حاجی دلیگانی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان:
دولت نرخ ارز را حساب شده بالا برد/ مجلس در برابر این مسأله سکوت نمی‌کند
قم؛
تیمچه بزرگ بازار قم دارای بزرگترین سقف ضربی ایران + تصاویر
تیمچه بزرگ بازار قم از آثار ارزشمند هنر معماری دوران اسلامی ایران که در سمت شمال راسته بازار نو، یکی از سه تیمچه شهر قم است.
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از قم؛ تیمچه بزرگ بازار قم از آثار ارزشمند هنر معماری دوران اسلامی ایران که در سمت شمال راسته بازار نو، یکی از سه تیمچه شهر قم است و توسط هنرمند برجسته عصر ناصری، استاد حسن قمی مشهور به معمارباشی در سال 1301 هـ . ق در عهد ناصری طراحی و اجرا شد که از نظر وسعت، هنر معماری و تزیینات، ازجمله بناهای منحصر به فرد به شمار می‌رود.
تیمچه بزرگ قم متشکل از بنایی با دو طبقه بالا با 12 غرفه دارای اُرسی‌های زیباست که بیشتر آنها از بین رفته‌اند.
ساخت طاق تيمچه بزرگ قم با دهانه بالغ بر 16 متر و ارتفاع 15 متر به واقع يكی از شاهكارهای معماری در بناهای تجاری فرهنگی عصر قاجاريه است.
سقف تیمچه سه چشمه است که قسمت وسطی به دهانه 15 متر و ارتفاع 15 متر دارای دو پوشش است. طول این بخش 28 متر و بدون ستون است. چشمه میانی با بلندی و دهانه 15 متر دارای پوشش آجری ظریف و آراسته با مقرنس گچی در زوایا است.
تيمچه بزرگ متشكل از دو بخش اصلی تيمچه و سرا مي‌باشد كه فضای صحن، حجره‌ها در فضای تيمچه و كارگاه‌هاي رفوگری و حياط پشتي در محدوده سرا قرار دارند.
از موارد قابل توجه در معماری فضای صحن تيمچه هماهنگی و هارمونی در بكارگيري رنگ‌هاي متنوع و نيز تناسبات بكار رفته است كه نشان از ذوق معمار آن دارد.
در مركز تيمچه حوضی هشت ضلعي قرار دارد كه بر مركزيت اين فضا تأكيد و از يكنواختي فضاي كف كاسته است.
كاربرد حوض صرفا جهت وضو و شست و شو و منبع آب آن از آب انبار مجاور تيمچه بوده است .
گنبد از نوع عرق چینی و پوشش زیر آن شمسه کاری با اسلوب رسمی بندی و یزدی بندی است که روزنه‌هایی برای تأمین روشنایی داخل بنا در نظر گرفته شده است.
تهویه و نوررسانی بازار از طریق دریچه‌هایی که در پوشش گنبدی آن تعبیه شده صورت می‌گیرد.
این دریچه‌ها در بالای گنبد به شکل دایره و در دو طرف آن قرار دارند و به شکل قلب مشاهده می‌شوند. ترکیب نوری که از سقف می‌تابد و حجم گنبدی سقف، فضایی دلنشین به وجود می‌آورد.
از ویژگی های این بنای ارزشمند می توان به معماری زیبا و مجلل تیمچه، تجارت تک کالایی آن، جایگاه طراز اول و سکوت و آرامش آن اشاره کرد.
مصالح ساختمانی مورد استفاده در بازار قم با توجه به امکانات محیطی از خشت، آجر، گل و سنگ فراهم آمده است.
اين بنا از ابتدا جهت تجارت فرش ساخته شده است و فرش يكي از مهمترين محصولات هنري و صنعتي قم می باشد.
از موارد جالب توجه در فضاي صحن تيمچه هماهنگي معماري بنا با اقليم شهر است. بطوريكه فضای صحن در فصول محتلف سال مطبوع و دلنشين مي‌باشد و با ايجاد سقف روپوش، فضایی جهت تلطيف سرماي زمستان و گرماي طاقت فرساي شهر كويري قم فراهم شده است.
از نمونه‌هاي مشابه اين بنا مي توان به تيمچه امين‌الدوله در كاشان و تيمچه حاجب الدوله تهران اشاره كرد.
تيمچه بزرگ قم در سال 1376 به شماره 1902 در فهرست آثار ملي كشور ثبت گرديد و طي ساليان اخير توسط سازمان ميراث فرهنگي ، صنايع دستي و گردشگري استان قم مورد حفاظت و مرمت قرار گرفته است.
گزارش: زهرا تاجر
عکاس: محمد ساجدی
انتهای پیام/ی
