به گزارش
گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ، "محمد جواد صالحی" رئیس و استاد دانشگاه گوهرشاد افغانستان ، اظهار داشت: یکی از دلایل اصلی فرار و مهاجرت نخبگان این کشور نبود زمینههای شغلی مناسب و در نظر نگرفتن جایگاه اجتماعی در خور توجه از سوی نظام سیاسی میباشد.
صالحی تصریح کرد: پدیده مهاجرت نخبگان در هر کشوری بستگی به اوضاع سیاسی، اقتصادی، امنیتی و اجتماعی آن کشور دارد و افغانستان نیز از این قاعده مستثنا نبوده و اکثر مهاجرتها به دلایل فضای حاکم دراین کشور صورت میپذیرد.
این استاد دانشگاه گفت: در اوایل دوره جدید (پس از طالبان) امیدواریهای زیادی در زمینههای مختلف ایجاد شد و تعداد زیادی از نخبگان سیاسی و اقتصادی از سراسر جهان برای خدمت گذاری به افغانستان آمدند؛ اما پس از چندی که این امیدواریها تحقق نیافت و زمینهها برای جذب افراد نخبه و تحصیل کرده در درون نظام از بین رفت، تمام نخبگان مجددا پناهنده شدند.
وی با اشاره به یکی از دانشمندان اسلامی که در اوایل دولت به رهبری «حامد کرزی» به افغانستان برگشته و نقش اساسی را در تدوین قانون اساسی این کشور نیز ایفا کرده بود، گفت: مانند این دانشمند صدها دانشمند دیگر پس از آنکه مورد توجه نظام قرار نگرفتند، کشور را ترک و به کشورهایی که قبلا زندگی میکردند، بازگشتند.
صالحی تصریح کرد: عدم شایسته سالاری در ادارات دولتی افغانستان سبب شده که نه تنها افراد متخصص در خارج از این کشور علاقمندی برای بازگشت نداشته باشند؛ بلکه نیروی جوانی که طی 10 سال گذشته در این کشور تربیت شده و تجربیاتی را نیز کسب کردهاند، تمایل به ماندن در این کشور نداشته و خود را با آبوآتش میزنند تا از افغانستان خارج شوند.
خلق دوباره امیدواریها
صالحی در پرسش به این نکته که رویکرد دولت وحدت ملی، مبنی بر معرفی وزرای گمنام؛ اما تحصیل کرده تا چه حد میتواند دلگرمیهای را برای نخبگان و تحصیلکردگان افغانستان ایجاد و مانع از مهاجرت آنان از این کشور شود، اظهار داشت: تاکنون تمامی انتخابها و انتصابها تابع واقعیتهای سیاسی صورت گرفته و قضاوت دراین باره نیاز به گذشت زمان دارد.
وی تصریح کرد: اگر رهبران دولت وحدت ملی به شعارهایی که در زمینه تخصصی کردن ادارات دولتی این کشور دادهاند، عمل کنند، بدون تردید سبب دلگرمی و ماندن نخبگان در این کشور خواهد شد.
این استاد دانشگاه افغانستانی تأکید کرد: امیدواریهای زیادی در دولت جدید خلق شده و رئیس جمهور چندین بار گفته است که ادارات دولتی این کشور را تخصصی میسازد.
پایبندی به اصول؛ تنها راه شایسته سالاری و حفظ نیروهای نخبه
رئیس و استاد دانشگاه گوهرشاد افغانستان در پرسش به این نکته که چه عوامل و راهکارهایی میتواند سبب جلوگیری از مهاجرت نخبگان از افغانستان شود، گفت: تنها راه جلوگیری از مهاجرت نخبهها و تحصیل کردگان از این کشور، تقسیم کار به صورت مدرن و پایبندی به اصول و معیارهای بروکراتیک (دیوان سالاری) است که باید مورد توجه جدی قرار بگیرد.
صالحی تصریح کرد: تازمانی پستهای سیاسی از پستهای اداری تفکیک نشود و معیار گزینش افراد در پستهای دولتی، وابستگیهای سیاسی، مالی و قومی باشد نه تواناییهای شخصی، بسترهای برای ایجاد و رشد شایسته سالاری بوجود نخواهد آمد و از مهاجرت نخبگان نیز جلوگیری نخواهد شد.
این استاد دانشگاه افغانستان با اشاره به انتخاب افراد در پستهای دولتی در کشور اظهار داشت: افراد باید در پستهای دولتی بر اساس امتحان سراسری انتخاب شوند و دست وزرا از تعیین روسا، مدیران و کارمندان کوتاه شود؛ زیرا هر وزیری سعی خواهد کرد تا افراد خود را در ادارات جاسازی و سبب از بین رفتن ثبات شغلی در این کشور نیز خواهد شد.
صالحی همچنین هشدار داد، تا زمانی که دست وزرا در عزل و نصب روسا، مدیران و کارمندان زیر دست باز باشد، افغانستان به ثبات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و شغلی نخواهد رسید.
بازیابی و شناسایی رشتههای علمی متناسب با نیازهای جامعه
صالحی در بخش دیگر صحبتهای خود گفت: بازیابی و شناسایی رشتههای علمی متناسب با نیازمندیهای جامعه افغانستان نیز میتواند در جذب کادرها و تحصیلکردگان موثر واقع شود و از مهاجرت آنان جلوگیری کند.
صالحی اظهار داشت: در شرایط کنونی، کمتر توجه به رشتههای دیگر علمی میشود و بیشترین توجه ادارات دولتی و غیر دولتی در افغانستان برای جذب افراد، به رشتههای خاصی از جمله حقوق، علوم سیاسی و اقتصاد است؛ اما تاکنون در هیچ یک از شرایط استخدام گفته نشده که به یک روان شناس و یا جامعه شناس نیازمند است.
وی تصریح کرد: باید نهادهای آموزش و پرورش و تحصیلات عالی افغانستان تلاشهای بیشتری در زمینه تربیت کادرها در رشتههای دیگر از جمله روان شناسی، مدیریت، جامعه شناسی و ... انجام دهد تا شهروندان و دست اندرکاران ادارات دولتی از اهمیت این رشتههای علمی آگاه و هم زمینه برای جذب و استخدام کسانی که در این رشتهها تحصیل کردهاند در ادارات دولتی مهیا و از مهاجرت آنان در کشورهای دیگر جلوگیری صورت گیرد.
/انتهای پیام