به گزارش
خبرنگار کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران؛ خلوت و گوشهنشینی در بعضی مواقع دارای فواید بسیاری است. برای مثال این کار فرصتی را برایمان فراهم میآورد تا آزادانه و خلاقانه فکر کنیم، تخیلات خود را تقویت کنیم و به افکار و دیدگاهمان جهت دهیم.
البته این کار ممکن است برای برخی افراد آثار سو در پی داشته باشد و باعث القای حس تنهایی در آنان شود. بنابراین گوشهنشینی را میتوان دو روی سکه و دووجهی به حساب آورد؛ درست مثل غذا خوردن که جنبههای مثبت و منفی را میتوان برای آن در نظر گرفت.
در روانشناسی اجتماعی، گوشهنشینی به عنوان تنهایی فیزیکی یا عدم برقراری ارتباط با افراد پیرامون تعریف شده است. این تعریف به مرور زمان و با ایجاد تغییرات چشمگیر در روابط میان انسانها اندکی کمرنگ شده است.
امروزه تلفنهای همراه و رسانههای عمومی همهجا در دسترسند، به طوری که مفهوم گوشهنشینی کاملاً مخدوش شده است. در علوم اجتماعی، برای انجام تحقیقات و بررسیها به تعاریف دقیق و معیارهای اندازهگیری نیاز است. تعریفی که برای گوشهنشینی ارائه شده است در دنیای امروز مصداق ندارد.
یک محقق به منظور توصیف موقعیت فعلی میگوید: «فردی را در نظر بگیرید که به تنهایی در جنگلی قدم میزند. ناگهان درختی قطع شده و به سرش اصابت میکند. اگر فرض کنیم فرد آنقدر غرق پیام دادن با تلفن همراهش بود که متوجه سقوط درخت نشد، آیا میتوانیم بگوییم وی عزلت و گوشهنشینی اختیار کرده است؟
در وضعیتی که دنیای دیجیتال بر کلیه امور ما سایه افکنده، یافتن ابزار لازم جهت اندازهگیری و بررسی موضوع گوشهنشینی برای محققان کار دشواری است. در این شرایط نمیتوان به طور دقیق دریافت که مردم تا چه اندازه از گوشهنشینی بهره میبرند یا از آن رنج میبرند. به عقیده بسیاری از محققان، بررسی این موضوع کاملاً به بنبست رسیده است.
آنچه مسلم است، ما در زمانی به سر میبریم که در آن دیگران از ما انتظار دارند هر لحظه قابلدسترس باشیم. یک جامعهشناس این وضع را به پیشرفت فنآوری ربط داده است. او میگوید: «امروزه گوشیها به ابزارهای بی چون و چرا بدل شدهاند». از آنجا که افراد ابزاری چون تلفن همراه را بی چون و چرا پذیرفتهاند، هیچگاه به جزئیات کار با آن توجه نمیکنند. این کارها برای مردم تبدیل به عادت شدهاند و به طور ناخودآگاه انجام میشوند. شاید بتوان عادتهایی مثل پیامک دادن حین رانندگی را بدین طریق توجیه کرد.
در تحقیقی که در آمریکا انجام شد، 80 درصد جوانان اذعان کردند هر ساعت یک بار گوشی خود را چک میکنند و 72 درصد آنان گفتند به محض اینکه پیامی دریافت میکنند، باید به آن جواب دهند.
تلفنهای همراه امروزه نقش پوست دوم ما را بازی میکنند؛ زمانی که حسگرهای آن علامتی را به ما منتقل میکنند اغلب به طور خودکار به آن واکنش نشان میدهیم. حتی زمانی که علامتی از گوشی دریافت نمیشود، تصور میکنیم ویبره آن لحظهای کار کرده است و مجبور میشویم آن را چک کنیم.
نوع دیگری از این حرکات ناخودآگاه مربوط به زمانهایی است که حین تجارب خاص و لحظات شیرین تلاش میکنیم از خود یا اطرافمان عکس بگیریم!
به عقیده محققان علوم اجتماعی، تا زمانی که افراد لحظات زندگی خود را به طور ناخودآگاه صرف این ابزار کنند، از مزایای گوشهنشینی و خلوت خود بهرهمند نمیشوند. مسلم است، در آینده این وضع با افزایش انتظارات دیگران مبنی بر دسترسی همیشگی ما به آنها شدت بیشتری خواهد یافت.
انتهای پیام/