امروز در تاریخ؛
از تشریح مواضع نظام اسلامی توسط حضرت امام خمینی (ره) تا درگذشت مخترع ماشین چاپ
تشریح مواضع آینده نظام اسلامی توسط حضرت امام خمینی (ره) ، امضای قرارداد نفتی گس - گلشاییان بین ایران و انگلستان، درگذشت آخرین ایلخان مغول در ایران ، آغاز استفاده از فلز مس در صنعت برق ، درگذشت مخترع ماشین چاپ و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 14 بهمن 1393 خورشیدی برابر با 13 ربیع الثانی 1436 هجری و 3 فوریه 2015 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
امضای قرارداد نفتی گس - گلشاییان بین ایران و انگلستان (1327 ش)
محیطی که پس از سرکوبی مخالفان دولت محمد ساعد نخست وزیر محمد رضا پهلوی در کشور فراهم شده بود، به نظر عوامل انگلیس، برای حل مسأله نفت و تحکیم نیروی استعماری آن دولت مناسب بود، زیرا اکثریت مجلس از نظر دولت وقت حمایت می‌کردند، بسیاری از مخالفین مرعوب شده بودند و رهبر روحانی مردم، آیت‌اللَّه کاشانی، در تبعید بود. بنابراین، مجلس پانزدهم درصدد بود که خدمت خود را در جهت تثبیت غارتگری انگلیس انجام دهد. به همین مناسبت، هیئت نمایندگی شرکت نفت انگلیس و ایران به ریاست گس وارد تهران شد و قرارداد الحاقی گس - گلشاییان با مذاکراتی تنظیم گردید که ادامه حضور انگلستان را توجیه می‌کرد. این لایحه با شتابزدگی تمام در حالی‌که بیش از چند روز از عمر مجلس پانزدهم باقی نمانده بود، به امید اینکه هیچ نیروی مخالفی وجود نخواهد داشت با قید دوفوریت تقدیم مجلس گردید. اما با وجود اصرار دربار و دولت، اقلیت مجلس با پشتیبانی افکار عمومی و با نطق‌های مفصّل، وقت مجلس را گرفتند و مانع تصویب آن شدند. این قرارداد در جریان دولت‌های بعد، محل اختلاف بود تا این که در جریان ملی شدن صنعت نفت ایران در 29 اسفند 1329 ش، ملغی گردید.
رحلت عالم نستوه آیت اللَّه "شیخ عبدالرسول قائمی" (1372 ش)
آیت‌اللَّه شیخ عبدالرسول قائمی در سال 1275 ش (1316 ق) دیده به جهان گشود. آیت‌اللَّه قائمی به حکم آیت اللَّه سید ابوالحسن اصفهانی برای مقابله با تبلیغات ضد کمونیستی و بهایی‌ها به آبادان رفت. وی در این راه تا پایان زندگی خویش از هیچ کوششی دریغ ننمود و به تأسیس حوزه علمیه آبادان، پرورشگاه ایتام، بنای چند مسجد و نیز کانون فرهنگی دینی دختران همت گماشت. ایشان قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، نقطه اتکای مبارزان و مجاهدان بود و بسیاری از کسانی که تحت تعقیب رژیم ستمشاهی بودند، توسط وی از کشور خارج می‌شدند. آیت‌اللَّه قائمی که از ناحیه مراجع بزرگی همچون سید ابوالحسن اصفهانی، سید حسین بروجردی، سید محسن حکیم، سید ابوالقاسم خویی، سید محمدرضا گلپایگانی و حضرت امام خمینی دارای نمایندگی تام‌الاختیار بود، در سال 1360 ش به اصفهان کوچید و به ارشاد و هدایت مردم پرداخت. این عالم بزرگوار سرانجام پس از عمری سرشار از توفیق و خدمات بزرگ دینی در 14 بهمن 1372 برابر با 21 شعبان 1414 ق در 97 سالگی چشم از جهان فروبست و در صحن مطهر حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.
