به‌گزارش خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، یکی از معضلاتی که در حال حاضر برخی از مناطق مرزی و به تبع آن مرزنشینان با آن دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند، بسته شدن مرزهای ورودی به کشور و در ادامه تعطیلی بازارچه‌های مرزی در این مناطق می‌باشد.

بازارچه‌هایی که می‌توان گفت درواقع، منبع اصلی کسب‌درآمد و تامین معیشت قشر آسیب‌پذیر ساکن در این نواحی محسوب می‌شوند. مرز "کوله‌بری" در منطقه شوشمی؛ یکی از نقاط مرزی در استان کرمانشاه می‌باشد که بازارچه‌های مرزی آن، نان چندین هزار خانوار ساکن در مناطق مرزنشین غربی را تامین می‌کند.

درهمین راستا برای واکاوی بیشتر این معضل، ابتدا نمایی کلی از مرز و بازارچه کوله‌بری ارائه می‌دهیم؛ درادامه نیز راه‌های حل این معضل را با اظهارات تعدادی از وکلای خانه ملت از نظر می‌گذرانیم.
 
*کوله‌بران و فعالیت‌های این قشر در مناطق مرزنشین

"کوله‌بر" به افرادی در مناطق مرزی اطلاق می‌شود که با فعالیت‌های کارگری، اجناسی را از خارج از کشور وارد کرده و عمدتا با راه انداختن بازارچه‌های مرزی اقدام به فروش اجناس وارداتی خود می‌کنند و بدین طریق معیشت خانوارهای این نواحی تامین می‌شود.
 
*مرز"شوشمی"، یکی از بازارچه‌های اصلی کوله‌بری 

شوشمی نام یکی از نواحی در مرز ایران و عراق است. این نقطه مرزی در نزدیکی شهر پاوه و منطقه نوسود قرار داشته و از توابع استان کرمانشاه می‌باشد.

درمنطقه شوشمی یکی از بزرگترین و در عین حال فعال‌ترین بازارچه‌های مرزی کوله‌بری فعالیت می‌کند که می‌توان گفت به‌نوعی منبع اصلی درآمد و اشتغال جوانان محسوب می‌شود. 

لازم به‌ذکر است که در بازار کوله‌بری منطقه شوشمی شهرستان پاوه، بسیاری از جوانان و کوله‌بران از سه استان مرزی؛ کرمانشاه، کردستان و آذربایجان‌غربی فعالیت می‌کنند.
 
*نحوه فعالیت قانونی کوله‌بران در نقاط مرزی

شیوه فعالیت قشر کوله‌بر در نواحی هم‌مرز با کشور عراق ابتدا به این صورت بود که برای هر خانوار، یک نفر واجد شرایط که صلاحیتش مورد تایید دستگاههای ذیربط بود، جهت فعالیت کوله‌بری مجوز دریافت می‌کرد تا با سفر به کشور عراق به‌صورت هفته‌ای یک‌بار؛ تا مبلغ 10میلیون ریال کالا وارد کند. 

در ادامه نیز کوله‌بران موظف بودند تا کالاهای وارداتی خود را از کشور عراق در بازارچه‌های موقت مرزی به‌صورت متمرکز به‌فروش برسانند و یا در اختیار دیگر مغازه‌های سطح شهر قرار دهند تا آن‌ها را به‌صورت غیرمتمرکز عرضه کنند.

 
اما در اوایل سال91 روال سابق فعالیت قانونی کوله‌بران تغییر یافت و مطابق شیوه‌نامه‌ای جدید، پس از صدور کارت تردد؛ آن‌ها اجازه داشتند هر 2ماه یک‌بار و تا مبلغ 15 میلیون ریال اجناس کوله‌بری را از کشور عراق وارد کرده و آن‌را در بازارهای داخل شهرستان و حتی خارج از استان به‌فروش برسانند.

علاوه بر این اوصاف؛ براساس اعلام فرمانداری پاوه در همان زمان شش تعاونی مرزنشین با بیش از 9 هزار خانوار عضو در شهرستان پاوه فعالیت داشتند که از این نظر بازارچه کوله‌بری شوشمی یکی از برترین بازارچه‌های واردات و نیز صادرات در کشور شناخته شد و عملکرد کلی تعاونی‌های فعال در آن مثبت ارزیابی گردید.

*بسته شدن مرزهای کوله‌بری، راه ارتزاق مردم مرزنشین را بست

در اواسط سال جاری بود که بنابر دلایل مختلف از سوی مسئولان ذیربط، مرز کوله‌بری شوشمی در استان کرمانشاه بسته و بازارچه‌های مرزی این مناطق نیز عملا تعطیل شد.

بازارچه‌هایی که بنابر اظهارات اهالی این مناطق حیات و زندگی مردم آن به‌طور مستقیم و غیرمستقیم وابسته به این مرزهاست؛ بازارچه‌هایی که به‌مثابه مجاری تنفسی و شاهرگهای حیاتی برای ساکنان آن محسوب می‌شود.

*دلایل بسته شدن مرزها، با دستور وزیر صنعت

اواسط پاییز امسال بود که وزیر صنعت، معدن و تجارت طی نامه‌ای از وزارت کشور خواست که مرزهای استان‌های کرمانشاه، کردستان، آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان بسته شود.

