به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 1 دی 1393 خورشیدی برابر با 29 صفر 1436 هجری و 22 دسامبر 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
کشتار وحشیانه مردم تبریز به دست قزاقان روسی (1290ش)
پس از آن که دولت روسیه به خاطر استخدام مورگان شوستر آمریکایی به عنوان خزانهدار کل کشور در ایران، به دولت صمصامالسلطنه اولتیماتوم داد، مجلس شورای ملی این اولتیماتوم را نپذیرفت. در نهایت با فشار و تهدید روسها مبنی بر تصرف تهران، دولت ایران ناچار شد که اولتیماتوم را قبول کرده، مورگان شوستر را معزول نماید. در آن هنگام که بین مجلس و دولت، درباره رد یا قبول اولتیماتوم، مذاکره و گفتگو جریان داشت، قوای نظامی روسیه به اقدامات وحشیانهای در چند شهرستان دست زدند. در تبریز بین ماموران نظمیه و سربازان روس، زد و خورد روی داد و به کشته و زخمی شدن تعدادی از دو طرف انجامید. شهر تبریز در نهایت در پنجم دی ماه آن سال به اشغال کامل نیروهای روسیه درآمد و سربازان روسی در تبریز در سطحی وسیع دست به کشتار مردم زدند. روسها به وضع دلخراشی عدهای را با نفت و بنزین آتش زدند، دستهای را در تنورِ آتش، سوزاندند و چند روز بعد، ثقة الاسلام تبریزی، عالم بزرگ آن شهر نیز به همراه عدهای دیگر از مشروطه خواهان، توسط روسها به دار آویخته شدند.
شروع به کار رسمی بانک مرکزی (1339ش)
بانک ملی ایران تا سال 1339 ش که قانون بانکی و پولی کشور به تصویب رسید، دارای حق انحصار نشر اسکناس بود و علاوه بر عملیات یک بانک تجارتی، وظایف بانک مرکزی کشور را نیز بر عهده داشت. سرانجام به موجب قانون هفتم خرداد ماه سال 1339 ش، عملیات بانک ملی به دو قسمت تقسیم شد و آن قسمت که مربوط به حفظ ارزش پول و تنظیم اعتبارات و حق انحصار انتشار اسکناس و پول فلزی میباشد به بانک مرکزی ایران واگذار گردید. همچنین قسمت عملیات تجاری و اداره کردن صندوق پس انداز و... مانند سابق به عهده بانک ملی ایران باقی ماند. این قانون از اول دی ماه 1339 ش به طور رسمی به اجرا درآمد.
تأسیس خبرگزاری رادیو و تلویزیون ایران (1350ش)
در اول دی ماه 1350 ش، واحد مرکزی خبر با عنوان خبرگزاری رادیو و تلویزیون ملی ایران در چارچوب واحد اطلاعات و اخبار، کار خود را آغاز کرد. وظیفه این واحد، کسب خبر، تهیه عکسها و تصاویر خبری از خبرگزاریهای خارجی و دریافت خبر از سوی خبرنگاران داخلی در تهران و شهرستانها و انتشار آن از طریق رادیو، تلویزیون و مطبوعات بود. این واحد از بخشهای مختلفی از قبیل اخبار داخلی، اخبار شهرستانها، اخبار خارجی و... تشکیل شده بود. اخبار دریافتی از داخل کشور و سراسر جهان، پس از ترجمه، تنظیم و بازبینی، برای کاربران داخل و خارج ارسال میشد. خبرگزاری رادیو و تلویزیون ایران که بعدها به واحد مرکزی خبر تغییر نام داد به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از خبرگزاریهای مهم خاورمیانه و حتی قاره آسیا محسوب شده و هم اکنون در کشورهای فرانسه، انگلستان، آلمان، روسیه، مالزی، ژاپن، پاکستان، هند، تاجیکستان، آذربایجان، ترکمنستان، بوسنی، سوریه، لبنان و ترکیه و... دارای نمایندگی میباشد. هزینههای این خبرگزاری را دولت تهیه میکند اما واحد مرکزی خبر در اجرای وظایف، استقلال نسبی دارد.