سپهبد بازنشسته مرتضی یزدان رئیس شورای عالی بانک سپه درگذشت (1351 ش)
سپهبد بازنشسته مرتضی یزدان پناه سناتور و رئیس بازرسی شاهنشاهی و رئیس شورای عالی بانک سپه در پشت میز کار خود در شورای عالی بانک سپه بر اثر سکته درگذشت. وی متجاوز از نیم قرن مصدر خدمات نظامی و سیاسی بود.
درگذشت دکتر عبدالعلی فرمانفرمائیان (1351 ش)
دکتر عبدالعلی فرمانفرمائیان کوچکترین فرزند عبدالحسین میرزا فرمانفرما در حال اسکی در شمشک بر اثر سقوط بهمن درگذشت.
تشریح مواضع آینده نظام اسلامی توسط حضرت امام خمینی (ره) (1357 ش)
امام خمینی (ره) پس از ورود به ایران در یک مصاحبه مطبوعاتی که نزدیک به سیصد خبرنگار ایرانی و خارجی از کشورهای آمریکای لاتین، آفریقا، اروپا و کشورهای عربی و آسیا حضور داشتند، به تشریح مواضع آینده نظام اسلامی ایران پرداختند.
من سلطنت شاه را قانونی نمی دانم. رژیم سلطنتی از اول غیرقانونی بود. مجلس مؤسسان به زور تأسیس شد و به این ترتیب رژیم شاه از اول جنبه قانونی نداشت. ما این دولت را نمی توانیم بپذیریم. ملت ایران رأی بر سقوط سلطنت داده است. بنابراین ما نه مجلس را قبول داریم و نه حکومت را قانونی می دانیم. باید دولت کنار برود. شورای انقلاب حکومت تعیین خواهد شد و حکومت موقّت موظف خواهد بود که مقدمات رفراندوم را تهیه کند. قانون اساسی که تدوین شده به آراء عمومی گذاشته می شو که اگر مردم قبول کردند رژیم جمهوری و قانون جمهوری خواهد بود.
من اعلام می کنم که دولت فعلی غاصب است و غیرقانونی است و اگر زیادتر از این لجاجت کنند، مسئول خواهند بود. بختیار را در صورتی می پذیرم که استعفا بدهد. در موقعی دیگر نتوانیم راه حل مسالمت آمیز پیدا کنیم و من باید نصیحت کنم که دولت غاصب کاری نکند که مجبور شویم مردم را به جهاد دعوت کنیم. ما از ارتش می خواهیم هرچه زودتر به ما متصل شوند. ما می خواهیم ارتش مستقل باشد و از قید اجانب خارج شود. آزاد شود. آنها فرزندان ما هستند ما به آنها محبت داریم باید به دامن ملت بیایند. ارتش و ملت از همدیگر هستند. ارتش باید از دولت غاصب کنار برود تا مردم تکلیفشان را با او معین کنند. ما برای اقلیت های مذهبی احترام قائل هستیم. تمام اتباع خارجی در ایران به طور آزاد زندگی خواهند کرد. نظر من راجع به رادیو و تلویزیون و مطبوعات اینست که در خدمت ملت باشد. دولت ها حق هیچ نظارت ندارند.
اولین کتاب درباره بحران ایران تحت عنوان (ایران بر ضد شاه) در پاریس منتشر شد. (1357 ش)
نویسنده این کتاب احمد ناروقی از نویسندگان روزنامه لوموند است و از طرفی نوه سلطان احمد شاه قاجار می باشد
شاپور بختیار اعلام کرد: حاضر به همکاری با طرفداران آیت الله خمینی است (1357 ش)
او روشن ساخت که او نه تنها وزرای طرفدار خمینی را در رابطه با حل و فصل مسائل خواهد پذیرفت بلکه نقش آیت الله را در رابطه با حل و فصل مسائل اجتماعی و مذهبی نیز می پذیرد. بختیار گفت در 50 سال گذشته ارتش هرگز تا این حد از یک نخست وزیر اطاعت نداشته است. ولی من نمی خواهم از ارتش علیه مردم استفاده کنم زیرا این عمل نه دموکراتیک خواهد بود نه عاقلانه
امتیاز راه آهن از جلفا به تبریز و مضافات با شعبه ای از تبریز تا کنار دریاچه ارومیه،...(1291 ش)
با تفویض معادن طرفین راه تا ده فرسنگ حریم، در غیاب مجلس به بانک استقراضی روس که شعبه ای از وزارت مالیه دولت امپراطوری روسیه می باشد اعطا گردید
وفات "ابن هِشام" مورخ شهیر عرب (218 ق)
ابومحمد عبدالملک بن هِشام معروف به ابن هِشام، مورّخ نامی عرب در بصره در جنوب عراق به دنیا آمد و بیشتر ایام عمر خود را به مطالعه دربارهٔ زندگی پیامبر بزرگ اسلام حضرت محمد (ص) سپری کرد. او در علم نحو نیز عالمی برجسته بود و با شعر و ادب آشنایی داشت. اما شهرت اصلی ابن‌هشام به جهت تالیف کتاب السیرَةُ النَّبویه است که به نام وی سیرهٔ ابن هِشام خوانده می‌شود. این کتاب از منابع مهم دربارهٔ زندگی حضرت محمد (ص) به شمار می‌رود.
