به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، داستان فلرها یا همان جمع‌آوری گازهای همراه مشعل یکسال پیش مورد بحث مسئولان به ویژه وزیر نفت بود، بیشتر‌ ایرانی‌ها‌ با شنیدن اسم پالایشگاه، در ذهنشان مشعل‌های آسمانخراشی تداعی می‌شود که از آن‌ها‌ شعله‌های افروخته‌ای رو به آسمان زبانه کشیده است، اما قطعا کمتر کسی می‌داند که‌ این آتش، ثروت گران بهایی است که به باد می‌رود.  
 
مشعل‌هایی که حال ممکن است کم سو شده باشند اما همچنان روشن هستند و به ما یادآوری می‌کنند که چه ثروت گرانبهایی در گوشه چشم ما در حال هدر رفتن است.
 
فلرها، عمدتاً دودكش هاي مرتفعي هستند كه گاز در آنها سوزانده مي شود و به دو نوع باز و بسته وجود دارند.
 
عمليات توليد گاز و نفت خام در خشکي و دريا با توليد گازهاي غني همراه است که بخشي از آن براي تزريق به ميادين نفتي و بخشي نيز پس از فرآورش در پالايشگاه ها به منظور تامين مصرف گاز کشور به خطوط لوله تزريق مي شود و بخش اعظمي نيز به عنوان گاز غني همراه سوزانده مي‌شود.
 
بسیاری از کشورهای جهان برای مهار این ثروت ملی برنامه‌ریزی می‌کنند تا در صنعت برق استفاده بهینه داشته باشند در حالی که در ایران به آن توجهی نمی‌شود. براساس آمارهای بدست آمده سالانه بالغ بر 150 میلیارد متر مکعب گاز در جهان تحت عنوان فلرینگ (یا سوزاندن گازها توسط مشعل) به مواد آلاینده تبدیل می‌شود که طبق آمارهای بانک جهانی این رقم چیزی معادل یک سوم مصرف گاز کل اروپا است. این اتفاق در تضاد با توسعه پایدار است زیرا از کل حجم گازهای آلاینده، 75 درصد آن متعلق به 10 کشور است که متأسفانه ایران با رتبه سوم جهانی (و رتبه اول خاور میانه) جزو این 10 کشور به حساب می‌آید.
 
بانک جهانی، ایران را پس از روسیه و نیجریه، سومین کشور در هدردهی و سوزاندن گازهای همراه معرفی کرد لذا اقدام شرکت ملی نفت جهت فروش گازهای مشعل هرچند دیرهنگام اما اقدامی شایسته در راستای خاموش کردن فلرها و البته سودآوری از سرمایه ای است که تاکنون مسیری جز آلوده کردن محیط زیست نمی‌پیمود.
 
در حال حاضر در شرایطی که قیمت نفت خام در حال کاهش است و به تبع آن قیمت گاز نیز کاهش داشته و معضلات زیست محیطی هم که هر روز بحرانی تازه می آفریند،  قطعا مسئولین امر باید به فکر جلوگیری از هدررفت سرمایه ملی، سلامت شهروندان و البته درآمدزایی بیشتر باشند.
 
تبديل گاز فلر به برق برای جلوگیری از هدرروی سرمایه ملی
 
برهمین مبنا، در این زمینه فراخوانی از سوی شرکت ملی نفت ایران داده شد تا سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در این زمینه وارد شوند تا از هدررفتن سرمایه ملی جلوگیری کنند.
 
وزارت نفت در دولت يازدهم پیشنهادی را مبني بر اينکه، بخشي از اين گازهاي فلر را به برق تبديل شود مطرح کرد تا براساس آن هم شرکت نفت از بخش خصوصي خواست تا با شرکت در يک مزايده، نسبت به خريداري ۲۰ ميليون متر مکعب گاز فلر اقدام کند.
 
27 آبان سال 93، پرونده جمع‌آوری گازهای همراه در وزارت نفت گشوده شد و وزارت نفت جزئيات مزايده گازهاي همراه نفت براي بخش غيردولتي را عنوان کرد و براي نخستین بار شرايط تخصيص اين گازها به بخش غيردولتي را شفاف کرد.  
 
