به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،انرژی پاک همواره یکی از ظرفیت های حائز اهمیت در سلامت زیست محیطی محسوب می شود،اگرچه از لحاظ صرفه اقتصادی در برابر سوخت های فسیلی و حرارتیمرسوم،مقرون به صرفه نیست اما اندک اندک این نوع خاص از انرژی در حال تسری به بخش های متعدد دنیا استو دور از ذهن نیست که روزی روزگاری انرژی های پاک به رتبه نخصت منابع  تامین انرژی در دنیا مبدل شوند.

از روزی که برای اولین بار لامپ ها در حرم امام رضا(ع)روشن شدند،قریب به یکصد سال می گذرد،روزی که بصورت رسمی جریان برق به عنوان یکی از منابع انرژی در تامین روشنایی در ایران مورد استفاده قرار گرفت و از آن پس آرام آرام به دیگر نقاط کشور نیز تسری پیدا کرد و حتی روستاها و کپرنشینان دور افتاده در کشور نیز از این اختراع بهره مند شدند،اختراعی که به عقیده برخی از کارشناسان،با وجود اختراعات برجسته وبسیار دیگری در اقصی نقاط جهان،اما هنوز جریان برق به عنوان مهمترین و تاثیرگذار ترین اختراع بشری مطرح است.

پس از گذشت دهه ها و ادوار بسیار،استفاده از انرژی های پاک به عنوان یکی از منابع تامین انرژی مورد توجه قرار گرفته و علت اصلی گرایش به چنین ظرفیتی نیز به مسائل و دغدغه های زیست محیط باز می گردد.

امروزه در کشورهای توسعه یافته بهره گیری از انرژی های پاک از اهمیت بالایی برخوردار است و اگرچه در بسیاری از نقاط جهان آنچنان که باید این نوع از انرژی گسترش نیافته اما به عنوان یکی از انرژی هایی که مخاطرات زیست محیطی چندانی برای آن مطرح نیست،مدنظر قرار دارد.

در کشور ایران نیز مدتی است که توجه به انرژی های پاک از اهمیت بالایی برخوردار است و در محافل و مباحث کارشناسی به عنوان یکی از ضروریات زیست محیطی مورد توجه قرار دارد.

انرژی حاصله از جریان و وزش باد و تابش خورشید از مصادیق انرژی پاک محسوب می شوند که بطور طبیعی لازمه بهره وری و بهره مندی حداکثری و مطلوب از چنین انرژی هایی موقعیت طبیعی و جغرافیایی است.

در ذیل این گزارش به مناطق و محدوده های جغرافیایی در ایران که برای بهره گیری از چنین انرژی هایی مساعد و مناسب است پرداخته خواهد شد.

** کدام مناطق ایران مستعد بهره گیری از انرژی پاک است؟

بخش های شرقی و جنوب شرقی کشور یعنی مناطقی از استان خراسان رضوی،سمنان،خراسان جنوبی،سیستان و بلوچستان،کرمان و بخش هایی از اصفهان،مزیت های نسبی مهمی برای بهره برداری از انرژی های نو و تجدید پذیر دارند و به دلیل بیابانی و باد خیز بودن،از ظرفیت های مناسبی برای بهره گرفتن از انرژی های بادی و خورشیدی برخوردارند.

اما نکته جالب توجه در خصوص مناطق مستعد برای بهره گیری از چنین  انرژی هایی،محروم بودن استان هایی است که در این  حوزه توانمند هستند که در واقع با عنایت به چنین ظرفیتی با برنامه ریزی مدون و اصولی می توان در جهت توسعه و تقویت اقتصادی چنین مناطقی گام برداشت.

** چابهار و موج های انرژی زا

قرابت و همجواری چابهار با آبهای آزاد امکان استفاده از انرژی موج دریا را به نحو مطلوبی فراهم می کند.

استان سیستان و بلوچستان با عنایت به ظرفیت بالقوه ای که برای بهره گیری از انرژی پاک دارد مورد توجه وزیر نیرو نیز قرار گرفته است.

آنچنان که حمید چیت چیان با اشاره به نیروگاه 500 مگاواتی در مرکز استان که احداث آن در حال پیگیری است عنوان کرد:نیروگاه مذکور در زاهدان با افزایش یک واحد بخار 760 مگاواتی به یک نیروگاه سیکل ترکیبی تبدیل خواهد شد.

بطور یقین بهره گیری و استفاده از چنین ظرفیت هایی اقتصاد این خطه از کشور را نیز تقویت می کند و به تعبیری می توان گفت این توانمندی و استعداد،فرصتی ویژه برای منطقه مذکور به شمار می رود.

مرز مشترک این استان با افغانستان و پاکستان که از نظر تولید انرژی،اوضاع نابسامانی دارند،می تواند زمینه صادرات برق را فراهم کند.

علی اوسط  هاشمی،استاندار سیستان و بلوچستان با تاکید بر این موضوع از راه اندازی مزرعه انرژی های پاک در این استان خبر می دهد.

