به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 7 اسفند 1393 خورشیدی برابر با 7 جمادی الاول 1436 هجری و 26 فوریه 2015 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
درگذشت علامه "علیاکبر دهخدا" نویسنده لغتنامه بزرگ دهخدا (1334 ش)
علیاکبر دهخدا در 5 اسفند 1258 ش در تهران دیده به جهان گشود. وی علوم ابتدایی و سطوح عالی را در ایران سپری کرد. سپس برای تکمیل علوم جدید به اروپا سفر نمود و مدت پنج سال به تحقیق و تفحّص پرداخت. بازگشت دهخدا به ایران مصادف با نخستین طلیعه افکار آزادیخواهانه و شروع مبارزات جنبش مشروطیت در ایران بود. دهخدا که با استبداد و مظالم آن زمان شدیداً مخالف بود، به صف مبارزان پیوست و به نگارش مقالات تند و طنزآمیز پرداخت. او که از همکاران روزنامه صوراسرافیل بود، پس از توقیف و تعطیلی روزنامه به اروپا تبعید شد. دهخدا پس از استقرار مشروطیت به ایران بازگشت و در روزنامههای مختلف نویسندگی کرد. او در ایام جنگ جهانی اول و مهاجرت آزادیخواهان، در یکی از ایلات بختیاری منزوی گردید و در آنجا مقدمات تدوین لغتنامه بزرگ خود را پیریزی نمود. این اثر مهم علمی و ادبی دهخدا، آنچنان گسترده، دقیق و غنی است که میتوان آن را یکی از شاهکارهای بزرگ زبان فارسی در قرن اخیر دانست. دهخدا همچنین با گردآوری کتاب امثال و حکم که مجموعهای از بیست و چهار هزار ضرب المثل فارسی است، نخستین فرهنگ نامه عرفی و عامیانه را در زبان فارسی تدوین کرد. وی سرانجام در هفتم اسفند 1334 ش در 76 سالگی در تهران درگذشت و در قبرستان ابن بابویه در ری مدفون شد.
برگزاری اولین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا (1377 ش)
در هفتم اسفند 1377، یکی از بزرگترین آرمانهای دیرین ملت مسلمان ایران تحقق یافت و با برگزاری انتخاباتی پرشور، نهاد و پایگاه مردمی شوراهای اسلامی شهر و روستا، در عرصه حکومتی، جلوه عملی پیدا کرد. تشکیل بیش از 33 هزار شورای شهری و روستایی در سراسر ایران اسلامی، گامی در جهت ورود و همکاری علنی تمام مردم در عرصه تصمیمگیریهای کشوری بود که به لحاظ کثرت جمعیت منتخبان انتخاباتی و نیز خاستگاه اجتماعی و فرهنگی شوراها، این عرصه را از دیگر عرصهها متمایز و برجسته ساخته است. تمرکززدایی، منطقهگرایی، توزیع قدرت، کاهش تصدی دولت در امور مملکتی، نهادینه کردن مشارکت مردم در عرصه تصمیمگیریها، تقویت نهادهای مدنی، استفاده هرچه بیشتر از استعدادها و قابلیتهای توده مردم و بالاخره اجرای کامل اصل هفتم قانون اساسی، مبنی بر تشکیل شوراهای شهر و روستا و... برای تصمیمگیری در امور کشور، از جمله اهداف و مطالبات مردمی بود که با تشکیل شوراهای اسلامی شهر و روستا، بنیانی محکم یافت.
نتایج مذاکرات سری اقتصادی بین ایران و شوروی اعلام شد (1353 ش)
به دنبال مذاکرات سری اقتصادی بین ایران و شوروی اعلام شد: توافق های مهمی بین دو کشور روی داده است و به موجب آن ظرفیت نهائی ذوب آهن ایران به هشت میلیون تن افزایش خواهد یافت همچنین ایران برای تشکیل یک مجتمع بزرگ کاغذ به دولت شوروی اعتبار داد
در ساعت 18/30، تظاهراتی در تهران از سوی عده ای حدود 200 نفر در یکی از خیابان های هاشم آباد برپا گردید. (1356 ش)
تظاهر کنندگان ضمن سردادن شعار در حمایت از تظاهر کنندگان شهر تبریز، شیشه های یکی از شعب بانک صادرات را شکستند و حدود 8 نفر توسط مأموران دستگیر شدند.
