به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اصفهان،
فریدن برگرفته از نام فریدون پادشاه ایران باستان می‌دانند و می‌گویند
کاوه آهنگر از این سرزمین برخاسته است.
اینک در روستای «مشهد کاوه »نیز آرامگاهی
هست که به عقیده بعضی از مورخین کاوه
و فرزندانش در آن به خاک سپرده شده اند.
این روستا اکنون در بخش چادگان واقع است.
در این منطقه زیبا بر فراز کوه، لاله‌های واژگون و شقایق و سبزه و عطر خوش
طبیعت بهشت را پیش چشم تجسم می‌بخشد.
دره بید از جمله شگفتی‌های طبیعت است که گل و ریحان کران تا کران آن را فراگرفته
و فرشی از سبزه و گل و زیر پای کردشگران پهن کرده است.
در زمان ساسانیان فریدن دارای شهرها و روستاهای زیادی بوده که شاپورآباد مهمترین
این مناطق به شمار می‌آمده است و بنای آن را به شاپور دوم ساسانی نسبت می‌دهند.
در زمان صفویان این منطقه عمران
و آبادی بیشتری یافت. در این زمان شاه عباس ارمنیان را از ارمنستان کوچ داده و در
برخی از مناطق ایران از جمله درفریدن ساکن نمود.
همچنین به خاطر شباهت جغرافیایی این منطقه بامنطقه قفقاز، گروهی از
گرجیان از گرجستان بدین منطقه کوچ داده شدند. درزمان قاجار«داران» به عنوان مرکزیت
فریدن انتخاب کردید.
شهرستان فریدن با وسعتی حدود 3280 کیلومتر مربع از شهرستانهای غرب استان
اصفهان است. فریدن از شمال به شهرستان خوانسار، از جنوب به استان چهار محال و
بختیاری، از شرق به شهرستان تیران و کران از غرب به شهرستان الیگودرز و فریدون شهر
محدود می‌شود.
مرکز این شهرستان داران است و دارای دو بخش به نام بخش مرکزی و
بویین و میاندشت و سه منطقه شهری به نام داران و بویین میاندشت و نیز دوازده
دهستان می باشد.
فریدن منطقه‌ای کوهستانی و مرتفع است بخشی
از کوه های اصلی سلسله جبال زاگرس در این شهرستان قرار دارند . این شهرستان دارای
تابستانهای معتدل و زمستانهای طولانی است.
فریدن سرچشمه نعمت اصفهان است زیرا منبع زاینده رود در این شهرستان قرار
گرفته است. منابع آب فریدن به دو دسته آبهای جاری و
سطحی و آب های زیرزمینی تقسیم می‌گردد. آبهای جاری آن شامل رودخانه های زاینده
رود، قم رود (اناربار)، رودخانه پلاسجان، رودخانه مرغاب ، رودخانه آب میدانک بالا
و پایین، رودخانه دربند، آب خدنگستان، آب نرزه، آب دره بید و آب های زیرزمینی
فریدن به دو دسته آبهای آهکی و آبرفتی تقسیم می گردد.
شهرستان فریدن به علت کوهستانی بودن دارای ارتفاعات و کوه‌های زیادی
است.
آق داش با ارتفاع 2850 متر ، ایلوک با ارتفاع 3200 متر (سرچشمه آب زه ودر
زرگه )، بیداد کوه با ارتفاع 2968 متر، پرپر با ارتفاع 2953 متر ، پرویز با
ارتفاع 3150 متر (سرچشمه رودخانه دربند) و دالانکوه.
نیمه قراول با ارتفاع 2630 متر وهسل با ارتفاع 2950 متر ، موردود با
ارتفاع 3180 متر (سرچشمه آب پیرگلی وآب میدانک پایین) ، گرکو با ارتفاع 3303 متر
(سرچشمه آب کاسه ) و ...
از دشت‌های حاصلخیز این منطقه دشت دامنه یا «دم نی » است که سابقا کهیز،
کیز یا قهیز نامیده می شده است . این منطقه یکی از مناطق مهم ییلاقی شاهان، به
ویژه سلاطین صفوی و قاجار بوده است.
در قسمت جنوبی بیشه
زارهای بسیار زیبایی قرار دارد که در تابستان خنکای دلپذیر آن لحظاتی خوش وآرام
برای گردشگران فراهم می سازد.
شهرستان فریدن دارای 2900 دهانه چشمه دائمی و 1936 دهانه چشمه فصلی است.
سرچشمه گردشگری شهر افوس ، سرچشمه روستای آغچه و سرچشمه روستای دره حوض یکی از
زیباترین و خیال انگیزترین مناطقی است که می توان در عمر خویش دید. از دیگر چشمه
های این منطقه.، چشمه بزرگ زرین رود و چهل چشمه و... هستند که هر کدام سرزمین
وسیعی را پیرامون خود سیراب کرده و منشا، گل و سبزه ای شده اند که بی گمان در
کمترین جا می توان نظیر آن را یافت.
