به گزارش
خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، در روزهای اخیر یمن شاهد تحولات بسیاری بود که این تحولات بدون شک تغییرات وسیعی را در ساختار سیاسی این کشور به وجود خواهد آورد، جنبش مردمی انصارالله در چند ماه گذشته نقش تعیین کنندهای در کشور یمن داشته است و هماکنون امنیت بخش وسیعی از این کشور را بر عهده دارد.
**پیام عبد ربه منصور هادی برای ملک سلمان
امروزه کمتر کسی است که از پیروزیهای مردم یمن در مبارزه با ساختار سیاسی استبدادی و کاهش نفوذ خارجیان در این کشور مطلع نباشد، اما آنچه ما را به نگارش این گزارش واداشت پیام عبد ربه منصور هادی رئیسجمهور مستعفی یمن به ملک سلمان پادشاه عربستان و درخواست کمک از وی است.
عبد ربه منصور هادی در این پیام به تحولات اخیر یمن اشاره کرده و روی کارآمدن جنبش مردمی انصارالله در یمن را مورد ارزیابی قرار داده و از موفقیتهای این گروه ابراز نگرانی کرده است، و در این راستا از شورای همکاری خلیج فارس درخواست کمک کرده است.
پیام منصور هادی به پادشاه عربستان را خبرگزاری رسمی عربستان سعودی منتشر کرد که بر اساس آن وی خطاب به ملک سلمان شرایط یمن را حساس و بغرنج توصیف کرده، که در این صورت میتوان ادعا کرد نیت اصلی وی نگران کردن پادشاه عربستان نسبت به امور داخلی یمن و فراهم کردن زمینههایی برای دخالت هر چه بیشتر عربستان در امور داخلی این کشور است.
منصور هادی در این پیام جنبش انصارالله را مسبب اصلی ناآرامیهای یمن دانسته و ادعا کرده که با توجه به چنین شرایطی ناگزیر به خروج از پایتخت این کشور بوده و چارهای جزء مستقر شدن در عدن نداشته است.
منصور هادی گفته است: «ما از برادرانمان در شورای همکاری خلیج فارس میخواهیم به نقش سازنده خود برای پیگیری اداره کشور یمن در این شرایط سخت و دشوار ادامه داده و از برگزاری کنفرانسی در شهر ریاض با حضور همه طیف های سیاسی یمن و با هدف حفظ ثبات و امنیت یمن و زیر چتر این شورا در ریاض حمایت کنند.»
منصور هادی در شرایطی این پیام را ارسال کرده است که روز شنبه شهر بندری عدن در جنوب یمن را پایتخت اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه از عدن، هادی پس از تصرف صنعا پایتخت این کشور به دست نیروهای جنبش مردمی انصارالله، به عدن دومین شهر بزرگ یمن، گریخت و در آن شهر مستقر شد.
فرانس پرس با نمادین دانستن ادعای هادی، افزود که انتقال پایتخت نیازمند تغییر قانون اساسی و تصویب مجلس این کشور است.
به دنبال پیروزی جنبش مردمی انصارالله یمن، منصور هادی رییس جمهوری وقت از سمت خود کناره گیری کرد و اکنون برخی دولت های منطقه تلاش می کنند با حمایت از وی، یمن را به سوی بحران سوق دهند.
جنبش مردمی انصارالله به دنبال حل مشکلات کنونی در یمن از طریق مبارزه با فساد، گرفتن حق گروههای به حاشیه رانده شده و مبارزه با نفوذ رو به گسترش تروریستهای القاعده است.
منصور هادی با حمایت دوستان خارجی خود تلاش کرد با کناره گیری از مقام خود، یمن را وارد وضعیت خلا سیاسی کرده و جنبش مردمی انصارالله را در شرایط بن بست قرار دهد.
اما این جنبش مردمی در طرحی ابتکاری، با گروه های سیاسی وارد گفت وگو شد و با آنها درباره ایجاد شورای ریاست جمهوری و شورای انتقالی به توافق رسید تا در دوران گذار، امور کشور جریان داشته باشد.
یمن از زمان اعتراض های مردمی و انقلاب سال 2011 میلادی که در فوریه 2012 (بهمن 1390) به برکناری علی عبدالله صالح رییس جمهوری وقت از قدرت منجر شد، دستخوش ناآرامی است.
