این اولین بار نیست که شکایت از عمل‌های جراحی زیبایی در کشور درصدر شکایت‌ها قرار گرفته است. با افزایش گرایش به سمت جراحی‌های زیبایی، میزان شکایت‌ها نیز در این حوزه افزایش یافته و به نظر نمی‌رسد در سال‌های آینده هم این شکایت‌ها فروکش کند.البته به گفته قادی‌پاشا، هم اکنون چیزی حدود 55 درصد از کل شکایت‌های پزشکی به صدور حکم تبرئه و 45 درصد نیز به صدور احکام دیگر منجر می‌شود. در عین حال، همین که در حدود نیمی از شکایت‌ها حق با بیمار است، جای تامل زیادی دارد که نشان می‌دهد افزایش شکایت از پزشکان، چندان هم بی‌دلیل و بیراه نیست.

بالا رفتن قصور پزشکی

تب زیبا شدن، تبی فراگیر است که بسیاری از اقشار جامعه را درگیر کرده است. گفته می‌شود در حوزه عمل جراحی بینی، رتبه اول دنیا را در اختیار داریم و از نظر تعداد اعمال جراحی پلاستیک هم کشور ما در زمره پنج کشور اول دنیا قرار دارد.

دکتر بهروز باریک‌بین، متخصص پوست و مو و قائم‌مقام مرکز تحقیقات کاربردی لیزر در علوم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید دارد: فقط دو گروه متخصصان پوست و متخصصان عمل جراحی پلاستیک مجازند عمل جراحی زیبایی انجام دهند.

به قول او، دلیل بالا رفتن افزایش شکایت‌ها از جراحی پلاستیک این است که بسیاری از افرادی که عمل جراحی زیبایی انجام می‌دهند، مجوز و تخصص این کار را ندارند: «گاهی می بینیم دندانپزشک یا پزشک متخصص زنان، تخصص اصلی‌اش را رها می‌کند و صرفا با انگیزه کسب درآمد بیشتر، عمل‌های زیبایی انجام می‌دهد. در چنین شرایطی معلوم است که آمار شکایت‌ها باید بالا برود.»

به گفته باریک بین، گاهی این قصورات در حد افتادگی پلک است که به هر حال شاید بتوان آن را جبران کرد، اما گاهی این قصورات به حدی بزرگ است که با جان و زندگی بیمار بازی می‌کند.

تجهیزات نامرغوب

وقتی تقاضا برای یک عمل جراحی بالا برود، معلوم است که احتمال بالا رفتن خطا هم بیشتر می‌شود. باریک بین، این موضوع را یک رابطه منطقی می‌داند: «خیلی‌ها بدون دلیل پزشکی و گاهی از سر چشم و هم چشمی به عمل زیبایی روی می‌آورند. افزایش همین عمل‌های غیرضروری، احتمال خطاها را بالا برده است.»

تبلیغات مختلف از طریق پخش تراکت، تبلیغ در فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای نیز میزان عمل جراحی زیبایی را در کشور بالا برده است؛ تقاضاهای کاذبی که ناخودآگاه بر بستر اشتباه‌های پزشکی دامن می‌زند.

نکته بسیار مهم دیگری که این متخصص به آن اشاره می‌کند، استفاده از تجهیزات نامرغوب در جراحی‌های زیبایی است: «استفاده از این تجهیزات، آمار شکایت‌ها را بالا برده است. این روزها شاهد هستیم که ژل‌های تقلبی، بوتاکس و دستگاه‌های لیزر بی‌کیفیت که از کشورهایی مثل چین وارد می‌شود، کیفیت عمل‌های زیبایی را پایین آورده و همین موضوع آمار شکایت از پزشکان را افزایش داده است.»

نظارت درستی اعمال نمی‌شود

این روزها حتی در آرایشگاه‌های زنانه نیز برخی عمل‌های ساده جراحی انجام می‌شود.

دکتر علیرضا صابری، فوق‌تخصص جراحی پلاستیک و زیبایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی سمنان در گفت‌وگو با جام‌جم خاطرنشان می‌کند: اگر سطح نظارت‌ها بالا باشد و به هر کسی اجازه ندهند عمل زیبایی انجام دهد، این اتفاق نمی‌افتد. به گفته او، ما قوانین نظارت بر اعمال جراحی زیبایی داریم، اما این قوانین به درستی اجرا نمی‌شود.

مشکل دیگری که صابری به آن اشاره می‌کند، بحث کمبود متخصص جراحی زیبایی در ایران است. او یادآوری می‌کند: تا مدتی پیش، آماری داشتیم مبنی بر این که در کشور ترکیه که جمعیتی مشابه ایران دارد، حدود 800 فوق‌تخصص جراحی پلاستیک فعالیت می‌کنند، اما این آمار در کشور ما 260 فوق‌تخصص جراحی پلاستیک و زیبایی را نشان می‌داد. بنابراین وقتی تقاضا بیشتر شود و تعداد پزشکان نتواند جوابگوی متقاضیان باشد، در نتیجه متقاضیان عمل زیبایی ممکن است به هر مرکز معتبر و غیرمعتبری مراجعه کنند. آموزش و فرهنگ‌سازی در جامعه، طوری که متقاضیان عمل جراحی حداقل به متخصص مربوط و مرکز معتبر مراجعه کنند، می‌تواند تا حد زیادی از شکایت‌های پزشکی در این حوزه بکاهد.

جالب است که صابری عنوان می‌کند: از هر ده بیماری که به ما متخصصان جراحی پلاستیک و زیبایی مراجعه می‌کند، حدود چهار تا پنج نفر از آنها کسانی هستند که در گذشته عمل زیبایی انجام داده‌اند، اما از نتیجه کار راضی نبوده‌اند؛ زیرا به افرادی مراجعه کرده‌اند که تخصص این کار را نداشته‌اند.

اگرچه وزارت بهداشت، تعرفه برخی عمل‌های جراحی زیبایی را اعلام کرده، اما عمل‌های زیبایی در ایران، تعرفه مشخصی ندارد و هزینه‌های عمل با توافق پزشک و بیمار تعیین می‌شود. این تعرفه‌ها در شهرها و حتی نقاط مختلف یک شهر، بسیار متفاوت است و البته در این بین، پزشکان مشهور، متقاضی و بالطبع درآمد بالاتری دارند.