داوود قاسم زاده مدیرروابط عمومی اداره محیط زیست استان آذربایجان شرقی در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران تبریز گفت:در ابتدای ورود به غار، کتیبه‌ای به زبان روسی دیده می‌شود که تاریخ آن مربوط به سال 1925 میلادی است.

وی با اشاره به اهمیت غار کبوتر به خاطر وجود چاه‌های عمیق و مخوف که به صورت تنوره‌های سنگی و تالارهای بزرگ دیده می‌شودگفت:این غار بیش از غارهای دیگر مورد توجه غارشناسان، محققان و کوهنوردانی است که همه ساله برای بازدید از آن به این منطقه سفر می‌کنند.

وی اضافه کرد: غارها به لحاظ ساختار و شکل، زیبایی، تاریخی و تفریحی حائز اهمیت بوده و به علت اینکه می‌تواند زیستگاهی برای گونه‌های منحصر بفرد باشد در حفظ تنوع زیستی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند.

مدیرروابط عمومی حفاظت محیط ‌زیست آذربایجان‌شرقی افزود: وظیفه این اداره کل در خصوص غارها بررسی زیستگاه و گونه‌های موجود جانوری در آن بوده و بعد از این ارزیابی‌ها باستان‌شناسی، اکتشاف، شناسایی کامل، تدوین برنامه‌های حفاظتی و بهره‌برداری مختلف با طرح و تصویب در کمیته مربوطه انجام می‌پذیرد.

قاسم زاده با بیان اینکه 23 غار در استان وجود دارد که 9 غار با هماهنگی انجمن غارشناسی به طور کامل اکتشاف شده و برنامه‌های آتی این اداره کل تکمیل شناسنامه‌های غار اعم از تکمیل مطالعات اولیه جانورشناسی، باستان‌شناسی، زمین‌شناسی و تهیه نقشه‌های غارها است گفت: در قدم اول قسمتی از شناسنامه غار کبوتر مراغه تکمیل گردیده و با تشکیل جلسات کمیته به صورت ماهانه در یکی از غارهای استان مقدمات تکمیل شناسنامه غارها انجام خواهد پذیرفت.

هر سال 29 سپتامبر به عنوان روز جهانی غار پاک نامگذاری شده است.

وی بیان کرد:زمانی که از دهانه غار وارد می‌شویم به محوطه وسیعی می‌رسیم که در سقف آن دو حفره جالب  قابل توجه وجود دارد وهمچنین  در قسمت شمال شرقی انتهای میدان اول، راهرویی بسیار تنگ وجود دارد که راه ورود به میدان دوم است. در میدان دوم، چهار راهی وجود دارد که دو راه به میدان اول، یکی به سمت داخل غار و راه بعدی که راهروی تنگی است به محوطه دیگری در جنوب شرقی غار باز می‌شود.

همجنین در سمت شمال و شمال شرقی میدان دوم، چهار حفره و فرورفتگی گود به چشم می‌خورد، که نشان دهنده وجود چهار حلقه چاه عمیق است. همه ساله تغییرات زیادی در داخل غار اتفاق می‌افتد. تغییرات عمده میان میدان اول و دوم، از نظر زمین‌شناسی، پیدایش خاکستر است که گاهی تا قوزک پا و حتی تا زانو می‌رسد.

قاسم زاده بااشاره به چاه‌های متعدد داخل غار گفت: درداخل غار دو حفره متعدد در دو سفره آب وجود دارد که یکی به علت ریزش از بین رفته، ولی در چاه دیگر آب وجود دارد و صدای جریان آن از بالا به گوش می‌رسد.

وی خاطرنشان کرد:در اطراف چاه‌ها و دیواره‌ها و سقف میدان دوم رسوبات آهکی و استالاکتیت، مناظر جالب توجه و زیبایی به وجود آورده است. هوای غار بسیار مرطوب است و در انتهای آن به خصوص در کنار چاه سوم و چهارم هوای کافی وجود ندارد و برای رسیدن به کنار چاه‌های مزبور، بدون تجهیزات کافی مانند طناب، نورافکن، وسایل ایمنی، کپسول هوا و راهنما غیرممکن است. در حال حاضر این غار تحت مدیریت و بهره‌برداری سازمان یافته نیست.

وی با اشاره به اینکه هر سال 29 سپتامبر به عنوان روز جهانی غار پاک نامگذاری شده است گفت:                                         همه ساله گردشگران از نقاط مختلف کشور به این مناطق سفر می کنند همچنین این غار بيش از غارهاي ديگر مورد توجه غارشناسان، محققان و کوهنورداني قرارگرفته شده است.