به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ ارتش آزاد سوریه یا الجیش السوری الحر یکی از اصلی‌ترین گروه های مبارز مسلح در سوریه است که بر ضد ارتش و نظام مردمی سوریه می‌جنگد. این ارتش متشکل از افسران و سربازان جدا شده از ارتش سوریه و تروریستها است و از مهم‌ترین بازیگران جنگ سوریه به شمار می‌رود.

این گروه «هر نیروی امنیتی که به غیرنظامیان حمله می‌کند» را دشمن خود اعلام نمود و هدف خود را نابودی نظام حاکم اعلام کرد. حدود ۹۰ درصد اعضای ارتش ازاد از مسلمانان سنی هستند و اقلیتی از  تعدادی از دروزها نیز در صفوف آن قرار دارند. ۱۵ درصد یگان‌های ارتش آزاد کرد و بقیه عرب هستند. یک گروه فلسطینی مستقر در اردوگاه آوارگان یرموک نیز خود را بخشی از ارتش آزاد خوانده است.

اولین والی ارتش آزاد سوریه که بود

«ریاض موسی ریاض الاسعد» در سال ۱۹۶۱ میلادی در منطقه «جبل الزاویه» از توابع استان ادلب در شمال سوریه در خانواده‌ای سنی به دنیا آمد. جایی که باید آن را کانون شکل گیری جماعت «اخوان المسلمین» سوریه و مخالفت‌ها و اعتراض‌ها علیه نظام به شمار آورد.

موسی الاسعد در سال 1980 در زمانی‌که بیش از 19 سال نداشت به نیروی هوایی ارتش سوریه ملحق شد تا در آن به عنوان مهندس پرواز خدمت کند. طی 21 سال خدمت در نیروی هوایی پله‌ها و مدارج ترقی را پشت سر گذاشت و به درجه سرهنگی در یگان 22 تیپ 14 نیروی هوایی ارتش سوریه رسید.

اما با آغاز بحران سوریه در 4 ژوئیه 2011 جدایی خود از ارتش سوریه و قیام علیه نظام را اعلام کرد تا 25 روز بعد از آن یعنی در 29 ژوئیه 2011 تاسیس گروهی تروریستی به نام «ارتش آزاد» سوریه را اعلام کند.

وی در 8 اکتبر 2011 حدود سه ماه بعد از اعلام تشکیل ارتش آزاد به ترکیه گریخت تا از ترکیه عملیات‌ این گروه تروریستی را در سوریه هدایت کند.


ریاض الاسعد کشته شد

فروردین ماه 92 بود که سعد العقيدی هماهنگ کننده ارتش آزاد سوريه اعلام کرد سرهنگ رياض الاسعد بر اثر انفجار در مسير خودرو اش در شهر الميادين در استان ديرالزور در شرق حلب اين کشور کشته شد. ارتش آزاد سوريه با صدور بيانيه رسمی، کشته شدن رياض الاسعد را بر اثر انفجار بمبی که زير خودرو وی کار گذاشته شده بود، تاييد کرد. عده ای جبهه النصره را مسئول این عملیات تروریستی میدانند که انگیزه اش را نیز میتوان ریشه در اختلافات ارتش ازاد و گروه های اسلامگرا دانست.

