با سایر تشکلها و نهاد های اجتماعی برای افزایش بهره وری برنامه های ورزشی

6-5- مشارکت در عرصه ورزش قهرمانی کشور در رده سنی زیر 18 سال

6-6- استقرار نظام فراگیر مشاوره و راهنمایی اعم از تحصیلی، شغلی، روانی و اجتماعی برای دانش آموزان و خانواده ها با استفاده از مشاوران، معلمان و مربیان و بهره گیری از ظرفیت سازمانهای مردم نهاد

6-7- کمک به افزایش مهارتهای هنری و خلاقیت فکری دانش آموزان با استفاده از ظرفیت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و برنامه های فرهنگی و هنری مدارس

7-1- تاکید بر یادگیری مهارت های فناوری و کارآفرینی در آموزش عمومی متناسب با آمایش منطقه ای و توانایی ها و نیازهای سنی دانش آموزان وپایه های تحصیلی مختلف جهت توسعه شایستگی حرفه ای و اقتصادی دانش آموزان

7-2- طراحی نظام جذب، نگهداشت و ارتقاء هنرآموزان و نیروی انسانی مورد نیاز در این زمینه با توجه به ویژگی های این آموزش ها

7-3- مشارکت در طراحی و تدوین برنامه کلان توسعه آموزش های فنی و حرفه ای با توجه به سیاست های کلی اشتغال

7-4- ایجاد تنوع در منابع مالی و استفاده بهینه از ظرفیت و امکانات بخش دولتی و غیر دولتی برای توسعه آموزش های فنی و حرفه ای و افزایش کیفیت آنها

7-5- افزایش کارایی بیرونی و اثر بخشی آموزشهای فنی و حرفه ای برای پاسخگویی به نیاز بازار کار و اشتغال مولد

8-1- اجرای کامل مصوبات قانون مدارس غیر دولتی با تاکید بر ایجاد صندوق حمایت از مؤسسان مدارس غیر دولتی

8-2- بازنگری قوانین و مقررات مربوط به مدارس غیر دولتی با رویکرد پشتیبانی از مؤسسان و سرمایه گذاران مدارس و به کارگیری ظرفیت ها و امکانات بخش عمومی و تعاونی ها در توسعه مدارس غیر دولتی

8-3- بازتعریف نقش انجمن های اولیاء و مربیان به منظور افزایش میزان مشارکت خانواده ها در فعالیت های آموزشی و تربیتی مدرسه.

9-1- توسعه فرصت های دسترسی به آموزش های با کیفیت مطلوب به منظور توانمندسازی متربیان ساکن در مناطق محروم، روستاها، حاشیه شهرها، عشایر کوچ رو و مناطق دو زبانه

9-2- توسعه فرصت های دسترسی به آموزش های با کیفیت مطلوب برای دانش آموزان دارای نیازهای ویژه (استعدادهای درخشان و استثنائی) از طریق بازنگری عملکرد آموزش و پرورش در این عرصه

10-1- گسترش ارتباط و تعامل با تشکل های صنفی فرهنگیان و نهادهای مدنی و انجمن های علمی فرهنگیان و تقویت نقش و جایگاه آنها در فرآیند تصمیم سازی و انتقال مطالبات، انتظارات و ایده های فرهنگیان به مدیریت آموزش و پرورش

10-2- تدوین طرح تشکیل سازمان نظام معلمی برای ارتقای منزلت حرفه ای فرهنگیان و واگذاری بخشی از مسئولیت های غیر حاکمیتی آموزش و پرورش به آن  

11-1- طراحی و ساخت فضا های آموزشی متناسب با مقتضیات و الزامات برنامه درسی، تحولات بافت جمعیتی، اصول شهرسازی و معماری و شرایط اقلیمی با تاکید بر استفاده از فناوری نوین ساخت و تجهیز فضاهای آموزشی با رعایت الگوی معماری اسلامی – ایرانی

