به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در هفته سیزدهم بارداری شکلگیری جنین بیشتر از قبل تکمیل میشود و زیبایی او دوچندان شده است اما همچنان رشد و تکمیل اندامهای او ادامه دارد. در این هفته جنین شبیه یک کودک زیبا و کوچک است اما مانند تمام هفتههای قبل همچنان در حال رشد است اما شکل کلی او مشخص شده است. در واقع، در این هفته جنین کاملا شبیه بچه انسان با تمام ویژگیهای خاص او است. در این هفته مانند هفتههای قبل رشد جنین ادامه دارد.
با بزرگتر شدن و تکمیل شدن بیشتر اندامهای او، در این هفته از ظاهر شما کاملا مشخص است که مهمانی در شکم دارید. البته با بزرگتر شدن و گردتر شدن شکمتان خوشحالیهایتان هم چندبرابر میشود و روزشماریهایتان برای دیدن او بیشتر میشود. در این هفته علاوه بر رشد جنین، شما شاهد رشد جفت و افزایش وزن آن نیز هستید. هنگام تولد نوزاد نیز همین طور وزن جفت افزایش مییابد.
رویان کوچولو در این هفته شست خود را میخورد
در این هفته نوزاد شما میتوان دست و پایش را تکان دهد و حرکت کند. علاوه بر این، در این زمان میتواند شست خود را در دهانش بگذارد و بمکد. رشد او نسبت به هفتههای پیش چشمگیر بوده است و بیشتر اندامها و مفاصل او شکل گرفته است و حرکت دادن اندامهایش که از چند هفته قبل شروع شده بود همین طور افزایش مییابد و به همین علت شما ممکن است ضربهها و تکانهای او را حس کنید.
در این هفته او به اندازه یک هلو است
در این هفته او نسبت به هفتههای قبل بیشتر رشد کرده است و بیشتر تکان میخورد و میتوان گفت اندازه او تقریبا دوبرابر شده است. طول بدن او از سر تا پا حدود7 سانتیمتر است. در هفته قبل سر او تقریبا نصف طول بدنش را تشکیل میداد و به جای تکیه بر شانههایش بر گردنش تکیه میکرد. اما در این هفته سر و بدنش بیشتر در تعادل هستند و در این هفته سرش یک سوم بدن او را تشکیل میدهد.
اگر بخواهیم اندازه او را برای شما شبیهسازی کنیم باید بگوییم او به اندازه یک هلو شده است. وزن او حدود 16 گرم یا کمی بیشتر است اما خوشبختانه او مهمترین و بحرانیترین مراحل رشد خود را پشت سر گذاشته است و رشد بیشتر قسمتها و اندامهای بدن او کامل شده است.
هفته سیزدهم بارداری چه علائمی دارد؟
در این هفته، بارداری فیزیکی شما بیشتر از قبل خود را نشان میدهد و شکمتان بزرگتر و گردتر شده است. در این زمان رحم شما بیشتر از اندازه یک گریپفروت بزرگ شده است و به زودی مجبور میشوید لباسهای قبلیتان را به علت کوچک و تنگ شدن کنار بگذارید و به سراغ خرید لباسهای باردرای و آزادتر بروید.
در این دوران ممکن است احساس خستگی و سرگیجه امانتان را ببرد اما برای دیدن رویان کوچولو باید همگی را به جان بخرید. در هفته سیزدهم دردهای سینه و تغییراتی که در آن بوجود میآید ممکن است برایتان آزاردهنده باشد. به طور کلی، علائمی که در هفته دوازدهم تجربه میکنید از این قرار است:
سرگیجه
خستگی
بیحالی
برآمده شدن رگها و شریانهای بدن
مشکلات گوارشی
سوزش سر دل
تغییر میل جنسی
سوزش سر دل
یبوست
ویار شدید
رشد اندامهای جنین در هفته سیزدهم چگونه است؟
نوزاد شما در این هفته بیشتر از قبل شبیه انسان میشود و رشد بیشتر اندامهای بد او تاکنون تکمیل شده است. در این هفته غدد بزاقی او شروع به کار میکنند. به طور کلی، تغییرات جالب زیر در بدن او ایجاد میشود:
سر و گردن: در این هفته غدد بزاقی او شروع به کار میکنند . رشد و تکمیل تارهای صوتی او همچنان ادامه دارد.
پوست: غدههای تعرق در این هفته به وجود آمدهاند و موهای بدن او در حال رشد است. ماهیچهها و سیستم عصبی او در حال تکمیل شدن است.
قلب: ضربان قلب او در این هفته به راحتی قابل شنیدن است.
