آنگاه که تمدن شهرنشینی مرحله تازه ای را آغاز کرد، دامنه های الوند به دلیل ویژگی های بی مانندش، بیش از هر نقطه دیگر به عنوان کانون تمدن و استقرار نمادهای زندگی شهرنشینی مورد توجه مردم قرار گرفت.

بافت سنتی همدان، نمایشگر تاریخ و هویت ما

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از همدان؛ هر یک از آثار بجای مانده از دوره های گوناگون کهن زیستی گویای این مطلب است که همدان پایتخت تاریخ وتمدن ایران زمین با بافت  ومعماری بی نظیرش مثالی ارزشمند در زمینه شهر نشینی و معماری است.


زمانی که همدان شکل گرفت دارای محله ها و آبادی های فراوانی بود محله هایی که نماد هویت فرهنگی و تاریخی مردم این شهر است.،بنابراین باید این محلات را از تخریب حفظ کرد وسعی در احیا و بازسازی آن داشت. این محللات همچنین پتانسیل جذب توریست و گردشگر را نیز دارند، اما امروز این بافت تغییر کرده است و رنگ لعاب دیگریبه خود گرفته است.

استان همدان یکی از شهرهای باستانی،تاریخی و مقصد گردشگری و بسیار با ارزش برای ایران است که از جاذبه های متعدد و معماری برخور دار است. وجود مناطق باستانی و کاخ های ارزشمند دوره های هخامنشی و ساسانی ،آرامگاه بوعلی سینا حکیم و فیلسوف بزرگ جهان،آرامگاه شاعران از جمله بابا طاهر و بزرگان مذهبی ،شهربا ارزش و منحصر بهفرد هگمتانه ،گنبدها وبرج های معروف و ارزشمندی چون گنبد علویان و محوطه ی باستانی گنج نامه در یکی از دامنه های کوهستان الوند تنها بخشی از جاذبه های استان همدان را تشکیل می دهد .

از این رو با چند نفر از شهروندان همدانی به گفتگو نشستیم و نظرات آنها را در این باره پرسیدیم.

علی میرزایی  یکی از ساکنان شهر همدان درباره لزوم حفظ بافت قدیمی شهر گفت: شهر همدان با داشتن پیشینه ای تاریخی خود دارای محلات قدیمی و بناهای تاریخی ارزشمند است که متاسفانه به مرور زمان و تغییر بافت شهری بسیاری از این محلات از بین رفتند وتنها چند محله هنوز بافت قدیمی خود را حفظ کرده اند.

این جوان همدانی که شغل آزاد دارد گفت:حفظ ونگهداری این بناها جزءوظایف مردم و مسئولین است چرا که هویت فرهنگی ما را می سازد.

او ادامه داد: رونق بافت قدیمی موجب جذب گردشگران بسیاری می شود واز این راه درآمد خوبی نصیب استان می شود.

مهسا کرمی یکی دیگر از شهروندان همدانی،در مورد محله ها وتغییر بافت قدیمی شهراظهار تاسف کرد و گفت:مردم ومسئولین نسبت به حفظ این آثارکوتاهی کردهاندامروز اگر می خواهیم با تاریخ شهرمان آشنا شویم باید به سراغ موزه ها و کتاب ها و عکس های قدیمی برویم وتنها بین صفحه های بیجان است که باید تاریخ قدیمی شهرمان را بجوییم. 

این دانشجوی رشته  زمین شناسی گفت:امروزه در کشورهای پیشرفته جهانی به آثار باستانی وبافت قدیمی آن چه در روستاها و چه در شهرها توجه زیادی می شود وهر سال مبالغ زیادی هم صرف نگهداری این آثار می شود اما در کشور ما که مهد تاریخ وتمدن است فرهنگ غربی به خوبی در زندگیمان رسوخ کرده است وبسیاری از معماری و سبک ساخت وسازه های منازل به این شیوه است.

خانم کرمی در ادامه افزود: حفظ ونگهداری این آثاردر واقه گسترش فرهنگ وهویت یک ملت است که باید به آن توجه خاصی شود.

محسن شعبانی که همدان را برای سفر خانوادگی انتخاب کرده بود در این باره گفت:همدان دارای جاذبه های زیادی است وظرفیت خوبی برای گردشگری دارد اما در این حوزه بسیار ضعیف عمل شده و آنطور که باید وشاید در خور این استان کار نشده است.  

این هموطن شیرازی ادامه داد: من 10 سال پیش به همدان سفر کرده بودم وتاکنون تغییر زیادی کرده است که این تغییر و پیشرفت خوب است اما ای ککاش این تغییربا بافت قدیمی و آنچه که ما از این استان به عنوان پایتخت تاریخ وتمده ایران زمین اطلاع داریم همخوانی داشت.