مرگ "مانی" از مدعیان پیامبری در ایران در زمان سلسله ساسانیان (276 م)
مانی، یکی از مدعیان پیامبری در 14 آوریل سال 216 م در همدان به دنیا آمد. وی در ابتدا به آموختن حکمت و علوم و مطالعه در ادیان زرتشتی، مسیحیت و دیگر مذاهب زمان خود پرداخت و در 24 سالگی ادعای پیامبری کرد. مانی کتابی به نام ارژنگ داشت که نقاشیهای متنوعی داشت و حاوی دستورات او بود. وی آیین خود را در منطقه بین النهرین عرضه کرد و به تبلیغ آن پرداخت. آیین مانوی در ابتدا مقبول شاپور اول پادشاه ساسانی بود ولی این مقبولیت دیری نیافت و مانی سرانجام در 26 فوریه سال 276 م به تحریک موبدان زرتشتی در 60 سالگی به دار آویخته شد. کیش مانوی، دستگاهی فلسفی است که بر اساس عناصر زرتشتی و مسیحی بنیان نهاده شده است. اساس تعلیمات مانی این بود که فضیلت، اصلی است ویژه روح، و شرارت، اصلی است سرشته در جسم و ماده. مانی، دنیا را به مثابه رزمگاه میان نور و تاریکی، فضیلت و شرارت و یا اهورا مزدا و اهریمن میدانست. مانی بر این عقیده بود که روان آدمی از ملکوت نور است و در پی آن است که از کشور ظلمت یعنی جسم فرار کند و به زادگاه خود برگردد. از عواملی که به این فرار کمک میکرد به عقیده او، پرهیز از خوردن گوشت و دوری از ازدواج بود. عقاید مانی به ویژه در میان مسیحیان یونانی، تا چندین قرن پس از مرگش رواج داشت.
نبرد تاریخی "موهاک" بین نیروهای عثمانی و مجارستان (1525 م)
دولت عثمانی در زمان سلطان سلیم، دهمین خلیفه عثمانی به بالاترین حد شکوفایی و عظمت رسیده بود و در عین گستردگی فتوحات، همچنان در اروپا به پیش میرفت. در سال 1521 م ارتش عثمانی بر بلگراد تسلط یافت و ولایت "ونیز" هم اطاعت و تبعیت خود از دولت عثمانی را اعلام نمود. با این همه اگرچه هدف عثمانی رسیدن به هَنْگْری (مجارستان فعلی) بود اما تحریکات پادشاه فرانسه، خلیفه عثمانی را به این امر مصمم نمود. هدف فرانسه ازاین تحریکات، تضعیف امپراتوری روم بود. در نهایت، حمله ارتش عثمانی با یکصدهزار جنگجو آغاز گردید و در نبردی که در 26 فوریه 1525 م در منطقه ماهوک به وقوع پیوست، پادشاه مجارستان و بسیاری از بزرگان این منطقه و نیز حدود بیست هزار نفر از سپاه مجارستان کشته شدند. همچنین منطقه بوداپست و تمامی مجارستان در اختیار عثمانی قرار گرفت. تسلط عثمانی بر مجارستان 140 سال ادامه داشت.
