به گزارش خبرنگار
دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ ساخت جنگنده لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲ یکی از جنجالیترین پروژههای نظامی با هزینه بیش از 400 میلیارد دلار بوده است. حالا مقامهای وزارت دفاع آمریکا قصد دارند برای آزمایش این جنگنده آن را به یک نبرد هوایی با فیرچایلد ریپابلیک ای-۱۰ تاندربولت ۲ در شرایط خاص بفرستند.
قرار است در اين آزمايش هوايی مشخص شود كه اف-35 به عنوان یک هواپیمای جنگنده چندمنظوره نسل پنجم چه حرفهايی برای گفتن آن هم در مقابل يكی از هواپيماهای قديمی نظامی دارد.
این هواپیما اولین پرواز خود را در ۱۰ می ۱۹۷۲ انجام داد. اولین اسکادران از این هواپیماها در مارچ ۱۹۷۷ به خدمت نیروی هوای ارتش آمریکا درآمد. طراحی آن،بسیار کارآمد و خارق العاده است که قادر است تا سال ۲۰۴۰ و دیرتر هم در قلمرو ی پهناور خود فرمانروایی کند. نیاز نیروی هوایی آمریکا به جنگنده ای با قابلیت حمل بیشینه مهمات بود که بتواند در ارتفاع بسیار پایین پرواز کرده و ماموریت خود را در نهایت دقت انجام دهد. همچنین قابلیت مانورپذیری بالایی در سرعتهای پایین داشته باشد و در همان حال بتواند با دقت بسیار زیاد هدف های زمینی را مورد اصابت قرار دهد. ماموریت A-10 به گونه ای تعیین گشت تا بتواند در سرتاسر جهان انجام عملیات کرده و از پایگاه های ناآماده با حداقل سرویس اولیه قادر به پرواز باشد.
این هواپیما از باندهای خاکی کوتاه و ناآماده نزدیک میدان جنگ نیز به راحتی به پرواز در می آید و بسیار نزدیک به خط مقدم، وارد عملیات می شود. نوع طراحی ساده A-10 این کمک را می کند که به راحتی در پایگاههایی که امکانات محدودی دارند و نزدیک به خطوط دشمن هستند،به سرعت سرویس و تعمیر شده و به عملیات بازگردد. بسیار از قطعه های دوتایی این هواپیما همچون موتورها،چرخ ها و سیستم نگهدارنده هواپیما در خط افق(Horizontal Stabilizers System)،به راحتی با یکدیگر قابل تعویض هستند.
پس از جنگ ویتنام و به کار گیری هواپیماهای F-105 و F-4B در حمله به هدف های زمینی، A-10 اساسا به منظور حمله به هدف های زمینی و مقاومت بسیار بالا در برابر خسارت های وارده از طرف آتشبارهای زمینی طراحی و ساخته شد.به ویژه در دورانی که آمریکا در جنگ سرد با اتحاد جماهیر شوروی به سر می برد، تنها یک ماموریت ویژه برای A-10 ها در نظر گرفته شده بود: از بین بردن لشکر بزرگ تانکهای بلوک شرق.
این تقابل هنگامی به شکل حاد خود در آمد که نیروهای ارتش سرخ شوروی در سال ۱۹۶۸،کشور چکسلاواکی را اشغال کرده و دولت دموکراتیک آن را ساقط کردند و نظام کمونیستی خود را به اجبار بر مردم آن کشور تحمیل کردند. A-10 اگر چه هیچگاه امکان رویارویی با ارتش سرخ را نیافت، اما در نبردهای گوناگونی در عراق(دو بار)،افغانستان و یوگوسلاوی سابق(کوزوو) شرکت نمود.
نیاز به هواپیمای ضدتانک هیچگاه انکار نمی شد، ولی در مورد اینکه آیا A-10 می تواند این وظیفه را برعهده بگیرد یا خیر، بحث های بسیاری درگرفت. مقام های بلندپایه نیروی هوایی تمایل داشتند برای انجام این ماموریت ها،گونه بهسازی شده ای از F-16A را جایگزین A-10 کنند و پس از پایان جنگ سرد و پیروزی آمریکا، شایعه هایی ایجاد شد تا این جنگنده را به گورستان هواپیماها بفرستند. این شایعه ها هیچگاه از سوی مقام های رسمی تایید نشد، ولی شواهد بسیاری بر این مدعا وجود داشت. برنامه تمرین های پروازی خلبانان A-10 کاهش یافته بود و حتی به نیروهای در حال آموزش در پایگاه های هوایی گفته شد که در آینده برنامه های آموزشی آنها تغییر اساسی خواهد کرد.