بمباران شدید آبادان توسط ارتش بعث عراق (1359 ش)
با آغاز جنگ تحمیلی، بسیاری از مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران اشغال شد و یا در تیررس مستقیم آتش دشمن بعثی قرار گرفت. در این میان، شهر مقاوم آبادان که از همان اوان جنگ از سه طرف محاصره شده بود، همچنان به صورت پراکنده مقاومت مینمود. در این شرایط، هواپیماهای عراقی، به طور مرتب این شهر و سایر شهرهای مرزی را بمباران میکردند. در اولین روز زمستان 1359، سه فروند هواپیمای توپولوف و میگ عراقی به آسمان آبادان تجاوز کرده و مناطق مسکونی این شهر را هدف قرار دادند. خانههای مسکونی بسیاری ویران شد و گروهی از مردم بیگناه به شهادت رسیده و یا مجروح شدند. با این حال دو فروند از هواپیماهای عراقی، در بازگشت توسط جنگندههای ایرانی مورد هدف قرار گرفته و متلاشی شدند.
شهادت "مجتبی استَکی" نماینده شهرکرد در مجلس شورای اسلامی توسط منافقین کوردل (1360 ش)
شهید مجتبی استَکی، در سال 1334 ش در شهرکرد به دنیا آمد. وی پس از گذراندن دروس دبیرستان وارد دانشگاه شد و از انیستیتو تکنولوژی اهواز فارغ التحصیل گردید. شهید استکی، پیش از انقلاب با تشکیل جلسات مذهبی به ارشاد مردم میپرداخت و به سازماندهی نیروهای انقلابی در جریان تظاهرات ضد رژیم اهتمام میورزید. این شهید گرانقدر پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به عضویت کمیته انقلاب اسلامی و دادگاه انقلاب اسلامی درآمد و در مبارزه با طاغوت و فساد فعالیت نمود. شهید استکی که در ابتدا معلم دوره راهنمایی بود بعدها مسؤول آموزش و پرورش شهرستان فارسان در استان چهارمحال و بختیاری شد. این شهید گرانقدر انقلاب اسلامی سرانجام در حالی که از طرف مردم شهرکرد به نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب شده بود در اول دی ماه 1360 در 26 سالگی توسط عوامل مزدور و منافق، در مشهد مقدس به شهادت رسید و در شهرکرد به خاک سپرده شد.
درگذشت"ابوعبداللَّه محمد بن جابر بن سنان" ریاضیدان بزرگ مسلمان (317 ق)
ابو عبداللَّه محمد بن جابر بن سنان بتانی از مشاهیر و اکابر حکمای اسلام و منجم، اختر شناس و ریاضی دان بود و در هندسه و ریاضیات و هیئت سرآمد روزگار خود به شمار میرفت. وی در مصر به دنیا آمد و بیش از چهل سال به رَصَد افلاک و نجوم اشتغال داشت. او زمان دقیق سال خورشیدی را معین نمود و کتب متعددی را نگاشت. تعدیل الکواکب، زیج صابی، مقدار الاتصالات و... از جمله کتب وی میباشند.
درگذشت محقق و عالم آگاه "ملاحسینعلی تویسرکانی" (1286 ق)
ملاحسینعلی تویسرکانی دانشمندی آگاه و اهل تحقیق و مطالعه بود و در علومی چون فقه و اصول فقه، اطلاعات و دانش بسیاری داشت. تویسرکانی سالهای بسیاری را به تدریس پرداخت و دانش خود را در اختیار دانش پژوهان قرار داد. از مهمترین کتابهای ملاحسینعلی تویسرکانی میتوان به کشف الاسرار در فقه در 11 مجلد و نیز اصول عقاید و مکارم الاخلاق اشاره کرد.
