حجتالاسلام داود فیرحی - عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران - با بیان تاریخچهای از فعالیت گروههای تکفیری در جهان اسلام، اظهار کرد: تکفیریها، دارای عقاید سلفی و منش اخوانی هستند. تشکیلات آنها به صورت شبکهای و فاقد مرکزیت است و به شخصیت خاصی وابسته نیست؛ بنابراین اگر گروهی از آنها متلاشی شود، به گروههای دیگر آسیبی نمیرسد.
وی همچنین به بحث فقه تکفیر، پرداخت و با گفتن این جمله که فقه تکفیر هم در شیعه و هم در اهل سنت دارای سابقه است، به نظر مرحوم ملا احمد نراقی در «الرسائل و المسائل» اشاره کرد و گفت: شرط تکفیر، علم است و غیرعالم، متصف به تکفیر نیست. اهل سنت هم قبلاً علما را تفکیر میکردند.
استاد دانشگاه تهران ادامه داد: روش و هدف القاعده با تکفیریها، تفاوت اساسی دارد. موضوع و هدف القاعده، مسیحیها و یهودی و مسلمانانی که با غیرمسلمانان همکاری کردهاند، بود؛ ولی تفکیریها با مسلمانان میجنگند.
وی در ادامه اظهار کرد: اولین کسی که چارچوب فقهی تکفیر را شکست، محمد بن عبدالوهاب بود که مسلمانان شیعه یمن را تکفیر کرد و با آنها جنگید. در سالهای اخیر نیز اولین بار عبدالرحمان کاتبی و جبوری، در سال 88 حکم به تکفیر کل عراق دادند.
فیرحی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: اولین گروه مخاطب تکفیریها، شیعهها، سپس اهل سنت غیرجهادی و سومین گروه هم، غرب و جامعه غربی هستند. تکفیریها برای انجام باورهای خود به هجرت اعتقاد دارند که دارای دوگونه است؛ هجرت ذهنی یعنی قطع کردن علقه با تمام افرادی که شریک اعتقادی آنها نیستند. حتی پدر و مادر و افراد نزدیک خانواده و هجرت جغرافیایی از همه جای دنیا به یک مکان خاص مانند سوریه و عراق. آنها برای این رفتار خود، مسلمانان صدر اسلام را مثال میزنند.
این استاد دانشگاه تهران، در بخش پایانی سخنان خود، با ارایه راهبرد برخورد با گروههای تکفیری در منطقه، گفت: وقتی در جدال با شیعیان، پای خارجیانی مانند آمریکاییها و غربیها به میان بیاید، حجت برای آنها برای مبارزه و جنگ قویتر میشود و در مبارزه راسختر میشوند. پس باید این بهانه از آنها گرفته شود.