اما وقوع جنگ سال ۱۹۹۱ در شاخاب پارس و نمایش تماشایی و بسیار پرقدرت A-10 ها در از بین بردن صدها دستگاه تانک و خودروی زرهی عراق در جریان عملیات توفان صحرا، نشان داد که طراحی این جنگنده بسیار دقیق و عاقلانه و کاملا منطبق با ماموریتهای انتظاری بوده است. A-10 ثابت کرد که جنگنده ای پرتوان و قابل اطمینان است و برنامه ای برای بازنسته شدن ندارد.
جنگ شاخاب پاریس، ماموریتی ویژه برای A-10 بود. تجهیزات الکترونیکی جدید و ماموریتهای پیشرفته،ی ک زندگی دوباره به A-10 بخشید. در مدت ۵ سال در دهه ی ۱۹۷۰،نیروی هوایی آمریکا ۳ نوع هواپیمای جدید تحویل گرفت که در آینده به قلب تپنده ی این نیرو در جنگهای آینده تبدیل شدند. نخستین آنها جنگنده موفق F-15 Eagle با توانایی بالا در همه گونه عملیات معرفی شد و جنگنده برتری هوایی آمریکا لقب گرفت. پس از آن F-16 Fighting Falcon در سال ۱۹۷۸ وارد خدمت گردید و نقش های گوناگونی در عملیاتهای نظامی برعهده گرفت و سپس نوبت به معرفی A-10 Warthog (گراز زگیل دار)، رسید که بعدتر به نام Thunderbolt شناخته شد. دلیل استفاده از عدد II بعد از واژه Thunderbolt این است که جنگنده P-47 آمریکا نیز نامش Thunderbolt بود.
این جنگنده نقش بسیار حیاتی در حفظ توان زمینی نیروهای متحدین و آمریکایی در جریان عملیات توفان صحرا ایفا نمود. A-10 ها در جریان آزادسازی کویت،۹۶ درصد عملیات موفقیت آمیز در انهدام تانکهای T-72، نفربرهای زرهی و توپهای ضدهوایی عراق به انجام رساندند که این در تاریخ جنگهایی هوایی یک رکورد دست نیافتنی محسوب می شود. در جریان عملیات توفان صحرا، این جنگنده ها نزدیک ۸۱۰۰ سورتی پرواز جنگی انجام دادند و ۹۰ درصد از موشکهای AGM-65 Maverick شلیک شده،توسط A-10 ها انجام پذیرفت.
در عملیات توفان صحرا، دو خلبان A-10 که سیستم های هیدرولیک هواپیمایشان به شدت آسیب دیده بود، توانستند با کمک سیستم های دستی به سلامت به سمت پایگاه بازگشته و بر زمین فرود آیند. این سیستم های دستی، سیستم های هیدرولیک را قطع کرده و هدایت با سیم(هدایت مکانیکی) را ممکن می سازند. همچنین خلبان دیگری موفق شد در حالی که ۲ تیر از ۳ تیر طولی نگهدارنده ی اصلی بال هواپیمایش به شدت آسیب دیده بود، به سلامت فرود آید. یک خلبان دیگر پس از اینکه هدف ۴ گلوله از یک توپ بسیار قدرتمند ضدهوایی ۵۷ میلی متری قرار گرفت و در بدنه ی هواپیمایش ۳۷۸ سوراخ ایجاد شد، توانست به راحتی به پایگاه خود بازگردد.کاری که بدون وجود صفحه ی محافظ بسیار قدرتمند تیتانیومی، ناممکن بود.
فیرچایلد ریپابلیک ای-۱۰ تاندربولت ۲ معروف به گراز زگیل دار از جمله نخستین هواپیماهای نظامی آمریکایی است که برای حمایت نزدیک از نیروهای زمینی به هنگام نبرد طراحی و ساخته شدهاست. این هواپیما که طرحی ساده اما کارآمد دارد با دو موتور توربوجت و گنجایش یک خلبان، برای مقابله با اهداف زمینی مانند تانک، زرهپوشهای مسلح و دیگر اهداف نظامی مسلح بهکار میرود.