درگذشت "مُعِزُّالدّوله دیلَمی" فرمانروای آل بویه (356 ق)
ابوالحسن احمد بن بویه، معروف به مُعزُّالدوله دیلمی یکی از سه برادر آل‌بویه بود که در سال 334 ق بغداد را فتح کرد و "المُستَکفی" خلیفهٔ عباسی را به اطاعت خود درآورد. مردم در دورهٔ این خلیفه، وضع ناگواری داشتند و از طرف دستگاهِ حکومت، مورد تعدی و ستم قرار می‌گرفتند. ولی در زمان فرمانروایی بیست و دو سالهٔ معزالدوله، این وضعیت بهبود یافت، زیرا او به امور فرهنگی و ادبی اهتمام داشت و زمینه را برای پرورش دانشمندان فراهم می‌ساخت. علاوه بر این، معارف و علوم اهل بیت پیامبر - علیهم السلام - در عصر معزالدوله، رواج یافت.
درگذشت "ابوسعید بهادرخان" آخرین ایلخان مغول در ایران (736 ق)
ابوسعید بهادرخان فرزند و جانشین اُلجایتو و آخرین فرمانروای ایلخانان مغول در ایران بود. ابوسعید در نوجوانی حکومت خراسان را به عهده گرفت و با کمک فرماندهان و یارانش، نواحی مازندران و بلخ را به قلمرو حکومت ایلخانان مغول افزود. او سرانجام در سال 716 ق در پی مرگ پدرش اُلجایتو، در سلطانیه واقع در شمال غرب ایران بر تخت سلطنت نشست و غیاث الدین محمد را که در ادارهٔ امور از تدبیر و شایستگی برخوردار بود به وزارت منصوب کرد. ابوسعید بهادرخان به اسلام علاقه نشان می‌داد و به علمای دین احترام می‌گذاشت. وی شاعران و نویسندگان را نیز گرامی می‌داشت و خود در سرودن شعر از ذوق قابل توجهی برخوردار بود. از این رو این دوران را می‌توان از دوره‌های رونق فرهنگ و ادب اسلام در ایران دانست. ابوسعید در اواخر سال 735 جهت جنگی به آذربایجان رفت که به علت بیماری، در آن منطقه جان سپرد. با مرگ ابوسعید بهادُرخان، دورهٔ سلسلهٔ ایلخانانِ بزرگ مغول به پایان رسید. از آن پس، تخت ایلخانی، بازیچهٔ دست امیرانی گردید که با یکدیگر در به دست آوردن قدرت، رقابت می‌کردند و هر کدام از ایشان، یکی از شاهزادگانِ مغول را برای اجرای مقاصد خویش، آلت دست خود کرده بود.
آغاز استفاده از فلز مس به عنوان بهترین رسانای جریان برق (1882 م)
مس یکی از عناصر جدول تناوبی است که نشان آن Cu و عدد اتمی آن ۲۹ می‌باشد. مس فلز نسبتاً قرمز رنگی است که از خاصیت هدایت الکتریکی و حرارتی بسیار بالایی برخوردار است. (در بین فلزات خالص، تنها خاصیت هدایت الکتریکی نقره در حرارت اتاق از مس بیشتر است) چون قدمت مصنوعات مسی کشف شده به ۸۷۰۰ سال قبل از میلاد برمی گردد، احتمالاً این فلز قدیمی‌ترین فلز مورد استفاده انسان می‌باشد. مس علاوه بر اینکه در سنگهای معدنی گوناگون وجود دارد، به حالت فلزی نیز یافت می‌شود.
