به گزارش خبرنگار
دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ حمله انتحاری نوعی خودکشی عقیدتی به قصد دیگرکشی و صدمه زدن به غیر (دشمن) است. در این نوع از خودکشی فرد دست به طراحی و اجرای یک برنامه تخریبی میزند که طی آن خود را وسیله آسیب زدن به دشمن قرار میدهد و از بین میبرد که بیشتر در بین گروههای تروریستی به ظاهر مسلمان از جمله داعش، جبههالنصره، القاعده و جیشالاسلام رواج دارد.
این شکل حمله را میتوان نوعی حمله منفعلانه به دشمن دانست.
از نقطه نظر عملیاتی در حملات انتحاری به نظر میرسد كه سازماندهنده این حملات مجبور به برنامهریزی برای راه گریز بعد از عملیات كه پیچیدهترین بخش برنامه است، نیست. چنانچه یك فرد تروریست شناسایی و دستگیر شود آن گروه در معرض خطر بزرگی قرار خواهد گرفت. در پی فاجعه مادرید، زمانی كه پلیس اسپانیا یك آپارتمان را برای دستگیری افراد عامل این حملات تروریستی محاصره كرد و چهار نفر از اعضای وابسته به گروه در ساختمان برای اینكه دستگیر نشوند و به پلیس در دستگیری و تعقیب دیگر اعضای گروه كمك نشود، خود را منفجر كردند. به طور مشابه، شورشیان ببرهای تامیل به شیوه معمول یك قرص سیانور به همراه خود داشتند تا در زمان دستگیری قریب الوقوع در حادثه آن را ببلعند.
یك مزیت تاكتیكی دیگر عملیاتهای انتحاری این موضوع است كه در مناسبترین زمان و مكان با توجه به اهداف مورد نظر این گروهها صورت میگیرد كه بتواند تحمیل حداكثر كشته را برای دشمنان تضمین كند. چنین دستاوردی از طریق ابزارهایی همچون استفاده از حملات كنترل از راه دور یا بمب ساعتی امكانپذیر نیست. همچنین مقابله و برخورد با حملات انتحاری در زمانی كه شخص حملهكننده به سمت هدف خود در حركت است، بسیار مشكلزا است چه بسا كه اگر شخص حملهكننده دستگیر هم شود؛ احتمال اینكه وسیله انفجاری همراه وی عمل كند كم نیست.
حملات انتحاری بمبهای عملیاتی كم هزینهای هستند؛ به طوری كه یك فرد غیرنظامی نیز میتواند آن را استفاده كند. برداشت یكی از فرماندهان ارشد داعش از یك ماموریت موفقیتآمیز این گونه است: یك جوان باانگیزه میتواند فقط با تعدادی میخ، مقداری باروت، یك كلید لامپ و یك كابل كوتاه، مقداری جیوه (كه به آسانی از ترمومترها قابل دستیابی است) و مقداری استون به ساختن یك بمب اقدام كند.
حمله انتحاری از دیگر انواع خودکشی بسیار متفاوت است. اگر خودکشی را به طوری که بیشتر دیدهایم و میشناسیم، اقدامی برای گریز از پوچی یا فرار از استمرار روزمرگی و بیهدفی بدانیم، عامل حمله انتحاری دارای هدفی است. انتحاری برای هدفش دست به طراحی برنامهای میزند که منجر به مرگ خودش و دیگران میشود. اگر مستقل از ارزشگذاری و برداشتهای طرفین ماجرا به این حرکت نگاه کنیم هدف فرد پیش از اینکه بخواهد خود را از بین ببرد و یا به پوچی رسیده باشد، هدفی بزرگتر است که حاضر است خود را برای آن فدا کند.
حمله انتحاری در طول تاریخ بسیار کم به وقوع پیوسته که به عنوان نمونه میتوان از حادثه پرل هاربر نام برد. امروزه این اقدام بسیار شایع شده و بیشتر رخ میدهد. بزرگترین نمونه امروزی آن را میتوان حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ آمریکا دانست که طی آن ۱۹ حملهگر انتحاری کنترل هواپیماهای مسافربری را در اختیار گرفتند و آنها را به برجهای دو قلوی مرکز تجارت جهانی نیویورک و ساختمان وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) کوبیدند و جان ۲۹۷۳ نفر را گرفتند. حمله انتحاری مترو لندن، حملات انتحاری داعش علیه مردم سوریه و عراق، را میتوان به عنوان نمونههای دیگر حملات انتحاری نام برد.
انواع حمله انتحاری
حملات انتحاری را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد: حمله انتحاری با هدف و حمله انتحاری بی هدف.
هر دو شکل حمله انتحاری در یک بستر شهری به وقوع میپیوندد. نوع با هدف به قصد آسیب زدن به فرد یا افرادی معین به انجام میرسد و ممکن است افراد دیگر حاضر در محل نیز کشته شوند یا آسیب ببینند. نوع بی هدف برای نا امن کردن فضای اجتماعی و سیاسی مورد نظر و برانگیختن ترس و وحشت عمومی طراحی میشود. در اقدام انتحاری، به دلیل وقوع حادثه در یک بستر شهری احتمال زیادی وجود دارد که هر فرد بیگناهی کشته یا زخمی شوند.
