به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، کبوتر خانه های استان اصفهان که با مواد اولیه خشت خام، گِل و کاهگِل ساخته شده است و از منظر قامت، طول و عرض با توجه به ساختار خشتی خود اعجاب انگیزاند، در ناحیه ورزنه در نوع خود بی نظیر می باشند.

این درحالی است که متاسفانه در چند سال گذشته با بی توجهی و سهل انگاری، تعداد قابل توجهی از کبوترخانه ها به طور کامل تخریب و از صحنه معماری این ناحیه محو شده است.

برای دیدن این بناهای تاریخی به این شهر تاریخی قدم گذاشتم :

با ورود به ورزنه ناخودآگاه حضور یک پیرمرد روستایی نظرم را به خود جلب کرد.

کشاورز 55 ساله از تخریب این بناها گلایه داشت وگفت: امروزه نادیده گرفتن فوائد کود دامی و مرغی به ویژه کود کبوترخانه ها که تا زمانی نه چندان دور تامین کننده کود مناطق اطراف و ناحیه لنجانات بود، سبب شده تا زارعین از قوت این کودها تنها یادکنند.

فرهاد حیدری یکی از شهروندان غرب استان که به قصد دیدن کبوتر خانه ها در این منطقه حضور داشت افزود: در گذشته جهانگردان داخلی و خارجی وقتی به ناحیه لنجانات می رسیدند از اولین چیزی که صحبت به میان می آوردند، کشاورزی و عطر برنج لنجان بود اما امروزه با مصرف بی رویه کودهای شیمیایی دیگر اثری از آن عطر در برنج ها نیست.

در این میان زارعینی که از تجربه خود در استفاده از کودهای شیمیایی گله داشتنداظهار کردند: مصرف بی رویه کود های شیمیایی نه تنها با آلوده شدن خاک در طول زمان همراه بوده بلکه به جریان طبیعی کشاورزی و منابع زیر زمینی هم صدمات جبران ناپذیری وارد کرده است.

در این میان رضا امینی در خصوص فرهنگ کبوتر داری در گذشته گفت: اجدادمان برای جلب رضایت این دسته از پرندگان مرمت و بازسازی برج ها را از اواخر آبان همزمان با کوچ پرندگان به مناطق گرمسیر آغاز می کردند تا هنگام بازگشت کبوتران در اواسط اسفند از پراکندگی و خانه به خانه شدن آنها جلوگیری شود.

امینی راست می گفت کبوتران مکانی را برای محل زندگی خود انتخاب می کنند که در آن احساس آرامش کنند و بر همین اساس برج های کبوتر در محل های خلوت، سرسبز و نزدیک به آب ساخته شده است اما با وجود تخریب بسیاری از کبوتر خانه های ورزنه و پراکندگی این دسته از پرندگان همچنان بی اعتنایی مسئولان را شاهدهستیم.

برای مشخص شدن موضوع با 2 تن از مسئولان به گفتگو نشستیم:

دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی-طبیعی شهر ورزنه مشکلات مالی را سد راه بازسازی کبوتر خانه ها دانست و گفت: تاکنون هیچ اقدامی از سوی مسئولان برای رفع این معضل انجام نشده است درحالی که می توان با همتی کارشناسانه در ترمیم و مرمت این بنا ها، فرهنگ کبوتر داری رادر کبوتر خانه ها تداوم بخشیم.

خلیلی باد، باران، طوفان و همچنین پرواز یکباره کبوتران بر اثر شنیدن صداهای ناگهانی را از دلایل تخریب این کبوتر خانه ها عنوان کرد و افزود: اگر برای هر کبوتر خانه 300 میلیون ریال برآورد شود 3 برابر این مبلغ درآمد زایی خواهیم داشت.

به گفته وی در گذشته وجود 10 هزار کبوتر در ورزنه کشاورزی این ناحیه را رونق داده بود که امروزه دست اندرکاران کشت زرع از آن بی نصیب شده اند.

دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی-طبیعی ورزنه به عمر 200 ساله کبوتر خانه های ورزنه اشاره کرد وگفت: هر کبوتر خانه در طول روز بین 50 تا 70 فضله بر خاک می ریزد و هر فضله برای مساحت 1 خشت (25 در25 سانتی متر) باروری دارد که کود حاصله از این بنا ها را زارعین به مصرف کشت جالیز و صیفی می رسانند.

خلیلی ادامه داد: رونق کبوتر خانه های ورزنه در گذشته به حدی بود که کود مازاد بر احتیاج منطقه را به روستاها و شهرهای همجوار ارسال می کردند و در آنجا به فروش می رساندند.

همچنین فاطمی یکی دیگر ازدبیران انجمن دوستداران میراث فرهنگی-طبیعی ارگ زنده رود از ملی شدن کبوترخانه های روستای قورتان خبرداد و گفت: یکی از ویژگی های عمده این بناها، معماری 2 گانه آن است که در قالب شکل سیلو و خمره طراحی و ساخته شده و تا امروز کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

وی افزود: قوش، کلاغ، قرقی و جغد از دسته پرندگان شکاری هستند که همیشه در صدد شکار کبوتر ها و جوجه هایشان بوده اند به همین منظور 300 سوراخ هر برج به اندازه ای تعبیه می شود که تنها محل رفت و آمد کبوترها باشد.

این مسئول در پایان خاطرنشان کرد: ماهانه دست کم برای 1000 کبوتر 600 تا 900 کیلو بذر نظیر: حلر،گندم، ماشک و ارزن نیازاست.

گفتنی است: مساحت هر برج184 متر است و بر روی بام آن برآمدگی گنبدی شکل با سوراخ های کوچک به منظور دانه ریزی و تهویه هوا وجود دارد.

متاسفانه امروزه از این امانت های گران بهایی که از گذشته های بسیار دور به ارمغان مانده، فاصله گرفته ایم در حالی که می توانیم با بازسازی و ترویج فرهنگ کبوترداری بودجه ایی که جهت خرید کود شیمیایی صرف می شود به یکباره شکسته و با سرمایه گزاری روی این صنعت به یک بازار ایده آل دست یابیم.

انتهای پیام/م