به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یبرجند؛در تاریخ انقلاب اسلامی ایران رویدادهای سیاسی گوناگونی به وقوع پیوست که هر کدام تاثیرات متفاوتی در جریان پیروزی انقلاب برجای گذاشتند.

یکی ازاین وقایع فرمان تاسیس «شورای انقلاب اسلامی» به دستور رهبر و بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) بود.

با اوج‌گیری تظاهرات مردم در سال ۱۳۵۷ ، اندیشه تاسیس «شورای انقلاب اسلامی» همزمان با سفرآیت الله مطهری به پاریس و دیدار با امام خمینی مطرح شد. تشکیل این شورا نخستین رکن قدرت سیاسی و اجرایی انقلاب و جمهوری اسلامی محسوب می‌شد.

شورای انقلاب اسلامی تا پیش از تأسیس مجلس شورای اسلامی،نهاد قانون‌گذار در ایران به شمار می‌آمد.

در حساس ترین روزهای انقلاب،حضرت امام خمینی (ره) در ۲۲ دی‌ماه ۱۳۵۷ پیامی بدین شرح صادر کرد: «به موجب حق شرعی و بر اساس رأی اعتماد اکثریت قاطع مردم ایران که نسبت به اینجانب ابراز شده است، در جهت تحقق اهداف اسلامی ملت، شورایی به نام شورای انقلاب اسلامی، مرکب از افراد با صلاحیت و مسلمان و متعهد و مورد وثوق، موقتاً تعیین شده و شروع به کار خواهند کرد.

این شورا موظف به انجام امور معین و مشخصی شده است، از آن جمله ماموریت دارد تا شرایط تأسیس دولت انتقالی را مورد بررسی و مطالعه قرار داده و مقدمات اولیه آن را فراهم سازد».

در واقع باید گفت که با نخست وزیری دکتر بختیار و در آخرین روزهای حضور شاه در ایران،افرادی چون دکتر امینی برای اجرای وظایف قانونی سلطنت، در صدد تشکیل شورای سلطنت برآمدند.

ولی با درایت امام خمینی و مخالفت بسیاری با عضویت در شورای سلطنت، این اقدام نافرجام ماند و در نهایت شورای انقلاب اسلامی با قدرت کار خود را آغاز کرد.

اعضای این نهاد نوپا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی عبارت بودند از آقایان سیدمحمود طالقانی، سیدعلی خامنه‌ای، محمدرضا مهدوی کنی، احمد صدر حاج سیدجوادی، مهندس مهدی بازرگان، دکتر یدالله سحابی، مهندس مصطفی کتیرایی، سرلشگر ولی‌الله قرنی و سرتیپ علی‌اصغر مسعودی .

مدرس رشته تاریخ ایران دانشگاه پیام نور بیرجند گفت:شورای انقلاب اسلامی و اعضای آن با قدرت ، تدبیر و رهبری امام خمینی توانست به تمام اهداف از پیش تعیین شده برسد.در واقع شورای انقلاب پس از محقق کردن اهداف دوران پیش از انقلاب ،بسیاری از برنامه ها و سیاست های مربوط به ماه های نخست پس از پیروزی انقلاب 57 را نیز جامه عمل پوشاند.

حسین غضایری افزود : اندیشه تاسیس شورای انقلاب اسلامی یکی از عوامل تاثیرگذار پیروزی انقلاب بود.در شرایطی که شاه آماده خروج از ایران بود ، مقرر شد که کلیه وظایف او درزمان غیبت بر عهده شورای سلطنت باشد.

در نتیجه، مقامات کشوری چون نخست وزیر ، روسای مجلسین، وزیر دربار، دادستان کشور و افرادی چون سید جلال الدین تهرانی و علیقلی اردلان به عضویت آن درآمدند.

*تشکیل دولت ،مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری، مهمترین اقدامات اقدامات شورای انقلاب

شورای انقلاب وظایف خود در زمان حضور امام خمینی در فرانسه را با صلابت عملی کرد و سرانجام پس از ورود شکوهمند بنیانگذار جمهوری اسلامی به ایران ،اهداف مهمی از قبیل تشکیل دولت، تشکیل مجلس، ایجاد مجلس موسسان و خبرگان در شورای انقلاب مطرح شد.

در اولین گام، شورای انقلاب، مهندس مهدی بازرگان را به عنوان نخست وزیر دولت موقت به محضر امام پیشنهاد کرد که مورد پذیرش ایشان قرار گرفت.