شهرستان فریدن به خاطرموقعیت جغرافیایی خویش دارای مراتع و شکارگاه هایی
است که حیوانات وحشی نیز در کوه های آن یافت می‌شود. به خصوص در کوه دالان کوه و
در سمت شمالی روستای دامنه (دم بین) بز وآهو و کور و کبک فراوان بوده و به همین
جهت این کوه به عنوان شکارگاه مورد استفاده قرار می گرفته است.
در جای جای فریدن می‌توان با چشمه ها و جویباران پرآبی رو به رو شد که از
ارتفاع فرو می ریزند و منظره ای دلکش و زیبا می آفرینند . اما آبشار روستای نوغان
علیا یکی از زیباترین مناظر موجود در این منطقه می باشد.
منطقه ای که امروزه فریدن نامیده می‌شود در تاریخ باستان به نامهای
پاراتاکن، پارتکان، پاراتاکین، پرکان ، پاره تاکن و پری تاکن ، پرتیکان،
فریدون، فریذین و فریدن نامیده می‌شده است و لیکن برای این نامها معنای دقیق و
درستی در دست نیست و تنها مناسب آنها، نام فریدون پادشاه ایران باستان است. خاصه
این که در دوره هخامنشیان این منطقه از ایالات مهم و آباد ایران بوده و بخشی از
تمدن هخامنشیان از این منطقه آغاز گشته است.
شهرستان فریدن علاوه بر طبیعت زیبا و متنوع ، دارای تنوعات و گوناگونی
قومی و زبانی هم هست. از این رو فریدن را یک سرزمین و شش قوم نامیده اند.
شاه عباس در سال 1013 (هـ .ق)
تعدادی از خانوارهای ارمنی، گرجی وشروانی را به درون خاک ایران کوچاند و به علت
شباهت شرایط آب و هوایی گرجستان با نواحی فریدن آنها را دراین منطقه اسکان داد.
در دوره شاه سلیمان صفوی نیز بخشی از طوایف ترک قزلباش در فریدن سکنی
گزیدند . این طوایف عبارت بودند از طوایف اینان لو، بیات و شاملو که در چادگان
سکونت گزیدند. در زمان نادرشاه نیز مجددا سه هزار خانوار چهار لنگ بختیاری به
خراسان تبعید شده و بخشی از طوایف عرب خراسان به نواحی فریدن کوچانده شدند.بخش
اعظم این مردم در روستاهای دره بید ، دامنه و آشجرد اسکان یافتند.
ارمنیان فریدن بیشتر در روستاهای زرنه، هزار جریب، سنگ باران و خویگان
علیا و غرغن نماگرد، غریقن،سواران سکونت گزیده اند که پس از چندین قرن، در پنجاه
سال گذشته از روستاهای خود به اصفهان و ارمنستان مهاجرت کردند و هم اکنون فقط
روستای زرنه ارمنی نشین است. در این میان طوایف لر و فارس فریدن سابقه طولانی
سکونت در این منطقه را دارند و از اولین اقوام ساکن در این منطقه هستند.
هر یک از اقوام ساکن در منطقه به گویش و زبان خاص خود تکلم می کنند ولی
بیشتر مردم به تمام زبانهایی که در منطقه رایج است تسلط دارند و باهمدیگر مکالمه
می‌کنند. گروهی از گرجی‌های ساکن فریدن فقط به زبان گرجی صحبت می‌کنند؛ مانند
اهالی شهر بویین میاندشت؛ ولی تعدادی از آنها مانند اهالی روستای افوس به زبان
فارسی حرف می‌زنند. این اقوام در منطقه فریدن زندگی مسالمت آمیزی با یکدیگر دارند
و نمونه‌ای از صلح و دوستی‌اند.
مردم فریدن مسلمان و شیعه اثنی عشری هستند و لیکن در روستای زرنه مسیحیان
ارمنی ساکن‌اند. بخش عمده ارمنیان فریدن در سالهای اخیر از این منطقه کوچیده و به
جلفای اصفهان و ارمنستان مهاجرت کرده اند.
شهرستان فریدن اگرچه چندان که استعداد دارد مورد بهره برداری قرار نگرفته
، اما ازهر لحاظ منطقه ای غنی است. فریدن منطقه ای سردسیر و برفگیر است. دامنه‌های کوه ها وفراز و نشیب تپه های این منطقه را در فصل زمستان پوششی از برف فرا می
گیرد و مکان مناسبی برای اسکی است.
انتهای پیام/ز