پایان یافتن انجمن برلین برای تعیین سرنوشت قاره افریقا (1885 م)
قرن نوزدهم دورهای دیگر از استعمار به شمار میرفت و کشورهای امپریالیستی هر کدام بخشهایی از آسیا و افریقا را تحت سلطه خود قرار داده بودند. مسائلی چون اصول دموکراسی و ناسیونالیسم که در کشورهای سلطهگر به عنوان مبانی پذیرفته شده مطرح بود، از سوی همین کشورها در سایر نقاط جهان اعمال نمیشد. نیاز به منابع جدید با توجه به وقوع انقلاب صنعتی و تمایل به کشف بازارها و حوزههای جدید جهت سرمایهگذاری و بهرهوری اقتصادی و... باعث شد حتی افریقا نیز صحنه چپاول استعمارگران قرار گیرد. با این حال برای آسودگی بهتر جهت بهرهگیری از منابع مناطق مختلف، دول استعماری بین خود قراردادهایی امضا نمودند. در این راستا، کنفرانس بینالمللی برلین که از 15 نوامبر 1884 م تا 26 فوریه 1885 م در آلمان برگزار شد، توافق شد دولتها پس از تصرف و الحاق هر سرزمینی، سایر دول را آگاه سازند تا از نزاع و مشاجره فیمابین جلوگیری شود. همچنین قرار شد مسئله بردگی لغو گردیده و آزادی تجارت در کشور آزاد کنگو برقرار شود. با این حال استعمار کشورها به صورتهای گوناگون تا سالها بعد ادامه داشت و امروزه به نوعی دیگر اعمال میگردد.
امضای عهدنامه دوستی میان ایران و شوروی (1921 م)
در عهدنامه دوستی ایران و شوروی که چهار سال پس از انقلاب شوروی در 26 فوریه 1921 م منعقد شد، مسکو اعلام کرد که از سیاستهای استعماری روسیه تزاری در مورد ایران پیروی نمیکند. بر همین اساس، شوروی تمام قراردادهایی را که روسیه با ایران بسته و به ضرر ایران بود، لغو کرد. همچنین مسکو در عهدنامه دوستی با تهران، قراردادهایی را که روسیه با دولت ثالثی علیه ایران امضا کرده بود، بیاعتبار دانست. البته شوروی، اراضی قفقاز و ترکستان در شمال غربی و شرقی ایران را به ایران پس نداد. مهمترین تعهد ایران در این قرارداد، اجازه ندادن به کشورهای دیگر، برای فعالیت علیه شوروی از طریق خاک ایران بود؛ زیرا در آن زمان، شوروی مورد تهدید قدرتهای غربی بود.
روز برگزاری "وارتانانک" جشن بزرگ ملی مسیحیان
عید وارتانک سالروز قیام ملی ارامنه به رهبری وارتان مامیکونیان می باشد.
رحلت فقیه وارسته و عالم فاضل آیت اللَّه "میرزا هاشم آملی" (1371 ش)
حضرت آیتاللَّه میرزا هاشم آملی، در حدود سال 1283 ش برابر با 1322 ق، در مازندران به دنیا آمد. میرزا هاشم آملی پس از کسب درجه رفیع اجتهاد در قم برای بهرهمندی از محفل پر رونق نجف، عازم آن دیار گردید. ایشان در نجف، در درس حضرات آیات سیدابوالحسن اصفهانی، میرزای نایینی و آقا ضیاءالدین عراقی حاضر شد و به مقام والایی در علم دست یافت. میرزا هاشم آملی از آن پس حلقه درس خود را در نجف و قم تشکیل داد و فضلای بسیاری در محضر معظمله پرورش یافته و به درجات بالای علمی دست یافتند که حضرات آیات: میرزا جواد تبریزی، ناصر مکارم شیرازی، عبداللَّه جوادی آملی، حسن حسنزاده آملی، سید جعفر کریمی، سید مصطفی و سیدعلی محقق داماد، محمد محمدی گیلانی و اسماعیل صالحی مازندرانی و دهها عالم فاضل از آن جملهاند. آ. از جمله آثار چاپی ایشان، کتاب الطهاره، الصلاة و الصوم میباشند. این عالم ربانی سرانجام در هفتم اسفند 1371 ش برابر با چهارم رمضان 1413 ق در 88 سالگی به لقاءاللَّه پیوست و در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه به خاک سپرده شد.
