او با اشاره به این نکته که در این کاوش‌ها آثار معماری دنیای باستان برای طبقه‌بندی و شناسایی روش‌های معماری و شهرسازی مورد توجه قرار گرفت، اظهار کرد: کاوش در قبرستان، بررسی‌های انسان‌شناسی، بررسی آسیب‌ها و بیماری‌های جامعه‌ باستانی از طریق تجزیه و تحلیل بقایای انسانی و خاک قبور، طبقه‌بندی و مطالعه مواد ارگانیک، مطالعه و تحلیل داده‌های آماری و در نتیجه ایجاد بانک اطلاعاتی بزرگ محوطه شهر سوخته نیز مواردی بود که در این کاوش مدنظر قرار گرفت.

سید سجادی با بیان این‌که به دست آمدن این اهداف ابتدا سه کارگاه آزمایشی در منطقه مسکونی برای کاوش انتخاب شد تا شواهد معماری موجود در نقشه‌های زمین‌سنجی با کاوش باستان‌شناختی مورد سنجش قرار گیرد، افزود: در یک زباله‌دانی در کارگاه شماره 23 مقدار زیادی آثار شکسته مُهر پیدا شد که مطالعه آنها به شناسایی وضعیت اقتصادی شهر کمک بسیاری می‌کند.

او مهمترین کارگاه معماری در این کاوش‌ها را شامل 10 گمانه دانست که سازه‌های معماری مانند دو دیوار با جهت شرقی غربی به طول 50 متر به همراه پشتیبان‌هایی رو به روی هم به فاصله سه و نیم متر از یکدیگر از زیر خاک آشکار شده که شبیه آن تاکنون در آثار معماری شهر سوخته دیده نشده است. این بنای ویژه دارای دیوارهایی قطور به قطر یک متر با اندود ضخیم گل و سفال‌هایی متعلق به آخرین دوره‌ی استقراری شهر سوخته است.

وی اضافه کرد: در مجموع حدود 600 متر مربع از بخش مسکونی در این فصل از کاوش در حال حفاری است و به نظر می‌رسد که دیوارهای بزرگ و قطور این سازه متعلق به یک بنای عظیم و همگانی بوده که شناسایی کامل آن نیازمند کاوش‌های گسترده‌تری است.

جامعه‌ شهری شهرسوخته بازسازی می‌شود

سرپرست گروه باستان‌شناسی شهر سوخته با اشاره به کشف 58 قبر و 58 اسکلت و مجموعه‌ای از 262 شیء در کاوش های صورت گرفته در گورستان ادامه داد: هدف اصلی از کاوش در گورستان بازسازی جامعه شهر از طریق مشاهده و تشخیص اولیه میدانی، جمع‌آوری صحیح بقایای انسانی، مطالعات کارگاهی و آزمایشگاهی به منظور کشف هر گونه تغییر غیرعادی بوده است.

سید سجادی گفت: از مطالعه بقایای بسیار فرسوده و تقریبا از بین رفته اسکلت‌های نوزادان، کودکان و بالغین روشن شد که میانگین سنی بالغ‌ها حدود 25 تا 35 سال، کودکان 4 تا 7 سال و نوزادان 1 تا 3 ماه بوده است.

به گفته وی، همه‌ جمجمه‌های مورد مطالعه از دسته «دلیکوسفال» و «مزوسفال» بودند ودر میان آنها جمجمه‌ای با عارضه پوستی یک نمونه جمجمه کودک هیدروسفالی مشاهده شد.

شهرسوخته‌ای‌ها دندان می‌کشیدند

سرپرست گروه باستان‌شناسی با اشاره به سایش شدید دندانی در برخی اسکلت‌های به دست افزود: جای دندان مولار یک مرد حدود 26 تا 32 ساله نیز خالی بود که مطالعات روی سایر دندان‌ها و فک پایین نشان داد این دندان احتمالا به خاطر چرکی شدن مدتی پیش تر از مرگ کشیده شده است.

به گفته وی در این دوره ازکاوش جسد یک کودک 18 تا 24 ماهه نیز داخل یک پوستین پشمی کشف شد که گردنبندی بسیار ظریف از مهره‌های متعدد بسیار ریز از جنس استخوان برگردن داشت.

این باستان‌شناس پیشکسوت خاطر نشان کرد که از قبور زنان جوان با میانگین سنی 20 تا 28 سال آینه مفرغی، سرمه‌دان و ظروف رنگارنگ پیدا شده است .

رژیم غذایی مردم شهرسوخته بررسی می‌شود

سید سجادی در پایان گفت: در میان بقایای انسانی، همچنین مردی با فک پیش آمده و جمجمه دولیکو سفالی دیده شده که شکل و موقعیت فک نشان می‌دهد هنگام خندیدن لثه او نیز دیده می‌شده است .

به گفته او از نمونه های استخوانی و دندانی برای آزمایشات ژنتیکی و درک رژیم غذایی ساکنان شهرسوخته نیز نمونه‌برداری شد.

براساس این گزارش، در روزگاران دور که بشر تازه یکجانشین شده بود، شهری در سیستان پدید آمد که به گفته‌ باستان‌شناسان به لحاظ بافت شهری، جمعیت، برنامه‌ریزی شهری و ... اولین شهر جهان بود. شهر سوخته و تمدن هوشمند و خلاق آن با بیش از پنج‌هزار سال قدمت، به‌عنوان بزرگ‌ترین استقرار شهرنشینی در نیمه‌ شرقی فلات ایران، نمونه‌ای منحصر به ‌فرد و حکایت‌گر واقعی علم، صنعت و فرهنگ گذشته‌های دور این مرز و بوم است.

این شهر از نادرترین شهرهای باستانی است که در آن، زنان عهده دار امور مالی خانواده‌شان بوده‌اند. بر مبنای یافته‌های باستان شناسان شهر سوخته ۱۵۱ هکتار وسعت دارد و بقایای آن نشان می‌دهد که این شهر دارای پنج بخش مسکونی واقع در شمال شرقی شهر سوخته، بخش‌های مرکزی، منطقه صنعتی، بناهای یادمانی و گورستان است که به صورت تپه‌های متوالی و چسبیده به هم واقع شده اند.

در جریان حفاری‌های فصل‌های گذشته در شهر سوخته مشخص شد که با توجه به صنعتی بودن شهر سوخته و وجود کارگاه‌های صنعتی ساخت سفال و جواهرات در این منطقه، ساکنان شهر سوخته از درختان موجود در طبیعت محوطه برای سوخت استفاده می‌کرده‌اند.

/ انتهای پیام