**انصارالله خواستار استقلال یمن
شیعیان اقلیتی قابل توجه در یمن محسوب میشوند و حدود نیمی از جمعیت این کشور را تشکیل میدهند. شیعیان، خود به دو دسته تقسیم میشوند: زیدیها و دوازده امامیها که زیدیها اکثریت را شامل میشوند.
بخش شمالی یمن از گذشتههای دور محل زندگی شیعیان بوده است، این شیعیان دارای انسجام قوی بودهاند و همین امر آنها را تا حدی توانمندتر از سایر اقوام یمنی کرده است.
تا سال 1960 میلادی قدرت سیاسی در دست شیعیان بود اما در این زمان با یک کودتا، از قدرت برکنار شدند و با روی کار آمدن علی عبدالله صالح فشار و محرومیت مضاعف بر شیعیان افزایش یافت، که دههها به طول انجامید. این فشارها باعث شد که شیعیان در دهه 80 کم کم به رهبری مرجع دینی خود، سید بدرالدین الحوثی دست به اعتراضاتی بر علیه دولت حاکم بزنند.
با شهادت علامه بدرالدین رهبر محبوب زیدیها، بر تعداد هواداران این گروه بیش از پیش افزوده شد و نیروی نظامی آن ظرف 5 سال به حدود 200000 نفر رسید. بعد از علامه، فرزندش سید عبدالمالک الحوثی رهبری حوثیها را بر عهده گرفت و پس از مدتی رسما نام جنبش را به انصارالله تغییر داد و همچنان رهبری این جریان را بر عهده دارد.
بخشی از خواستههای حوثیها منطقهای و البته بخش بیشتر داخلی است، برای مثال جلوگیری از دخالت بیگانگان، ایجاد پارلمان واقعی و تدوین قانون اساسی عادلانه و دقیق از جمله خواستههای مشترک جنبش انصارالله با سایر انقلابیون یمن است.
**دخالت آشکار عربستان سعودی در امور داخلی یمن
عربستان سعودی یکی از کشورهای همسایه یمن است و سه استان شیعهنشین این کشور دارای مرز مشترک با یمن هستند، از اینرو تحولات یمن که شیعیان بیش از 40 درصد جمعیت آن را تشکیل میدهند برای این کشور بسیار مهم است.
سعودیها از ابتدا با انقلاب یمن مخالف بودند و روند بیداری اسلامی را برای خود خطری جدی قلمداد میکردند، به همین دلیل از ابتدا شروع جنبشهای آزادیخواهانه و اسلامی در یمن از سال 2011 با این حرکت مخالف بودند و تمام تلاششان را کردند تا مردم یمن را از مسیر خود خارج کنند.
برخی طرف های همسو با عربستان و دیگر رژیمهای عربی حاشیه خلیج فارس به تحریک آنها خواستار برگزاری تظاهرات در مخالفت با بیانیه قانون اساسی یمن شده و احزاب سیاسی و جمال بن عمر (نماینده ویژه سازمان ملل متحد) را به همراهی با آنچه کودتا میخواندند متهم کردند، ادعایی که هفتههاست از سوی رسانههای سعودی و دیگر رسانههای کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس تکرار میشود.
پایگاه خبری لبنانی " المنار " در تحلیلی به قلم " اسراء الفاس " پیرامون دخالت های عربستان سعودی در یمن نوشت : عربستان سعودی کشوری است که از نظام سابق یمن حمایت می کرد و به دلیل ساقط شدن نظام یمن دست به دخالت در امور جاری یمن زد، اما مردم یمن دارای ارادهای قوی هستند و این ملت را نمیتوان بدست تکفیریها و القاعده داد و به سعودیها میگویم که در یمن دست به خودسوزی نزنند.
رهبر جنبش انصارالله " سید عبدالملک الحوثی " دوهفته قبل در سخنانی به دشمنی عربستان با این کشور اشاره کرد و پاسخ یمنیها به این دشمنیها و دخالتها را بسیار نزدیک دانست.