وزیر صنعت در این نامه دلایل درخواست خود را وارد شدن ضربه به اقتصاد کشور عنوان کرد و مدعی شد در مرزهای مذکور، کوله‌برها بدون پرداخت عوارض و گمرک مشغول فعالیت هستند و مرزها تا زمان ساماندهی کامل باید بسته بماند.

 لازم به ذکر است دلایلی مبنی بر شکل‌گیری مشکلات امنیتی در باز بودن مرزهای کوله‌بری مطرح است که البته نیروهای مرزبانی کشور با توانمندی بالای خود، یقینا از عهده برقراری امنیت نواحی مذکور بر می‌آیند.
 
*ضرورت بازگشایی مرزهای کوله‌بری در شرایط نامساعد اقتصادی

"سیدمحمد بیاتیان" نماینده مردم بیجار و حسن‌آباد در مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، پیرامون بسته شدن مرزهای کوله‌بری اظهار داشت: امروز مشکلی که در سطح استان کردستان به‌طور جدی مطرح است، بسته شدن مرز کوله‌بری و تعطیلی بازارچه‌های آن می‌باشد که مردم آن نواحی از این طریق امرار معاش می‌کردند.

وی ادامه داد: بخشی از دلایل این اقدام، مباحث امنیتی و اختلاف‌نظر، بین دستگاههای مختلف از‌جمله؛ نیروی انتظامی، سپاه، مرزبانی و وزارت کشور است.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: آن‌چه که ما امروز در مناطق مرزی شاهد آن هستیم این است که منبع اصلی درآمد مردم این نقاط از بازارچه‌های مرزی کوله‌بری تامین می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: ساماندهی و بازگشایی این معابر در شرایط نامساعد اقتصادی کنونی می‌تواند مشکلات اقتصادی مردم آن‌را حل کند.

بیاتیان با اشاره به بحث عدم‌تصویب لایحه مناطق آزاد در مجلس گفت: با توجه به این‌که بحث مناطق آزاد نیز در مجلس رای نیاورد، ازنظر روانی فشار زیادی روی مردم مناطق مرزنشین وجود دارد.

نماینده مردم بیجار و حسن‌آباد در پایان با تاکید بر انتظار مردم از دستگاه‌های ذیربط برای بازگشایی معابر و بازارچه‌های مرزی تصریح کرد: اگر الزامات امنیتی دستگاه‌های مختلف نظامی که البته مهم نیز هست، حل شود شاهد بازگشایی این مرزها خواهیم بود.

*بی‌تدبیری دولت،عامل بسته شدن بازارچه‌های مرزی

"فتح‌الله حسینی" نماینده مردم قصرشیرین، سرپل‌ذهاب و گیلانغرب در مجلس شورای اسلامی در گفت‎و‎گو با خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان اظهار داشت: به‌نظر بنده بی‌تدبیری دولت موجب بروز این مشکل شده است.

وی ادامه داد: دولت در زمینه ساماندهی مشکل معابر مرزی تدبیر نکرد و با توجه به روند بیکاری در کشور و نیز روند مهاجرت در شهرها و روستاهای مرزی به‌سمت اروپا و کشورهای غربی، درنهایت موجب نارضایتی ساکنین مناطق مرزنشین شده است.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست‌خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت نیاز کشور به مرزنشینان افزود: با توجه به مشکل بیکاری در نواحی مرزی که رقم آن بالای 50درصد می‌باشد؛ دولت در بستن مرز کوله‌بری اشتباه بزرگی را مرتکب شد که البته می‌توانست با تدبیر این معضل را برطرف کند.

وی با اشاره به دلایل دولت در بستن مرزهای کوله‌بری خاطرنشان کرد: دلیل دولت در این اقدام، ورود کالاهای قاچاق از معابر مرزی است، اما می‌توانست با استفاده از ظرفیت نیروهای مرزبانی و انتظامی، ارتش و دستگاه‌های امنیتی نسبت به مرتفع کردن این مشکل اقدام کند.

حسینی در پایان تصریح کرد: ما نباید برای جلوگیری از ورود کالای قاچاق به کشور مبادی ورودی را ببندیم؛ زیرا این کار پسندیده‌ای نیست، بلکه باید از توانمندی مرزبانی کشور در جهت ساماندهی ورود و خروج کالاها در نواحی مرزی استفاده کرد.  

با توجه به اظهارات ایراد شده از سوی وکلای ملت به‌نظر نمی‌رسد بستن مرز‌های کشور و تعطیلی بازارچه‌های مرزی، روشی مناسب و کارآمد برای پیشگیری از معضل قاچاق و ورود کالاهای غیرمجاز به‌کشور باشد، حال آن‌که با اتخاذ تصمیماتی هوشمندانه و استفاده از توان بالای قدرت مرزبانی کشور، می‌توان علاوه بر جلوگیری از شکل‌گیری مقوله مذموم "قاچاق" در معابر ورودی کشور؛ قدم‌های راهگشایی برای رفع بیکاری جوانان و محرومیت‌زدایی قشرهای آسیب‌پذیر ساکن در مناطق مرزی برداشت.
 
گزارش از: وحید امیدی‌موحد
 
انتهای پیام/