وی از شخصیتهای مورد احترام شیعیان است و آرامگاهش در شهر قم در ایران است.
پدر بزرگوار حضرت معصومه (ع)
پدر حضرت فاطمه معصومه (عليها السلام) امام هفتم شيعيان حضرت موسى بن جعفر (عليه السلام) است كه او را ابوالحسن اول نيز میگويند، و از القاب مشهور آن حضرت كاظم، باب الحوائج و صالح میباشد.
آن بزرگوار روز يك شنبه هفتم ماه صفر سال 128 هجرى در روستاى ابواء كه بين مكه و مدينه واقع شده، ديده به جهان گشود.
آن حضرت بيش از ساير امامان (عليهم السلام) فرزند داشت كه بعضى سى، و برخى شصت فرزند براى او نام بردهاند.
عالم بزرگ شيخ مفيد (رحمه الله) (وفات يافته سال 413 هجرى قمرى) مینويسد: آن بزرگوار سى و هفت فرزند از همسران متعدد داشت كه نامهاى آنها به اين ترتيب بود:
مادر حضرت معصومه (س)
مادر حضرت معصومه (س) همان مادر اما رضا (عليه السلام) است براى مادر حضرت (عليه السلام) نامهاى متعددى ذكر كردهاند، مانند: خيزران، ام البنين، نجمه... روايت شده پس از آنكه حضرت رضا (عليه السلام) از او متولد شد، به او طاهره گفتند.
ولادت حضرت
ولادت آن حضرت در روز اول ذیقعده سال ١٧٣ هجرى قمرى در مدینه منوره واقع شده است.
دیرى نپایید که در همان سنین کودکى مواجه با مصیبت شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون در شهر بغداد شد.
لذا از آن پس تحت مراقبت و تربیت برادر بزرگوارش حضرت على بن موسى الرضا (ع) قرارگرفت.
برگزيدن شهر قم
پس از آنکه حضرت معصومه (ع) به شهر ساوه رسيد، بيمار شد. چون توان رفتن به خراسان را در خود نديد، تصميم گرفت به قم برود.
يکي از نويسندگان در اين باره که چرا حضرت معصومه (س) شهر قم را برگزيد، مي نويسد: بي ترديد مي توان گفت که آن بانوي بزرگ، روي ملهم و آينده نگر داشت و با توجه به آينده قم و محوريتي که بعدها براي اين سرزمين پيش مي آيد - محوريتي که آرامگاه ايشان مرکز آن خواهد بود - بدين ديار روي آورد.
اين جريان به خوبي روشن مي کند که آن بانوي الهي، به آينده اسلام و موقعيت اين سرزمين توجه داشته و خود را با شتاب بدين سر زمين رسانده و محوريت و مرکزيت آن را با مدفن خود پايه ريزي کرده است.
زيارت حضرت معصومه (س) از منظر روايات
درباره فضيلت زيارت حضرت معصومه (س) روايات فراواني از پيشوايان معصوم رسيده است.
از جمله، هنگامي که يکي از محدثان برجسته قم، به نام سعد بن سعد به محضر مقدس امام رضا (س) شرفياب مي شود، امام هشتم خطاب به ايشان مي فرمايد: اي سعد! از ما در نزد شما قبري است.
سعد مي گويد: فدايت شوم! آيا قبر فاطمه دختر موسي بن جعفر (س) را مي فرماييد مي فرمايد: آري، هر کس او را زيارت کند، در حالي که به حق او آگاه باشد، بهشت از آن اوست.پيشوای جهان تشيع امام جعفر صادق (س) نيز در اين باره مي فرمايد: هر کس او را زيارت کند، بهشت بر او واجب گردد. و در حديث ديگری آمده است: زيارت او، هم سنگ بهشت است.
زيارت مأثور درباره حضرت معصومه (ع)
يکي از ويژگيهای حضرت معصومه (س)، ورود زيارتنامه ای از سوی معصومان (س) درباره ايشان است که پس از حضرت فاطمه زهرا (س)، او تنها بانوی بزرگواری است که زيارت مأثور دارد.