پایان جنگ میان امپراتوری روم و کارتاژ (146 سال قبل از میلاد)
کارتاژ از مهمترین کوچنشینهای فینیقی بود که بنا به روایات قدیم، از سال 814 قبل از میلاد بنا شد. کارتاژها به دلیل دارا بودن موقعیت استراتژیک و قرار گرفتن در کنار دریا و در اختیار داشتن بندرهای خوب و مناطق حاصلخیز، به زودی شروع به پیشرفت نمودند. در آغاز، کارشان منحصر به تجارت بود اما در ادامه با تجهیز نیروی دریایی و ساخت کشتی، به توسعه قلمرو خود پرداختند و به تدریج در سیسیل، ساردنِی، سواحل شمالی افریقا و اسپانیا استقرار یافتند. روابط امپراتوری روم و کارتاژ در ابتدا دوستانه بود اما در پی جنگ کارتاژها با یکی از متحدان روم و تصرف سرزمین آنها، جنگ بین رومیها و کارتاژ آغاز شد. به طور کلی بین روم و کارتاژ، سه جنگ به وقوع پیوست که سومین و آخرین دوره جنگهای تاریخی و خونین میان آن دو در 22 دسامبر 146 ق.م، با پیروزی روم و اضمحلال حکومت کارتاژها به پایان رسید. جنگهای این دو امپراتوری به نام جنگهای پونیک معروف است و در اولین دوره آنها، رومیها و در دومین دوره، کارتاژها پیروز شده بودند و با پیروزی رومیها، در جنگ سوم، امپراتوری کارتاژ عملاً متلاشی شد.
وقوع زلزله بزرگ در جزیره سیسیل در دریای مدیترانه (1693م)
در جریان زلزله بزرگ جزیره سیسیل واقع در جنوب ایتالیا در 22 دسامبر 1693م، سه شهر بزرگ این جزیره به کلی ویران شد و به شهرهای دیگر نیز خسارات فراوانی وارد آمد. این زلزله پرتلفاتترین زلزله در تاریخ ایتالیا محسوب میشود که در جریان آن، بیش از هشتاد هزار نفر از مردم این جزیره کشته شدند.
خروج قوای مهاجم فرانسوی و انگلیسی از مصر پس از پایان جنگ سوئز(1956م)
پس از حمله رژیم صهیونیستی به شبه جزیره سینا، تهاجم هوایی مشترک فرانسه و انگلیس علیه مصر نیز در اوایل نوامبر سال 1956م آغاز شد که در نتیجه این حملات، بسیاری از تاسیسات بندری کانال سوئز تخریب شد. دلیل اصلی این حملات که بعدها به جنگ کانال سوئز معروف گردید، اعلام ملی شدن این کانال توسط جمال عبدالناصر رئیس جمهور وقت مصر بود. تجاوز نیروهای انگلیس و فرانسه و اسرائیل به خاک مصر در سراسر جهان با نفرت و انزجار روبرو شد و حتی در خود فرانسه و انگلیس هم مخالفتهای شدیدی را برانگیخت. نیروهای متجاوز سرانجام تحت فشار افکار عمومی جهان، به تصمیمات سازمان ملل متحد گردن نهاده و عملیات نظامی علیه مصر را متوقف ساختند. پس از آن، نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد از روز پانزدهم نوامبر 1956م در طول کانال سوئز مستقر شدند و عملیات تخلیه نیروهای متجاوز از خاک مصر، پنجاه روز پس از آغاز تهاجم آنان، تا روز 22 دسامبر 1956م پایان یافت.