سینه: ششها در این هفته بیشتر از قبل تکامل مییابند و دم و بازدم او بیشتر مشخص میشود.
شکم: کبد و طحال او در این زمان سلولهای قرمز خون را میزدایند و آنتیبیوتیک تولید میکنند. رودهها از سمت بند ناف به شکم حرکت میکنند.
اندامهای بدن: رشد بازوها و دستان او تقریبا تکمیل میشود اما همچنان پاها کوتاه هستند.
اندامهای جنسی او کاملا مشخص است و جنسیتش معلوم شده است.
در هفته سیزدهم چه تغییرات هورمونی را تجربه خواهید کرد؟
در این مدت هورمونهای متفاوت و متنوعی در سراسر بدن شما به گردش درمیآیند تا چرخه بارداری شما را حفظ و کامل کنند. در دوران بارداری تحولات و نوسانات هورمونی زیادی را تجربه خواهید کرد و علت آن مربوط به علائم مختلفی است که در دوران باردرای تجربه میکنید. از زمانه لانهگزینی جفت نر در بدنتان، بدنتان شروع به ترشح هورمونهای متفاوتی میکند. مهمترین این هورمونها از این قرارند:
هورمون استروژن به این علت در دوران بارداری در بدن شما تولید میشود تا سطح هورمون پروژسترون و HCG را در بدن شما حفظ کند. هورمون پروژسترون وظایف زیادی را در بدن انجام میدهد. این هورمون عملکرد جفت را حفظ میکند و انقباضات رحمی را کنترل میکند. علاوه بر این، این هورمون موجب تحریک رشد بافتهای سینه میشود.
هورمون HCG برای سلامتی بارداری شما ضروری است زیرا تغذیه جنین و جسم زرد را فراهم میکند. در پایان سه ماهه اول بارداری، جفت کاملا کاربردی عمل میکند. علاوه بر این، این هورمون سطح لازم و کافی هورمون پروژسترون را حفظ میکند. معمولا تمام تستهای بارداری میزان این هورمون را اندازه میگیرند.
تا هفته سیزدهم چه آزمایشاتی باید انجام شود؟
در این هفته مهم است که با پزشکتان مشورت کنید و از اینکه آزمایشهای ژنتیک و غربالگری با توجه به شرایط شما لازم است یا خیر اطمینان حاصل کنید. برخی از غربالگریها را باید در هفته دوازدهم بارداری انجام داد. از هفته 11 تا 14، سونوگرافی ممکن است تجویز شود تا مایع شفاف گردن کودک را ارزیابی کند. این اقدام در تعیین برخی مشکلات و شرایط پزشکی خاص از جمله سندروم داون مفید و موثر است.
اگر سابقه ژنتیکی خاصی در خانواده خود دارید این موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید. برخی از آزمایشهای بارداری در هفته دهم تا دوازدهم انجام میشود.3 آزمایش خون و غربالگری در این هفته ممکن است به خانمها پیشنهاد شود تا اختلالات ژنتیکی را همچون سندروم داون، تریزومی 18 و اسپینا بیفیدا را مشخص کند. این غربالگریها از این قرارند:
از هفته 10 تا 13 و همچنین در هفته 15 تا 20 غربالگری برای آزمایش خون مادر برای 6 پروتئین موجود در گردش خون او انجام میشود. این آزمایش میتواند 92 درصد از بارداریهایی که در آن جنین مبتلا به سندروم داون است را مشخص کند. این آزمایش تکمیلکننده سونوگرافی است که در بالا گفته شد.
غربالگری دوم نیز مانند غربالگری قبل میتواند 88 درصد از بارداریهایی که در آن جنین مبتلا به سندروم داون است را تشخیص دهد. معمولا این غربالگری زمانی تجویز میشود که بنا به دلایلی نمیتوان سونوگرافی را انجام داد.
غربالگری سوم در هفته 15 تا 20 انجام میشود و جریان خون مادر را برای 4 پروتئین جنین بررسی میکند. این غربالگری میتواند تا 79 درصد از بارداریهای سندروم داون را تشخیص دهد. این غربالگری معمولا زمانی پیشنهاد میشود که خانمها غربالگریهای قبل را انجام نمیدهند یا در برخی شرایط برای تکمیل آنها انجام میشود.