پشتیبانی از نیروهای خودی در شب و روز از فاصله نزدیک از جمله دیگر تواناییهای این هواپیمای نظامی است. کاربردهایی نظیر جستجو و نجات سربازان گمشده و یا آنان که دچار سانحه شدهاند نیز به سادگی با این هواپیما قابل انجام است. این هواپیمای نظامی را که به وارتاگ (Warthog گراز زگیلدار) مشهور است میتوان نسل بعدی هواپیماهای پ-۴۷ تاندربولت (P-۴۷ Thunderbolt)، مربوط به جنگ جهانی دوم، نامید.
بالهای بلند این هواپیما به آن قدرت مانور زیاد در سرعت کم و ارتفاع پایین میدهد. برخاست و فرود در مدتزمان کوتاه از دیگر ویژگیهای این هواپیمای نظامی است که بهکارگیری آن را در نزدیکی جبهههای نبرد هم ممکن میکند. این هواپیما میتواند مدتها با سرعت نسبتاً کم ۳۲۰ کیلومتر در ساعت در ارتفاع پائینتر از ۳۰۰ متری زمین با شعاع دید حدود ۴/۲ کیلومتر، حرکت کند. با این ویژگیها آ-۱۰ میتواند نقطه ضعف جنگندههای پر سرعت را که توان زدن هدفهای کوچک با سرعت کم را ندارند پوشش دهد.
ای-10 بر اساس توپ گاتلینگ ٣٠ میلی متری GAU-8 Avenger که جنگ افزار اصلی این هواپیما است طراحی شده و سنگین ترین توپ اتوماتیکی است که تاکنون روی یک هواپیما نصب شده است. این هواپیما در جنگ سال ۱۹۹۰-۱۹۹۱ ائتلاف علیه عراق به تنهایی بیش از ۵۰ درصد تانکهای عراقی و ۳۱ درصد کل نفربرهای زرهی این کشور را نابود کرد.
موتورهای توربو جت این هواپیما از نوع TF-۳۴-۱۰۰/A شرکت جنرال الکتریک است که در بالای دو بال کوچک پشت هواپیما نصب شدهاند. به منظور پایدارسازی سازه نگهدارنده موتور، دو استابلایزر بصورت عمودی در دو انتهای بالهای پشتی قرار داده شدهاست. مسلسل گاتلینگ ۳۰ میلیمتری که بر روی این هواپیما تعبیه شده است ۳۹۰۰ گلوله در دقیقه شلیک میکند و توسط سامانههای کنترل الکترونیکی مرتبط با سامانههای ناوبری بسادگی قابلیت آتش روی اهداف متحرک را مهیا میکند.
سیستم دید در شب این هواپیما به خلبان امکان میدهد بههنگام شب اطراف را به وضوح مشاهده کند. اطراف محوطهای که خلبان مینشیند توسط بدنه محکم از جنس تیتانیوم محافظت میشود. برخلاف نسل قبلی، این هواپیما میتواند حتی در صورت انفجار، خلبان را به بیرون پرتاب کند و او را نجات دهد. وجود سامانههای موازی کنترل جنگ در این هواپیما به خلبان اجازه میدهد تا در مواردی که سامانه خودکار صدمه دیدهاست و حتی امکان کنترلهای هیدرولیک وجود ندارد، بصورت دستی هواپیما را تا مقصد هدایت کند. قابلیت تعمیر و تعویض سریع قطعات به نیروهای نظامی امکان میدهد تا بتوانند این هواپیما را در صورت صدمه دیدن در جبهه جنگ، حتی بدون بردن به آشیانه، برای پرواز بعدی آماده کنند.
اولین نوع از این هواپیما در سال ۱۹۷۵ ساخته شد و تحویل یکی از پایگاههای نیروی هوایی آمریکا گردید. در جنگ های دهه ۱۹۸۰ در اروپای شرقی از این هواپیما برای مقابله با تانکهای روسی استفاده شد. در جنگ خلیج فارس سال ۱۹۹۱ نیروهای آمریکایی بیش از ۸۱۰۰ سورتی پرواز با این هواپیمای نظامی داشتند. بیش از ۹۰ درصد از موشک های هوا به زمین AGM-۶۵ شلیک شده در جنگ خلیج فارس، توسط این هواپیماها شلیک شد. طی این نبردها حدود ۱۰۰۰ تانک، ۲۰۰۰ نفربر و بیش از ۱۲۰۰ سلاح سنگین توپخانه از بین رفتند؛ اما برخلاف انتظار فقط ۵ فروند از این هواپیما در این جنگ سقوط کرد.