حمله قوای آلمان وعثمانی به کانال سوئز در جریان جنگ جهانی اول (1915 م)
در جریان جنگ جهانی اول، کانال سوئز که تحت تصرف انگلیس بود، مورد حمله نیروهای مشترک آلمان و امپراتوری عثمانی قرار گرفت. از آن جا که کانال سوئز، دریای مدیترانه را به دریای سرخ متصل می‌کند تسلط بر این نقطه برای هر دو طرف جنگ، بسیار حائز اهمیت بود. اگر انگلیس این کانال را از دست می‌داد، مستعمراتش در آسیا نیز در معرض خطر جدی قرار می‌گرفت. به همین علت نیروهای انگلیسی در مقابل تهاجم مشترک آلمان و عثمانی برای تصرف کانال سوئز به شدت مقاومت کردند و مهاجمین را شکست دادند. این کانال تا 1956 م که جمال عبدالناصر رهبر مصر، آن را ملی اعلام کرد در اشغال انگلیس باقی ماند.
کودتا در پاراگوئه و سرنگونی "اِسْتِروسْنِر" دیکتاتور این کشور (1989 م)
آلفرد اِستروسْنِر، رئیس جمهور سابق پاراگوئه و دیکتاتور این کشور، در سال 1954 م با یک کودتا به ریاست جمهوری پاراگوئه دست یافت. وی از این سال تا سال 1988 م، طی هفت بار انتخابات ریاست جمهوری پاراگوئه، خود را منتخب مردم خواند و به مدت 34 سال تمام بر این کشور کوچک امریکای جنوبی حکومت کرد. استروسْنر در این مدت پاراگوئه را از نظر صنعتی توسعه بخشید ولی سرکوب شدید آزادی‌خواهان و وجود اختناق در این کشور طی سال‌های حکومتش موجب شد کلیساهای کاتولیک علیه وی دست به کار شوند. هم‌چنین پاراگوئه در سال‌های زمام‌داری استروسْنر، بالاترین رقم مهاجرت از کشور را در امریکای جنوبی به خود اختصاص داده بود. با سرنگونی استروسنر، ژنرال آندرز فرمانده نیروی زمینی، حکومت را در دست گرفت و بلافاصله فرمان برگزاری انتخابات آزاد را در پاراگوئه صادر کرد. رودریگِز، خود تا سال 1993 م در سمت ریاست جمهوری بود و در این سال، قدرت به دست غیرنظامیان منتقل شد.
درگذشت "یوهان گوتِنْبِرگ" دانشمند آلمانی و مخترع ماشین چاپ (1468 م)
یوهان گوتنبرگْ مخترع ماشین حساب در 1398 م در آلمان متولد شد. تا عصر گوتنبرگ، کتاب‌ها با صرف وقت فراوان و زحمت بسیار، با دست نوشته و نسخه برداری می‌شد و در نتیجه، کتاب، هم کم بود و هم گران قیمت. این امر باعث گردید که تنها ثروت‌مندان قادر به تهیه کتاب باشند. از این گذشته، نسخه‌های خطی، غالباً همراه با غلط و اشتباهات فراوان بود و علی‌رغم دقت در نسخه برداری، باز هم این کتب اشتباهات زیادی داشت. از این رو گوتنبرگ تمام توان خود را در راه تکمیل نقشه خود برای عملی ساختن فن چاپ مصروف داشت و پس از یافتن فلز مورد نظر و مرکب مناسب، در سال 1444 م ماشین چاپ سنگی و سپس سُربی را اختراع کرد و گام مهمی درراه ثبت، انتشار و ترویج علوم و معارف در میان مردم برداشت. گوتنبرگ در اولین کار خود، در 25 ژانویه 1456 م انجیل را در 1282 صفحه به چاپ رساند و تحولی عظیم در این فن ایجاد کرد. هرچند در این میان گوتنبرگ مقروض و ورشکسته شد و دیگران کار او را ادامه دادند، با این حال، این اختراع بزرگ در سراسر جهان مورد استقبال قرار گرفت و نام او را بلندآوازه گردانید. یوهان گوتنبرگ سرانجام در 3 فوریه 1468 م در 70 سالگی درگذشت.