بانوان برجسته ای چون: آمنه بنت وهب، فاطمه بنت اسد، خديجه بنت خويلد، فاطمه ام البنين، زينب کبری، حکيمه خاتون و نرجس خاتون که هيچ شک و ترديدی در مقام بلند و جايگاه رفيع آن ها نيست.
هيچ کدام زيارت مأثور از سوی معصومان (س) ندارند و اين نشان دهنده مقام والای اين بانوی گرانقدر اسلام است.
باشد که شيعيان و پيروان اهل بيت عصمت و طهارت (س) به ويژه بانوان، اين مقام بزرگ و عالي را پاس بدارند و همواره الگو و مظهر عفاف و تقوا و حيا باشند. تنها در اين صورت است که روح باعظمت اين بانوی بزرگ از همه ما خشنود خواهد شد.
امام رضا (ع) و لقب معصومه
حضرت فاطمه معصومه (س) بانويي بهشتی، غرق در عبادت و نيايش، پيراسته از زشتي ها و شبنم معطر آفرينش است.
شايد يکی از دلايل «معصومه» ناميدن اين بانو، آن باشد که عصمت مادرش حضرت زهرا (س) در او تجلي يافته است.
بر اساس پاره ای از روايات، اين لقب از سوي امام رضا (ع) به اين بانوي والامقام اسلام وارد شده است؛ چنان که فقيه بلند انديش و سپيد سيرت شيعه، علامه مجلسي (ع) در اينباره ميگويد: امام رضا (ع) در جايی فرمود: «هرکس معصومه را در قم زيارت کند، مانند کسی است که مرا زيارت کرده است».
کريمه اهل بيت
حضرت معصومه (س) در زبان دانشمندان و فقيهان گران قدر شيعه، به لقب ?کريمه اهل بيت? ياد مي شود. از ميان بانوان اهل بيت، اين نام زيبا تنها به آن حضرت اختصاص يافته است.
بر اساس روياي صادق و صحيح نسب شناس گرانقدر، مرحوم آيت الله مرعشي نجفی، اين لقب از طرف امام صادق (ع) بر حضرت معصومه (س) اطلاق شده است.
در اين رؤيا، امام صادق (ع) به آيت الله نجفي که با دعا و راز و نياز، تلاش پيگيري را براي يافتن قبر مطهر حضرت زهرا (س) آغاز کرده خطاب فرمود: برتو باد به کريمه اهل بيت.
القاب حضرت معصومه (س)
به طور کلي، سه زيارت نامه برای حضرت معصومه (س) ذکر شده که يکي از آن ها مشهور و دو تاي ديگر غير مشهور است.
اسامي و لقب هايي که برای حضرت معصومه (س) در دو زيارت نامه غير مشهور ذکر شده؛ به قرار ذيل است: طاهره (پاکيزه)، حميده (ستوده)؛ بِرّه (نيکوکار)؛ رشيده (حد يافته)؛ تقّيه (پرهيزگار)؛ رضّيه (خشنود از خدا)؛ مرضيّه (مورد رضايت خدا)؛ سيده صديقه (بانویي بسيار راستگو)؛ سيده رضيّه مرضّيه (بانوی خشنود خدا و مورد رضای او)؛ سيدةُ نساء العالمين (سرور زنان عالم). هم چنين محدثّه و عابده از صفات و القابي است که برای حضرت معصومه (س) عنوان شده است.
شفاعت حضرت معصومه (س)
بالاترين جايگاه شفاعت، از آن رسول گرامي اسلام است که در قرآن کريم، از آن به مقام محمود تعبير شده است.
همين طور دو تن از بانوان خاندان رسول مکرم اسلام، شفاعت گسترده ای دارند که بسيار وسيع و جهان شمول است و مي تواند همه اهالی محشر را فرا گيرد.
اين دو بانوي عالي قدر، صديقه اطهر، حضرت فاطمه زهرا (س) و شفيعه روز جزا، حضرت فاطمه معصومه (س) هستند.
در مورد شفاعت گسترده حضرت زهرا (س) همين بس که شفاعت، مهريه آن حضرت است و به هنگام ازدواج، پيک وحي طاقه ابريشمي از سوي پروردگار آورد که در آن، جمله خداوند مهريه فاطمه زهرا را، شفاعت گنهکاران از امت محمد (ص) قرار داد، اين حديث از طريق اهل سنت نيز نقل شده است.