11-2- ایمن سازی فضاهای آموزشی

12-1- بازنگری در اقدامات انجام شده در زمینه بهره برداری از فناوری های نوین آموزشی و ساماندهی آنها در جهت افزایش  اثربخشی فرآیند یاددهی - یادگیری

12-2- طراحی و تاسیس شبکه ملی " تدبیر و تعالی تعلیم و تربیت " با هدف تقویت بنیه کارشناسی آموزش و پرورش، با عضویت استادان و کارشناسان ارشد تعلیم وتربیت و رشته های مرتبط ( مجمع مشاوران مجازی ) از طریق استفاده از ظرفیت فناوری های جدید

13-1- تدوین طرح جامع توسعه روابط و همکاری های بین الملل آموزش و پرورش وپیش بینی ساختار تشکیلاتی متناسب با آن

13-2- استقرار نظام خلاقیت و نوآوری در آموزش و پرورش و حمایت مادی و معنوی از مدیران، معلمان و دانش آموزان خلاق و نوآور

13-3- اصلاح ساختار و برنامه های نهضت سواد آموزی به منظور کاهش نارسایی های فعلی و دستیابی به هدف کلی محو بی سوادی

13-4- ساماندهی مدارس خارج از کشور در جهت افزایش جاذبه و ارتقاء سطح کارایی و اثربخشی این مدارس

13-5- تغییر جایگاه پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش از زیر مجموعه سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی به نهادی مشرف بر کل دستگاه تعلیم و تربیت

بخش چهارم- فرازهای مهم اقدامات و برنامه ها تا پایان دولت یازدهم

1- همکاری با مجلس در خصوص احکام مرتبط با آموزش و پرورش در برنامه ششم به منظور حصول اطمینان از لحاظ شدن جایگاه کلیدی و زیربنایی تعلیم و تربیت در برنامه.

2- سامان بخشیدن به وضعیت صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک سرمایه و بنگاه های وابسته به آنها در جهت حفاظت از دارایی های فرهنگیان، مشارکت ایشان در نظارت بر عملکردها و بهره گیری از نخبگان اقتصادی در افزایش بازدهی این واحدها.

3- جذب منابع مالی مورد نیاز برای پرداخت پاداش بازنشستگان آموزش و پرورش و سایر معوقات فرهنگیان در سال جاری و ارائه گزارش کامل آن به دولت و مجلس شورای اسلامی.

4- تدوین و تصویب برنامه آموزش و پرورش 2030 جمهوری اسلامی ایران بر اساس تعهد بین المللی کشور.

5- تدوین و تصویب زیر نظام ها و برنامه جامع سه گانه ( ابتدایی، متوسطه(اول و دوم)، فنی و حرفه ای و مهارتی ) و بازبینی نقشه راه سند تحول بنیادین بر آن اساس.

6- تدوین و ارائه لایحه رتبه‌بندی معلمان به مجلس شورای اسلامی ایران.

7- تقویت ساختار پژوهشی آموزش و پرورش و رفع موانع اثربخشی آن.

8- بازبینی رویه های مدیریتی در نظام آموزش و پرورش و اصلاح آنها بر اساس معیارها و شاخص های اسلامی و علمی مدیریتی

9- طراحی سازوکارهای تخصصی برای بازبینی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بر اساس استلزامات بخش سوم فصل هشتم آن.

10- بررسی و ارائه راهکارهای ایجاد ظرفیت های قانونی به منظور افزایش حقوق و مزایای فرهنگیان.

11- رفع ابهام از برنامه هدایت تحصیلی در سال اول دوره دوم متوسطه و حل مشکلات و نارسایی های ناشی از اجرای آن در سال جاری و

12-پیگیری افزایش سرانه های پرداختی به مدارس و تامین منابع برای پرداخت آنها در سال جاری» از جمله برنامه‌های پیشنهادی دانش آشتیانی برای تصدی وزارت آموزش و پرورش است.

انتهای پیام/