به گزارش خبرنگار
دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص کودتای نافرجام ترکیه نیویورکر در مطلبی نوشت هنوز پرسش های بسیاری بیپاسخ باقی مانده است. یکی از پرسشهای مطرح شده، میزان امنیت بمبهای هیدروژنی آمریکاست که در پایگاه هوایی اینجرلیک در ترکیه ذخیره شده است .
پایگاه هوایی اینجرلیک در جنوب شرق ترکیه، بزرگترین مرکز ذخایر سلاحهای هستهای ناتو است. صبح بعد از کودتا سفارت آمریکا در آنکارا با انتشار یک بیانیه فوری هشدار داد برق پایگاه اینجرلیک قطع شده است و مقامات محلی از دسترسی به این پایگاه جلوگیری کردهاند.
دو روز بعد از کودتا ژنرال بیکر ارجان وان، فرمانده پایگاه هوایی اینجرلیک، به همراه 9 افسر ترک، به اتهام حمایت از کودتا دستگیر شدند. در حال حاضر، پروازها از این پایگاه هوایی از سر گرفته شده است؛ اما برق پایگاه همچنان قطع است.
به گفته هانس ام. کریستنسن، مدیر پروژه اطلاعات هستهای در فدراسیون دانشمندان آمریکا، حدود 50 بمب هیدروژنی B-61 در خزانه زیرزمینی پایگاه اینرجرلیک نگهداری میشود. این تعداد بیش از 25 درصد ذخایر سلاحهای هستهای ناتو است.
بمبی که هیروشیما را نابود کرد، قدرت انفجاری معادل 15 کیلو تن تی.ان.تی داشت. بمب هیدروژنی B-61 در مقایسه با آن بمب، قدرت انفجاری 170 کیلو تُن تی.ان.تی را دارد.
پایگاه هوایی اینجرلیک پس از جنگ جهانی دوم به دست ارتش آمریکا ساخته شد. زمانی که ترکیه در سال 1952 به ناتو پیوست، اینجرلیک به یکی از پایگاههای مهم آمریکا در طول دوران جنگ سرد تبدیل شد. در این پایگاه نیز مانند دیگر پایگاههای ناتو، سلاحهای هستهای آمریکا انبار شده است. در آن زمان استراتژی ناتو، استفاده از تهدید سلاحهای هستهای برای خنثی کردن فعالیتهای نظامی روسیه و جلوگیری از ورود این کشور به قلمرو ناتو بود.
اواسط دهه 60 میلادی، بیش از 7000 سلاح هستهای آمریکا در غرب اروپا، یونان و ترکیه استقرار یافت. در زمان ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش، این تعداد به شدت کاهش یافت. در حال حاضر، تنها 118 سلاح هستهای آمریکایی در پایگاههای ناتو مستقر است که تمامی آنها بمبهای هیدروژنی B-61 هستند. این سلاحها علاوه بر پایگاه اینجرلیک، در پایگاههای دیگری از جمله آلمان، هلند، بلژیک و ایتالیا ذخیره شدند. بمبهای هیدروژنی ناتو از سوی قوای نظامی کشورهای میزبان محافظت میشوند.
نیویورکر در ادامه نوشت: اخیرا نگرانی های امنیتی درخصوص پایگاه هوایی اینجرلیک و محل حفاظت از بمبهای هیدروژنی بالا رفته است. اینجرلیک حدود 70 مایل (112 کیلومتر) با مرز سوریه فاصله دارد و از 10 آبان 94، پهپادها و جنگندههای آمریکایی از این پایگاه به مواضع گروه تروریستی داعش حمله میکنند. نزدیکی این پایگاه به مناطق تحت اشغال داعش در سوریه و تشدید حملات تروریستی در ترکیه، پنتاگون را بر آن داشت تا از خانوادههای نظامیان آمریکایی مستقر در اینجرلیک بخواهد این پایگاه را فورا ترک کنند.
در حال حاضر، حدود 2000 نفر از کارکنان نظامی آمریکا در این پایگاه باقی ماندند. هرچند ذخایر بمب هیدروژنی در پایگاه اینجرلیک بیش از پایگاههای دیگر ناتو است، در حال حاضر هیچ هواپیمای مجهزی برای جابجایی این بمبها در این پایگاه وجود ندارد. بمبهای هیدروژنی همچنان در این پایگاه مستقر هستند و احتمال سوءاستفاده از آنها نیز وجود دارد.
اینجرلیک کجاست؟
پایگاه هوایی اینجرلیک یک پایگاه هوایی، واقع در شهرستان آدانا و هشت کیلومتری شرق استان اضنه است. نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا و نیروی هوایی ترکیه از کاربران اصلی این پایگاه هوایی هستند، اگر چه توسط نیروی هوایی سلطنتی استفاده می شود.
