به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، حمل و نقل ریلی را از منظر زیست محیطی مورد بررسی قرار داد.

دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز اعلام کرد: حمل و نقل ریلی از جمله شیوه‌های مرسوم حمل و نقل زمینی است که واجد صرفه‌های اقتصادی بالا از نظر مصرف انرژی و نیز ایمنی است. هر چند در گذشته به لحاظ سرعت کم قطار‌ها، بهره گیری از ظرفیت راه آهن، بیشتر به منظور جابجایی کالا و مواد بوده است، اما در سال‌های اخیر به دلیل گرانی حمل ونقل هوایی، نارسایی شبکه حمل و نقل جاده‌ای و افزایش سرعت و بهبود امکانات رفاهی قطار‌ها، حمل و نقل ریلی از استقبال بیشتری برخوردار شده است. 

حمل و نقل ریلی نسبت به حمل و نقل جاده‌ای دارای مزیت‌های نسبی متعددی از قبیل ظرفیت بالای جابجایی، مصرف کم انرژی، سهم ناچیز در آلودگی محیط زیست و آلودگی صوتی، ضریب ایمنی، رفاه و راحتی بیشتر است. 

با مقایسه تولید گازهای آلاینده در دو بخش حمل و نقل ریلی و جاده‌ای به ازای هر واحد حمل و همچنین با در نظر گرفتن مصرف سوخت گازوئیل به این واقعیت می‌رسیم که آثار آلوده کنندگی و تخریب محیط زیست توسط حمل و نقل ریلی بسیار کمتر از حمل و نقل جاده‌ای است. به طوری که اعداد و ارقام موجود نشان می‌دهند که هزینه‌های آلوده کنندگی حمل و نقل جاده‌ای (بارنامه) به طور متوسط ۷/۴ برابر حمل و نقل ریلی است و میزان کل هزینه‌های حمل و نقل جاده‌ای (اعم از هزینه‌های آلاینده‌های زیست محیطی، هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم تصادفات برای هر واحد حمل، مجموع هزینه‌های اجتماعی و...) ۳۷ برابر حمل و نقل ریلی در سال ۱۳۹۱ است.

بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که حمل و نقل ریلی نسبت به سایر شقوق حمل و نقل خصوصا حمل و نقل جاده‌ای بسیار کارآمد‌تر بوده و سازگاری بیشتری با محیط زیست دارد. با کاهش مصرف سوخت از طریق بهره گیری بیشتر از حمل و نقل ریلی در بخش حمل بار و مسافر می‌توان تا حد بسیاری زیادی از انتشار گازهای آلاینده که باعث آلوده شدن هوا و محیط زیست می‌شوند جلوگیری کرد. نتایج حاصله حاکی از اهمیت بهره گیری از حمل و نقل سازگار‌تر با محیط زیست و حرکت در جهش کاهش عواملی همچون هزینه‌های خارجی بخش حمل و نقل شامل هزینه‌های آلودگی محیط زیست، آلودگی صوتی و همچنین هزینه خسارات به منابع طبیعی است. 

علاوه بر هزینه‌های مذکور، بیماری‌های ناشی از این عوامل هم می‌توانند آثار روحی جبران ناپذیری را بر افراد داشته باشند. با افزایش تعداد خودرو‌ها در کشور آثار مخرب حمل و نقل جاده‌ای بر محیط زیست هم افزایش می‌یابد و افزایش گازهای گلخانه‌ای خطرات و پیامدهای بسیاری بر حیات انسان‌ها و کره زمین دارد. همچنین با توجه به اینکه اگر هزینه‌های اجتماعی ناشی از ارائه خدمات حمل و نقل را در محاسبات مربوط به قیمت تمام شده لحاظ کنیم، در آن صورت نرخ خدمات حمل و نقل ریلی در مقابل جاده‌ای کاهش یافته و در نتیجه سهم حمل ونقل ریلی از کل جابجایی افزایش خواهد یافت.

 در ‌‌نهایت به این نتیجه می‌رسیم که با افزایش سهم خدمات حمل و نقل ریلی می‌توان آثار مخرب فعالیت‌های اقتصادی را به حداقل رساند، امکان بهبود استاندارد زندگی را در جامعه فراهم آورده و در عین حال از وارد آمدن خسارات غیرقابل جبران بر آیندگان جلوگیری کرد. با افزایش فرهنگ استفاده بیشتر از وسایل حمل و نقل سازگار با محیط زیست به جای استفاده از خودروهای شخصی که مهم‌ترین نقش را در تخریب محیط زیست و انتشار آلاینده‌ها دارند، می‌توان خسارات ناشی از این عوامل را کم کرده و تا حدودی حمل و نقل سازگار با محیط زیست را در کشور محقق کرد.

انتهای پیام/