انتخاب "کورتْ والْدْهایمْ" به عنوان چهارمین دبیر کل سازمان ملل متحد (1971م)
سقوط حکومت دیکتاتوری "نیکلای چائوشِسْکو" در کشور رومانی (1989م)
نیکلای چائوشِسْکو، رئیس جمهور پیشین رومانی، از دسامبر1967م به ریاست شورای دولتی این کشور منصوب گردید و علیرغم قرار داشتنِ رومانی در بلوک شرق، از مخالفان سرسخت اصلاحات سیاسی در بلوک کمونیسم به شمار میرفت. وی در سال 1974م از سوی کمیته مرکزی حزب کمونیست رومانی به ریاست جمهوری این کشور انتخاب شد. وی در طول سالهای زمامداریش در رومانی، با مهارت بسیاری سعی در ایجاد موازنه بین شرق و غرب داشت. با این حال چائوشسکو همچون سایر حاکمان کشورهای سوسیالیستی اروپا، در رومانی، دیکتاتوری حزب کمونیست را برقرار کرده بود. برنامههای اقتصادی او از اوایل دهه 1980، موجب تشدید مشکلات اقتصادی در رومانی شد و به تدریج اعتراضها و تظاهرات مردم را برانگیخت. مقاومت چائوشسکو در مقابل انتظارات مردم و جامعه جهانی برای اصلاحات سیاسی و اقتصادی در رومانی در اواخر دهه 1980، وی را منزوی کرد. در سال 1987م، مشکلات زندگی و شرایط سخت کاری به اعتصابات و راهپیماییهایی منجر شد که به وسیله پلیس سرکوب شد. در پایان سال 1989م، رویارویی مردم ناراضی رومانی و پلیس، کشتهها و زخمیهای زیادی برجای گذاشت و دولت وضعیت فوقالعاده اعلام کرد ولی گروهی از نظامیان با پشتیبانی گسترده مردم، دست به کودتا زدند و چائوشسکو را پس از 24سال زمامداری، در 22 دسامبر 1989م سرنگون کردند. در نهایتْ چائوشسکو و همسرش، سه روز بعد، پس از یک محاکمه سریع، به جرم نسل کشی و فساد اقتصادی، اعدام شدند. در طی این کودتا، هفتاد هزار نفر نیز کشته شدند.
انتقال قدرت به دولت موقت افغانستان پس از حمله امریکا به این کشور (2001م)
پس از وقایع یازدهم سپتامبر 2001م در امریکا، تهاجم نظامی نیروهای امریکا و انگلیس به افغانستان شروع شد و بمباران هوایی شهرهای افغانستان و مراکز تسلیحاتی و آموزشی گروه طالبان و گروه القاعده در خاک این کشور آغاز گردید. در پی چندین هفته بمباران و موشک باران هواپیماهای امریکایی و انگلیسی، نیروی جبهه متحد شمال به سمت کابل پیشروی کرده و این شهر را آزاد کردند. از این پس گفتگوهایی تحت نظارت سازمان ملل و با حضور چهار گروه عمده افغان برای به دست گرفتن قدرت در افغانستان در شهر بن آلمان صورت گرفت تا اینکه دولت موقت این کشور در 22 دسامبر 2001م، به سرپرستی حامد کرزای زمام امور افغانستان را در دست گرفت. بعد از روی کار آمدن دولت موقت، ادامه حکومت کرزای، در همایش سران افغانستان، موسوم به لوی جرگه که در 13 ژوئن سال بعد برگزار گردید، مورد تأیید قرار گرفت. یکی از وظایف این دولت ایجاد امنیت و فراهم آوردن شرایط مناسب جهت برگزاری انتخابات و تعیین دولت رسمی اعلام گردید. اما ادامه حضور بیگانگان و به ویژه نیروهای اشغالگر امریکایی باعث شد تا مردم افغانستان، تحقق دموکراسی در این کشور را غیرممکن بدانند. چندی پس از آن، قانون اساسی افغانستان به تصویب رسید و در روز 9 اکتبر 2004م، انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در فضایی مبهم و به نفع کرزای صورت گرفت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید