ایشان تاکید کردند: "مسئله‌ جمعیّت که بجد هم مورد بحث و اختلاف نظر در جامعه است، مسئله‌ بسیار مهمّى بوده که بلاشک از نظر سیاست کلّى کشور، کشور باید برود به سمت افزایش جمعیّت؛ البتّه به‌نحو معقول و معتدل. همه‌ اشکالات و ایرادهایى که وارد می‌شود، که بعضى از اشکالاتى را هم که مطرح می‌کنند ما دیده‌ایم، قابل برطرف شدن و قابل پاسخ دادن است.
 
آنچه مهم است این است که کشور ما با ظرفیّت طبیعى و با ویژگى جغرافیاى سیاسى خود احتیاج دارد به یک جمعیّت بیشتر؛ علاوه بر این همان‌طور که قبلاً هم گفته‌ایم مسئله‌ نماى جوان براى کشور یک مسئله‌ اساسى و مهم و تعیین‌کننده است. آن‌طورى که اهل علم و اهل تحقیق بررسى کرده‌اند و جوانب قضیّه را ملاحظه کرده‌اند و آمار‌ها را مورد مداقّه قرار داده‌اند، ما اگر چنانچه با این شیوه‌اى که امروز داریم حرکت می‌کنیم پیش برویم، در آینده‌ نه‌چندان دور، یک کشور پیرى خواهیم بود که علاج این بیمارى پیرى هم درحقیقت در دسترس نیست."

هشدارهای مکرر رهبری برای چیست؟

رهبر معظم انقلاب بار‌ها در سخنرانی‌های عمومی به موضوع بحران جمعیت اشاره داشتند و این موضوع را برای آینده کشور خطر جدی معرفی کرده‌اند. ایشان در اینباره فرموده‌اند: "من معتقدم که کشور ما با امکاناتی که داریم می‌تواند صد و پنجاه میلیون نفر جمعیت داشته باشد. من معتقد به کثرت جمعیتم. هر اقدام و تدبیری که می‌خواهند برای متوقف کردن رشد جمعیت انجام بگیرد، بعد از صد و پنجاه میلیون انجام بگیرد."

جالب است بدانید بر اساس سناریوی رشد پایین جمعیتی که سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۰ منتشر کرده است، اگر ایران به همین صورت به ادامه جایگزینی جمعیتی بپردازد و برنامه‌ای برای تعادل آن نداشته باشد، در ۸۰ سال آینده جمعیت ۳۱ میلیونی را تجربه خواهد کرد که ۴۷ درصد آن را افراد سالمند بالای ۶۰ سال در برمی‌گیرد؛ این درحالی است که در خاورمیانه، کشورهای عربستان و قطر دارای بیشترین رشد جمعیتی در میان سایر کشورهای منطقه هستند. ایران در حال حاضر نیز جزو ۱۰ کشوری است که به سرعت به سمت کهنسالی در حال حرکت هستند و در جایگاه ششمین کشور جهان قرار دارد که افراد آن به سن پیری می‌رسند و در بیست سال آینده وارد فاز اول سالمندی جمعیتی خواهد شد و در ده سال آتی نیز فاز دوم سالمندی را تجربه خواهد کرد.

با توجه به حساسیت‌هایی که نسبت به این موضوع وجود دارد، ممکن است برخی افراد به صورت علنی و یا غیرعلنی نسبت به این فرمایشات موضع‌گیری کنند، بنابراین در اینجا تلاش شده است با برخی از توضیحات، درستی این سخنان تبیین و بیان شود که ظرفیت مطلوب کشور برای افزایش جمعیت حتی فرا‌تر از ۱۵۰ میلیون نفر است و نه تنها جای نگرانی از افزایش جمعیت نیست بلکه روند رو به رشد کشور در زمینه‌های مختلف علمی و فناوری و اقتصادی نشان دهندهٔ نیاز کشور به افزایش جمعیت و از همه مهم‌تر جلوگیری از متوقف شدن رشد جمعیت و سالخوردگی جمعیت است.

تفکراتی که مانع ازدیاد نسل شده است!

۱) کشور پهناور ایران به لحاظ اقلیمی دارای ظرفیت بالایی برای جمعیت است؛ برخلاف تصور عمومی جامعه، ایران به لحاظ سرزمین‌های زیستی رتبه بالایی را داراست. در حالی که ایران با وسعت ۱. ۶ میلیون کیلومتر مربع در رتبه ۱۸ کشورهای جهان قرار دارد، به لحاظ سرزمین‌های زیستی با حدود ۶۱۶ هزار کیلومتر مربع در رتبه ۱۵ کشورهای دنیا قرار دارد. تراکم جمعیتی ایران با جمعیت ۷۵ میلیون نفر در حدود ۵۰ نفر در کیلومتر مربع است. این در حالی است که به نسبت اکثر کشورهای منطقه و جهان تراکم پایینی است و از آن مهم‌تر تراکم زیستی کشور در حدود ۱۱۶ نفر در کیلومتر مربع است که باز هم به نسبت اکثر کشورهای جهان در رتبه‌ی بسیار پایینی قرار دارد.