بعد از واکنش رهبر جنبش انصارالله به دخالت سعودیها در یمن، حسین العزی مسئول سیاسی جنبش انصارالله این کشور نیز با لحنی تهدیدآمیز عربستان را مورد خطاب قرار داده و گفته است که عربستان گمان نکند که جنبش انصار ا... در مقابل دخالتهایش دست بسته است و پاسخی نخواهد داد.
دو کشور عربستان و قطر سفارتخانه های خود را از صنعا به عدن منتقل کردند، و این در حالی بود که مقالات و تحلیلهای مختلفی در روزنامههای عربستانی منتشر شد که به معنای اجرای سناریوی جدید برای افزایش تنش در یمن است .
این جمله ای که در بالا بدان اشاره شده است ، صراحتا حکایت از این دارد که یا اوضاع یمن بر وفق مراد عربستانی ها باشد یا آنکه در این کشور باید هرج و مرج شود و همه گزینه ها برای بر هم زدن آرامش در یمن بر روی میز عربستان است ، همان چیزی که ایران به آن هشدار داده بود .
سعودیها اقدام به پشتیبانی از نیروهای تکفیری و نیروهای طرفدار خود در یمن، و از آن عجیبتر اقدام به پشتیبانی از داعش برای نفوذ در یمن کردند.
یکی از نویسندگان سایت شئون خلیجیة در مقاله ای نوشته است : پرونده برهم زدن یمن در دستان نائب ولی عهد عربستان "محمد بن نایف " است و مدعی شده حمایت کردن از گروهای ضد انصار الله در یمن به معنای حمایت کردن از القاعده است، و این اقدام عربستانیها به معنای آن است که عربستانی ها در مسیری پیش میروند که به خودسوزی آنها ختم خواهد شد.
**نزدیک شدن عربستان به خاندان آلاحمر یمن ... !
منابع آگاه دیپلماتیک از تصمیم ریاض مبنی بر افزایش فشارها بر جنبش انصارالله و متحد شدن با "آلاحمر" علیه این جنبش انقلابی خبر میدهند. این منابع به روزنامه فرامنطقهای القدسالعربی چاپ لندن اعلام کردند که ریاض تماسها با خاندان آل احمر را که ریاست قبایل حاشد یمن را بر عهده دارد، در پی پیروزی انصار ا... در یمن از سر گرفته است زیرا به اعتقاد سعودیها، دلیل پیشرویهای انصارالله، توقف حمایتهای ریاض از آلاحمر در یمن است که دهها سال ادامه داشت.
سرتیپ «علی محسنالاحمر» فرمانده سابق تیپ یک زرهی ارتش یمن و یکی از رهبران قبایل حاشد، چندی پیش در پی پیروزیهای مستمر انصارالله یمن، به عربستان سعودی گریخت و تمام تلاش خود را وقف تحقق مصالحه میان ریاض و روسای قبایل حاشد از خاندان آل احمر و حتی حزب "تجمع یمنی برای اصلاح" کرده است. هرچند که این حزب در واقع شاخه یمنی اخوانالمسلمین است اما در واقع خیمه بزرگی است که اخوانیها، وهابیها و افراد با گرایشهای مختلف قبیلهای، تجاری و نظامی را شامل میشود.
در چنین شرایطی به نظر میرسد، ریاض که با اخوانالمسلمین مصر پس از رسیدنشان به قدرت مشکل داشت، مسئلهای با تعامل با حزب تجمع برای اصلاح یمن که ریاست آن را نیز آلاحمر در دست دارد، ندارد و آمادگی دارد در صورتی که فشارهای سیاسی انصارالله را از پای در نیاورد، کمکهای لازم را به این حزب برای سرکوب و ناکام کردن انقلابیون ارائه کند و این در حالی است که ریاض به همراه سایر کشورهای همپیمان در حوزه خلیج فارس با حمایت آمریکا و سایر کشورهای غربی، انصارالله را تحت فشار سیاسی قرار دهد.
بنا بر نوشته القدسالعربی، ریاض همزمان با این سیاست، فشارهای سیاسی خود علیه انصارالله را نیز از طریق سازمان ملل و شورای امنیت برای متوقف کردن این جنبش نیز پیگیری میکند.
