به گزارش خبرنگار کلینیک باشگاه خبرنگاران، اسم پاییز كه می‌آید تن و بدن خیلی‌ها می‌لرزد كه مبادا سرماخوردگی و آنفلوآنزا شش ماه دوم سال را به كام آنها تلخ كند. از سرماخوردگی و آنفلوآنزا كه بگذریم به دوستانی می‌رسیم كه برای پیشگیری یا مبارزه با این ویروس موذی مشت‌مشت قرص، كپسول و آنتی‌بیوتیك مصرف می‌كنند تا مبادا آن بیماری چند روزی بیشتر درگیرشان كند. روی صحبت ما با شماست. اگر می‌خواهید طریقه صحیح مصرف این قرص‌ها و عوارض خطرناك مصرف بی‌اندازه و خودسرانه این داروها را بدانید.

سرماخوردگی همان بیماری موذی و آزار‌دهنده‌ای است كه هر ساله در فصل‌های پاییز و زمستان گریبان‌مان را می‌گیرد. این بیماری علائم گذرا و خفیفی دارد كه با مراقبت‌های ویژه در مدت كوتاهی درمان می‌شود. این را به افرادی می‌گوییم كه با كوچك‌ترین علائمی انواع و اقسام قرص و شربت‌های رنگارنگ را جهت مقابله با سرماخوردگی‌شان برای خود تجویز می‌كنند. این بیماری كه با هر بار ظهورش در بدن افراد، چند روزی آنها را خانه‌نشین می‌كند، مجموعه‌ای از علائم است كه در برهه‌ای از زمان از بین هزار ویروس دیگر وارد بدن می‌شود.

تعداد ویروس‌های عامل سرماخوردگی بیش از 100 نوع است كه هركدام از آنها تنها یك‌بار فرد را بیمار می‌كنند بنابراین بالا بودن تعداد مختلف ویروس‌های عامل سرماخوردگی باعث می‌شود فرد یك یا چندبار در طول سال به آن دچار شود تا جایی كه این بیماری در بزرگسالان بین یک تا سه بار در سال (بسته به وضعیت سلامت عمومی بدن و سن) و در كودكان معمولا بین شش تا 12بار در سال سرماخوردگی اتفاق می‌افتد. ویروس‌های عامل سرماخوردگى هر ساله با ظاهری تازه و متفاوت‌تر خود را نشان می‌دهند كه همین تغییرات سرماخوردگی را به بیماری جدی و در برخی موارد خطرناك تبدیل می‌كند كه مى‌تواند زمینه ابتلا به بیماری‌ها سخت دیگری همچون عفونت‌هاى ریوى و سینوزیت را در بیمار افزایش دهد به‌ویژه در سنین بالا كه ویروس سرماخوردگى می‌تواند گاهی فرد را به كام مرگ بكشاند.

در روش‌های درمان سرماخوردگی داروهای متفاوتی ساخته شده‌اند اما هنوز هم درمان مشخص و قطعی برای آن وجود ندارد و بیشتر داروها تنها برای كم كردن علائم تجویز می‌شود. تمام این دارو‌ها مصرف می‌شوند تا علائم بیماری را تخفیف دهند تا جایی كه پزشكان معتقدند تاثیر استراحت، نوشیدن مایعات و استفاده از میوه و سبزیجات و دریافت ویتامین‌های لازم به مراتب بیشتر از داروهاست.

فراموش نكنید شما با خوردن انواع قرص‌ها و كپسول‌ها نمی‌توانید سرماخوردگی خود را درمان كنید چراكه دوره زمانی فعالیت ویروس در بدن باید به‌طور طبیعی طی شود؛ دوره‌ای كه حدودا 10 روز طول می‌كشد و شما تنها با رژیم غذایی و استراحت كافی می‌توانید این دوره زمانی را كوتاه‌تر كنید و زمان بهبود را سرعت ببخشید. نكته اصلی در مبارزه با سرماخوردگی این است كه این ویروس به جز در موارد خاص و عفونی برای ریشه‌كنی نیازی به دارو ندارد بنابراین برای درمان این ویروس حتما نباید آنتی‌بیوتیك مصرف كنید. هر بیماری ویروسی ویژگی و علائم خاص خود را دارد كه بیماری با آن شروع و تمام می‌شود.