دومین اقدام شورا تشکیل "کمیته موقت انقلاب اسلامی" برای دفاع ازانقلاب و مقابله با ضد انقلابیون در شهرها بود. ریاست این شورا در ابتدا بر عهده آیت الله سید مرتضی مطهری بود و پس از مرگ او آیت الله طالقانی جای او را گرفت و با مرگ وی ابوالحسن بنی صدر به ریاست آن رسید.

شورای انقلاب همان طور که پیشتر اعلام کرده بود ، همه پرسی قانون اساسی در ۱۲ آذر ۱۳۵۸ و متعاقب آن انتخابات ریاست جمهوری در بهمن ۱۳۵۸ را برگزار و سپس مجلس شورای اسلامی در ۷ خرداد ۱۳۵۹ افتتاح گردید. پس از انتخابات ریاست جمهوری، بنی صدر رییس جمهور منتخب مردم، رییس شورای انقلاب نیزگردید .

از دیگر فعالیت های شورای انقلاب می‌توان به تصویب اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی(اردیبهشت 58) و مجلس خبرگان، ساماندهی دادگاه‌های انقلاب،برگزاری همه پرسی و انتخابات ریاست جمهوری در مجلس و بررسی پیش‌نویس قانون اساسی اشاره کرد.

*تسخیر لانه جاسوسی و استعفای دولت موقت

به دنبال بحران گروگان‌گیری در سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ و استعفای دولت موقت بازرگان، شورای انقلاب طی بیانیه ای، برگزاری همه‌پرسی قانون اساسی، انتخابات مجلس شورای ملی و ریاست جمهوری را وعده داد.

به دنبال آن برخی اعضای دولت، وارد شورای انقلاب شدند: آیت الله خامنه‌ ای، هاشمی رفسنجانی، شهید باهنر، مهدوی کنی، شهید بهشتی، بنی‌صدر، معین‌فر، حبیبی، عزت‌الله سحابی، میناچی و شهید قدوسی.

با شروع کار مجلس و شورای نگهبان و دیگر نهاد‌ها، مسئولیت و ضرورت وجودی شورای انقلاب به پایان رسید و آخرین جلسه شورای انقلاب در ۲۶ تیر ۱۳۵۹ برکزار گردید.

مدرس دانشگاه اظهار کرد : پس از آغاز به کار مجلس شورای اسلامی ، وظایف شورای انقلاب به عنوان یک نهاد قانونگذار به مجلس واگذار شد.

غضایری تصریح کرد:سرانجام ماموریت شورای انقلاب اسلامی پس از ۱۸ ماه در ۲۶ تیر ۱۳۵۹ با افتتاح اولین مجلس شورای اسلامی پایان یافت. در سال ۱۳۵۸ شورای انقلاب ابتدا تنها نقش قانون‌گذاری داشت، ولی پس از استعفای دولت مقتدر در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ امور قوه اجرایی نیز به این شورا محول شد.

وی گفت : به دنبال نخست وزیری شاپور بختیار در دی ماه 57 و تلاش های او و دکتر امینی برای فعال کردن شورای سلطنت ، امام خمینی و یارانش طرح ایجاد شورای انقلاب اسلامی را به منظور سامان بخشیدن به فعالیت های انقلابی و ایجاد یک چارچوب مدون برای اجرای کلیه سیاست ها، عملی کردند.

وی افزود: یکی از موارد اهمیت شورای انقلاب این بود که به دنبال اعلام رسمی موجودیت آن توسط امام خمینی ،برای نخستین بار از سوی رهبر‌کبیر انقلاب، برنامه‌های آینده حکومت اسلامی نیز اعلام شد.بدین ترتیب بسیاری از ابهامات درباره آینده انقلاب و چگونگی تشکیل جمهوری اسلامی از بین رفت.

مدرس دانشگاه پیام نور بیرجند اظهار کرد : مسؤولیت ها و وظایف شورای انقلاب، بازوی عملی و اجرایی رهبری انقلاب درزمان حضور در فرانسه محسوب می گردید.در واقع بدون شورای انقلاب ، به سختی می توان تصور کرد که طرح ها و برنامه های حضرت امام خمینی در ایران محقق و عملی می شد .

شورای انقلاب اسلامی به عنوان نخستین نهاد رسمی نظام جمهوری اسلامی ، توانست زمینه انتقال قدرت از رژیم سابق به جمهوری اسلامی را فراهم کند.تشکیل این نهاد ، نخستین گام در جهت اداره کشور در دوران پیش و پس از انقلاب اسلامی سال 1357 بود.

انتهای پیام/ی