تبریزی در گفتگوی تفصیلی با باشگاه خبرنگاران:
تبریزی در گفتگوی تفصیلی با باشگاه خبرنگاران:
به گزارش خبرنگار
احزاب و تشکلهای باشگاه خبرنگاران، انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب
استثنائی و پدیده‌ای منحصر به فرد در قرن بیستم بود و نباید شک کرد که هویت این
انقلاب سوای از همه انقلاب‌هاست. هم در پیدایش و هم در
کیفیت مبارزه و هم در انگیزه انقلاب و قیام.
تمایزی که آگاهی از آن کمک مؤثری در شناخت توانایی‌های انقلاب اسلامی می‌کند و بهره‌برداری از آن در جهت اصلاحات اساسی در کشور دارای اهمیت بسیار
است. به عبارت روشن‌تر انقلاب‌اسلامی در کنار وجوه اشتراک و تشابه‌هایی که با
سایر انقلاب‌ها دارد، ویژگی‌های خاص خود را هم دارد که ماهیت ایدئولوژیک و
اسلامی آن را مشخص می‌کند. این خصوصیات که از ماهیت اسلامی این انقلاب
نشأت گرفته، منحصراً در انقلاب اسلامی وجود دارد و ما از این خصوصیات خاص
که وجه ممیزه این انقلاب از سایر انقلاب‌ها است تحت عنوان ویژگی‌های
انقلاب اسلامی یاد کرده و کوشیدیم که گفتگویی تفضیلی با "قاسم تبریزی" پژوهشگرتاریخ معاصر داشته باشیم که مشروح آن را در زیر می‌خوانید.
باشگاه خبرنگاران: به نظر شما رمز ماندگاری انقلاب اسلامی چه بود؟
تبریزی: انقلاب ما یک انقلاب اسلامی با مبانی قرآنی، سیره و سنن اهل بیت است و در جامعه ما قدمت ۱۴ قرن را دارد، لذا وقتی بحث از اسلام می‌شود از سیره و سنن حکومت پیامبر و یا حضرت امیر سخن به می‌آید و یا فلسفه قیام امام حسین (ع) مطرح می‌شود، همه اینها و از آن کامل‌تر قیام امام زمان(عج)، برای تحقق آرمان‌ها و رسالت انبیا و اولیا ظهور می‌کند. در جامعه اسلامی کلامی که بر انسان مسلمان مطرح می‌شود یک تکلیف و وظیفه شرعی و درونی است که با آن انسان باید پاسخگوی خداوند باشد. این مبانی اعتقادی بوده و وقتی بحث احیای اسلام به میان می‌آید، مسلمان چه در تهران و یا خارج از ایران باشد، تفاوتی نداشته و مخاطب مرز نمی‌شناسد. در انقلاب‌های مارکسیستی، ناسیونالیستی، کاپیتالیستی و یا سوسیالستی دارای مرز بوده، اما مرز اسلام مرز عقاید است. وقتی که ندای اسلام برمی‌خیزد هر کس که در هر جای دنیا که به اسلام و قرآن پایبند باشد آن قداست را پیدا و به آن پایبند می‌شود.
باشگاه خبرنگاران: نقش رهبری امام خمینی در ماندگاری این انقلاب را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تبریزی: "رهبر این انقلاب" امام خمینی(ره) شخصیتی است که از درون مرکزیتی، فرهنگی، قرآنی و اسلامی قیام کرده و هیچ گونه خویشاوندی ارتباط با رهبران سیاسی چپ و راست، سرمایه‌داری و سوسیالیستی، کمونویستی و ناسیونالیستی ندارد، فقط مدافع قرآن و اسلام بوده و وظایف آن حراست از مرزهای قرآن و اسلام است. و این امر باعث می‌شود که در مرحله عملی برای جامعه حجت شود که باید از این رهبر حمایت و جانبداری و به تعبیر دیگر اطاعت کند. خصوصاً رهبری که از دوران کودکی و نوجوانی و مرجعیت آن افراد شاخص اسلام و دین او را به پاکی و صداقت و سلامت می‌شناسند. امام خمینی(ره) یک عارف کامل است، الگویی برای عرفا، یک فیلسوف برجسته است، مدرسی برای فیلسوفان، یک فقیه جامع الشرایط که در فقاهت و مبانی دینی هم استاد بزرگ را دیده و شاگران زیادی تربیت کرده است.
