امام محمد باقر(ع) و پس از وی امام جعفر صادق (ع) از موقعیت مساعد روزگار سیاسی، برای نشر تعلیمات اصیل اسلامی و معارف حقه بهره جستند و دانشگاه تشیع و علوم اسلامی را پایه‌ریزی کردند.

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،هفتم ماه ذی‌الحجه مصادف است با سالروز شهادت پنجمین اختر تابناک آسمان ولایت، حضرت امام محمد باقر(ع). نام مبارکش "محمد" و لقب آن حضرت "باقر یا باقرالعلوم" است، بدین جهت که دریای دانش را شکافت و اسرار علوم را آشکار ساخت. القاب دیگری مانند شاکر، صابر و هادی نیز برای آن حضرت ذکر کرده‌اند که هریک باز گوینده صفتی از صفات آن امام بزرگوار است و کنیه امام " ابوجعفر " بود.

مادرش فاطمه دختر امام حسن مجتبی (ع) است. بنابراین نسبت آن حضرت از طرف مادر به سبط اکبر حضرت امام حسن (ع) و از سوی پدر به امام حسین (ع) می‌رسد. پدرش حضرت سیدالساجدین، امام زین‌العابدین، علی بن الحسین (ع) است.

تولد حضرت باقر(ع) در روز جمعه سوم ماه صفر سال 57 هجری در مدینه اتفاق افتاد. در واقعه جانگداز کربلا همراه پدر و در کنار جدش حضرت سیدالشهداء کودکی بود که به چهارمین بهار زندگی‌اش نزدیک می‌شد.

دوران امامت امام محمد باقر (ع) از سال 95 هجری که سال درگذشت امام زین العابدین (ع) است آغاز شد و تا سال 114ه یعنی مدت 19سال و چند ماه ادامه داشت.

بنا بر آن‌چه از منابع معتبر به دست می‌آید، دوران زندگی امام پنجم بیشتر در شهر مدینه به نشر معارف دینی و ارشاد شیعیان و تربیت شاگردان گذشت.

در دوره امامت امام محمد باقر (ع) و فرزندش امام جعفر صادق (ع) مسائلی مانند انقراض امویان و بر سر کار آمدن عباسیان و پیدا شدن مشاجرات سیاسی و ظهور سرداران و مدعیانی مانند ابوسلمه خلال و ابومسلم خراسانی و دیگران مطرح است، ترجمه کتاب‌های فلسفی و مجادلات کلامی در این دوره پیش می‌آید و عده‌ای از مشایخ صوفیه و زاهدان و قلندران وابسته به دستگاه خلافت پیدا می‌شوند. قاضی‌ها و متکلمانی به دلخواه مقامات رسمی و صاحب قدرتان پدید می‌آیند و فقه و قضا و عقاید و کلام و اخلاق را بر طبق مصالح مراکز قدرت خلافت شرح و تفسیر می‌نماید و تعلیمات قرآنی به ویژه مسأله امامت و ولایت را، که پس از واقعه عاشورا و حماسه کربلا، افکار بسیاری از حق طلبان را به حقانیت آل علی (ع) متوجه کرده بود و پرده از چهره زشت ستمکاران اموی و دین به دنیا فروشان برگرفته بود را به انحراف می‌کشاندند و احادیث نبوی را در بوته فراموشی قرار می‌دادند. برخی نیز احادیثی به نفع دستگاه حاکم جعل کرده و یا مشغول جعل بودند و یا آنها را به سود ستمکاران غاصب خلافت دگرگون می‌کردند.

اینها عواملی بود بسیار خطرناک که باید حافظان و نگهبانان دین در برابر آنها بایستند. بدین جهت امام محمد باقر(ع) و پس از وی امام جعفر صادق (ع) از موقعیت مساعد روزگار سیاسی، برای نشر تعلیمات اصیل اسلامی و معارف حقه بهره جستند، و دانشگاه تشیع و علوم اسلامی را پایه ریزی کردند.