وزن هواپیما بدون متعلقات ۱۱٫۳۲۱ تن، در حالت عادی ۱۳٫۷۸۲ تن است. این هواپیما میتواند تا ۴/۸۵۳ تن سوخت و ۷ تن مهمات جنگی با خود حمل کند. قیمت این هواپیما حدود ۱۹٫۸ میلیون دلار است. پیش بینی میشود این گونه از هواپیماهای جنگی تا سال ۲۰۲۸ در خدمت باشند و پس از آن با گونه هواپیمای اف۳۵ جنگنده تهاجمی مشترک (F۳۵ Joint Strike Fighter) جایگزین شوند. جنگنده تهاجمی مشترک هواپیمایی است که آمریکا با مشارکت همپیمانان اروپایی خود بخصوص انگلیس درحال ساخت آن است.
مشخصات
سرنشین: یک نفر
وزن خالی: ١١,٣٢١ کیلوگرم
فاصله بین ۲ نوک بال: ١٧.٥٣ متر
طول کلی بدنه: ١٦.٢٦ متر
ارتفاع هواپیما: ٤.٤٧ متر
مساحت بال: ٤٧.٠ متر مربع
وزن بارگیری: ١٣,٧٦٢ کیلوگرم
مأموریت پشتیبانی نزدیک هوایی:٢١,٣٦١ کیلوگرم
مأموریت ضد زرهی: ١٩,٠٨٣ کیلوگرم
حداکثر وزن برخاست: ٢٣ تن
موتور هواگرد: ٢× توربوفن جنرال الکتریک تی اف٣٤-جی ای-١٠٠اِی، هر کدام ٤٠.٣٢ کیلو نیوتون
ظرفیت سوخت داخلی: ٤,٩٩٠ کیلوگرم
محل استقرار فیرچایلد ریپابلیک ای-۱۰ تاندربولت ۲ در پایگاه های نیروی هوایی ارتش آمریکا
دسته هوایی بیست و سوم در پایگاه Moody Air Force Base در ایالت جورجیا و در ۲ اسکادران جنگی ۷۴ و ۷۵ جنگنده ها
دسته هوایی پنجاه و یکم جنگنده ها در پایگاه Osan Air Base در کره جنوبی و در اسکادران جنگی ۲۵ جنگنده ها
دسته پنجاه و دوم جنگنده ها در پایگاه Spangdahlem Air Base در آلمان و در اسکادران جنگی ۸۱ جنگنده ها
دسته هوایی پنجاه و سوم در پایگاه Eglin Air Force Base در ایالت فلوریدا و در اسکادران تست و ارزیابی ۴۲۲ جنگنده ها
دسته هوایی چهرصد و بیست و دوم در پایگاه Nellis Air Force Base در ایالت نوادا و در اسکادران تست جنگ افزار های ۶۶ جنگنده ها
دسته هوایی سیصد و پنجاه و پنجم در پایگاهDavis-Monthan Air Force Base در ایالت آریزونا و در ۳ اسکادران جنگی ۳۵۴،۳۵۷ و ۳۵۸ جنگنده ها
محل استقرار فیرچایلد ریپابلیک ای-۱۰ تاندربولت ۲ در پایگاه های گارد امنیت ملی آمریکا
دسته پروازی صد و بیست و هفتم در پایگاه Selfridge ANGB در ایالت میشیگان و در اسکادران جنگی ۱۰۷ جنگنده ها
دسته پروازی صد و بیست و دوم در پایگاه Fort Wayne در ایالت ایندیانا و در اسکادران جنگی ۱۶۳ جنگنده ها
دسته پروازی صد و بیست و چهارم در ترمینال هوایی Boise Air Terminal در ایالت آیداهو و در اسکادران جنگی ۱۹۰ جنگنده ها
دسته پروازی صد و هفتاد و پنجم Warfield ANGB در فرودگاه ایالتی مارتین در ایالت مریلند و در اسکادران جنگی ۱۰۴ جنگنده ها
دسته پروازی صد و هشتاد و هشت در پایگاه شهر Fort Smith ایالت آرکانزاس و در اسکادران جنگی ۱۸۴ جنگنده ها
و همچنین در مرکز های جانشین فرماندهی نیروی هوایی آمریکا در:
دسته پروازی چهارصد و چهل و دوم در پایگاه Whiteman Air Force Base در میسوری و در اسکادران های جنگی ۷۶ و ۳۰۳ و ۴۵ جنگنده ها
دسته پروازی نهصد و هفدهم در پایگاه Barksdale Air Force Base در ایالت لوئیزیانا و در اسکادران جنگی ۴۷ جنگنده ها
مستقر هستند.
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/