به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ثبت سالانه بیش از 80 هزار مورد جدید از ابتلا به سرطان در کشور و مرگ و میر 55 هزار مبتلا به سرطان، حکایت از این واقعیت دارد که شیوع سرطان در ایران نگران‌کننده است. اما معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی معتقد است که به کار بردن اصطلاح «سونامی سرطان» برای نشان دادن عمق نگرانی از شیوع این بیماری در کشور درست نیست. در همین حال، دکتر رضا ملک‌زاده، معتقد است افزایش بروز سرطان در کشورهای در حال توسعه به مراتب بیشتر است و در 20 سال آینده باید منتظر افزایش 80 درصدی رشد سرطان در کشورهای در حال توسعه باشیم.

طبق گزارش‌های موجود، از 85 هزار مورد سرطان جدید در سال، 5/55 درصد را مردها و 5/44 درصد را زنان تشکیل می‌دهند. شایع‌ترین سرطان در میان مردان، سرطان معده، مثانه و روده بزرگ است. در میان زن‌ها نیز شایع‌ترین سرطان‌ها عبارت است از سینه، پوست و معده.

گفتنی است شایع‌ترین سرطانی که باعث مرگ در هر دو جنس می‌شود سرطان معده است. سرطانی که منجر به مرگ «مرتضی پاشایی»، خواننده جوان عرصه موسیقی کشور هم شد.

اما دراین میان سرطان سینه از جمله شایع‌ترین نوع سرطان‌‌های موجود در میان زنان کشور است که اگر بموقع درمان‌های لازم روی آن صورت پذیرد هم قابل درمان است و هم قابل پیشگیری، البته اگر بموقع به داد آن برسی! بموقع! بدان خاطر بر واژه «بموقع» تأکید می‌کنیم که به گفته «علی قنبری»، مدیر برنامه ملی مبارزه با سرطان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درحال حاضر دراستان‌هایی از کشورمان، چون خراسان شمالی، لرستان، ایلام و سیستان و بلوچستان تنها به خاطر نداشتن یک «دستگاه رادیوتراپی»، بیماران سرطانی اش‌، براحتی قربانی نبود امکانات می‌شوند.

وی دلیل کمبود دستگاه‌های رادیوتراپی را هزینه‌های گزاف و سنگین آن می‌داند و     می‌گوید: برنامه‌هایی در وزارت بهداشت برای تهیه این دستگاه‌ها صورت گرفته تا حداقل در قطب‌‌های درمانی استان‌های فاقد دستگاه رادیوتراپی نصب شود، اما کمبود این دستگاه‌ها تنها به دلیل مسائل مالی بوده و مربوط به تحریم‌ها نیست.

اما گویا در این میان اوضاع خراسان شمالی چندان بر وفق مراد نیست!
قربانیان سرطان در خراسان شمالی

رئیس انجمن بیماران سرطانی خراسان شمالی با اشاره به آمار هزار نفری بیماران سرطانی این استان از واقعیتی تلخ پرده برمی‌دارد. اینکه یک استان حتی یک دستگاه رادیوتراپی هم برای بیمارانش ندارد و آنان یا به شهرها و استان‌های همجوار می‌روند یا به ناچار از ادامه روند پیگیری درمان خود منصرف  می‌شوند، چرا که 80 درصد بیماران سرطانی این استان از اقشار ضعیف جامعه هستند که حتی گاهی اوقات کرایه رفتن تا مشهد را هم ندارند!

سید حمید حریری در گفت‌و‌گو با ایران با بیان اینکه نبود این دستگاه موجب شده تا این بیماران برای رادیوتراپی به مشهد مراجعه کنند خاطرنشان می‌کند: بسیاری از بیماران بعد از شیمی درمانی باید به وسیله دستگاه رادیوتراپی، پرتو درمانی شوند که برای این امر باید به مشهد یا تهران مراجعه کنند که اکثراً توان پرداخت هزینه‌های آن را ندارند و درمان را نیمه کاره رها می‌کنند!

«یک دوره درمان رادیوتراپی شامل 30 تا 40جلسه است. حالا فکر کنید یک بیمار با نداشتن تمکن مالی، کافی است از یک روستای دورافتاده خراسان شمالی بخواهد برود مشهد یا تهران!»

وی می‌گوید: هم‌اکنون این دستگاه که در زمان وزارت خانم دکتر دستجردی تهیه شده در استان وجود دارد، اما هنوز محل نصب آن ساخته نشده است! حریری با اشاره به این موضوع که قرار است این دستگاه در بیمارستان علوم پزشکی بجنورد نصب شود درخصوص مکان مخصوص نصب این دستگاه (بونکر) خاطرنشان می‌کند: این دستگاه یک اتاق مجهز با عایق ‌بندی خاص می‌خواهد که ساخت آن در خوش بینانه‌ترین حالت 8 ماه به طول می‌انجامد!