پس از فاطمه زهرا (س) از جهت گستردگي شفاعت، هيج بانويي به شفيعه محشر، حضرت معصومه (س) نمي رسد.
بر همين اساس است که حضرت امام جعفر صادق (ع) فرمودند: با شفاعت او، همه شيعيان ما وارد بهشت مي شوند.
محبت و مباهات حضرت معصومه (س) به امام هشتم
مدت 25 سال تمام، حضرت رضا (ع) تنها فرزند نجمه خاتون بود.
پس از يک ربع قرن انتظار، سرانجام ستاره اي تابان از دامان نجمه درخشيد که هم سنگ امام هشتم (ع) بود و امام (ع) توانست والاترين عواطف انباشته شده و در سودای دلش را بر او نثار کند.
بين حضرت معصومه و برادرش امام رضا (ع) عواطف سرشار و محبت شگفت انگيزی بود که قلم از ترسيم آن عاجز است.
در يکي از معجزات امام کاظم (ع) که حضرت معصومه (ع) نيز نقشي دارد، هنگامي که نصراني مي پرسد: شما که هستيد؟
مي فرمايد: من معصومه، خواهر امام رضا (ع) هستم.
اين تعبير، از محبت سرشار آن حضرت به برادر بزرگوارش امام رضا (ع) و نيز از مباهات ايشان به اين خواهر- برادری سرچشمه مي گيرد.
فاطمه معصومه (س) از جهت شخصيت فردی و کمالات روحی، در بين فرزندان موسی بن جعفر (ع) بعد از برادرش، علي بن موسی الرضا (ع) در والاترين رتبه جای دارد.
اين درحالی است که بنا بر مستندات رجالی، فرزندان دختر امام کاظم (ع) دست کم هجده تن بوده اند و فاطمه در بين اين همه بانوی گران قدر، سرآمد بوده است.
شيخ عباس قمي آنگاه که از دختران موسي بن جعفر (ع) سخن مي گويد، درباره فاطمه معصومه (س) مي نويسد: بر حسب آنچه به ما رسيده، افضل آن ها، سيده جليله معظمه، فاطمه بنت امام موسي (ع) معروف به حضرت معصومه است.
غروب غمگين
حضرت فاطمه (س) پس از ورود به شهر قم، تنها هفده روز در قيد حيات بود و سپس دعوت حق را لبيک گفت و به سوی بهشت برين پرواز کرد.
اين حادثه در سال 201 هجري رخ داد.
سلام بر اين بانوی بزرگوار اسلام از روز طلوع تا لحظه غروب.
درود بر روح تابناک معصومه (س) که اينک آفتاب حرم باصفايش، زمين قم را نوراني کرده است.
سلام بر سالار زنان جهان و فرزند پيام آوران مهر و مهتران جوانان بهشتی. اي فاطمه! در روز قيامت، شفيع ما باش که تو در نزد خدا، جايگاهی ويژه برای شفاعت داری.
جایگاه حضرت معصومه(س)
لقب «معصومه» را امام رضا(ع) به خواهر خود عطا فرمود: آن حضرت در روایتى فرمود: «مَنْ زَارَ الْمَعصُومَهَ بِقُمْ کَمَنْ زَارَنى.» (ناسخ التواریخ، ج ٣، ص ۶٨، به نقل از کریمه اهل بیت، ص ٣٢)
«هرکس معصومه را در قم زیارت کند، مانند کسى است که مرا زیارت کرده است.»
این لقب، که از سوى امام معصوم به این بانوى بزرگوار داده شده، گویاى جایگاه والاى ایشان است.
امام رضا(ع) در روایتى دیگر مى فرماید: هرکس نتواند به زیارت من بیاید، برادرم را در رى یا خواهرم را در «قم» زیارت کند که ثواب زیارت مرا در مى یابد.
زبده التصانیف، ج ۶، ص ١۵٩، به نقل از کریمه اهل بیت، ص ٣
انتهای پیام/ش