ریاست ستاد مشترک ارتش آزاد از فوریه ۲۰۱۴ به عهده عبدالله البشیر است. ارتش آزاد در شورای عالی نظامی سوریه با تعدادی از گروه‌های اسلام‌گرای میانه‌رو همکاری می‌کند و یگان‌های آن در مناطق کردنشین با همکاری یگان‌های مدافع خلق کرد و شورای نظامی سریانی با داعش می‌جنگند. در ابتدای جنگ داخلی سوریه ارتش ازاد در مناطق مختلف کشور حضور داشت اما در سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳ درگیر جنگ با گروه‌های به اصطلاح اسلامگرا شده و در مناطق شمالی کشور نیروهای اسلامگرا قدرت بیشتری پیدا کردند. در فوریه ۲۰۱۴ جبهه جنوبی ارتش آزاد با اتحاد ۵۸ یگان در جنوب کشور را تشکیل دادند و بر بیشتر مناطق استان درعا در جنوب دمشق مسلط شدند. علاوه بر پایگاه اصلی ارتش آزاد در جنوب، نیروهای ارتش آزاد در منطقه حما و حمص، حلب و ادلب نیز فعال هستند و همراه با یگان‌های مدافع خلق کرد در جنگ‌های ادامه‌دار کوبانی و تل ابیض علیه داعش شرکت کرده‌اند.

ارتش آزاد سوريه از گردان محلی و کوچک، از سراسر سوریه، توسط شوراهای نظامی استانی سازماندهی شده اند. این گردان ها بيشتر تمایل به مبارزه كردن در نواحی کوچک جغرافیایی دارند و نسبت به ديگران ديدگاه هاي ایدئولوژیک كمتری دارند. براساس برآوردهای موجود بالغ بر 120 هزار مبارز در اين گروه عضويت دارند.


اصول و استراتژی مورد ادعای ارتش آزاد

ارتش آزاد سوریه پس از تاسیس اصول و مبادی را اعلام کرد و مدعی این گروه مسلح براساس این اصول و مبادی مبتنی است. در حالی‌که عملکرد این گروه کاملا بر خلاف اصول و مبادی مورد ادعای آن بود.

- متعهد بودن تمام عناصر این گروه به اجرای اصول و مبادی قوانین بشر دوستانه و به خصوص حمایت از شهروندان و اهداف غیرنظامی

- تلاش تمام عناصر این ارتش برای براندازی نظام در سوریه

- محافظت از میراث فرهنگی و تمدنی سوریه

- محافظت از اموال عمومی و جلوگیری از غارت و چپاول آن


روش جنگی تروریستهای ارتش آزاد

نیروهای ارتش آزاد سوریه بیشتر از روش‌های کلاسیک جنگ چریکی مانند کمین و بمب گذاری استفاده می‌کنند. آن‌ها از تمرکز قوای خود در یک منطقه خودداری کرده و سعی می‌کنند در نقاط مختلف پراکنده شوند. پس از اینکه تعدادی از مناطق تحت کنترل نیروهای ارتش آزاد به دلیل فقدان مهمات و سلاح‌های سنگین به تصرف ارتش سوریه درآمد، آن‌ها توجه خود را بیشتر به مناطق روستایی و مناطق کم‌جمعیت‌تر معطوف کرده‌اند که هم می‌توانند روی حمایت مردم محلی از خود حساب کنند و هم نیروهای ارتش سوریه را مجبور کنند تا در نقاط مختلف پراکنده شده و نیروی کمتری برای ادامه جنگ در مناطق پرجمعیت شهری داشته باشد که در آن‌ها اعتراضات در حال جریان است. آن‌ها همچنین گاهی اقدام به بستن جاده‌های منتهی به شهرها و شهرک‌ها می‌کنند و هدف آن‌ها این است که سربازان دیگر ارتش را به جدایی ترغیب کرده و روحیه آن‌ها را تضعیف کنند.

اهداف ارتش آزاد چیست

در بیانیه تاسیسی این گروه تروریستی اهداف ارتش آزاد چنین بیان شده است:

- هدف ارتش آزاد سوریه کمک به مردم سوریه در دستیابی به آزادی و تحقق خواسته‌هایشان که در سرنگونی نظام در سوریه نمود پیدا می‌کند و دستگیری و بازداشت سران نظام و محاکمه آنها.

- مهمترین کمک‌هایی که ارتش آزاد به مردم سوریه ارائه می‌دهد به شرح زیر است:

الف) حمایت از تظاهرات‌ کنندگان مسالمت‌جو و میانه رو که به دنبال احقاق حقوق مشروع خویش هستند.