محیطی که پس از سرکوبی مخالفان دولت محمد ساعد نخست وزیر محمد رضا پهلوی در کشور فراهم شده بود، به نظر عوامل انگلیس، برای حل مسأله نفت و تحکیم نیروی استعماری آن دولت مناسب بود، زیرا اکثریت مجلس از نظر دولت وقت حمایت می‌کردند، بسیاری از مخالفین مرعوب شده بودند و رهبر روحانی مردم، آیت‌اللَّه کاشانی، در تبعید بود. بنابراین، مجلس پانزدهم درصدد بود که خدمت خود را در جهت تثبیت غارتگری انگلیس انجام دهد. به همین مناسبت، هیئت نمایندگی شرکت نفت انگلیس و ایران به ریاست گس وارد تهران شد و قرارداد الحاقی گس - گلشاییان با مذاکراتی تنظیم گردید که ادامه حضور انگلستان را توجیه می‌کرد. این لایحه با شتابزدگی تمام در حالی‌که بیش از چند روز از عمر مجلس پانزدهم باقی نمانده بود، به امید اینکه هیچ نیروی مخالفی وجود نخواهد داشت با قید دوفوریت تقدیم مجلس گردید. اما با وجود اصرار دربار و دولت، اقلیت مجلس با پشتیبانی افکار عمومی و با نطق‌های مفصّل، وقت مجلس را گرفتند و مانع تصویب آن شدند. این قرارداد در جریان دولت‌های بعد، محل اختلاف بود تا این که در جریان ملی شدن صنعت نفت ایران در 29 اسفند 1329 ش، ملغی گردید.
رحلت عالم نستوه آیت اللَّه "شیخ عبدالرسول قائمی" (1372 ش)
آیت‌اللَّه شیخ عبدالرسول قائمی در سال 1275 ش (1316 ق) دیده به جهان گشود. آیت‌اللَّه قائمی به حکم آیت اللَّه سید ابوالحسن اصفهانی برای مقابله با تبلیغات ضد کمونیستی و بهایی‌ها به آبادان رفت. وی در این راه تا پایان زندگی خویش از هیچ کوششی دریغ ننمود و به تأسیس حوزه علمیه آبادان، پرورشگاه ایتام، بنای چند مسجد و نیز کانون فرهنگی دینی دختران همت گماشت. ایشان قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، نقطه اتکای مبارزان و مجاهدان بود و بسیاری از کسانی که تحت تعقیب رژیم ستمشاهی بودند، توسط وی از کشور خارج می‌شدند. آیت‌اللَّه قائمی که از ناحیه مراجع بزرگی همچون سید ابوالحسن اصفهانی، سید حسین بروجردی، سید محسن حکیم، سید ابوالقاسم خویی، سید محمدرضا گلپایگانی و حضرت امام خمینی دارای نمایندگی تام‌الاختیار بود، در سال 1360 ش به اصفهان کوچید و به ارشاد و هدایت مردم پرداخت. این عالم بزرگوار سرانجام پس از عمری سرشار از توفیق و خدمات بزرگ دینی در 14 بهمن 1372 برابر با 21 شعبان 1414 ق در 97 سالگی چشم از جهان فروبست و در صحن مطهر حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.
سپهبد بازنشسته مرتضی یزدان رئیس شورای عالی بانک سپه درگذشت (1351 ش)
سپهبد بازنشسته مرتضی یزدان پناه سناتور و رئیس بازرسی شاهنشاهی و رئیس شورای عالی بانک سپه در پشت میز کار خود در شورای عالی بانک سپه بر اثر سکته درگذشت. وی متجاوز از نیم قرن مصدر خدمات نظامی و سیاسی بود.