زیرا این امامان بزرگوار و بعد شاگردانشان وارثان و نگهبانان حقیقی تعلیمات پیامبر(ص) و ناموس و قانون عدالت بودند و به تربیت شاگردانی عالم و عامل و یارانی شایسته و فداکار می‌پرداختند و فقه آل محمد (ص) را جمع و تدوین و تدریس می‌کردند. به همین جهت محضر امام باقر (ع) مرکز علماء و دانشمندان و راویان حدیث و خطیبان و شاعران بنام بودند و علم و فضیلت به مردم آموخته می‌شد.

حوادث و رویدادهای مهم دوران امامت

حضور امام محمد باقر (ع) در واقعه کربلا، در سن چهار سالگی، به همراه پدرش، امام زین العابدین (ع) در محرم سال ۶۱ هجری.

مباحثات و احتجاجات امام محمد باقر (ع) با بزرگان مذاهب و ادیان، درباره اثبات حقانیت اهل بیت (ع).

ضرب سکه اسلامی، برای پول رایج خلافت اسلامی و اسقاط سکه رومی توسط عبدالملک بن مروان، در سال ۷۶ هجری، با مشورت و یاری امام محمد باقر(ع).

احضار امام محمد باقر (ع) و فرزندش، امام جعفر صادق (ع) به شام از سوی هشام بن عبدالملک.

تأسیس پایه‏‌های اصلی حوزه علوم اهل بیت (ع) در مدینه و تربیت شاگردان مبارز توسط امام محمد باقر(ع).

یکی از رویدا‌های مهم زمان امام این بود که برادر امام باقر(ع) زید بن علی بن الحسین پس از شهادت امام سجاد(ع) پرچم مخالفت با بنی‌امیه را برافراشت و افراد زیادی را به دور خود جمع کرد. ولی امام باقر(ع) او را از قیام مسلّحانه منع کرد و فرمود: « هنوز وقتش نرسیده است و قیام تو در انتها به ضرر مسلمین می‌انجامد.» اما زید که خون حسینی در رگ‌های او می‌جوشید، زیر بار نرفت و قیام کرد و عاقبت در اثر اعلان مخالفت با بنی‌امیه به شهادت رسید.

از دیگر بحران‌ها و حوادث عصر امام باقر (ع) وجود افکار التقاطی و انحرافی است. در این عصر گروه‌هایی همچون، معتزله، مرجعه و خوارج به تبلیغ و نشر افکار و آراء خود می‌پرداختند و این امر باعث شده بود، هر گروهی قائل به قرائت‌های مختلف از دین شوند. اما امام باقر (ع) نیز در برابر نفوذ عقاید باطل آنان موضع می‌گرفت و طی مناظراتی که با سران این گروه‌ها داشتند، پایگاه‌های فکری و عقیدتی آنان را در هم می‌کوبید و بی‌پایگی عقایدشان را با دلایل روشن ثابت می‌کرد.

شهادت امام محمد باقر(ع)

مسمومیت و شهادت امام محمد باقر (ع)، در سال ۱۱۴ هجری، به دست ابراهیم بن ولید بن عبدالملک، والی مدینه، به دستور خلیفه وقت، هشام بن عبدالملک صورت گرفت و بدن مطهر امام محمد باقر (ع) در قبرستان بقیع، در مدینه، در کنار قبر پدرش، امام زین العابدین (ع) و عمویش، امام حسن مجتبی (ع) به خاک سپرده شد.

احادیثی گهربار از امام محمد باقر(ع)

- دنیا بازاری از بازارهاست. گروهی از این بازار خارج می‌شوند، کالای نافع و سودبخش می‌برند و بعضی با متاع مضر و زیان‌بار از این بازار بیرون می‌روند.

- چهار صفت در هرکس باشد اسلامش کامل و گناهش آمرزیده است و هنگام مرگ خدا از او راضی خواهد بود: چون با مردم پیمانی بندد برای خدا به عهدش وفا کند، زبانش راستگو باشد، از کاری که نزد خدا یا در نظر مردم زشت است شرم کند، اخلاقش با زن و فرزندش خوش باشد.

- چیزی دل را بیشتر از گناه فاسد نکند دل که آلوده به گناه شد مغلوب آن گردد تا وارونه شود.

- ای جابر زکات روزی انسان را زیاد می‌کند.

- خدای عزوجل برای بدی قفل‌هایی قرار داده و کلیدهای آنها را شراب قرار داده و دروغ بدتر از شراب است.


منبع:ایسنا
انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.