ب) کمک به اهالی مناطق آسیب دیده و فراهم کردن زمینه رسیدن کمک‌های بشر دوستانه به این مناطق.

ج) آزادی زندانیان دربند نظام سوریه.

د) تجدید نظر در ساختار دستگاه‌های امنیتی و نظامی سوریه و کمک به مردم این کشور جهت بنای دولتی مدنی بر اساس اصول دمکراتیک و آزادی و عدالت و مساوات و آزادی.

هـ) حفظ وحدت ملت و یکپارچگی اراضی سوریه.

و) ارتش آزاد پایه و اساس ارتش ملی سوریه را در آینده تشکیل خواهد داد.

ی) تحویل عاملان جنایت علیه مردم سوریه به دادگاه‌های عادلانه بین المللی.


دایه های مهربانتر از مادر دست به کار می شوند

با اعلام تشکیل گروه مسلح ارتش آزاد کشورهایی که به وجود آورنده بحران در سوریه بودند و هر روز بیش از پیش بر آن دامن می‌زدند، حمایت مالی و تسلیحاتی و رسانه‌ای خود از این گروه مسلح تروریستی را اعلام کردند.

الاسعد با تمجید از مواضع ضد سوری رژیم عربستان سعودی و شخص «سعود الفیصل»، وزیر امور خارجه این رژیم، گفت که ما مواضع جناب ملک عبدالله و قرار گرفتن امیر سعود الفیصل در کنار سوری‌ها را ارج می‌نهیم و بر نقش عربستان سعودی و کشورهای خلیج (فارس) در حمایت از ارتش آزاد در تمام زمینه‌ها از جمله نظامی حساب باز کرده‌ایم.

پس از عربستان سعودی بی‌تردید یکی از مهمترین و بزرگترین حامیان تروریستهای ارتش آزاد سوریه؛ کشور «قطر» است که از هیچ کمکی به این گروه تروریستی دریغ نکرد. «بسمه قضبانی»، مسئول روابط خارجی شورای ملی سوریه در ششم اوت سال 2013در گفت‌وگو با «رادیو یک اروپا» به طور رسمی اعلام کرد که دو کشور قطر و سعودی به ارتش آزاد اسلحه ارسال می‌کنند.

از دیگر حامیان ارتش آزاد باید از فرانسه و انگلیس و آمریکا یاد کرد. این کشورها بارها و به مناسبت‌های مختلف ضمن حضور در نشست‌های معارضان سوری، حمایت مالی و نظامی و سیاسی خود از گروه تروریستی ارتش آزاد سوریه را اعلام کرده‌اند. شبکه العربیه در 17 اوت 2012 اعلام کرد که یک منبع آگاه در میان معارضان سوری که در آمریکا اقامت دارد به این شبکه اطلاع داده است که ارتش آزاد سوریه به 14 فقره موشک ضدهوایی از نوع پیشرفته استینگر ساخت آمریکا دست یافته است.

این معارض سوری تاکید کرد که این اقدام آمریکا با اطلاع کشورهای ترکیه، عربستان سعودی صورت گرفته است و یک منبع در وزارت دفاع آمریکا، خبر مربوط به دستیابی ارتش آزاد به 14 موشک استینگر را مورد تایید قرار داد و افزود که این موشک ها از طریق استان اسکندرون ترکیه و با اطلاع مقامات این کشور و آمریکا به دست ارتش آزاد رسیده است.