۲) موضوع آب مسئله‌ای است که برای بسیاری از افراد دغدغه ایجاد کرده است و بالا‌تر رفتن جمعیت کشور را ناسازگار با ذخایر سالانه آب کشور می‌دانند. در این مورد باید توضیح داد که در حال حاضر ایران به لحاظ مصرف آب در رتبه ۱۱ جهانی قرار دارد در حالی که به لحاظ جمعیت در رتبه ۱۸ جهان است، یعنی کشور ما در مصرف آب شدیداً دچار سوءمصرف است.

۳) معضل بیکاری شاید مهم‌ترین مشکلی باشد که برخی منتقدان افزایش جمعیت به آن اشاره دارند. این انتقاد در شرایطی است که یکی از مهم‌ترین عوامل اشتغال‌زایی در کشور‌ها وجود بازار است؛ افزایش جمعیت یعنی افزایش نیاز به کالا و خدمات و از آن فرا‌تر ایجاد خواسته‌های جدید‌تر و متنوع‌تر در کالا و خدمات.

از طرف دیگر جمعیت بیشتر یعنی نیروی کار بیشتر و این به معنای افزایش رشد اقتصادی است. موضوع مهم و اساسی در مسئله جمعیت، تغییرات کُند و بسیار زمان‌بَر آن است چرا که هر جامعه پس از تغییر سیاست‌های جمعیتی‌اش نزدیک به سه دهه باید منتظر بماند تا نتایج این تغییرات را مشاهده کند؛ به همین دلیل، مطرح کردن مشکلات کنونی جامعه مانند بیکاری در مخالفت با افزایش جمعیت غلط و از روی عدم تسلط مطرح کنندگان اینگونه مباحث بر مسئله‌های اجتماعی است.

معایب کاهش نسل در کشوری کهن!

*خطرهای سیاسی و امنیتی

نکته حائز اهمیت در خصوص کاهش جمعیت، برنامه‌ای است که سیاستمداران و استراتژیست‌های امریکایی و اروپایی برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفته‌اند. برژینسکی، سیاستمدار کهنه کار امریکایی و مشاور سابق امنیت ملی امریکا، در مصاحبه‌ای با روزنامه وال استریت ژورنال در مارس ۲۰۰۹، درباره تغییر جمعیت ایران نکته‌ای را بیان کرد که ابعاد بسیار گسترده‌ای دارد. وی در آن مصاحبه گفته بود: "از فکر کردن به حمله پیش‌دستانه علیه تاسیسات هسته‌ای ایران بپرهیزید و گفتوگو‌ها با تهران را حفظ کنید، بالا‌تر از همه بازی طولانی مدتی را انجام دهید؛ چون زمان و آمارهای جمعیتی و تغییر نسل در ایران به نفع رژیم کنونی نیست." آنچه را که برژینسکی در یک جمله کوتاه بیان کرده، می‌توان با تفصیل بیشتری اینگونه بیان کرد که دشمنان برای از بین بردن این مرزوبوم بیش از توپ وتانک برای کاهش جمعیت برنامه‌ریزی کرده‌اند.

*خطرهای نیروی کار

از نظر نیروی کار هم ایران اسلامی با مشکل جدی مواجه خواهد شد؛ زیرا اکثر جمعیت ایران را افراد سالخورده تشکیل می‌دهند. بنابراین برای جلوگیری از تعطیلی کارخانه‌ها باید از کارگران و نیروهای وارداتی خارجی استفاده کرد و برای دیگر کار‌ها و پستهای مهم نیز باید از نیروهای خارجی بهره گرفت. فراموش نمی‌کنیم که در سالهای قبل از پیروزی انقلاب و حتی در سالهای اولیه پیروزی انقلاب، بهداشت و سلامت کشور توسط نیروهای وارداتی مثل پزشکان هندی و پاکستانی اداره می‌شد. واردات نیرو از خارج، علاوه بر اینکه آثار منفی اقتصادی مثل خروج ارز را به دنبال دارد، حامل آثار مخرب فرهنگی و اجتماعی است که می‌تواند جامعه ایرانی را به سرعت متلاشی کند.

*خطرهای اجتماعی

زمانی که تفکر کنترل جمعیت و تک فرزندی در کشور به گفتمان رایج تبدیل شد، آثار و تبعات فرهنگی خاصی در پی داشت و عقیم سازی زنان و مردان به یک عرف مجاز تبدیل شد، به گونه‌ای که در گذشته در جمهوری اسلامی تنها موردی که در بیمارستان‌ها و خانه‌های بهداشت به صورت رایگان انجام و بعضا جایزه هم اعطا می‌شود، عمل عقیم سازی است! البته سقط جنین هم در نگاه برخی خانواده‌ها مجاز دانسته می‌شود؛ زیرا تنظیم خانواده را یک ضرورت و فرزند چهارم به بعد را در حد جرم تلقی می‌کنند! طبیعی است در این فرهنگ، برخی خانواده‌ها که از تنهایی رنج می‌برند خلأ انس با فرزند را با انس با حیوانات به ویژه سگ پر کنند؛ واقعیت تلخی که امروزه در بسیاری از شهرهای بزرگ به ویژه مناطق اشراف نشین به چشم می‌خورد. شغل‌های جدید و مغازه‌هایی با عنوان غذای سگ و شست و شوی سگ و درمانگاه سگ و... از پدیده‌هایی است که هر روز بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود! روشن است خانوادهای که فرزند نمی‌آورد یا تک فرزند است و فرزندش به دانشگاه رفته و یا ازدواج کرده است، چنین خلایی را در زندگی احساس می‌کند و برای جبران آن چنین راهکارهایی می‌اندیشد که غربی‌ها اندیشیده‌اند.