** تقویت محور مقاومت دلیل نگرانی عربستان
از زمان تصرف صنعا توسط انقلابیون، مقامات کاخ سفید و پنتاگون در کنار هم پیمانان اروپایی شان بارها و بارها به محکوم نمودن این اقدام مبادرت ورزیده و خواستار عقبنشینی آنها از صنعا و بازگشت مجدد منصورهادی به قدرت هستند.
تعطیلی سفارت آمریکا، فرانسه و بریتانیا در این راستا ارزیابی شده و احتمالا در آینده شاهد اقدامات بیشتری جهت تضعیف نیروهای انقلابی یمن خواهیم بود.
فعالیت گسترده تروریست های تکفیری در عراق و سوریه و بی ثباتی در سایر نواحی منطقه در کنار حضور پررنگ القاعده در یمن موجب در پیش گرفتن احتیاط در رابطه با چگونگی برخورد با حوثیها از سوی آمریکا شده است.
نزدیکی فکری رهبران جنبش انصارالله با اعضای محور مقاومت را شاید بتوان مهمترین نگرانی غرب، کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی دانست، امری که به وضوح میتوان آن را در سخنان مقامات رژیم صهیونیستی در واکنش به پیروزی انصارالله در یمن مشاهده کرد.
اسرائیل نگران آن است در صورت تداوم استیلای حوثیها بر یمن، علاوه بر تقویت جایگاه ایران در سطح منطقه، احتمال به مخاطره افتادن منافع اقتصادی این رژیم بیش از پیش متصور است. شمار زیادی از کشتی های اقتصادی و نظامی این رژیم جهت دسترسی به مناطق جنوبی و شرقی آسیا و هم چنین نیمه جنوبی آفریقا می بایست از تنگه باب المندب یمن عبور نمایند.
برآوردی از اظهارات مقامات انصارالله و اشعار انقلابی نیروهای وابسته به آن به وضوح نشان از تقویت جایگاه ایران و اعضای مقاومت در منطقه دارد، مقاومتی که هم اکنون با حضور جمهوری اسلامی، سوریه، عراق، حزب الله، حماس و الحوثی ها می رود که بیش از گذشته به منافع آمریکا و کشورهای مرتجع عرب در سطح منطقه آسیب رساند.
در این راستا "احمد دستمالچی" سفیر سابق ایران در اردن در گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران گفت: در نشست پیشین شورای همکاری خلیج فارس با توطئه و ترفند عربستان و با همکاری آمریکا به عبد ربه منصور هادی گفتند که از صنعا خارج شده و به عدن بگریزد.
سفیر سابق ایران در اردن افزود: منصور هادی عدن را به عنوان پایتخت یمن اعلام کرد و سپس کشور عربستان و قطر و برخی کشورهای اروپایی و آمریکا سفارتخانههای خود را از صنعا به عدن منتقل کردند.
وی ادامه داد: منصور هادی نخست وزیر مستعفی یمن است و دیگر در این کشور جایگاهی ندارد و عربستان به این دلیل که نمیخواهد نفوذ خود را در این کشور از دست دهد، تلاش میکند تا منصور هادی را در یمن نگاه دارد.
دستمالچی تصریح کرد: آن چه در یمن میگذرد نشان میدهد که انصارالله بیشتر امور را در این کشور در دست گرفته است و در هفتههای اخیر ممکن است توافقی بین این گروه و مخالفان آن شکل گیرد.
سفر سابق ایران در اردن اظهار داشت: بخش مهمی از نیروهای ارتش یمن اکنون با انصارالله است و در حقیقت منصور هادی حرفی برای گفتن ندارد.
وی افزود: عربستان دیگر برگی برای پیروزی در منطقه ندارد و یمن آخرین پایگاه این کشور برای اعلام موجودیت این کشور است. عربستان در عراق و سوریه بازنده اصلی است و اگر توافق هستهای بین ایران و غرب حاصل شود، این کشور دیگر هیچ حرفی برای گفتن ندارد.
دستمالچی تصریح کرد: یمن برای عربستان کشور مهمی است و نقش بسزایی به لحاظ امنیتی در منطقه دارد و کلیه دادههای سیاسی نشانگر این است که یمن به رهبری انصارالله در مرحله پیروزی نهایی قرار دارد و عربستان بازنده بزرگ منطقه خواهد بود.
انتهای پیام/