ضد هوایی، هدیه ویژه سلفی‌های کویت به ارتش آراد سوریه

ولید طبطبایی نماینده سلفی پارمان کویت تاکید کرد که باید به گردان های ارتش آزاد سوریه سلاح رسانده شود تا با این سلاح ها چندی دیگر از مردم سوریه به خاک خون کشیده شوند. شخص مذکور  در جریان رساندن سلاح به شورشیان توسط ارتش قانونی سوریه شناسایی و زخمی شده بود. طبق گزارشات از منابع آگاه تعداد زیادی ضدهوایی در سلاح های تقدیمی وجود دارد. این سلاح ها از مرز ترکیه به این کشور وارد شده است که مسئولان ترکیه هم در این انتقال شرکت موثر داشتند. همچنین همراه طبطبایی چند تن از نمایندگان سلفی و وهابی بحرین نیز حضور داشتند که اقدام به پرداخت حقوق به سربازان ارتش آزاد  کردند. مبلغ پرداختی هزار دینار معادل دو هزارو ششصد و شصت دلار عنوان شده است.


رویای عثمانی؛ اردغان را به قهقرا خواهد برد

اما در میان حامیان ارتش آزاد نمی‌توان از ترکیه یاد نکرد. در واقع ترکیه به عنوان واسطه‌ای میان ارتش سوریه و کشورها و طرف‌های حامی این ارتش عمل می‌کند. دولت اردوغان پایگاه‌های متعددی برای آموزش اعضای گروه های تروریستی مثل داعش؛ جبهه النصره و ارتش آزاد در مرزهای این کشور دایر کرده است که آموزش آنها را افسران و نظامیان ارشد سابق آمریکایی و انگلیسی و ترک و حتی صهیونیستی برعهده دارند. همچنین ترکیه با باز گذاشتن مرزهای خود زمینه انتقال سلاح و افراد مسلح و کمک‌های مالی به گروه‌های این ارتش را فراهم می‌کند. افزون بر اینکه با احداث بیمارستان‌های صحرایی مجروحان عملیات مسلحانه گروه‌های وابسته به تروریستها را مداوا می‌کند.

پیش از آغاز به کار ارتش آزاد، حرکت دیگری به نام «افسران آزاد سوریه» توسط سرهنگ حسین هرموش از نخستین افسران بلندپایه جداشده از ارتش شکل گرفته بود. کارشناسان؛ گروه افسران آزاد را هسته و پایه آغازین شکل‌گیری ارتش آزاد می‌دانند. حسین هرموش پس از دستگیری توسط ماموران امنیتی سوریه در  ژانویه ۲۰۱۲ اعدام شد.


جایگاه و موقعیت ارتش آزاد در سوریه

اگرچه در ابتدا ارتش آزاد سوریه با سردادن شعارهایی از قبیل آزادی و دمکراسی و حقوق برابر و مساوات برای همه توانسته بود، جایی به طور موقت در میان برخی از مردم بی بصیرت سوریه  باز کند، اما برملا شدن ماهیت واقعی این گروه هر روز بیش از پیش بر نفرت مردم سوریه از این گروه تروریستی افزود. دست داشتن در بسیاری از کشتارهای صورت گرفته در سوریه که در آن کودکان و زنان بیشماری به وحشیانه‌ترین شکل قتل عام شدند، تا تنها نظام سوریه در ارتکاب این جنایت‌ها مقصر جلوه داده شود، از جمله این اقدامات است.

غارت و چپاول خانه‌های مردم و تجاوز به ناموس مردم از دیگر جنایات و مفاسد ارتش آزاد است که نه تنها موجب روی گردانی و نفرت مردم سوریه از این گروه‌ها شده است، بلکه شمار زیادی از اعضای خود این گروه‌ها نیز از جدا شده‌اند.


در تاریخ ۸ دسامبر ۲۰۱۲ میلادی، سرتیپ سلیم ادریس از سوی گروه‌های سیاسی مخالف حکومت بشار اسد به سمت فرماندهی ستاد مشرک ارتش آزاد سوریه انتخاب شد. وی قبل از نشست ژنو 2 که قرار بود در 2 ژانویه 2014 برگزار شود از سمت خود کناره گیری کرد و به قطر گریخت و در حال حاضر عبیدالله البشیر جای وی را گرفته است.

