به گزارش حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمود مظفر، قائم مقام ستاد اقامه نماز در یادداشتی به بیان تأثیرات نماز بر آسیب های اجتماعی پرداخته است که در ادامه گزارش مشروح آن را می‌خوانید:

بر اساس گزارش‏های متعددی که برگرفته از پژوهش‏ها و تحقیقات میدانی می‏باشد، متأسفانه آسیب‏های اجتماعی از جمله اعتیاد، طلاق، روسپیگری، فرار از خانه، سرقت، شرب خمر، حاشیه نشینی، زندانیان و... رو به رشد فزاینده می‏باشد و تأسف بار تر، کاهش سن آسیب می‌‏باشد که نسل نو، جوانان و نوجوانان کشور را تحت تأثیر قرار می‏‌دهد.

با نگاهی گذرا به لیست آسیب‏های اجتماعی می‏توان موارد را در دو ستون، شامل مصادیق منکرات و مصادیق فحشاء دسته‏‌بندی نمود، آسیب‎های اجتماعی ریشه در دو معضل جدی و اساسی دارد:

1- غلبه قوه غضبیه که  باعث ایجاد منکرات می‏شود.

2- غلبه قوه شهویه که باعث ایجاد شهوات می‏شود.

راه درمان را نیز خداوند متعال به جامعه نشان داده است، راهی ارزان، ساده و با مدت زمان کم تحت عنوان نماز که خداوند در دو آیه از قرآن نقش نماز در پیشگیری از آسیب‏های اجتماعی را فرموده‏‌اند.

1- (إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَآءِ وَالْمُنکَرِ – عنکبوت/45) در این آیه بظور قطع و یقین و با تضمین صد در صدی خداوند اقامه نماز را عامل پیشگیری از فحشاء و منکرات که زمینه بروز آسیب‎های اجتماعی می‏باشد، می‏‌داند.

2- (إِنَّ الْإِنسَانَ خُلِقَ هَلُوعاً - إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً - وَإِذَا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعاً - إِلَّا الْمُصَلِّينَ – (المعارج/19-22))، در این آیه اشاره می‏شود که انسان بی‎ صبر و حریص آفریده شده است که نشانه حریص بودن دو چیز است:

1- جزع به هنگام سختی 2- بخل هنگام کامیابی که بسیاری از ناهنجاری‏های اجتماعی که از مصادیق منکرات می‏ب‌اشند، ریشه در حرص و بخل است که طبع مادی انسان به سوی آنها میل دارد که اگر مهار نشود منجر به بروز منکرات و شیوع بسیاری از آسیب‏های اجتماعی می‏شود. در بسیاری از سرقت‏ها، اعتیاد، طلاق، قتل‎ها، زندان‏ها، فرار از خانه و خود فروشی ناشی از عدم تحمل و جزع در زمان تنگدستی و سختی و یا مواجهه با مشکلات خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی بوده که به دلیل پائین آمدن آستانه تحمل می‌‏باشد و یا به دلیل بخل هنگام کامیابی با زیاده‏‌خواهی‏‌ها، چشم و هم چشمی، خودخواهی‏‌ها، عدم توجه به محرومین و نیازمندان زمینه بروز آسیب‏های اجتماعی را فراهم می‏آورد. که راه درمان آن نماز و یاد خدا می‏‌باشد که با مداومت می‏‌تواند اضطراب‏ها و تشویش‎ها را از انسان دور و راه نجات از اخلاق ناپسندیده و باعث پیشگیری از آسیب‏های اجتماعی گردد.

اگر این وظیفه به خوبی انجام و حق آن اداء گردد، نه تنها هزینه چند صد میلیاردی مبارزه با آسیب‏های اجتماعی کاهش می‎یابد، بلکه افراد و جامعه در مدت کوتاهی به اوج عزت و سربلندی و فلاح و رستگاری خواهند رسید و لذا نماز دو اثر مهم بازدارندگی و زایندگی دارد که از طرفی مانع رذایل اخلاقی و از طرف دیگر باعث بروز و رشد فضائل اخلاقی می‏‌گردد.

خداوند متعال یک میزان و ترازویی را به عنوان نماز قرار داده است، چنانچه کفه ترازو به سمت فحشاء و منکرات سنگینی نماید، نشان از تضییع نماز در جامعه و چنانچه کفه ترازو به سمت کاهش فحشاء و منکرات سنگینی نماید، نشان از بزرگداشتن و ادای حق نماز در جامعه است.