درگذشت دکتر عبدالعلی فرمانفرمائیان (1351 ش)
دکتر عبدالعلی فرمانفرمائیان کوچکترین فرزند عبدالحسین میرزا فرمانفرما در حال اسکی در شمشک بر اثر سقوط بهمن درگذشت.
تشریح مواضع آینده نظام اسلامی توسط حضرت امام خمینی (ره) (1357 ش)
امام خمینی (ره) پس از ورود به ایران در یک مصاحبه مطبوعاتی که نزدیک به سیصد خبرنگار ایرانی و خارجی از کشورهای آمریکای لاتین، آفریقا، اروپا و کشورهای عربی و آسیا حضور داشتند، به تشریح مواضع آینده نظام اسلامی ایران پرداختند.
من سلطنت شاه را قانونی نمی دانم. رژیم سلطنتی از اول غیرقانونی بود. مجلس مؤسسان به زور تأسیس شد و به این ترتیب رژیم شاه از اول جنبه قانونی نداشت. ما این دولت را نمی توانیم بپذیریم. ملت ایران رأی بر سقوط سلطنت داده است. بنابراین ما نه مجلس را قبول داریم و نه حکومت را قانونی می دانیم. باید دولت کنار برود. شورای انقلاب حکومت تعیین خواهد شد و حکومت موقّت موظف خواهد بود که مقدمات رفراندوم را تهیه کند. قانون اساسی که تدوین شده به آراء عمومی گذاشته می شو که اگر مردم قبول کردند رژیم جمهوری و قانون جمهوری خواهد بود.
من اعلام می کنم که دولت فعلی غاصب است و غیرقانونی است و اگر زیادتر از این لجاجت کنند، مسئول خواهند بود. بختیار را در صورتی می پذیرم که استعفا بدهد. در موقعی دیگر نتوانیم راه حل مسالمت آمیز پیدا کنیم و من باید نصیحت کنم که دولت غاصب کاری نکند که مجبور شویم مردم را به جهاد دعوت کنیم. ما از ارتش می خواهیم هرچه زودتر به ما متصل شوند. ما می خواهیم ارتش مستقل باشد و از قید اجانب خارج شود. آزاد شود. آنها فرزندان ما هستند ما به آنها محبت داریم باید به دامن ملت بیایند. ارتش و ملت از همدیگر هستند. ارتش باید از دولت غاصب کنار برود تا مردم تکلیفشان را با او معین کنند. ما برای اقلیت های مذهبی احترام قائل هستیم. تمام اتباع خارجی در ایران به طور آزاد زندگی خواهند کرد. نظر من راجع به رادیو و تلویزیون و مطبوعات اینست که در خدمت ملت باشد. دولت ها حق هیچ نظارت ندارند.
اولین کتاب درباره بحران ایران تحت عنوان (ایران بر ضد شاه) در پاریس منتشر شد. (1357 ش)
نویسنده این کتاب احمد ناروقی از نویسندگان روزنامه لوموند است و از طرفی نوه سلطان احمد شاه قاجار می باشد
شاپور بختیار اعلام کرد: حاضر به همکاری با طرفداران آیت الله خمینی است (1357 ش)
او روشن ساخت که او نه تنها وزرای طرفدار خمینی را در رابطه با حل و فصل مسائل خواهد پذیرفت بلکه نقش آیت الله را در رابطه با حل و فصل مسائل اجتماعی و مذهبی نیز می پذیرد. بختیار گفت در 50 سال گذشته ارتش هرگز تا این حد از یک نخست وزیر اطاعت نداشته است. ولی من نمی خواهم از ارتش علیه مردم استفاده کنم زیرا این عمل نه دموکراتیک خواهد بود نه عاقلانه
امتیاز راه آهن از جلفا به تبریز و مضافات با شعبه ای از تبریز تا کنار دریاچه ارومیه،...(1291 ش)
با تفویض معادن طرفین راه تا ده فرسنگ حریم، در غیاب مجلس به بانک استقراضی روس که شعبه ای از وزارت مالیه دولت امپراطوری روسیه می باشد اعطا گردید
وفات "ابن هِشام" مورخ شهیر عرب (218 ق)
ابومحمد عبدالملک بن هِشام معروف به ابن هِشام، مورّخ نامی عرب در بصره در جنوب عراق به دنیا آمد و بیشتر ایام عمر خود را به مطالعه دربارهٔ زندگی پیامبر بزرگ اسلام حضرت محمد (ص) سپری کرد. او در علم نحو نیز عالمی برجسته بود و با شعر و ادب آشنایی داشت. اما شهرت اصلی ابن‌هشام به جهت تالیف کتاب السیرَةُ النَّبویه است که به نام وی سیرهٔ ابن هِشام خوانده می‌شود. این کتاب از منابع مهم دربارهٔ زندگی حضرت محمد (ص) به شمار می‌رود.