تولد "ویکتورهوگو" نابغه ادبیات فرانسه (1802 م)
ویکتور ماری هوگو، درخشانترین چهره ادبی قرن نوزدهم، در 26 فوریه 1802 م در فرانسه آمد. هوگو در 25 سالگی به عضویت آکادمی فرانسه درآمد و همزمان با آن به عنوان یکی از اعضای مجلس مقنّنه انتخاب شد. وی در زمان حکومت ناپلئون سوم، به دلیل مخالفت با سیاستهای مستبدانه او، از پاریس تبعید شد و مدت 19 سال یعنی در تمام مدت امپراتوری ناپلئون سوم در تبعید به سر برد. کتابهای غمانگیز و منظومههای شیوایی که در این دوران نوشته است، از تلخ کامیهای او در این ایام حکایت دارد و کتاب معروف بینوایان از یادگارهای این دوران است. وقتی که بنیان امپراتوری ناپلئون سوم متزلزل گردید، هوگو آزاد شد و با شکوه تمام به پاریس بازگشت. از آن زمان بود که به دلیل رنجها و مشقات دوران تبعید، از سیاست کناره گرفت و کارهای ادبی خود را ادامه داد. با این حال مردم فرانسه برای بزرگداشت هوگو در جشن تولد هشتاد سالگی او، جشن بزرگی برپا کردند و در برابر خانه او تجمعیصمیمانه برپا نمودند. هوگو را بنیانگذار مکتب رومانتیسم میدانند که بر اساس آن احساسات و تخیل بر عقل برتری داشت و هنرمند در این مکتب باید بدون هیچ قیدی به بیان احساسات خود بپردازد. هرچند پس از هوگو، رمانتیسم پیشرفت کرد، ولی درزمان هوگو به اوج توانایی و رونق خود رسید. از معروفترین آثار این نویسنده شهیر فرانسه و جهان میتوان به رمانهای بینوایان، ناپلئون کوچک، تیرهبختان، تاریخ یک جنایت، مردی که میخندد، گوژپشت نوتردام و کارگران دریا، اشاره کرد. ویکتور هوگو سرانجام در 22 مه سال 1885 م در 83 سالگی در اوج شهرت درگذشت و پس از تشییعی با شکوه در پاریس به خاک سپرده شد.
مرگ "آلفونْسْ لامارتین" فیلسوف، شاعر و سیاستمدار فرانسوی (1869 م)
آلفونس لویی دو لامارتین، در 21 اکتبر 1790 م در شهر ماکون فرانسه به دنیا آمد. وی شاعری حساس و باریک اندیش بود و از لحاظ روح شعر و ظرافت شاعرانه، بزرگترین شاعر زبان فرانسه به شمار میرود. لامارتین علاوه بر فعالیتهای ادبی، زمانی نیز به امور سیاسی پرداخت و زمانی قبل از آغاز امپراتوری لویی ناپلئون، حضوری جدی در عرصه سیاسی فرانسه داشت. او در سال 1848 م از بنیانگذاران جمهوری دوم فرانسه، وزیر امور خارجه و عضو بسیار بانفوذ دستگاه حکومت شد و به فعالیت شدید پرداخت. لامارتین در این دوران، حاکم مطلق و یگانه سخنور حکومت موقت شناخته شد که با بیانیههای شاعرانه، اغتشاشها و هیجانها را سرکوب میکرد اما محبوبیت خارقالعادهاش کاهش یافت و در انتخابات ریاست جمهوری رای کافی به دست نیاورد. از این زمان بود که افول سیاسی وی آغاز شد و به انزوا کشیده شد. وی در سالهای پایانی زندگی خویش در تنگدستی روزگار خود را سپری ساخت و علیرغم انتشار آثارفراوان از نظم و نثر، بر فقر غالب نشد. سرانجام پارلمان فرانسه در سال 1867 م برای او مستمری خاصی معین کرد تا اینکه آلفونس دو لامارتین در 26 فوریه 1869 م در هفتاد و نه سالگی در زادگاه خود درگذشت و همانجا مدفون شد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید