براساس این تحقیق، هم‌چنین بیش از هفتاد مصاحبه‌شونده گفته‌اند که تاکنون دولت افغانستان در گفتگوهای صلح با طالبان ناکام بوده و تنها بیست‌و‌یک درصد باور دارند که تلاش‌های صلح طی چند سال اخیر «تاحدودی» موفق بوده است.

انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان می‌گوید که از دید شهروندان ضعف دولت، فساد گسترده اداری در کشور، حضور جنگجویان گروه تروریستی طالبان، قوم‌گرایی و قبیله‌گرایی، فقر و بی‌سوادی، وجود زورمندان محلی و مافیای مواد مخدر، مداخله کشورهای همسایه و هم‌چنین حضور نیروهای بین‌المللی در کشور از جمله عوامل عمده‌ ناکامی‌ تلاش‌ها برای گفتگوهای صلح میان دولت و گروه تروریستی طالبان به شمار می‌روند. سی‌و‌چهار درصد از مصاحبه‌شوندگان ضعف دولت و فساد گسترده در ادارات و هم‌چنین شش درصد هم حضور نیروهای بین‌المللی در کشور را مانع تامین صلح در افغانستان عنوان کرده‌اند.

 بیش از سی‌و‌سه درصد دخالت کشورهای همسایه و منطقه و سی‌و‌یک درصد هم ضعف دولت را عامل اصلی ناکامی گفتگوهای صلح در کشور خوانده‌اند. نزدیک به چهارده درصد پاسخگویان دخالت امریکا و کشورهای غربی و نه درصد هم سهیم نبودن مردم در گفتگوهای صلح را عامل ناکامی این روند توصیف کرده‌اند.

همین طور شصت‌و‌هشت درصد مصاحبه‌شوندگان می‌گویند که برنامه جذب مخالفان مسلح دولت به روند صلح موفقیتی در قبال نداشته است.

یافته‌های تحقیق انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان نشان می‌دهد که مردم در باره گفتگوهای صلح میان دولت و گروه‌های مسلح مخالف، نگرانی‌های جدی دارند. براساس این تحقیق، بیست‌و‌پنج درصد مصاحبه‌شوندگان گفته‌اند که در گفتگوهای صلح حق و حقوق مردم معامله خواهد شد. هم‌چنین بیش از چهارده درصد این مصاحبه‌شوندگان به نادیده گرفته شدن حقوق زنان و سیزده درصد دیگر هم از احتمال نادیده گرفته شدن قانون اساسی کشور ابراز نگرانی کرده‌اند.

بدتر شدن وضعیت زنان

یافته‌های انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان حاکی است که در صورت انجام مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و گروه تروریستی طالبان، وضعیت زنان در کشور بدتر از شرایط فعلی خواهد شد. بیش از شصت‌ درصد مصاحبه‌شوندگان گفته‌اند که آنان معتقداند که بعد از مذاکرات صلح میان دولت و طالبان، وضعیت زنان «بدتر» اما نزدیک به یازده درصد از احتمال بهتر شدن وضعیت زنان خبر داده‌اند. براساس این تحقیق، نزدیک به نوزده درصد پاسخگویان می‌گویند که وضعیت زنان در صورت انجام مذاکرات صلح تغییری نخواهد کرد.

مصاحبه‌شوندگان به سهم‌گیری زنان در مذاکرات صلح تاکید کرده و شصت‌‌و‌دو درصد می‌گویند که باید به زنان در این روند نقش داده شود. هم‌چنین هشتاد‌و‌‌شش درصد هم روی مشارکت تمام مردم در روند گفتگوهای صلح تاکید کرده‌اند.

هم‌چنین بیش از بیست‌و‌هشت درصد مصاحبه‌شوندگان گفته‌اند که گروه تروریستی طالبان برای تامین منافع پاکستان، نزدیک به بیست‌و‌شش درصد هم معقتدند که این گروه برای رسیدن به قدرت جنگ می‌کند.

یافته‌های تحقیق تازه انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان حاکی است که بیش از هفتاد درصد مصاحبه‌شوندگان می‌گویند که مقام‌های دولتی نیز در باره صلح با طالبان وحدت نظر ندارند.

با این‌حال، انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان می‌گوید که یافته‌های تحقیق تازه‌اش نشان می‌دهد با آن‌که مردم تامین صلح در کشور را یکی از نیازهای اساسی می‌دانند، اما نمی‌‌خواهند که صلح به هرقیمتی تامین شود. به‌گفته‌ پژوهشگران این تحقیق، مردم افغانستان نگرانی‌های جدی در باره شفافیت، فرایند و محتوای صلح دارند. این پژوهشگران می‌گویند که ارزش‌های قانون اساسی و حفظ دست‌آوردهای چهارده سال اخیر برای مردم به‌عنوان «خط سرخ» در مذاکرات صلح به شمار می‌روند.

در این تحقیق کارکرد شورای عالی صلح نیز مورد پرسش قرار گرفته و نزدیک به بیست درصد این شورا را فاسد و سمبولیک توصیف کرده‌اند. هم‌چنین شانزده درصد گفته‌اند که شورای عالی صلح استقلال و چهارده درصد می‌گویند که حمایت مردمی ندارد.

با این‌حال، انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان، به تقویت نیروهای امنیتی کشور تاکید کرده می‌گوید که دولت افغانستان و شرکای بین‌المللی‌اش در مورد تامین صلح در کشور رویکردشان را تغییر دهند. این نهاد تحقیقاتی در نتیجه یافته‌هایش می‌نویسد: «آنچه تاکنون مشخص است، این است که سیاست‌مدارا و صلح‌جویانه دولت با طالبان، نتیجه‌ای جز قدرت یافتن بیشتر آن‌ها (طالبان) نداشته است. ادامه‌ی این سیاست نیروهای امنیتی و نظامی کشور را در موضع ضعیفی قرار خواهد داد. 

بنابراین دولت افغانستان و شرکای بین‌المللی آن باید در این رویکرد خود تجدید نظر اساسی ایجاد کنند. نباید از هیچ تلاشی در جهت تقویت نهادهای امنیتی و نظامی کشور غفلت کرد و باید با طالبان قاطعانه برخورد کرد. در غیر این صورت، ما دو‌باره شاهد تکرار حادثه کندز خواهیم بود.»

در همین‌حال، برخی از اعضای شورای عالی صلح می‌گویند تا زمانی‌که گروه‌های مسلح مخالف دولت تحت فشارهای شدید داخلی و منطقه‌ای قرار نگیرند، تلاش‌های صلح به نتیجه‌ نخواهد رسید.

مولوی سلیم از معاونین شورای عالی صلح، می‌گوید که به‌منظور وادار ساختن گروه‌هایی که از 

پیوستن به روند صلح خودداری می‌کنند، باید فشارهای بیشتری بالای این گروه‌ها وارد شود. مولوی سلیم می‌افزاید که بدون وارد کردن فشار، گروه‌های مسلح مخالف دولت تن به مذاکرات صلح نخواهند داد.

نتیجه تحقیق انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان در حالی از ناباوری اکثریت مردم به توانایی حکومت وحدت ملی در تامین صلح در کشور حکایت دارد که مقام‌های حکومتی انتظار دارند تا در آینده نزدیک نخستین دور مذاکرات رسمی صلح آغاز شود. گروه هماهنگی چهارجانبه در آخرین نشست خود در کابل اعلام کرده بود که این گفتگوها در هفته اول ماه مارچ آغاز می‌شود، اما تاکنون مشخص نیست که این گفتگوها چه زمانی آغاز خواهد شد.