درگذشت "مُعِزُّالدّوله دیلَمی" فرمانروای آل بویه (356 ق)
ابوالحسن احمد بن بویه، معروف به مُعزُّالدوله دیلمی یکی از سه برادر آل‌بویه بود که در سال 334 ق بغداد را فتح کرد و "المُستَکفی" خلیفهٔ عباسی را به اطاعت خود درآورد. مردم در دورهٔ این خلیفه، وضع ناگواری داشتند و از طرف دستگاهِ حکومت، مورد تعدی و ستم قرار می‌گرفتند. ولی در زمان فرمانروایی بیست و دو سالهٔ معزالدوله، این وضعیت بهبود یافت، زیرا او به امور فرهنگی و ادبی اهتمام داشت و زمینه را برای پرورش دانشمندان فراهم می‌ساخت. علاوه بر این، معارف و علوم اهل بیت پیامبر - علیهم السلام - در عصر معزالدوله، رواج یافت.
درگذشت "ابوسعید بهادرخان" آخرین ایلخان مغول در ایران (736 ق)
ابوسعید بهادرخان فرزند و جانشین اُلجایتو و آخرین فرمانروای ایلخانان مغول در ایران بود. ابوسعید در نوجوانی حکومت خراسان را به عهده گرفت و با کمک فرماندهان و یارانش، نواحی مازندران و بلخ را به قلمرو حکومت ایلخانان مغول افزود. او سرانجام در سال 716 ق در پی مرگ پدرش اُلجایتو، در سلطانیه واقع در شمال غرب ایران بر تخت سلطنت نشست و غیاث الدین محمد را که در ادارهٔ امور از تدبیر و شایستگی برخوردار بود به وزارت منصوب کرد. ابوسعید بهادرخان به اسلام علاقه نشان می‌داد و به علمای دین احترام می‌گذاشت. وی شاعران و نویسندگان را نیز گرامی می‌داشت و خود در سرودن شعر از ذوق قابل توجهی برخوردار بود. از این رو این دوران را می‌توان از دوره‌های رونق فرهنگ و ادب اسلام در ایران دانست. ابوسعید در اواخر سال 735 جهت جنگی به آذربایجان رفت که به علت بیماری، در آن منطقه جان سپرد. با مرگ ابوسعید بهادُرخان، دورهٔ سلسلهٔ ایلخانانِ بزرگ مغول به پایان رسید. از آن پس، تخت ایلخانی، بازیچهٔ دست امیرانی گردید که با یکدیگر در به دست آوردن قدرت، رقابت می‌کردند و هر کدام از ایشان، یکی از شاهزادگانِ مغول را برای اجرای مقاصد خویش، آلت دست خود کرده بود.
آغاز استفاده از فلز مس به عنوان بهترین رسانای جریان برق (1882 م)
مس یکی از عناصر جدول تناوبی است که نشان آن Cu و عدد اتمی آن ۲۹ می‌باشد. مس فلز نسبتاً قرمز رنگی است که از خاصیت هدایت الکتریکی و حرارتی بسیار بالایی برخوردار است. (در بین فلزات خالص، تنها خاصیت هدایت الکتریکی نقره در حرارت اتاق از مس بیشتر است) چون قدمت مصنوعات مسی کشف شده به ۸۷۰۰ سال قبل از میلاد برمی گردد، احتمالاً این فلز قدیمی‌ترین فلز مورد استفاده انسان می‌باشد. مس علاوه بر اینکه در سنگهای معدنی گوناگون وجود دارد، به حالت فلزی نیز یافت می‌شود.