جالب است که از بین تمام فرائض واجب دینی در قرآن خداوند متعال نقش و اثر نماز را بیشتر در این دنیا حواله نموده است تا آخرت، از جمله:

1- بدرستیکه نماز انسان را از فحشاء و منکرات باز می‏دارد مربوط به این دنیای انسان‏ها می‏‌باشد.

2- (اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ – البقره/153)، از صبر و نماز کمک بگیرید،  مربوط به حل مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ... مردم در این دنیا می‌‏باشد و خداوند نماز را وسیله‌‏ای کمکی و مؤثر و قابل اطمینان در چالش‏ها و مشکلات زندگی قرارد داده است.

و یا وقتی خداوند می‏‌فرمایند "وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَوةِ – طه/132" (خانواده‌‏ات را به نماز امر کن) در ادامه می‌‏فر‏ماید"نَحْنُ نَرْزُقُكَ - طه/132" (ما رزق تو را می‏‌دهیم)، بطوریکه پیامبر اسلام هر زمان دچار مشکل اقتصادی می‏شدند اطرافیان را به نماز دعوت می‏‌کردند که ثمره دعوت دیگران به نماز، نزول برکت و رزق و روزی خداوند را به همراه می‏‌آورد.

3- (وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكاً – الانبیاء/193 )، اگر از ذکر خدا دوری کنید، معیشت تلخ و مشکل می‏شود. که خداوند راه حل غلبه بر مشکلات اقتصادی و معیشتی را در این دنیا نماز ذکر نموده است.

4- (أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ – الرعد/28)، با یاد خدا دلها آرامش می‏گیرد. راه غلبه به قوه غضبیه که با عصبانیت‏ها، خشونت‏ها و نگرانی‏ها منجر به منکرات می‏گردد. در این دنیا نماز است راه درمان افسردگی‏ها، اضطراب‏ها، تنش‏های روحی و روانی و ...

و اما نمازی که می‏تواند چنین اثرات شگرف و عجیبی داشته باشد از قول خداوند، خواندن نماز نیست بلکه اقامه نماز است یعنی اول وقت، به جماعت، در مسجد و پنج وعده را به جای آوردن. متأسفانه نمازهای صبح، جدی گرفته نمی‏شود و این نسخه شفابخش و حلال مشکلات با حذف یک وعده کارایی آنرا کاهش و کم اثر می‏کند و نیز تلاش برای حضور قلب و تمرکز و خشوع در نماز جهت تأثیر گذاری بیشتر.

چنانچه به موضوع نماز به عنوان یک اولویت و ضرورت و نسخه شفابخش و حلال مشکلات در آسیب‏های اجتماعی نگریسته شود، در آینده‏‌ای نزدیک قطعاً شاهد کاهش آسیب‎های اجتماعی خواهیم شد.

با تأملی در گذشته افراد دچار سوءسابقه، متأسفانه نماز، جایگاه اصلی و مهمی در زندگی فردی و اجتماعی آنان نداشته است. (در پژوهش میدانی در زندان‎های استان تهران توسط قوه قضاییه بیش از 90 درصد مجرمین رابطه با نماز و مسجد نداشته‌‏اند)

امید است روزی مشاوران، قضات و وکلا در راهنمایی زوجین در قبل از ازدواج و یا هنگام اقدام برای طلاق توصیه‏ای مبنی بر تأکید و اصلاح نماز در زندگی نمایند تا اثرات معجزه‏آسای آنرا مشاهده کنند و یا معتادین در پروسه درمان، آموزش و توصیه نماز و اثرات روحی و اجتماعی آنرا تجربه نمایند و یا در بیماری‏های روحی و روانی با منشاء عصبی و اضطراب‏ها، درمانگران موضوع اصلاح نماز و تأکید بر آن واثرات مفید آنرا گوشزد نمایند و یا مددکاران مستقر در مراکز شبانه روزی و روزانه آسیب‏های اجتماعی و کانون‏های اصلاح و تربیت در کنار فعالیت‏های تخصصی و تربیتی نماز مددجویان را با اولویت و جدیت دنبال نمایند بعد از مدتی شاهد حداقل برگشت‏پذیری را خواهند بود.

در این برهه حساس از زمان و لزوم تقویت مبانی دینی و معنوی و لزوم مداخله زود هنگام در پیشگیری از بحران‏های اجتماعی آتی، نقش ‏مهدهای کودک، مدارس، دانشگاه‏ها در توسعه و ترویج فرهنگ اقامه نماز، می‎بایست با جدیت و با اولویت بشتری پرداخته شود.

انتهای پیام/