یکی از نویسندگان برجسته اخلاق و قرآن است که اولین اثر عرفانی آن با عنوان «سرالصلاة» که در ۲۷ سالگی نگاشته شده که هنوز هم بعد از ۹۰ سال جز برجسته‌ترین متون اعتقادی فلسفی و عرفانی دین است، به لحاظ عمل از همان دوران نوجوانی و جوانی و تدریس یک الگو بوده برای همگان، لذا در اینجا باید یک نگاه کلی بیندازیم که تمامی قریب به اتفاق افراد صالح دین‌شناس، او را به برجستگی قبول داشته و حرکت آن یک بعدی نیست، بلکه جامعیت هم در اندیشه و هم در عمل دارد. شاگردانی تربیت کرده که تجلی دین و در زندگی علمی و عملی ایشان دیده‌اند و شاگردانش به مرحله‌ای رسیدند که یا خودشان مدرس علم، فقه، معارف دینی بوده یا در صحنه جامعه چهره‌های شاخص مبارزه هستند و کارنامه روشنی این رهبر برای خاصه و خواص جامعه مشخص است.
باشگاه خبرنگاران: با توجه به نقش موثر رهبری در انقلاب جایگاه مردم را چگونه تعریف می‌کنید؟
تبریزی: مرم ایران قبل از انقلاب اسلامی، انقلاب مشروطه، نهضت جنگل، نهضت رئیس علی دلواری و حتی ملی شدن صعنت نفت را تجربه کرده‌اند. در نهضت ملی شدن نفت که دو جریان اسلامی و ناسیونالیستی با هم متحد شدند تا علیه شاه کودتا کنند، استبداد و استعمار انگلیس وارد مبارزه شدند؛ ولی در متن آن جریان ناسیونالیستی به دلیل عدم فهم صحیح از دین بعد از پیروزی به راه دیگری رفت.
به همین دلیل این بار هم رهبر تنها آمده است، یعنی اینبار فردی رهبریت جامعه را عهده‌دار شده است که فارغ از احزاب و گروه‌های سیاسی، با تجربه گذشته ۱۰۰ ساله که جامعه هم آن جریانات انقلابی پیشین را تجربه کرده است. با شعار اسلام به میدان آمده و از همان ابتدا اعلام کرده که با کمونیست‌ها همکاری نمی‌کنیم و فقط برای خدا و دین آمده‌ایم.
باشگاه خبرنگاران: یعنی به نظر شما رهبریت دینی در جامعه دینی رمز موفقیت انقلاب بود؟
تبریزی: مردم به دلیل تجربه‌ای که از نهضت‌های گذشته داشتند، مستعد پذیرش حرف‌ها با عناوین اسلامی بودند. وقتی سخنان دین را در قالب اندیشه‌های سیاسی دیدند با اقتدار کامل از آن حمایت کردند. در حقیقت ما اینجا اسلام را در سه بعد مطرح می‌کنیم. اسلام به عنوان یک ایدوئولوژی، به عنوان یک فرهنگ و تمدن، سوم اسلام به عنوان یک سیستم حکومتی می‌بینند که اینها در گذشته به حالت انتزاعی و مستقل مطرح شده بود. برهمین اساس حرکت امام فرهنگ‌ساز می‌شود و علاوه بر آگاهی و اطلاع، بینش و نگرش را نیز به جامعه اهدا می‌کند. امام خمینی در انقلاب ایران به دنیا ثابت کرد که وقتی انقلاب ضد امپریالیسم و کاپیتالیسم باشد، مستضعفین و همه ستمدیده‌های جهان و طرفداران ادیان نیز از آن استقبال می‌کنند. وقتی انقلاب ایران شروع شد، عده‌ای از کشیشان آمریکای لاتین طبق کتابی تحت عنوان "الهیات آزادی‌بخش" شروع به فرهنگ‌سازی کردند. در آنجا هم بستر فرهنگ‌سازی آغاز شده و امام(ره) بعد از مخاطبانش در جهان اسلامی، حال به تمام ستمدیدگان پیام هم می‌دهد و از آنان می‌خواهد که به مبارزه علیه استکبار برخیزند و دین را احیا کنند.