غربالگریهای لازم و مهم در هفته سیزدهم
اگرچه شما همچنان در هفتههای ابتدایی دوران بارداری قرار دارید اما باید همه جوانب را در نظر بگیرید و آزمایشها و تستهای لازم این دوران را تحت نظر پزشکتان سپری کنید تا از این طریق بارداری بیتنش، سالم و در عین حال موفق داشته باشید. در این هفته وظایف شما بیشتر میشود و مهمترین وظیفه شما ملاقاتهای منظم با پزشکتان است.
در این هفته مهم است که با پزشکتان مشورت کنید و از اینکه آزمایشهای ژنتیک و غربالگری با توجه به شرایط شما لازم است یا خیر اطمینان حاصل کنید. برخی از غربالگریها را باید در هفته دهم بارداری انجام داد. از هفته 11 تا 14، سونوگرافی ممکن است تجویز شود تا مایع شفاف گردن کودک را ارزیابی کند. این اقدام در تعیین برخی مشکلات و شرایط پزشکی خاص از جمله سندروم داون مفید و موثر است.
اگر سابقه ژنتیکی خاصی در خانواده خود دارید این موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید. برخی از آزمایشهای بارداری در هفته دهم تا دوازدهم انجام میشود. 3 آزمایش خون و غربالگری در این هفته ممکن است به خانمها پیشنهاد شود تا اختلالات ژنتیکی را همچون سندروم داون، تریزومی 18 و اسپینا بیفیدا را مشخص کند. این غربالگریها از این قرارند:
از هفته 10 تا 13 و همچنین در هفته 15 تا 20 غربالگری برای آزمایش خون مادر برای 6 پروتئین موجود در گردش خون او انجام میشود. این آزمایش میتواند 92 درصد از بارداریهایی که در آن جنین مبتلا به سندروم داون است را مشخص کند. این آزمایش تکمیلکننده سونوگرافی است که در بالا گفته شد.
غربالگری دوم نیز مانند غربالگری قبل میتواند 88 درصد از بارداریهایی که در آن جنین مبتلا به سندروم داون است را تشخیص دهد. معمولا این غربالگری زمانی تجویز میشود که بنا به دلایلی نمیتوان سونوگرافی را انجام داد.
غربالگری سوم در هفته 15 تا 20 انجام میشود و جریان خون مادر را برای 4 پروتئین جنین بررسی میکند. این غربالگری میتواند تا 79 درصد از بارداریهای سندروم داون را تشخیص دهد. این غربالگری معمولا زمانی پیشنهاد میشود که خانمها غربالگریهای قبل را انجام نمیدهند یا در برخی شرایط برای تکمیل آنها انجام میشود.
غربالگریهای لازم و مهم برای بارداری در سنین بالا
غربالگری دیگر که در هفته 10 تا 12 ممکن است به زنان باردار به خصوص خانمهای بالاتر از 35 سال پیشنهاد شود، نمونهگیری پرزهای جفتی یا آزمایش CVC است. این غربالگری معمولا به زنانی پیشنهاد میشود که برخی از آزمایشات آنها غیرعادی بوده است و یا بیشتر از 35 سال سن دارند و یا سابقه اختلال ژنتیکی در خانواده دارند. این غربالگری برای تشخیص اختلالات ژنتیکی همچون بیماری تای ساکس، فیبروز و برخی از اختلالات کروموزومی همچون سندروم داون پیشنهاد میشود.
در این روش پرزهای کوریونی از جفت گرفته میشود و بررسی کروموزومی بر روی آن انجام میگیرد.برتری ویژه این شیوه در مقایسه باآمنیوسنتز آن است که امکان انجام آن در سه ماهه اول بارداری امکان پذیر است حال آنکه آمنیوسنتزمعمولاً در سه ماهه دوم بارداری انجام میگیرد.این غربالگری با آزمایش خون یا سونوگرافی انجام نمیشود بلکه نمونهای از پرزهای کوریونی جفت برداشته میشود و مورد آزمایش و بررسی قرار میگیرد.
در هفته سیزدهم بارداری به نکات توجه کنید
در هفته دوازدهم احتمالا حالت تهوعتان کاهش یافته است و ویارتان به شدت افزایش یافته است. در این هفته شکم شما بیشتر از قبل جلو آمده است و برجسته شده است به طوری تقریبا گرد شده است. اگر در این هفته به اطرافیان و نزدیکان بگویید که باردار هستید به احتمال زیاد شما را در آغوش خواهند گرفت و ممکن است در این حالت شما احساس خوبی نکنید و سختتان شود.در این هفته سینههایتان بزرگ و بسیار حساس میشوند به این علت سعی کنید لباسهای راحت و آزاد به تن کنید.
