هر روز نوروز با یک بازی محلی قدیمی ایران؛
حکایت زنجیر و همسرایی حلقه‌ها در مسیر سرنوشت / آیا عمو زنجیرباف بالاخره زنجیر را بافت؟!
بازی‌های محلی و قدیمی ایران در نقاط مختلف کشور در گذشته‌های نه چندان دور قرار داشت که در ادامه نیز به معرفی برخی از این بازی‌ها خواهیم پرداخت.
به گزارش خبرنگار حوزه شهری باشگاه خبرنگاران، نواختن آوای زیبای کودکانه در کوچه و پس کوچه‌های قدیمی و استشمام بوی خوش فضاهای صمیمانه و دوستانه میان کودکان و نوجوانان در گذشته‌های نه چندان دور و دهه‌های گذشته بیانگر ارتباط‌های جمعی و گروه‌های دوستانه‌ای که هر روز کودکان و نوجوانان دیروز روزهای خود را یکی پس از دیگری به امید روزی تازه و نو سپری می‌کردند.
روزگاری که جز صداقت، صمیمیت و دوستی و رابطه‌های عمیق دوستانه چیز دیگری دیده نمی‌شد.
همه کودکان و نوجوانان با شرکت در بازی‌های محلی و قدیمی درس اتحاد، همبستگی، ایثار، فداکاری و... را می‌آموختند و خود را برای آینده‌ای درخشان آماده می‌ساختند.
اما متأسفانه دنیای امروز کودکان و نوجوانان با دنیای دیروز بسیار متفاوت است. امروز بدون انرژی، شادی، تفریح و گروه‌های جمعی دیروز کودکان و نوجوانان از بازی‌های رایانه‌ای و شبکه مجازی استفاده می‌کردند، غافل از این که آسیب‌ها و معضلات بسیاری را به دنبال خواهد داشت.
بازی‌های محلی و بومی ایرانی بسیاری از جمله قایم باشک، اتک متک، اهم ابر، توپ دو، خرسوز، چوچو، کمربند بازی، پرتابیک، چستک بازی، چرق چرغ، هفت سنگ، کلاغ پر، طناب کشی، قوقو، وسطی بازی، لی لی بازی، تیله بازی، سکه بازی، بالابلندی، مچ انداختن، کشتی محلی، پرتاپ سنگ، پرش ارتفاع و پرش طولی، املاش بملاش در میان کودکان و نوجونان در گذشته رواج بود.
* با بازی عمو زنجیرباف بیشتر آشنا شویم
در بازی عمو زنجیرباف ابتدا در نفر که از لحاظ نیروی جسمانی، قد و وزن یکسان و قدری بزرگ‌تر از بقیه هستند را به عنوان سرگروه و انتخاب می‌کنند.
این دو بازیکن به دو رشته و زنجیر که سایر بازیکنان، با قلاب کردن دست‌های یکدیگر درست کرده‌اند، پیوسته و دایره‌وار کمان را تشکیل می‌دهند.
ابتدا سرگروه، عمو زنجیرباف را خطاب قرار داده و سؤال و جواب‌هایی را به صورت شعر رد و بدل می‌کنند و بقیه بچه‌های سه گروه همراهی می‌کنند.
سرگروع بچه‌ها همراه با بچه‌ها با نواختن شعری می‌خوانند:
عمو زنجیرباف...؟ بله...؟
زنجیر منو بافتی...؟ بله...؟
پشت کوه انداختی...؟ بله...؟
بابا اومده...؟ چی چی آورده...؟
نخود و کشمش؟ بخور و بیار...
با صدای چی؟؟؟ با صدای گربه!!!
تا عمو زنجیرباف نام حیوانی را بر زبان آورد، سه گروه همراه با سایر بازیکنان صدای حیون موردنظر را درآورده و به راه می‌افتاد و از زیر دست‌های قلاب شده عمو زنجیرباف و نفر دوم می‌گذرند، به جز همان تن که به صورت کت بسته پشت به بچه قرار می‌گیرد.
سرگروه دوباره شعر را شروع می‌کند و عمو زنجیرباف با نام حیوانی آن را تمام می‌کند و آن‌ها از زیر دست به هم داده نفری که کت بسته، پشت به بچه‌ها ایستاده و نفر سوم عبور می‌کنند.
در نتیجه نفر سوم نیز دست‌هایش پیچ خورده و پشت به بچه‌ها قرار می‌گیرد و خلاصه این بازی را تا جایی انجام می‌دهند که همه بچه‌ها غیر از سرگروه و عمو زنجیرباف کت بسته و پشت و رو شدند و به عبارتی زنجیر بافته شود.
در این جا سرگروه و عمو زنجیربافت مکالمه می‌کنند. سرگروه می‌گوید:
عمو عمو زنجیرباف...؟ بله...؟
زنجیر منو بافتی... بله...؟
محکم یا که شله؟ بافته شد؟؟
بکش؟؟
در این هنگام سرگروه از یک طرف و عمو زنجیرباف از طرف دیگر، با کشیدن بچه‌ها سعی می‌کنند که زنجیر را پاره کنند.
اما بچه‌ها با محکم گرفتن یکدیگر مقاومت می‌کنند... تا این که بالاخره زنجیر از یک جایی پاره می‌شود. دوباره بازیکنان از یکدیگر جدا شده جریمه می‌شوند و باید هر کاری را که بازیکنان دیگر به آن‌ها محول می‌کنند را انجام دهند. اهداف بازی عمو زنجیرباف شامل آموزش، اصوات، تقلید، شناخت صداهای مختلف حیوانات، اتحاد همبستگی، تقویت استقامت است.
تعداد بازیکنان این بازی حداقل 10 تن و محوطه بازی: حیاط مدرسه، پشت و محوطه باز است.
گزارش از زهره کلهر
انتهای پیام/