باشگاه خبرنگاران: برد انقلاب اسلامی در دیگر ملل چگونه بود؟
تبریزی: نهضت امام خمینی(ره) که شروع شد افرادی که خارج از ایران زندگی می‌کردند هم به تکاپو افتاده و به دنبال تحلیل و تبیین فرمایشات ایشان افتادند. این اتفاق مهم هم در بین مسلمانان، مسیحیان و دیگر ادیان در جهان اتفاق افتاد. سیاستمداران اسلامی احساس کردند که امام بالا‌تر از همه تفکرات است، لذا به سمت او شتافتند. امام(ره) یک استثنا در دین و اسلام بود. و با همین رویکرد جمهوری آذربایجان، عراق، بحرین، لبنان هم به طریق اولا وارد عرصه و صدور انقلاب اسلامی شدند.
باشگاه خبرنگاران: چه موانعی بر سر راه صدور انقلاب بود؟
صدور انقلاب صدور اندیشه و فرهنگ بود که در همان دوران هم عده‌ای نمی‌فهمیدند و شروع به نقد صدور انقلاب کردند. در آن زمان هرچقدر امام(ره) اصرار می‌کردند که فرهنگ مدنظر ماست که باید در جوامع اسلامی صورت بگیرد و همان طور که امروز هم شاهدیم رهبر معظم انقلاب برای صدور این انقلاب بسیار اصرار دارند صدور فرهنگ انقلاب اسلامی در جهان اسلام صورت گرفت و همان طور که اشاره کردیم اسلام به عنوان یک ایدوئولوژی، سیستم حکومتی و تمدن در جهان گسترش پیدا کرد. حال امروز می‌بینیم در اروپا و آمریکا علی‌رغم کارهای عظیم رسانه‌ای که علیه اسلام و انقلاب می‌کنند، نمی‌توانند مردم را سرکوب کنند و دلیلش این است که این حرکت در بطن مردم است.
باشگاه خبرنگاران: ورود شعارهای ضداستعماری واستکباری به ادبیات انقلاب چقدر در صدور آن موثر بودتبریزی: در گذشته ما در انقلاب مشروطه شعارمان خیلی ضداستبدادی نبود. در نهضت ملی شدن نفت شعارمان از بین رفتن شاهنشاهی نبود. شعار ما در انقلاب اسلامی سرنگونی رژیم شاهنشاهی بود، رضاخان توسط انگلیس‌ها در سوم اسفند ۱۲۹۹ آمده بود، محمدرضا نیز ۱۳۲۰ با توافق آمریکا و انگلیس و شوروی به میان آمدند، در آن زمان استعمار در ایران نقش اول را داشته و استبداد در ذیل استعمار است. استبداد حافظ منافع و اقتدار آمریکا در منطقه است. ماهیت حکومت‌های شاهنشاهی استعماری بود، حکومت شاه زیر نظر مستشاران امریکایی عمل کرده و امریکایی از سه ابزار فراماسونری، بهاییت و صهیونیست برای پیشبرد اهداف خود استفاده می‌کردند، که نقش ابزارها را در ۳۲ تا ۵۷ بصورت برجسته قابل رویت است. زمانی که مبارزه با شاه می‌کنیم، اقتدار و منافع امریکا را در منطقه به خطر می‌افتد چرا که او شاه است به دلیل ژاندارم منطقه بودن و شاه و ساواک و ارتش هم حافظ که منافع آن‌هاست، حال در چنین موقعیتی عادی است که لبه تیز مبارزه و حرف او را متوجه شاه کنیم. چرا که تا می‌گوییم مرگ بر آمریکا می‌گویند علیه اسرائیل حرف نزنید، می‌گویند درباره کاپیتالیسم حرفی نزنید امام(ره) به عنوان مرجع تقلید تبعید می‌شود چرا که علیه مستشاران صحبت کرده. امام نیز به دلیل تحمیل کاپیتالیسون به رئیس جمهور آمریکا می‌گوید که بدانید منفور‌ترین افراد در تاریخ بشریت مردم ایران می‌باشید و امروز اسرائیل شاه ظلم و ستم مربوط به امریکاست و امام موارد را با ذکر مصادیق می‌شمارد.
