به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران از ارومیه؛دسیزده بدر یا جشن بدرقه نوروز از مهمترین رسوم مشترک در میان اقوام ایرانی است که طی سال های اخیر روز آشتی با طبیعت نیز تلقی می‌ شود.
ایرانیان از گذشته ‌های دور، با آغاز بهار و ورود به سال جدید و پس از چند روز دید و بازدید و تبریک سال نو، گویا برای تکمیل شادی خود و دور کردن غم و غصه و خمودگی، در روز سیزدهم فروردین ماه، با بیرون آمدن از خانه و پناه گرفتن در طبیعت، مراسم سیزده بدر را اجرا می ‌کنند.

یکی از سنتهای مثبت ایرانیان که در قرآن و البته در قالب و فرمی دیگر مورد تاکید است روز سیزدهم فروردین است .
به دامن صحرا و طبیعت رفتن، شوخی و بازی کردن، دویدن، تاب خوردن و در هر حال شاد بودن،از ویژگی ‌های روز سیزده بدر است. گره زدن سبزه به نیت باز شدن گره دشواری ‌ها و برآورده شدن آرزوها، از دیگر رسوم این روز است.
این باور همگانی چنان است که اگر خانواده‌ای نتواند به علتی تمام روز را به باغ و صحرا برود، به ویژه با دگرگونی ‌های جامعه شهری امروز، در بعد از ظهر روز سیزدهم، حتی برای زمان کوتاهی هم که شده از خانه به باغ یا گردشگاهی عمومی می ‌رود
سیزده بدر، یکی از رسوم رایج ایرانی است که قدمتی بسیار دارد.

این سنت با فراگیری خود در کل پیکره اجتماعی ایران یک اسطوره معنایی در سطح وسیع اجتماعی به وجود آورده است. یکی از ابعاد تعلیمی قرآن، تاکید بر بعد تربیتی آن است و در آیاتی که ذکر آن رفت، از مخاطبان خود و به خصوص مسلمانان می خواهد از محیط محدود اطراف زندگی خویش، خارج شده و به سیر و سیاحت جهان پهناور بپردازند، در اعمال و رفتار اقوام دیگر و پایان کار آنها بیندیشند و از این رهگذر اندوخته پر ارزشی از آگاهی و عبرت برای خود و البته آیندگان فراهم سازند.
در فرهنگ ایرانیان کهن سیزده ماه فروردین به روز سیزده بد‌ر نامگذاری شده و از آنجا که این روز را نحس می دانند و برای بیرون کردن نحسی از خانه و کاشانه خود، کنار جویبارها و سبزه ها می روند و به شادی می پردازند.
هر چند تاکنون هیچ پژوهشی نحس بودن روز 13 فروردین را به اثبات نرسانده، اما در فرهنگ اساطیری بسیاری از ملل، عدد 13 نحس است و از نگاه آنها این بدان خاطر است که در این روز اتفاقات ناگواری رخ داده که اگر در خانه و یا یک مجموعه مسقف نمی ماندند، شاید از میزان خسارات یا تلفات جانی آن کاسته می شده است.

نگاه اساطیر به سیزده
در اساطیر ایران، عمر جهان هستی دوازده هزار سال آمده است و پس از این دوره جهان بسته می شود و انسانهایی که وظیفه آنها در جهان هستی، جنگ علیه اهریمن است با سپری شدن این دوازده هزار سال و ظهور سوشیانس، ناجی موعود، سرانجام به پیروزی و ظفر میرسند و در هزاره سیزدهم تحت راهنمایی سوشیانس در بهشت به زندگی خود ادامه می دهند.
به نظر می رسد عدد دوازده از بروج دوازده گانه گرفته شده باشد، که آگاهی نسبت به آنها می تواند نشان از وسعت دانش ایرانیان در آن زمان به علم ستاره شناسی داشته باشد.
بعضی از محققین معتقدند که پس از ورود اسلام به ایران بعضی از دشمنان حضرت علی (ع) وقتی متوجه محبوبیت ایشان نزد ایرانیان شدند شروع به شایعه پراکنی در مورد نحس بودن عدد سیزده بین مردم کردند که شاید بتوانند به اهداف شیطانی خود برسند ولی هرگز نباید فراموش کنیم که تمام وجود حضرت علی(ع) سرشار از حکمت و رمز و راز الهی برای هدایت ما انسان ها می باشد و سالروز تولد آن بزرگوار در سیزدهم رجب نیز نشانه الهی دیگریست بر این که هرگز عدد سیزده نمی تواند نحس باشد.
فلسفه سیزده بدر در ایران باستان:
ایرانیان باستان اعتقاد داشتند که عدد 13 نحس است، ایرانیان باستان این روز ( 13 فروردین ) را در طبیعت به جشن شادی می پرداختند تا بدین وسیله خود را از نحسی آن حفظ کنند .