در پی افزایش تعداد نظامیان ترک خدمت کرده در ماه‌های دسامبر ۲۰۱۱ و ژانویه ۲۰۱۲، ارتش آزاد اعلام کرد که کنترل بعضی مناطق اطراف پایتخت از جمله شهرهای الزبدانی، دوما و حومه‌های دمشق را در دست دارد. در پی آن شهر زبدانی در جنوب غربی سوریه از سوی گروه ارتش آزاد «نخستین شهر آزاد» نام گرفت. در پی حمله نیروهای ارتش سوریه به بعضی از این مناطق، بخش‌هایی از آنها از کنترل نیروهای تروریست در آمد. به مرور زمان از قدرت ارتش ازاد کاسته شد به طوری که در القصیر، حمص، حومه و دمشق از ارتش سوریه متحمل شکستهایی شد، در استانهای الحسکه و دیر الزور نیز در درگیری با گروه های کرد و دیگر تروریستها نیز متحمل شکستهایی شد تا دیگر ارتش ازاد نه در استان الحسکه و نه در استان دیرالزور هیچ گونه پایگاه و نیروی قابل توجهی نداشته باشد.


کسی که در حال غرق شدن است به هر دستاویزی دست می اندازد

یک عضو ارشد گروه موسوم به «ارتش آزاد سوریه» در مصاحبه‌ای که در پایگاه صهیونیستی تایمز اسرائیل منتشر شد، گفته است که این گروه آماده است برای برکنار کردن «بشار اسد» رئیس‌جمهور سوریه، با اسرائیل همکاری کند، مشروط بر اینکه این همکاری‌ها محرمانه باقی بماند.
ارتش آزاد بارها و بارها پا را از گلیم خود درازتر کرده است

سخنگویان ارتش آزاد چندین بار مسوولان جمهوری اسلامی ایران و به خصوص سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را به کمک نظامی به حکومت بشار اسد متهم کرده‌اند. در ۲۷ ژانویه سال ۲۰۱۲، "گردان فاروق" از این گروه ادعا کرد که تعداد ۷ تن از نیروهای سپاه پاسداران ایران را در هنگام عملیاتشان در سوریه دستگیر کرده‌است.  تصاویر این افراد نشان می‌دادند این افراد کارکنان شرکت مپنا بودند که به منظور احداث و توسعه نیروگاه سیکل ترکیبی جندر مشغول فعالیت بوده و نزدیک به یک ماه پیش از آن ربوده شده بودند. در پی به گروگان گرفته‌شدن، ربایندگان شرط آزادی آن‌ها را آزادی سرهنگ حسین هرموش، از نخستین نظامیان جدا شده از ارتش سوریه از سوی حکومت بشار اسد عنوان شده بود. دو روز پس از طرح این شرط، عناصر امنیتی نیروی هوایی سوریه حسین هرموش را اعدام کردند.

در تاریخ ۷ فوریه ۲۰۱۲ میلادی (۱۸ بهمن ۱۳۹۰) بود که ارتش آزاد سوریه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که یازده نفر از شهروندان ایرانی با میانجی‌گری مقامات ترکیه آزاد شده‌اند. این بیانیه افزوده‌است که «مردم سوریه با ملت ایران دشمنی ندارند و تنها با همکاری حکومت جمهوری اسلامی ایران با رژیم حاکم بر سوریه مخالفند»


حال و روز این روزهای بشار اسد تاوان حمایت از محور مقاومت است

تاریخ نشان می‌دهد که مقاومت راه اول و آخر برای رسیدن به منزلت و پیروزی است. جبهه مقاومت ثابت کرده است که تاریخ را خوب بلد است و از آن درس می‌گیرد. کسانی که تاریخ را از یاد ببرند محکوم به تکرار آن هستند، پس مقاومت تا تقدیم آخرین قطره خون ضروری است.