باشگاه خبرنگاران: چرا استکبار جهانی در قبال فروپاشی نظام سلطنتی در ایران موضع داشت؟تبریزی: در انقلاب اسلامی انگشت اشاره ما به سمت استکبار بود. چراکه عملکرد شاه نشان داد که او خواستار منافع غرب است. در سال ۵۶ و ۵۷ هم امریکا خصوصاً اروپا، عموماً فرانسه و انگلیس به عنوان حامیان شاه وارد کار می‌شوند و رهبر انقلاب نمی‌تواند فقط بگوید شاه چرا که باید به ریشه‌ها هم اشاره کند. وقتی که شعار می‌دهد در حقیقت با غرب نیز مبارزه کرده و جنایات غرب را بیان می‌کند. سخنرانی امام مانند تلگراف‌ها و مصاحبه‌ها در جهان اسلام انعکاس دارد و به عنوان دشمن شماره یک غرب عنوان می‌شود و در هیچ کشوری هم رسم نبود که این گونه مرگ بر امریکا و مرگ بر انگلیس بگویند،چرا که این شعار‌ها حتی در شوروی که مدعی ابرقدرتی بود و با امریکا مبارزه می‌کرد، این شعار‌ها مرسوم نبود. برای اولین بار شعار مرگ بر امریکا نه تنها در جامعه بلکه در نماز هم به عنوان فریضه مطرح می‌شود.این در اندیشه سیاسی جامعه اسلامی استعمار‌شناسی آگاهی به ماهیت کشورهای استعماری جزو فرهنگ سیاسی مطرح می‌شود. لذا انقلاب ما تأثیرش را در جهان پدید می‌آورد. وقتی ملتی مانند مصر استعمار را بشناسد و بداند که حسن‌البکر و صدام حسین عامل استکبار هستند با آنها مبارزه می‌کند و این روند شروع مبارزه غرب را علیه اسلام و انقلاب اسلامی تقویت می‌کند، و با همین رویکرد به تحریف دین و اسلام هراسی روی آوردند. اما باید بدانند که با اسلام نمی‌توانند مبارزه کنند. چرا که مصداق آن در سوره "کافرون" آمده و امروز مصداق همین آیه هویداست. چرا که حق مطلق مقابل باطل مطلق قرار دارد و این رویارویی برای هر کسی که آموزه‌های قرآنی را بداند، پدید می‌آید.
باشگاه خبرنگاران: دستاوردهای انقلاب اسلامی چیست؟تبریزی: در جهات عرفانی آثاری از گذشته مانند مصباح الولایه، آداب الصلاة، شرح اربعین به جا گذاشته و در فقه بیش از ۲۸ عنوان کتاب از وی منتشر شده و اندیشه سیاسی علاوه بر کشف الاسرار و ولایت فقیه ۲۱ مجموعه پیام‌ها به عنوان میراث اندیشه سیاسی به یادگار ماند. در حقیقت این مکتب سیاسی احیا کرد در ذیل آن به دلیل نظریه‌پردازی و پدید آوردن یک انقلاب در ابعاد فرهنگی سیاسی تحولی را به وجود آورد. ادبیات و هنر شعر و موسیقی رمان و قصه تا جامعه‌شناسی و روان‌شناسی و علوم اجتماعی که متکی به فرهنگ اسلامی شد. در حقیقت احیای تمدن قرن سوم تا دهم را هم دربر دارد. این میراث عظیم را که پدید آورد.