از آداب این روز می توان به گره زدن سبزه و دور انداختن یا به قولی به آب دادن سبزه اشاره کرد . در گذشته دختران و پسران دم بخت سبزه ها را گره می زدند و آرزو می کردند تا در سال جدید تشکیل خانواده دهند البته گره زدن تنها مختص دختران و پسران دم بخت نمی باشد و همه می توانند سبزه ای گره زده و آرزو کنند . عقیده بر این بوده است که وقتی گره باز شود ، مشکلات حل شده و آرزو بر آورده می شود .
دور انداختن سبزه ها هم به این دلیل بود که ایرانیان باستان عقیده داشتند بدی ها و مریضی ها در این سبزه جمع شده و با به آب دادن یا به دور انداختن آن این پلیدیها و مریضی ها را از خود دور می کردند .
در ضمن این روز متعلق به خدای باران می باشد و در مراسم 13 به در دعا برای بیشتر شدن و به موقع بودن باران در سال جدید وجود داشته که با گذشت زمان این رسم از میان رفته .
در ایران کنونی، در این روز همه خانواده ها به گردشگاههای خارج از شهر می روند و به گردش در گلزارهای زیبا و باغ ها می پردازند. کودکان و نوجوانان نیز با هم به بازی و ورزش های دسته جمعی می پردازند.
در این روز پسرها و دخترهای جوان به امید برآورده شدن آرزوها و یا یافتن همسری مناسب سبزه ها را گره می زنند. اعتقاد بر این است که وقتی گره سبزه ها باز شوند تمامی مشکلات حل می شوند و آنها به آرزوی خود می رسند. مرسوم است که هنگام گره زدن سبزه دخترها چنین زمزمه کنند: "سیزده به در، سال دگر، بچه بقل، خونه شوهر”. در پایان روز، سبزه را به دور می اندازند، زیرا معتقدند که این سبزه تمامی دردها و بیماریها را در خود جمع نموده است. بنابراین دست زدن به سبزه دیگران موجب انتقال این مشکلات به فرد دیگری می شود.

جشن زایش انسان ها
در تقویم ایرانی، نخستین دوازده روز سال، "جشن زایش انسانها” ، تمثیلی از دوازده هزار سال زندگی و نبرد با اهریمن است و روز سیزدهم تمثیلی از هزاره سیزدهم و آغاز رهایش از جهان مادی است.
به همین دلیل نیز، روز سیزدهم که در واقع نمادی از زندگی انسان در پردیس است، متعلق به ستاره باران انگاشته می شد، زیرا نزول باران بهاری باعث سرسبزی و طراوت زمین شده و نمایه ای از بهشت را به وجود می آورد. این اعتقاد در ایران باستان موجب می شد، سیزدهم نوروز، روز ویژه طلب باران بهاری برای کشتزارهای نومید، انگاشته شود.
چرا غربی ها سیزده را نحس می دانند؟
از سویی دیگر در زمان حکومت صفویان این بار فرهنگ اروپایی وارد ایران شد که شوربختانه آنان نیز عدد ۱۳ را نحس می دانستند، و هنوز هم با پیشرفت های علمی و تکنولوژیکی عمیقاً به این موضوع اعتقاد دارند. سیزده را غربی ‌ها به دلیل در آخرین شامی که حضرت مسیح با حواریون خورد ، ۱۳ نفر حضور داشتند.۱۲ نفر آنها اشخاصی مومن و وفادار بودند ولی یهودا جوداریوس اسکاریوتی سیزدهمین حواریون بود که مسیح را در مقابل ۳۰ سکه فروخت. چنان که تورات در سفر خروج باب ۱۱ و ۱۲، در روز سیزده‌ ی فروردین (= روز سیزدهم سال نو مصری) از برخورد ستاره‌ی دنباله داری با زمین گزارش می‌ دهد که در فضای زمین درخشیده، بطوری که در افق ایران هم دیده شده است. بر اثر این برخورد زمین لرزه‌ی سهمناکی روی داده، آتش فشان‌ ها به آتش فشانی پرداخته، کاخ ‌ها ویران گشته و بسیاری از مردم جان خود را از دست داده‌اند.

دروغ سیزده
از دیگر رسم ‌های شوخی آمیز روز سیزده که مشخص نیست نخست از کجا آغاز شده، دروغ روز سیزده است. چنان که اروپاییان نیز روز اول آوریل که به روز سیزده‌ فروردین ایرانیان بسیار نزدیک است(هر چهار سال یک بار سیزده‌ی فروردین و اول آوریل برابر می ‌شوند) این رسم را دارند.

انتهای پیام/ب