تصمیم به ساخت پایگاه هوایی اینجرلیک در طول دومین کنفرانس قاهره در دسامبر سال 1943 گرفته شده بود، اما کار ساخت و ساز آن پس از پایان جنگ جهانی دوم آغاز شد. ارتش آمریکا مهندسان ساخت و ساز پایگاه هوایی اینجرلیک در بهار 1951 به محل آن اعزام کرد. نیروی هوایی ایالات متحده در ابتدا برای استفاده به عنوان یک پایگاه اضطراری و سایت بازیابی برای بمب افکن های متوسط و سنگین از اینجرلیک استفاده میکرد.در دسامبر سال 1954 ترکیه و ستاد نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا یک توافقنامه مشترک برای استفاده از این پایگاه را به امضا رساندند.
برخی افسران بازداشت شده ترک توسط نیروهای امنیتی عراق نیز اعتراف کردند که عناصر داعش زیر نظر افسران ترک و در پایگاه اینجرلیک برای عملیات در عراق آموزش می دیدند.
پایه یکی از شش سایت ناتو در اروپا که دارای تسلیحات اتمی تاکتیکی است نیز در این پیگاه قرار دارد. در فرودگاه های نظامی آکین جی آنکارا و بالیک اسیر ترکیه نیز 40 بمب اتمی آمریکا مستقر شده بود، ولی به علت تعطیل شدن این دو پایگاه نظامی، بمب های اتمی آمریکا به پایگاه اینجرلیک منتقل شدند.
پایگاه اینجرلیک مرکز نگهداری پهپادهای جاسوسی آمریکا است
منابع خبری بارها گزارش داده بودند هواپیماهای بدون سرنشین از نوع بریداتور ای پی3 (EP-3) در پایگاه اینجرلیک مستقر هستند تا تمامی تحرکات نیروی هوایی ارتش سوریه را در دو شهر لاذقیه و طرطوس رصد کنند. این پایگاه عملا تبدیل به مرکز جاسوسی آمریکا از سوریه شده است. پهپادهای آمریکایی به بهانه مقابله با حزب جدایی طلب کارگران کردستان (پ.ک.ک) در ترکیه مستقر شده بودند. جنگندههای آمریکایی اولین حمله خود به شمال خاک سوریه را از پایگاه هوایی اینجرلیک ترکیه انجام دادند.
گفتنی است پهپاد آمریکایی که فروردین ماه 95 در سوریه ساقط شد، از پایگاه آمریکایی اینجرلیک در ترکیه به پرواز درآمده بود.
بمب هیدروژنی یا گرماهستهای نوعی بمب هستهای است که انرژی آن ابتدا از طریق فرایند شکافت هستهای تامین میشود و گرما و فشار حاصله از این انفجار باعث شروع فرایند همجوشی هستهای استفاده میشود. به همین دلیل بمبهای گرماهستهای انرژی بسیار بیشتری از بمبهای هستهای تکمرحلهای آزاد میکنند. این بمبها از آن رو به «بمب هیدروژنی» معروف شدهاند که فرایند همجوشی هستهای با استفاده از هیدروژن انجام میشود.
نخستین آزمایش این نوع بمب در سال ۱۹۵۲ توسط آمریکا انجام شد. یک سال بعد شوروی نیز این بمب را ساخت و در سالهای بعد بریتانیا، فرانسه، چین و کرهی شمالی نیز به تولید و آزمایش آن اقدام کردند. امروزه تقریبا تمام بمبهای هستهای این پنج کشور که در حالت عملیاتی و فعال قرار دارد از این نوع است.
قدرت تخریب بمبهای هیدروژنی حدود 2500 برابر بمبهای اتمی است
در این نوع بمب، با ایجاد یک انفجار اورانیومی یا پلوتونیومی، دمایی معادل چندین میلیون درجه سلیسیوس ایجاد میشود. ایزوتوپهای هیدروژنی که در بمب به کار رفتهاند، تحت این شرایط با یکدیگر جوش میخورند و به هلیم تبدیل میشوند و در این همجوشی، انرژی بسیار زیادی را آزاد میکنند. بنابراین در این نوع بمب، ترکیبی از شکاف هستهای و همجوشی هستهای بهکار رفته است.
بمب اتمی نسبتاً کوچکی که شهر ژاپنی هیروشیما را نابود کرد، قدرت انفجاری معادل ۲۰۰۰۰ تن، ترینیتروتولوئن (TNT)، که یک ماده انفجاری عادی امروزی است، داشت. در مقابل، بزرگترین بمب هیدروژنیای که تاکنون برای آزمایش، منفجر شده، معادل ۵۰ مگاتن (TNT) قدرت انفجاری داشتهاست. نام این بمب، بمب تزار بود که اتحاد جماهیر شوروی آن را در سال ۱۹۶۱ آزمایش کرد. این قدرت انفجاری ۲۵۰۰ برابر قدرت انفجاری بمب هیروشیماست.
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/