باشگاه خبرنگاران: وظایف جوانان امروز برای حفظ نظام جمهوری اسلامی ایران چیست؟تبریزی: جوانان باید بدانند که امروز میراث عظیمی در اختیار آنان قرار گرفته است. امام خمینی نهضتی را پدید آورد که در تقابل بابلوک‌های شرق و غرب بوده، هویت و خود‌شناسی، بازگشت به فرهنگ اسلامی، بازگشت به خود‌شناسی از جمله مسائلی بود که امام به روشنی در این انقلاب برای همگان مشخص کرد. برهمین اساس جوانان انقلابی باید با اندیشه و فرهنگ سیاسی مطلوب تا پدید آمدن آن تمدن عظیم جلو رفته است. نسل سوم می‌بایست وضعیت فرهنگی سیاسی از مشروطه تا ۱۳۲۰ وهمچنین از ۱۳۲۰ تا ۵۷ مورد بررسی قرار داده تا بفهمند که جایگاه ادبیات، موسیقی، شعر، سیاست در کجا قرار داشته و امروز به لحاظ کیفی و کمی چه تحولاتی رخ داده است.اما یادمان باشد تحول کامل فرهنگ حداقل ۱۰۰ سال طول می‌کشد. نسل اول بعد از انقلاب، نسل جهاد و مبارزه و شهادت نیاز بود و نسل دوم هم به دلیل رویایی با استعمار باز هم جهاد و شهادت وجود داشت، ولی نسل سوم به دلیل گسترش علم و دانش و هنر عصر اطلاعات وکسب نیاز ها می‌باشد. نسل سوم باید فرهنگ اسلامی و قرآنی و سیره اهل بیت را در جامعه پیاده کرده و بتواند حرکت‌های فرهنگی را به نسل بعدی انتقال دهد.
در حال گذر از فرهنگ شاه‌سالاری هستیم، در ۳۰۰ سال اخیر سه فرهنگ در ایران رخ داده، "فرهنگ شاه" با قدمت ۲۰۰۰ ساله و فردگرایی و تمام ارادت کشور به دستور شاه بود. "فرهنگ غربی" هم از ۳۰۰ سال قبل اواخر قاجار حاکمیت پیدا کرده و در مشروطه نیز سلطه داشت. این فرهنگ منهای وحی بود یعنی در تقابل با دین قرار داشت. فرهنگ سوم نیز "فرهنگ‌اسلامی" بود که با قدمت ۱۴ قرن که ملهم از وحی و درونش انسانیت و گذشت و فلسفه حقیقتی وجود داشت، امروز در حال نفی فرهنگ غربی و گسترش حاکمیت فرهنگ اسلامی هستیم. امروز قرآن و فرهنگ اسلامی تمام فرضیه‌ها در موضوعاتی همچون روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، تاریخ، ادبیات و هنر را پاسخگو باشد. نسل جوان باید بتواند میراث انقلاب را به طور صحیح به نسل بعد منتقل کند. شهید بهشتی، شهید چمران، شهید باکری، الگوهای اندیشه سیاسی هستند که می‌تواند الگوی جوانان انقلابی قرار بگیرد. نسل جوان موقعیت خوبی برای رشد تعالی انقلاب دارد، امام بعد از پایان جنگ خطاب به نسل دوم و سوم گفت: "فرزندانم به تقوا و علم مسلح شوید که فردای شما مشکل است" حال آن فردایی که امام مدنظرشان بود شاید امروز باشد، علمی که تقوا نداشته باشد، مضر است. از تاریخ عبرت بگیرید. علل انحطاط و تخریب شخصیت‌ها را بدانید. شخصیت‌های صالح و معنوی را الگو قرار داده تا توانسته انقلاب اسلامی به دست شما جوانان نیرو بگیرد.
انتهای پیام/