در این هفته برخی از خانمها ممکن است دردهایی را به علت رشد جنین و باز کردن جا در برخی نقاط شکم و لگن خود تجربه کنند. این دردها ممکن است ناگهانی و شدید باشد. اگر این دردها تا حدی شدید بود که قابل تحمل نبود در این باره با پزشک خود مشورت کنید.
در این دوران سعی کنید روزانه فعالیتهای بدنی و ذهنی همچون یوگا، پیادهروی و شنا را با تایید پزشک خود انجام دهید. راجع به برنامه غذایی که از آن پیروی میکنید و ورزشها و فعالیتهایی که دوست دارید انجام دهید با پزشکتان مشورت کنید و اطمینان حاصل کنید که هیچ گونه ضرری شما و جنینتان را تهدید نکند.شنابرایمحکمکردنعضلاتشکمولگنورزشخوبیاست اما از شیرجه زدن و شنا در عمق خودداری کنید.
بارداری خطر ابتلا به عفونتهای دستگاه ادراری را در هفته 6 تا 24 بارداری افزایش میدهد، بنابراین اگر در هفته دهم بارداری یا بعد از آن علائمی را مشاهده کردید که مشکوک به عفونت دستگاه ادراری بود برای درمان سریعتر به پزشک خود مراجعه کنید.
اگر در این دوران با هر مورد عجیب یا دردهای بیش از حد مواجه شدید آن را حتما با پزشکتان در میان بگذارید. علائمی همچون خونریزی، احساس ضعف یا سرگیجه شدید، افت شدید فشار خون، درد شدید شانه یا لگن و گرفتگی شدید عضلات به خصوص لگنممکن است نشان از بارداری خارج از رحم یا سقط جنین باشد، پس این موارد را جدی بگیرید و در صورت مشاهده آن فورا به پزشک مراجعه کنید.
مراقبتهای تغذیهای در هفته سیزدهم
در این هفته ممکن است ویارهای شدیدی به شما دست دهد. ممکن است ویار بستنی یا ترشیجات داشته باشید اما یادتان باشد در خوردن این مواد زیادهروی نکنید. تا حدی از آنها استفاده کنید که ویارتان را رفع کند. یادتان باشد از رژیم غذایی متعادل و سالم و در عین حال مغذی پیروی کنید.ویار بخش عادی از بارداری است اما برخی از ویارها غیرطبیعی هستند و ممکن است به علت کمبود ویتامین و مواد معدنی بوجود آیند. اگر ویار مربوط به مواردی به جزء غذا یا خوراکی باشد بهتر است در این باره با پزشکتان مشورت کنید.
هنگام آشپزی سعی کنید مواد غذایی حاوی گوشت را به خوبی بپزید زیرا گوشتی که خوب پخته نشده باشد ممکن است موجب عفونتهایی در بدن شما شود که به شما و جنینتان آسیب میرساند. علاوه بر این، از مصرف موادی همچون شیرینکنندههای مصنوعی، نوشابهها، شیر غیرپاستوریزه و غذاهای بسیار چرب دوری کنید.
در این دوران برنامه غذایی سرشار فیبر به شدت توصیه میشود و از ابتلای نوزاد شما به بیماری آسم به شدت پیشگیری میکند. خوردنماهیبه طور کافی و کنترلشده مناسب است اماازخوردن گوشتکوسه،شمشیرماهی،شاهماهیخالمخالیکهمقداربالاییجیوهدارند جلوگیری کنید.
در این دوران شما علاوه بر مراقبت از خود وظیفه مراقبت از موجودی بسیار کوچک و آسیبپذیر را بر عهده دارید بنابراین به تغذیه خود باید بیش از پیش اهمیت دهید. استعمال دخانیات در این دوران به شدت خطرناک است و عواقب جبرانناپذیری خواهد داشت. علاوه بر این، مصرف برخی داروها در این دوران منع میشود بنابراین هرگونه دارویی که میخواهید مصرف کنید باید تحت نظر پزشکتان انجام شود.
در این دوران باید ویتامینها و مواد مغذی به خود و جنینتان برسانید و از برنامه غذایی سالم و مغذی پیروی کنید. با آنکه در دوران بارداری مصرف ماهی بلامانع است اما توصیه میشود که از مصرف بالای آن در این مدت جلوگیری کنید. به طور کلی بهتر است در این دوران به یک مشاور تغذیه مراجعه کنید.
مصرف کافئین در این دوران بلامانع است اما باید به اندازه کافی استفاده شود. در واقع مصرف کافئین در دوران بارداری باید کمتر از 300 ملیگرم در روز باشد.
منبع: MedicalNewsToday
انتهای پیام/