امروزه حملات انتحاری از خطرناکترین اقدامات تخریبی به حساب میآید و موجب ترس تمامی دولتها و ملتها شدهاست. دلیل این ترس همگانی دشواری بینظیرکنترل آن است. زیرا فردی که خود را آماده مرگ کردهاست دیگر ترسی از چیزی به خود راه نمیدهد و غیرقابل مهار به نظر میرسد.
اشکال حملات انتحاری
فرد محور
در این گونه حملات یک شخص برای از بین بردن اهداف تربیت میشود. کلید کنترل را دست میگیرد و حمله انتحاری انجام میدهد. این حملات در میان جمعیت چون مسجد، بازار خرید و فروش، جشن عروسی و مراسم های مذهبی صورت میگیرد و قصد آن تنها کشتن مردم است. در این نوع حمله تقریبا سه نفر حضور دارند که یکی آن فردی است که حمله را انجام میدهد و دو نفر دیگر فرد حملهکننده را زیر نظر دارند.
برای کشتن افراد سیاسی، ماهرترین افراد به این منظور تربیت میشوند و به بهانه و اشکال مختلف خود را به شخص رسانیده و او را از بین میبرند. مانند عملیاتهای انتحاری که علیه احمد شاه مسعود، ژنرال داود، برهان الدین ربانی و بینظیر بوتو صورت گرفت.
داخل شدن مستقیم ساختمان یا منطقه مربوطه
در این نوع حمله انتحاری شخص یا اشخاص معمولاً سوار بر یک وسیله نقلیه ناگهان وارد محل و منطقهای میشوند و نسبت به انفجار و حمله انتحاری اقدام میکنند. این گونه انتحاری از انواع دیگر بیشتر روی میدهد. مثلاً حمله به سفارت آمریکا و انگلیس در افغانستان، حمله به سفارت جمهوری اسلامی ایران و زندان قندهار و ...
کنترل از راه دور
این روش انتحاری در نزدیکی مناطق نظامی و دفاتر دولتی و منازل صورت میگیرد. به طوری که مواد انفجاری در بدن شخص، حیوانات، وسایل حمل و نقل جا داده میشود. سپس در نزدیکی هدف توسط کنترل از راه دور منفجر می شود. بیشتر رانندگان توسط خودرو آنها انفجار رخ میدهد از وجود مواد منفجره خبر ندارند. از حیواناتی نظیر گربه و سگ و همچنین معتادان نیز استفاده زیادی میشود. در برخی موارد دیده شده با بیهوش کردن افراد معمولی و سپس جاسازی مواد منفجره در لباس و وسایل آنها قصد ایجاد حمله انتحاری دارند.
داعشیهایی که به منفجرشدن عشق میورزند
از نزدیک به 30 هزار نیروی داعش، مشخص شده 15 درصد از نیروهایی که جذب داعش میشوند، میخواهند در عملیات انتحاری شرکت کنند. برخی از این افراد دارای سابقه تحصیلی درخشانی هستند، در مقاطع دکتری، فوق لیسانس و رشتههای عالی مدیریتی تحصیل کردهاند، از کارگر گرفته تا دکتر و وکیل در میان افراد جذبشده در داعش مشاهده میشوند.
داخل یک کمربند انتحاری چه میگذرد
با بازکردن یک کمربند انتحاری دیده شده که تعداد زیادی ساچمه، مهره و گویهای فلزی در کمربند جاسازی شده است تا در لحظه انفجار بیشترین آسیب را به مردم اطراف بزند. کمربند انتخاری کمربندی است که توسط افراد سادهلوح بسته میشود، افرادی که توسط گروههای تندرو مثل داعش و طالبان مغزشویی شدهاند و با وعده هایی مانند ثواب آخرت ، رفتن به بهشت و ارتباط با حوریهای بهشتی و ... در میان جمعیت خود را متلاشی میکند و ده ها نفر را به کام مرگ میکشانند.
حرف واپسین
استفاده گروههای تروریستی از عملیاتهای انتحاری در مقابل دشمنان؛ قویتر و قدرتمندتر استمرار خواهد داشت. تنها راه حل برخورد با چنین معضلی از میان بردن منازعهای است كه موجب بروز چنین اعمالی میشود. مثلا مذاكرات صلح بین دولت سریلانكا و ببرهای تامیل باعث توقف چنین حملاتی شد. با این وجود حوادث در خاورمیانه به طور جدی در وضعیت نگرانكنندهای باقی مانده است. در سایه فقدان یك توافق و راه حل در عراق، سوریه، افغانستان و پاکستان چنین حملات خشونت آمیزی وجود دارد. مگر اینكه یك تعهد جهانی واقعی و مستمری وجود داشته باشد كه صلح و ملالت را به ارمغان بیاورد. قتل عام و كشتار غیرنظامیان عاملی است كه همواره توجیهی منطقی و مردمی برای گروه هایی همچون القاعده و داعش فراهم میآورد تا همچنان مردمانی پرشور را به كشته شدن ترغیب كنند.
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/