حجم گازهاي همراه نفت اين مزايده که به 50 ميدان نفتي مربوط مي‌شود، حدود 19.6 ميليون متر مکعب در روز (يعني نزديک به گاز توليدي در يک فاز پارس جنوبي) بود. پنجم آذر نخستين جلسه توجيهي مربوط به اين مزايده با حضور نمايندگان شرکت‌هاي زيرمجموعه شرکت ملي نفت ايران و متقاضيان برگزار شد و وزارت نفت پيرو درخواست‌هاي مکرر شرکت‌هاي خصوصي، زمان ارائه پيشنهادها توسط متقاضيان بخش غيردولتي را دو بار تمديد کرد.
 
جمع‌آوری فلرها توسط بخش خصوصی مورد استقبال قرار نگرفت
 
می‌توان گفت اين مزايده با استقبال مناسبي از طرف بخش غيردولتي مواجه نشد بنابراین با وجود سپری شدن چندماه از این قضیه پرونده همچنان بسته است.
 
براساس قانون، وزارت نفت قادر به پرداخت هزینه به شرکتها نیست
 
بیژن زنگنه وزیر نفت درباره سیاست دولت برای کاهش فلرها و سوختن گاز همراه با نفت گفت: وزارت نفت چندی پیش برای جمع آوری گازهای همراه نفت یا همان فلرها اعلام عمومی کرد، براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته در این اعلام عمومی قیمت هر یک میلیون بی تی یو گاز همراه نفت کمتر از یک دلار در نظر گرفته شد، اما یک عده آمده اند و می گویند نه تنها پولی بابت جمع آوری این گازها و تبدیل آنها به برق نمی دهند، بلکه وزارت نفت بابت این کار باید هزینه نیز پرداخت کند، این درحالی است که براساس قانون، ما قادر به پرداخت پول به این شرکتها نیستیم ولی با همه این وجود حاضریم برای حفظ محیط زیست گازهای همراه نفت را با رقمی نزدیک به رایگان نیز عرضه کنیم.
 
وی با اشاره به انجام امور جمع آوری گازهای فلر و نرسیدن به توافق با وزارت نیرو گفت: این موضوع ربطی به وزارت نیرو ندارد، این وزارتخانه خریدار برق است نه تبدیل کننده گاز همراه به برق و گمان نمی کنم این وزارتخانه با این موضوع مشکلی داشته باشد. اخیرا هم در یک مورد قرار شده مقداری از گاز فلرهای موجود در خلیج فارس را یک شرکت خریداری کند که با نهایی شدن قرارداد، تقریبا ٢٥ درصد از فلرهای موجود در این آبها جمع می شود.
 
حذف گازهای مشعل (نو فلرینگ) در توسعه میدانهای نفتی
 
وی در ادامه گفت: هم اکنون با استفاده از فناوری های جدید، توسعه میدان های نفتی بر پایه تزریق گازهای همراه نفت در چاههای تزریقی بنا نهاده می شود، این موضوع را می توان در توسعه میدان دارخوین شاهد بود، اما  وزارت نفت در مورد فلرهای میدانهای موجود و قدیمی خود در حال دنبال کردن اجرای طرحهای ان جی ال است، به عبارت دیگر همه گازهای همراه نفت میدانهای نفتی جمع آوری شده و پس از تصفیه و تفکیک صادر و یا به عنوان خوراک به پتروشیمی ها فروخته می شود، این طرحهای وزارت نفت ظرف ٥ سال آینده محقق خواهد شد.
 
علی کاردر معاون سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: سال‌های زیادی است که سرمایه ملی کشور به دلایل مختلف بر باد رفته است حال باید منتظر ماند که مسولان کشور با توجه به اعلام مناقصه و مزایده برای جمع‌آوری گازهای همراه نفت چقدر به تعهداتشان عمل خواهند کرد.  
 
وی خاطرنشان کرد: تا زمانی که دولت برنامه‌ای فشرده برای اجرای این موضوع  نداشته باشد و  اجازه دهد تا بخش خصوصی گازهای همراه را جمع‌آوری کند تا ایجاد ارزش افزوده برای کشور داشته باشد.
 
بنابراین بازهم باید منتظر بود آیا مخاطب خاصی قصد خاموش کردن فلرهای سوزانده را دارد تا بتواند جلوی هدرروی ثروت ملی را بگیرد یا خیر؟
 
گزارش: حبیبه رحیمیان
 
انتهای پیام/