دستگاهی که پاسخگوی همه نیست!
قرار است به عنوان یدک، یک دستگاه دیگر هم ساخته شود. این را رئیس انجمن بیماران سرطانی خراسان شمالی می‌گوید و درعلت چرایی آن می‌گوید: ما نیاز به یک دستگاه دیگر هم داریم، چرا که دستگاه موجود به خاطر انرژی پایینی که دارد، تنها 60 تا 70 درصد بیماران سرطانی ما را پوشش می‌دهد و برای سرطان‌های عمیق همچون سرطان رحم، کاربرد ندارد!

حریری تصریح می‌کند: نبود یک دکتر متخصص انکولوژی کودکان، از دیگر مشکلات استان است. 65 کودک زیر 16 سال مبتلا به سرطان دراستان داریم که حدود 10 نفر از اینها نیز یتیم هستند. از وزارت بهداشت می‌خواهیم اگر به صورت پروازی هم که شده، یک متخصص انکولوژی کودکان به خراسان شمالی بفرستند.

بعد از تقسیم استان خراسان بزرگ به سه استان و تأسیس استان خراسان شمالی، «دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی» این استان در سال 84 با ابلاغ وزیر وقت بهداشت و درمان ایجاد و متولی امر آموزش علوم پزشکی و بهداشت و درمان استان شد. در مورخه 21/2/1387 با تصویب شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، دانشکده استان به «دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی خراسان شمالی» تغییرعنوان یافت.

این دانشگاه هم‌اکنون جمعیتی حدود 847هزارنفر را تحت پوشش خدمات بهداشتی درمانی خود دارد.
زمان؛ یک سال دیگر

به سراغ رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان خراسان شمالی می‌رویم. همان که می‌گویند مسئولیت تأمین سلامت مردمان استان را برعهده دارد. دکتر ابراهیم گلمکانی در پاسخ به این سؤال که چرا تا به حال تنها دستگاه رادیوتراپی خراسان شمالی به کار نیفتاده است، می‌گوید: در گذشته تلاش‌هایی برای رفع نیاز استان صورت گرفته بود، اما واقعیت آن است که حتی تمام وجه این دستگاه نیز پرداخت نشده و حدود 3 ماه پیش بود که با وجود مشکلات مالی که دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور دارند، بیش از نیمی از مبلغ مانده را پرداخت و تسویه حساب کردیم. وی با اشاره به این موضوع که دستگاه تنها یک بخش قضیه است، تأکید می‌کند: محیطی که دستگاه باید در آن قرار گیرد، مهم‌ترین بخش کار است، زیرا شرکت‌هایی که این نوع ساختمان‌های خاص و ویژه را می‌سازند، کم هستند. به خاطر بوروکراسی اداری وقتگیر و اینکه نیاز به تأیید سازمان انرژی اتمی دارد، این شرکت‌ها ترجیح می‌دهند کارها و پروژه‌های بی‌دردسر دیگر را در دست بگیرند. دکتر گلمکانی می‌گوید: به همین خاطر در دو بار مناقصه‌ای که برگزار کردیم، هیچ شرکتی ورود پیدا نکرد و به ناچار حوزه معاونت توسعه و برنامه‌ریزی دانشگاه، کار را برعهده گرفت و قرار شد در یک بازه زمانی یک ساله کار به اتمام برسد.

وقتی از وی می‌پرسیم یک سال زمان زیادی نیست، تأکید می‌کند: «من زمان بهره‌برداری را صادقانه به شما گفتم و نمی‌خواهم با تاریخ و ارقام‌ غیرواقعی، واقعیت را جور دیگر نشان بدهم. این وضعیت، واقعیت موجود است، چرا که ما سرما و یخبندان و زمستان را پیش رو داریم و حتماً در کار ما خلل ایجاد خواهد کرد اما امیدواریم تا آخر تابستان سال آینده کار به اتمام برسد.»

رئیس دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی درخصوص نبود پزشک متخصص انکولوژی کودکان، با اشاره به این موضوع که تعداد بیماران در حدی نیست که نیاز به پزشک داشته باشیم، تصریح می‌کند: اما ما در این خصوص درخواست خود را به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارائه داده‌ایم و امیدواریم حتی چند روز در هفته هم که شده، به ما پزشک متخصص این رشته را بدهند.

دکتر گلمکانی صادقانه از زمان یک ساله برای بهره‌برداری از این دستگاه خبر می‌دهد. آنچه که مبرهن است، اینکه این دستگاه یک سال دیگر به کار می‌افتد اما آنچه که مشخص نیست، این است که چه تعداد به خاطر نبود دستگاه و نبود تمکن مالی برای ادامه درمان در شهرها و استان‌های دیگر، دار فانی را وداع خواهند گفت.

زینب مرادیان

منبع:روزنامه ایران