يك محاسبه سرانگشتي نشان ميدهد وام 25ميليون توماني كه دولت بهعنوان بسته خروج از ركود طراحي كرده، ميتوانست همه مينيبوسهاي فرسوده كشور را نو كند.
خروج وسايل نقليه فرسوده شهرهاي بزرگ در سالهاي اخير از سوي دولت و دلسوزان محيطزيست بارها و بارها مطرح شده است. قوانين و مصوبات مربوط به اين موضوع نيز در محافل تقنيني نظير مجلس و شوراي شهر به دفعات تصويب شده است.
تشديد آلودگيهاي زيستمحيطي نيز هراز گاهي مزيد بر علت ميشود تا نگاهها به سمت خودروهاي فرسوده آلاينده برود اما نه خواسته دلسوزان، نه مصوبه قانوني و نه آلودگي هوا هيچيك نتوانستهاند راه خروج ماشينهاي فرسوده را فراهم كنند. دولت با بياعتنايي به خروج وسايل فرسوده موجود در كلانشهرهاي كشور از يك سو برخلاف جهت دلسوزي عمومي درباره محيطزيست شنا ميكند. از ديگر سو قوانين موجود، خروج وسايل نقليه فرسوده را يك ضرورت بر شمردهاند كه قوه مجريه آنها را اجرا نكرده است و در ضلع سوم، خروج وسايل نقليه فرسوده در شهرهاي بزرگ مانند تهران، در برنامه كاهش آلودگي هواي دولت جايي ندارد.
هزينههاي ريالي خروج وسايل نقليه يكي از بزرگترين مشكلات و سدهاي پيش پاي نوسازي وسايل نقليه فرسوده است. دولت بر اين مبنا تلاش كرده برنامهاي براي خروج تدريجي اين وسايل مشكلساز طراحي كند اما چرخه اين برنامه پس از سالها هنوز به كلانشهرهاي كشور و تهران نرسيده و دولت براي وضعيت نامساعد وسايل نقليه فرسوده كاري نكرده است.
در ميان وسايل نقليه فرسوده، مينيبوسها عامل ايجاد آلايندههاي گوناگون و هزينههاي اجتماعي و زيستمحيطي هستند و هزينههاي هنگفتي نسبت به منافعشان ايجاد ميكنند. هماكنون حدود 24هزار مينيبوس فرسوده در كشور وجود دارد كه انواع آلودگيهاي هوايي، بصري و صوتي براي شهرها ايجاد ميكنند. قانون برنامه چهارم توسعه كشور در بند ب ماده 62، با «پسماند» خواندن اين وسايل نقليه فرسوده، خروج آنها را ازجمله وظايف دولت برشمرده است.
در ميان طرحهاي موجود براي نوسازي مينيبوسهاي فرسوده، طرح جايگزيني با خودروي ون بهدليل ظرفيت مشابه و سطح اشغال و مصرف سوخت كمتر، طرفداران بسياري دارد. در اين ميان رانندگان مينيبوس درنظرسنجيهاي انجام شده، اقبال بسياري به اين طرح داشتهاند. قيمت يك ون نو با ظرفيت مشابه يك مينيبوس با برند داخلي و خارجي، بيش از 104ميليون تومان نيست. بدينترتيب رقم نوسازي 24هزار مينيبوس فرسوده كشور در بالاترين قيمت 2/5هزار ميليارد تومان ميشود كه دقيقا برابر با رقم بسته خروج از ركود دولت براي خودروسازان است.
صد در صد ناوگان مينيبوسراني تهران از رده خارج است. در حال حاضر، هزار دستگاه ميني بوس بسيار فرسوده در تهران مشغول بهكار هستند، درصورتي كه حتي يك دستگاه از اين مينيبوسها نيز قادر نيستند حداقل شاخصهاي زيستمحيطي را پاس كنند. به گفته محمد حقّاني رئيس كميته محيطزيست شوراي شهر تهران، اين مينيبوسها به فسيلهاي متحرك تبديل شدهاند و هر روز انبوهگازهاي آلاينده را وارد ريه 9ميليون تهراني ميكنند. بدينترتيب با اجراي طرحهاي حمايتي، بايد هر چه سريعتر نسبت به خروج اين منابع آلودگي از چرخه خدمات رساني پايتخت اقدام شود و وسايل نقليه استاندارد را جايگزين مينيبوسهاي فرسوده كنيم. وي تصريح كرد: عدمحمايت دولتهاي مختلف از مديريت شهري تهران و تنها گذاشتن شهرداري در ميان انبوه مسائل و مشكلات موجود نظير خودروهاي فرسوده، اوضاع را بدتر كرده و دود اين وضعيت بيش از همه به چشم مردم تهران ميرود.
يورو يك 70درصد
يورو2 14درصد
يورو3 16درصد