به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج،در گذشته های دور مردم ایران برای تامین آب کشاورزی، نان و ارتباط در مسیرهای سخت سازه های ارزشمندی بنا کرده اند که حفظ آنها از تهدیدهای طبیعی و انسانی به عنوان یادگاران ایران باستان ضروری است.
کارشناسان قنات را در زمره شاهکارهای معماری ایرانیان عهد هخامنشی می دانند تا با استفاده از آن بتوان آب کشاورزی را انتقال داد.
پژوهشگران تاریخی معتقدند شهرستان باشت بنا به شرایط ویژه خود از جمله عبور جاده ای کهن که تخت جمشید را به شوش متصل می کرددر عهد ایلامیان جزء شهرهای معروف ایران بود.
در ضلع شمال شرق شهرستان باشت در دامنه کوه کبکگان (کوگکون) و حدود 100 کیلومتر تا مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد سلسله قنات های شاه حسن قرار دارد.
این قنات ها دارای 20 حلقه چاه به طول 200 متر و متعلق به دوران هخامنشی است.
از دیگر قنات های منطقه می توان به قنات های کی ولی ، سید الشهداء ، سرآبیز ، سعادت آباد و منصورآباد نام برد.
مردم روزگاران کهن که برای آرد کردن گندم مشکلات فراوانی داشتند و آسیاب های دستی را برای این امر اختراع کردند.
بسیاری از این آسیاب ها تا اوایل دوره پهلوی دوم فعال بوده و نیاز مردم برای تامین آرد را برطرف می کرد اما با ساخت کارخانه آرد این آسیاب ها جایگاه اولیه خود را از دست دادند.
از مهمترین آسیاب های این شهرستان که هم اکنون بقایایی از آن موجود است می توان به آسیاب های رود ورنه ، تنگ انارستان ، گنجگان ، سعادت آباد ، منصورآباد، سرآبیز ، کته ، تل مویزی ، شوش ، بوستان ، ده بزرگ ، سرتنگ بیدک و سرحد پیچاب که بیشتر در حاشیه رودخانه ها ، چشمه ها و قنات های پرآب احداث شده است، نام برد.
پل بریم یادگاری از دوره هخامنشی در هشت کیلومتری شرق شهرستان باشت، جنب روستای چم بلبل از مهمترین جاذبه های تاریخی این منطقه است.
این پل به صورت طاق های کمانی به هم پیوسته است که در گذشته های دور محل عبور تجارت و مبادله فرهنگ مردمان دور و نزدیک بوده است.
اثر تاریخی دوگور دوپا با جلوه ای زیبا در ورودی شهر باشت برفراز تپه ای به عنوان نماد قدمت تاریخی این منطقه همواره با استقبال گردشگران مواجه است.
پژوهشگر بناهای تاریخی گچساران و استاد پیشین دانشگاه هنر اصفهان گفت: بناهای تاریخی نشانگر هویت ملی ماست که باید برای حفاظت از آنها کوشش کنیم.
محمدرضا حیدری که تاکنون چندین مقاله از وی درنشریات بین المللی افزود:حراست ازبناهای تاریخی نیازمند عزم ملی است.
وی اظهار کرد: بهره وری غیراصولی از بناهای تاریخی، جست و جوی برخی افراد سودجو برای یافتن گنجینه های تاریخی و عوامل طبیعی مهمترین عوامل تهدید کننده سازه های تاریخی است.
حیدری تصریح کرد: نهادینه کردن فرهنگ حمایت از بناهای تاریخی در بین مردم برای پیشگیری از جست و جوی اشیای قیمتی، تغییر کاربری، تبدیل آن به محل چرای دام با اطلاع رسانی درباره ارزش این میراث ماندگار تاریخی نیاکان گذشته ما امکان پذیر است.
وی از رسانه های ارتباط جمعی خواست برای نهادینه کردن فرهنگ صیانت از بناهای تاریخی تلاش بیشتری کنند.
این پژوهشگر بناهای تاریخی با یادآوری اهمیت نگهداری از سازه های تاریخی به عنوان میراث جهانی ماندگار که گواهی بر هویت فرهنگی هر ملت است ابراز داشت: باد، باران، رطوبت، نشست زمین،سنگینی مصالح به کارگرفته شده در ساختار این بناها و ناشناخته بودن برخی از آنها مهمترین عوامل جغرافیایی تهدیدکننده بناهای تاریخی است.
وی که دو کتاب در موضوعات هنر و معماری مصر و مرمت آثار معماری از دانشگاه های انگلیس و ایتالیا را ترجمه کرده است به وجود آثار تاریخی متعدد در شهرستان باشت اشاره کرد و تصریح کرد: بقای این سازه های کهن نیازمند تغییر کاربری یا مرمت اصولی است.
وی از اقدام برخی از نهادهای دولتی در سالیان گذشته برای تخریب تعداد زیادی از بقاع متبرکه که بناهای آنها ارزش تاریخی داشته است انتقاد کرد.
وی گفت: مرمت سازه های تاریخی نیازمند شناخت دوره تاریخی، مصالح به کار گرفته شده، اقلیم منطقه و دیدگاه جامع درباره مرمت آنها است.
رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گدشگری باشت گفت: 60 اثر تاریخی در این شهرستان تاکنون در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
خردمند از شناسایی 30 اثز تاریخی دیگر برای ثبت ملی در باشت خبر داد.
وی بیان کرد: پل تاریخی پرین،دگور دوپا،چهار صفته خان احمد، و اشکفت شاه را از مهمترین آثار تاریخی ثبت رسیده این شهرستان است.
وی اجرای طرح مرمت پل پریم و چهار صفته خان احمد از برنامه های اجرا شده امسال برای صیانت از آثار تاریخی به جا مانده میراث تاریخی بیان کرد.
خردمند عنوان کرد: قشرهای مختلف مردم می توانند با گزارش هرگونه اقدام منفی شامل تخریب، تصرف، تجاوز، ساخت و ساز، حفاری غیرمجاز و یا قاچاق اشیای تاریخی به مسوولان اداره میراث فرهنگی این شهرستان نسبت به حفظ مواریث فرهنگی و تاریخی منطقه سهیم باشند.
شهرستان باشت با وسعت بیش از دو هزار و 900 کیلومتر در جنوب شرقی کهگیلویه و بویراحمد دارای 115 روستا، یک شهر، دو بخش 14 هزار نفر جمعیت روستایی و 21 هزار نفر جمعیت است.
این شهرستان در 110 کیلومتری یاسوج مرکز کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.
انتهای پیام /ف