ثبت مهارت لنج‌سازی خلیج فارس به جای نان لواش در یونسکو

به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ چند وقتی است در فضای مجازی مطلبی دست به دست می شود با این مضمون: «میراث فرهنگی ایران که به نام کشورهای دیگر ثبت شده یا در حال ثبت شدن است» و در ادامه این مطلب آثاری چون چوگان، تذهیب و قهوه خانه را معرفی کرده که یا توسط کشور دیگری ثبت شده یا کشورهای دیگر در پی ثبت آنها هستند.

اما این مطلب در فضای مجازی بهانه‌ای شد تا با مدیر کل ثبت آثار تاریخی درباره‌ چند و چون ثبت آثار تاریخی هر کشور به خصوص کشورمان گفتگویی کنیم.

فرهاد نظری مدیر کل ثبت آثار تاریخی در گفتگو با خبرنگار  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره این موضوع گفت: امروز سوال شده که چرا کشورهای دیگر آثار میراث فرهنگی ما را ثبت می‌کنند؟ اما جوابی مشخص  دارد؛ زیرا  هر کشوری هر سال برای ثبت آثارش سهمیه محدود دارد و تنها می تواند یک اثر را ثبت کند.
 
وی ادامه داد: با وجود سهمیه بندی اما کشورها در مقابل این محدودیت شرایطی هم دارند؛ به عنوان مثال جمهوری آذربایجان در سال 2013 چوگان را با اخذ قره باغ در جمهوری آذربایجان ثبت کرد اما امسال جمهوری اسلامی ایران پرونده چوگان را برای ثبت فرستاده ولی در سال 2017 بررسی می شود. بنابراین کشورها در ثبت اثر مانع یکدیگر نیستند. اگر هر کشوری یک عنصر میراث فرهنگی را ثبت می‌کند، معنایش این نیست که کشورهای دیگر نمی‌توانند آن را ثبت کنند.
 
نظری تصریح کرد: موضوع اینطور نیست که  هر کشوری اثری را تا ابد برای خودش ثبت کرده، اکنون اگر به سایت یونسکو مراجعه کنید خواهید دید که ما پرونده چوگان را سال گذشته فرستادیم. در واقع چیزی قابل سرقت نیست؛ اما باز هم تاکید می کنم سهمیه ها محدود و هر کشوری هر سال یک سهمیه دارد.

وی گفت: به دلیل سهمیه‌بندی موضوع اولویت‌بندی آثار مطرح می شود. کشور ما با وسعت یک میلیون و ۶۰۰ هزار مترمربع با تنوع قومی که البته مزیتی برای کشور است، در مقابل کشورهای کوچکی که وسعتشان یک دهم ما هستند، آثار زیادی برای ثبت دارد. در این صورت اولویت بندی مطرح می شود. یعنی باید از میان ثبت نان لواش و دانش و مهارت دریانوردی و لنج سازی در خلیج فارس یکی را  برای ثبت آن سال مشخص انتخاب کند. تصور کنید یک سهمیه دارید و این دو گزینه را هم دارید  کدام را انتخاب می کنید؟

نظری اضافه کرد: همه کشورهای حاشیه خلیج فارس دوست دارند، مهارت دریانوردی و لنج سازی در خلیج فارس را ثبت کنند و در این پرونده عنوان خلیج فارس مطرح می شود. در یک پرونده بین‌المللی و غیر سیاسی ما مجدد بر بحث خلیج فارس تاکید می کنیم. حالا باز هم در این شرایط بین ثبت نان لواش و مهارت دریانوردی کدام را برای ثبت انتخاب می کنید؟ به طور حتم هرکسی مهارت دریانوردی را انتخاب خواهد کرد، اما در همان شرایط یک کشوری نان لواش را ثبت می‌کند که ما نمیتوانیم در مقابلش کاری کنیم چراکه محدودیت ثبت یک اثر را داریم.

وی بیان کرد: با وجود همه این شرایط در سال گذشته ارمنستان فرهنگ پخت نان لواش را ثبت کرد اما ما امسال با کشور آذربایجان، ترکیه، قزاقستان و قرقیزستان به دنبال ثبت نان لواش به صورت مشترک هستیم.
 
نظری اظهار داشت: از طرفی هم ترکیه اکنون به دنبال ثبت قهوه خانه است و به ما خرده می‌گیرند که ما چرا قهوه‌خانه را ثبت جهانی نمی کنیم؟ باید بگویم باز هم ما در میان دو اثر یعنی ثبت قهوه خانه و هنر قصه گویی و نقالی  قرار گرفتیم و با وجود محدودیت مجبور به انتخاب و ثبت هنر قصه گویی و نقالی شدیم. کشور ایران در این سالها نوروز، موسیقی مقامی خراسان و فرش بافی را ثبت کرده؛ این‌ها چیزهای مهمی است.

وی با اشاره به پرونده ثبت مثنوی در یونسکو خاطرنشان کرد: ایران و کشور ترکیه به صورت مشترک پرونده ثبت مثنوی مولانا رابه یونسکو فرستادند و مدیریت پرونده هم به عهده ایران است اما در این میان کشور  افغانستان هم درخواست پیوستن به پرونده ایران و ترکیه را دارد تا سه کشور به صورت مشترک این اثر را ثبت کنند و مانعی هم نیست که کشورها به طور مشترک اثری را ثبت جهانی کنند.



انتهای پیام/