به این معنی كه به جز موارد استثنا در اكثر موارد این ویروس بدون نیاز به درمان دارویی هم خوب می‌شود اما اگر شما هم ارادت ویژه‌ای به استفاده از داروها و خوددرمانی دارید حتما در نظر داشته باشید معمولا تعداد زیادی از داروهای سرماخوردگی تركیب شده از چند دارو هستند و این داروها در بازار با نام‌های گوناگون عرضه می‌شوند؛ قرص‌هایی تحت عنوان كلداستاپ، سوپركلد، ادلت‌كلد و. . . كه یك قرص آن شامل آنتی‌هیستامین، مسكن یا همان ضددرد، ضدسرفه و التهاب یا همان ادلت‌كلد معروف كه تركیبی از سه داروی فنیل‌افرین (ضد احتقان بینی)، استامینوفن (ضد تب و درد) و كلرفینرامین (ضد حساسیت) است. اما نكته حائز اهمیت این است كه وقتی شما از هر كدام از این قرص‌ها استفاده می‌كنید در واقع همه این داروها را یك جا با هم مصرف كرده‌اید در حالی كه احتمالا بدن شما به تمام آنها به صورت یك‌جا احتیاجی ندارد.

توجه داشته باشید در یك سرماخوردگی ساده هیچ نیازی به مصرف آنتی‌بیوتیك‌ها نیست. خوددرمانی و مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیك‌ها باعث می‌شود ویروس یا باكتری ناشی از بیماری با استفاده از آنتی‌بیوتیك به مقاومت برسد تا جایی كه دارو دیگر هیچ تاثیری روی باكتری مقاوم شده نخواهد داشت. به غیر از عوارض جبران‌ناپذیر آنتی‌بیوتیك‌ها ،   استامینوفن‌ها با رسوب‌های سمی در كبد و كلیه‌ها، مجاری ادراری را دچار مشكل می‌كنند. حالت تهوع، اختلالات خواب، انقباضات معده، تعریق، ضعف و ایجاد سنگ كلیه و زخم معده از جمله مشكلات مشتریان همیشگی این قرص‌هاست. در انتها باید بگوییم، هیچ دارویی قادر نیست ویروس سرماخوردگی را از بین ببرد پس بهتر است با استفاده از درمان‌های گیاهی و خانگی مانند استفاده از میوه‌هایی سرشار از ویتامین C، خوردن سوپ‌های گرم و استراحت كافی جهت طی شدن ایام بیماری به جنگ با این ویروس سمج رفت.

 اما بد نیست كمی هم از عوارض استفاده بی‌دلیل و بی‌رویه داروهای سرماخوردگی بدانید. همان‌طور كه اشاره شد قرص سرماخوردگی بزرگسالان از سه جزء تشكیل شده است كه هر كدام تاثیر ویژه‌ای روی سیستم ایمنی بدن دارد كه در كنار آن باید عوارض مهم دیگر این دارو هم در نظر گرفته شود؛ عوارضی كه می‌تواند سیستم گوارشی، دستگاه عصبی و خون را دچار مشكل كند. خواب‌آلودگی، بی‌حالی، گیجی و تحریك‌پذیری از بارزترین عوارض استفاده از این نوع داروها است که در طولانی‌مدت صدمات جبران‌ناپذیری به بدن وارد می‌كند. برای مثال مصرف داروهای سرماخوردگی برای بیماران مبتلا به فشار خون و بیماری‌های قلبی از جمله نارسایی قلبی و افراد دچار تنگی‌نفس باید با مشورت پزشك باشد چراكه این قرص با خاصیت منقبض‌كنندگی عروقی كه دارد، با تنگ كردن عروق باعث تشدید بیماری‌های قلبی می‌شود. داروهایی مانند داروهای ضدسرفه، آبریزش، تب‌بر، مسكن و ضددرد، تمام اسبابی هستند كه در مواقع بیماری در دسترس شما قرار می‌گیرند كه بهتر است دارو را براساس نیاز و طبق دستورالعمل پزشك مصرف كنید.

از زیاده‌روی و همچنین خوردن چند قرص و دارو با هم اجتناب كنید. اگر سرفه می‌كنید، یك داروی ضدسرفه كافی است یا اگر فقط آبریزش بینی دارید، یك آنتی‌هیستامین به تنهایی مشكل‌تان را برطرف خواهد كرد. قبل از مصرف قرص یا شربت‌ها روی جعبه آن را به دقت مطالعه كنید و از مسئول داروخانه بخواهید نحوه مصرف دارو را برای شما شرح دهد یا بعد از استفاده از داروهای تجویز شده در صورتی كه در طول مدت مصرف علائم بیماری شما بهتر نشد، پیش از هر اقدامی حتما به پزشك مراجعه كنید. شاید بیماری شما ریشه دیگری داشته یا تشابهی با سرماخوردگی داشته باشد. 

گردآوری: گروه سلامت سیمرغ