حمله قوای آلمان وعثمانی به کانال سوئز در جریان جنگ جهانی اول (1915 م)
در جریان جنگ جهانی اول، کانال سوئز که تحت تصرف انگلیس بود، مورد حمله نیروهای مشترک آلمان و امپراتوری عثمانی قرار گرفت. از آن جا که کانال سوئز، دریای مدیترانه را به دریای سرخ متصل می‌کند تسلط بر این نقطه برای هر دو طرف جنگ، بسیار حائز اهمیت بود. اگر انگلیس این کانال را از دست می‌داد، مستعمراتش در آسیا نیز در معرض خطر جدی قرار می‌گرفت. به همین علت نیروهای انگلیسی در مقابل تهاجم مشترک آلمان و عثمانی برای تصرف کانال سوئز به شدت مقاومت کردند و مهاجمین را شکست دادند. این کانال تا 1956 م که جمال عبدالناصر رهبر مصر، آن را ملی اعلام کرد در اشغال انگلیس باقی ماند.
کودتا در پاراگوئه و سرنگونی "اِسْتِروسْنِر" دیکتاتور این کشور (1989 م)
آلفرد اِستروسْنِر، رئیس جمهور سابق پاراگوئه و دیکتاتور این کشور، در سال 1954 م با یک کودتا به ریاست جمهوری پاراگوئه دست یافت. وی از این سال تا سال 1988 م، طی هفت بار انتخابات ریاست جمهوری پاراگوئه، خود را منتخب مردم خواند و به مدت 34 سال تمام بر این کشور کوچک امریکای جنوبی حکومت کرد. استروسْنر در این مدت پاراگوئه را از نظر صنعتی توسعه بخشید ولی سرکوب شدید آزادی‌خواهان و وجود اختناق در این کشور طی سال‌های حکومتش موجب شد کلیساهای کاتولیک علیه وی دست به کار شوند. هم‌چنین پاراگوئه در سال‌های زمام‌داری استروسْنر، بالاترین رقم مهاجرت از کشور را در امریکای جنوبی به خود اختصاص داده بود. با سرنگونی استروسنر، ژنرال آندرز فرمانده نیروی زمینی، حکومت را در دست گرفت و بلافاصله فرمان برگزاری انتخابات آزاد را در پاراگوئه صادر کرد. رودریگِز، خود تا سال 1993 م در سمت ریاست جمهوری بود و در این سال، قدرت به دست غیرنظامیان منتقل شد.
درگذشت "یوهان گوتِنْبِرگ" دانشمند آلمانی و مخترع ماشین چاپ (1468 م)
یوهان گوتنبرگْ مخترع ماشین حساب در 1398 م در آلمان متولد شد. تا عصر گوتنبرگ، کتاب‌ها با صرف وقت فراوان و زحمت بسیار، با دست نوشته و نسخه برداری می‌شد و در نتیجه، کتاب، هم کم بود و هم گران قیمت. این امر باعث گردید که تنها ثروت‌مندان قادر به تهیه کتاب باشند. از این گذشته، نسخه‌های خطی، غالباً همراه با غلط و اشتباهات فراوان بود و علی‌رغم دقت در نسخه برداری، باز هم این کتب اشتباهات زیادی داشت. از این رو گوتنبرگ تمام توان خود را در راه تکمیل نقشه خود برای عملی ساختن فن چاپ مصروف داشت و پس از یافتن فلز مورد نظر و مرکب مناسب، در سال 1444 م ماشین چاپ سنگی و سپس سُربی را اختراع کرد و گام مهمی درراه ثبت، انتشار و ترویج علوم و معارف در میان مردم برداشت. گوتنبرگ در اولین کار خود، در 25 ژانویه 1456 م انجیل را در 1282 صفحه به چاپ رساند و تحولی عظیم در این فن ایجاد کرد. هرچند در این میان گوتنبرگ مقروض و ورشکسته شد و دیگران کار او را ادامه دادند، با این حال، این اختراع بزرگ در سراسر جهان مورد استقبال قرار گرفت و نام او را بلندآوازه گردانید. یوهان گوتنبرگ سرانجام در 3 فوریه 1468 م در 70 سالگی درگذشت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