حال برای ازدیاد فرزندان این آب و خاک چه باید کرد؟

برای تحقق منویات مقام معظم رهبری در مورد ابلاغ سیاستهای جمعیتی با راهکار ترویج و نهادینه‌سازی سبک زندگی اسلامی ایرانی و مقابله با ابعاد نامطلوب سبک زندگی غربی ابتدا باید تعریف مشخصی از سبک زندگی ایرانی اسلامی داشته باشیم، این سبک باید در دبیرخانه الگوهای پیشرفت ایرانی و اسلامی تعریف شده باشد و در این خصوص نخبگان، اساتید، ائمه جماعات، روحانیون و مبلغان همه به یک تعریف مشترک که روی آن تفاهم داشته باشند، برسند و طبق آن تعریف بتوان به ترویج سبک زندگی اسلامی- ایرانی رسید.

بسیاری از تخصص‌ها و شاخه‌های علمی و فنی مستلزم وجود جمعیت است. ایران در مسیر پیشرفت قرار دارد و به سوی اقتدار منطقه‌ای و جهانی در حرکت است، سال ۱۴۰۴ چشم‌انداز توسعه و برتری منطقه‌ای ایران و سال ۱۴۳۵ چشم‌انداز مرجعیت علمی ایران در جهان است. دستیابی به این چشم‌انداز‌ها تنها در گروی رشد مستمر و البته عقلانی جمعیت است.

*مقصران باید عذرخواهی و توبه کنند

دولتهای کارگزاران و اصلاحات، سیاستهای کاهش رشد جمعیت را به عنوان یک استراتژی مهم در پیش گرفته بودند و با تبلیغات سنگین و هزینه‌های زیاد آن را اجرا می‌کردند. متأسفانه عوامل اصلی اعمال اینگونه سیاست‌ها در دولتهای دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ و به عبارت دیگر دولتهای۱۶ ساله کارگزاران و اصلاحطلبان که نقش بسزایی در کاهش رشد جمعیت و ایجاد بحران جمعیتی داشته‌اند، تا کنون هیچگونه اعترافی به اشتباه خود نداشته و عذرخواهی نکرده‌اند.

در باب توبه اینگونه گفته شده است که صرف پشیمانی کافی نیست بلکه باید خطا و تقصیر گذشته را به نحوی جبران کرد. مسئولانی که بحران کاهش جمعیت برای کشور، ناشی از سیاستهای آنان است، باید علاوه بر اعتراف به گناه و توبه و استغفار، برای جبران و از بین بردن آثار خطرناک آن چارهای بیندیشند و به مسئولان کنونی نظام کمک کنند.

تشویق به افزایش جمعیت از سوی مسئولین!

تشویق به افزایش جمعیت به معنای بازگشت به رشد جمعیت در دهه ۶۰ نیست. بلکه باید با تدوین سیاست‌های درست در حوزه جمعیت، شرایط را برای به تعادل رسیدن فرزندآوری خانواده‌ها فراهم کرد؛ نه تعداد بسیار زیاد فرزندان برای خانواده‌ها و جامعه مطلوب است و نه بسنده کردن به یک یا دو فرزند.

مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران اعم از دولت و مجلس باید سیاست‌هایی را اتخاذ و اجرا کنند که شرایط اقتصادی و اجتماعی برای خانواده‌ها به نحوی تغییر کند که آن‌ها تشویق و ترغیب به داشتن فرزندان بیشتری شوند. این سیاست‌ها از حوزه فرهنگ سازی تا حمایت‌های مالی از تولد فرزندان بیشتر را در بر خواهد گرفت.همچون مرخصی‌های پس از زایمان به بانوان شاغل تا1سال،افزایش حقوق پدران به ازای هر فرزند و...تغییرات ساختار اجتماعی مانند افزایش سن ازدواج و کاهش باروری، توجه ویژه زنان به اشتغال و استقلال اقتصادی زمینه‌هایی است که دولت باید در اجرای برنامه‌های ارتقای سلامت خانواده به آنها توجه ویژه کند.

بهتر است به جای تقلیل ساعت کاری ساعت کاری شناور برای مادران در نظر گرفته شود و همزمان با آن مهدکودک در کنار محل کار زنان ایجاد شود.

امیدواریم همهٔ ما فرمایشات رهبرمعظم انقلاب را سرلوحه‌ کارهای خود قرار داده تا گامی موثر برای ازدیاد نسل وتربیت سربازانی که قرار است در رکاب امام زمان (عج) باشند، گام برداریم.


گزارش از: زهرا کوشافر

انتهای پیام/