برای بهره گیری از چنین انرژی هایی کشور هند،اعلام آمادگی کرده تا با مشارکت خود،توسعه این تکنولوژی  را در ایران رقم بزند،کشورهای آلمان و فرانسه نیز در این عرصه صاحب نام هستند و از دستی توانمند برخوردارند.

بطور یقین شرایط پسا برجام زمینه و بستر مناسبی را برای بهره گیری از تجارب و ورود و مشارکت چنین کشورهایی فراهم می کند،مشارکتی که طبق برنامه ششم مقرر است 5 درصد از انرژی مورد نیاز از بخش انرژی های پاک تامین و فراهم شود،از سوی دیگر طبق برنامه ریزی های طراحی شده  در سال آینده،باید 7 هزار و 500 مگاوات انرژی از منابع تجدید پذیر تولید شود که لازمه این امر خطیر ورود،مشارکت،سرمایه گذاری و فناوری کشورهای توسعه یافته است.

مشارکت آلمان در منطقه سکزی اصفهان در راستای توسعه و راه اندازی نیروگاه عظیم خورشیدی در همین راستا مدنظر قرار گرفته و پیش بینی می شود منطقه مورد اشاره انرژی 457 هزار خانه را در 3 دهه آینده تامین و فراهم سازد.

در غرب کشور نیز،استان های آذربایجان شرقی و کرمانشاه از توانمندی قابل توجهی در این عرصه برخوردار هستند.

توسعه آب گرمکن های خورشیدی از نمونه اقداماتی است که در راستای بهره مندی از انرژی پاک خورشیدی در برخی از این مناطق در دستور کار قرار گرفته است.

بهره گیری یکی از روستاهای شهرستان دالاهو از آبگرمکن های خورشیدی از نمونه اقداماتی است که در این راستا عملیاتی شده، امری که طبق اظهارات مراد شیخ ویسی،مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه 70 درصد از هزینه های آن را سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری تامین کرده است.

ماهشهر خوزستان نیز مستعد بهره مندی از انرژی های بادی است که با مشارکت کشور آلمان نیروگاه بادی در این منطقه راه اندازی خواهد شد.

پروژه ای که به اعتقاد منصور قمر،فرماندار ماهشهر باعث اشتغالزایی نیز خواهد شد.

مجاورت منطقه بادخیز هورالعظیم زمینه ای مناسب برای توسعه و بهره گیری از چنین طرح هایی محسوب می شود.

طرح های بسیار دیگری نیز در بخش راه اندازی و توسعه انرژی های پاک در کشور در جریان است اما با این وجود،مشکلات و موانعی نیز در این عرصه وجود دارد.

**موانع،چالش ها و مشکلات پیش رو در طرح های انرژی پاک

یکی از اصلی ترین چالش های پیش روی پروژه های انرژی پاک،مشمول تامین اعتبارات چنین طرح هایی می شود، اگرچه دولت در برنامه های آینده خود منابعی را پیش بینی کرده،اما تامین و تخصیص مالی چنین طرح ها و پروژه هایی به دشواری انجام می شود.

دیربازده بودن صنایع مرتبط با انرژی های پاک نیز مزید بر علت شده تا کشورهای توسعه یافته تمایل چندانی به سرمایه گذاری در چنین طرح هایی از خود نشان ندهند،اگرچه در بخش هایی از کشور،سرمایه گذاری کشورهای صاحب نام دیده می شود،اما با عنایت به مناطق مستعدی که در کشور وجود دارد و پهنه وسیع جغرافیایی و نیاز مبرم به چنین انرژی هایی سطح مشارکت چندان قابل توجه به نظر نمی رسد.

**از ناآشنایی عمومی تا هزینه های سنگین استفاده از انرژی های پاک

یکی دیگر از چالش های طرح های مورد اشاره،به ناآشنایی بخش قابل توجهی از عموم مردم به مزایا و ثمرات بهره گیری از چنین طرح هایی است.

از سوی دیگر هزینه های سنگین بهره گیری از انرژی پاک در مقایسه با انرژی های شایعی که استفاده از آن مرسوم است،نیز از دیگر موانع پیش روی توسعه و بهره گیری از چنین پروژه هایی است.

با توجه به مخاطرات زیست محیطی که کشور با آن مواجه و دست به گریبان است می طلبد دولت با اختصاص یارانه،هزینه های بهره گیری از این طرح ها را با کاهش هرچه بیشتری همراه سازد،اگرچه با عنایت به محدودیت های مالی و اعتباری دولت تحقق چنین امری بسیار دشوار است،اما بدون شک هزینه کرد در این عرصه،از تحمیل هزینه های بهداشتی،درمانی و...جلوگیری و پیشگیری خواهد کرد و یقینا با تحقق این امر،سلامت زیست محیطی به نحو مطلوب تری حفظ و تامین خواهد شد،موهبتی که کلیت جامعه از ثمرات آن مُتِنَفِع خواهد شد.

انتهای پیام/