با توجه به مطالب مطرح شده در گفتگوهای مردمی برآن شدم تا دراین باره با عضو هیئت علمی دانشگاه هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینا هم صحبت شوم.

محمدرضا عراقچیان با تاکید بر سخنان همشهریان با اشاره به اینکه شاید به ندرت به توان هنری یافت که به به اندازه معماری با زندگی مردم آمیخته باشد گفت:هنر معماری از بارزترین زیبایی هر دوره تاریخ و نمایشگر فضای زیست آدمی است، به همین دلیل فضاهای معماری وشهری پدیده ای کالبدی هستند.

وی با بیان اینکه همدان بدلیل موقعیت استراتژیکی که دارد بارها مورد هجوم از سال های دور تا کنون قرار گرفته است و آسیب های زیادی به آن وارد شده است افزود: بافت سنتی همدان در حال حاضر در مرکز شهر و در بعضی از مناطق شمالی واقع شده است.

فقدان فرهنگی دلیل بی هویتی معماری امروزی شده است

عراقچیان ادامه داد: با نفوذ فرهنگ اروپایی در دوران پهلوی به شهر همدان موجب شد که هم اکنون دچار فقدان فرهنگی در زمینه فرهنگ معماری شویم.

وی اظهار داشت:برای حفظ بافتهای سنتی و با هویت وزندگی در چنین بناهایی باید حمایت های همه جانبه از سوی سازمان های مربوطه از جمله میراث فرهنگی انجام  و به بازسازی وترمیم آنهاپرداخته شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه هنر و معماری بیان کرد: باید از بافت های سنتی در قالب مسکن ویا برای کاربردهای فرهنگی در جامعه استفاده شود.

وی خاطر نشان کرد: برای حفظ ونگهداری این بناها باید به مرمت وبه سازی آنها پرداخت؛کمکهای بلاعوض نیز به افرادی که می خواهند در این مکان ها زندگی واز آنهانگهداری کنند داده شود.

استاد معماری دانشگاه بوعلی ضمن اشاره به این مطلب که همه ساختمان های قدیمی را نیزنمیتوان نگه داشت افزود:بافت های خیلی فرسوده که از هویتشان چیزی باقی نمانده باید از بین بردئ چرا که منشاء به وجود آمدن مشکلات و آسیب های اجتماعی خواهند شد.

محمد رضا عراقچی به نقش رسانه هادر جهت به سازی بافت های قدیمی اشاره کرد و ادامه داد: این موضوعی است که به بخش دولتی مربوط نمی شود ورسانه ها با فرهنگسازی در این زمینه می توانند نقش بسزایی در جهت نگهداری بافت های سنتی با هویت داشته باشند.

وی گنبد علویان و برج قربان را از جمله بافت هایقدیمی با هویت تاریخی دانست واضافه کرد: قدمت خانه های سنتی وبا هویت در همدان بیش از یکصد و50 سال است.

عراقچیان با اشاره به اینکه با آثار بدست آمده همدان سه هزارو 500 سال قدمت تاریخی دارد ابراز کرد: به دلیل آسیبی که از سوی حمله ها و جنگ های متعدد به شهر همدان وارد شده است موجب شد که آثار باستانی بخصوص دوره هخامنشی به جز تپه هکمتانه مابقی از بین برود.

وی افزود:همدان گنجینه هایی از بناها و آثار ادوار مختلف را در خود جای داده است که متاسفانه به دوران فعلی که رسیده ایم بعضی از این بناها را نتوانستیم حفظ کنیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه هنر و معماری بر حفظ و نگهداذری هویت تاریخی-فرهنگی شهر همدان اشاره کرد وافزود: در این خصوص از سوی اداره میراث فرهنگی ،شهرداری وسازمان عمران و مسکن سازی کارهایی صورت گرفته ودر حال انجام است .

وی موثر ترین راهکار برای حفظ و نگهداری این بناهای تاریخی با ارزش را اصلاح ساختار فرهنگی واقتصادی و حمایت دستگاه های مربوطه برشمرد.

باید گفت بناهای تاریخی هویت ملی هر کشور است که بآن بهتر شناخته می شود همچنینداشتن چنین آثار برجسته ملی می تواند برتوسعه فرهنگی و اقتصادی هر جامعه اثر بخش باشد بنابراین باید برحفظ ونگهداری ارزشهای ملی از جمله شهر همدان پایتخت تاریخ وتمدن کوشا باشیم.

انتهای پیام/


اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار