به گزارش سرويس بينالملل باشگاه خبرنگاران، خبرگزاری "رویترز" به قلم "جاناتان آلن" و "جان ایریش" مینویسد: روز جمعه، ایران و آمریکا برای از میان برداشتن اختلافات عمیق موجود در مذاکرات هستهای ایران، تلاشهای خود را افزایش دادند تا پیش از فرا رسیدن ضرب العجل سوم آذر، به یک توافق نهایی دست پیدا کنند. به گزارش این خبرگزاری، عصر روز جمعه جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و همتای ایرانی وی، محمد جواد ظریف، به طور غیرمنتظرهای برای دومین بار در وین با یکدیگر ملاقات کردند.
*** دو طرف هنوز بر سر مسائل مهم به توافق نرسیدهاند
آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین، روز سه شنبه دور نهایی مذاکرات هستهای را با هدف رسیدن به یک توافق نهایی با ایران، در خصوص برنامه هستهای این کشور آغاز کردند. این توافق، در ازای لغو تحریمهای اقتصادی غرب، برنامه هستهای ایران را تا جایی محدود میکند که غرب اطمینان پیدا کند برنامه هستهای این کشور، برای تولید بمب هستهای، از مسیر خود منحرف نخواهد شد.
اما اواسط هفته گذشته، مقامات نزدیک به مذاکرات در وین گفتند که دو طرف هنوز بر سر مسائل مهمی، به توافق نرسیدهاند و بعید به نظر میرسد که تا پایان ضرب العجل 24 نوامبر (سوم آذر) به یک توافق نهایی دست پیدا کنند و احتمال تمدید ضرب العجل وجود دارد.
*** نشست وزرای امور خارجه ایران و کشورهای 1+5 غیرمحتمل نیست
از سوی دیگر، وزرای خارجه روسیه و آمریکا توافق کرده اند که تلاش های خود برای دستیابی به توافق نهایی تا زمان تعیین شده، شدت بخشند. این توافق در جریان گفت و گوی تلفنی جان کری با سرگئی لاوروف، همتای روس وی حاصل شده است.
وزارت امور خارجه روسیه در بیانیهای اعلام کرد که: «درصورتی که شانسی برای پیشرفت در مذاکرات باشد، طرفین مذاکره، امکان برگزاری نشست وزرای امور خارجه ایران و کشورهای 1+5 را غیرمحتمل نمیشمارند.»
«فیلیپ هاموند»، وزیر امور خارجه انگلیس، روز جمعه پس از پایان جلسهای جداگانه با همتایان خود در گروه 1+5 گفت: « اینها مسائل پیچیدهای هستند و هنوز شکافهای مهمی بین طرفین وجود دارد. باید جلسات کارشناسی بیشتری را در طول آخر هفته (شنبه و یکشنبه)، با کارشناسان خود برگزار کنیم.»
*** ظریف به تهران باز نمیگردد
قدرتهای غربی ادعا میکنند که ایران به طور مخفیانه به دنبال دستیابی به قابلیت تولید بمب هستهای است. ایران نیز بارها اعلام کرده است که برنامه هستهای این کشور تنها برای تولید انرژی غیرنظامی است. این بحث طولانی، نگرانیها را در مورد یک جنگ گسترده تر در خاورمیانه افزایش داده است.
به گزارش رسانههای ایرانی، ظریف برنامه خود را برای بازگشت به تهران و به منظور مشورت با مقامات ارشد را لغو کرد.
یکی از مقامات ارشد هیئت مذاکره کننده ایرانی، به خبرگزاریهای ایرنا و ایسنا گفت: «این مذاکرات هنوز به مرحلهای نرسیده است که نیاز باشد ظریف به تهران بازگردد. بنابراین، وی به تهران نمیرود و مذاکرات همچنان ادامه خواهد داشت.»
مقامات آمریکایی و فرانسوی نیز پیش از این گفته بودند که کری و لورن فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه برای رایزنی با همتایان اروپایی خود به پاریس باز میگردد. به گفته مقامات آمریکایی، جان کری پس از دیدار با همتای ایرانی خود، به پاریس میرود. احتمال میرود که کری و فابیوس در طول آخر هفته (شنبه یا یکشنبه) به وین بازگردند.
*** پیشنهاد جدید آمریکا به ایران؛ کاهش تعداد سانتریفیوژها به 4500
یک منبع نزدیک به مذاکرات، به رویترز گفت که ظریف پیشنهادات جدیدی را از 1+5 دریافت کرده است. این پیشنهادات حاوی اصول کلی یک توافق احتمالی برای برداشتن تحریمهای غرب علیه تهران، در مقابل اعمال محدودیتهایی بر برنامه هستهای ایران است.
دیپلماتهای غربی در اوایل این هفته به رویترز گفتند که آمریکا در اوایل ماه جاری، در طول نشستهای مقدماتی در عمان، پیشنهاد جدیدی را به ایران ارائه داد. آمریکا در این پیشنهاد، از ایران خواسته بود تا تعداد سانتریفیوژهای غنی سازی اورانیوم خود را به 4500 عدد، کاهش دهد. ایران در حال حاضر، 19000 سانتریفیوژ برای غنی سازی اورانیوم در اختیار دارد.
در حال حاضر، حدود 10000 عدد از این سانتریفیوژها به بهرهبرداری رسیدهاند. خودداری ایران از کاهش میزان غنیسازی اورانیوم، یکی از مسائل بسیار مهم مورد اختلاف مذاکره کنندگان است.
*** مخالفت ایران با تعلیق و یا لغو تدریجی تحریمها
یکی دیگر از موضوعات مورد اختلاف، سرعت و توالی لغو تحریمها است. ایران خواستار خاتمه سریع تحریمها ـــ و نه تعلیق و لغو تدریجی که غرب آن را منوط به میزان پیروری ایران از توافق میداند ـــ است.
موضوع مورد اختلاف دیگر، مدت توافق نهایی است. قدرتهای غربی خواستار یک توافق حداقل 20 ساله هستند در حالی که ایران با این مدت موافقت نکرده است.
هاموند، وزیر امور خارجه انگلیس در بدو ورود خود به وین، به خبرنگاران گفت: «ما نیازمند انعطاف بیشتری از جانب ایرانیها هستیم. در عوض به نوبه خود آمادهایم که انعطاف خود را به طرف ایرانی نشان دهیم. اما وقت بسیار اندک است و همه ما تلاش میکنیم تا قبل از رسیدن به ضرب العجل، به توافق دست پیدا کنیم.»
- توافق موقت ایران و 1+5 که سال گذشته، در مقابل محدود ساختن برخی از فعالیتهای هستهای ایران، برخی از تحریمها علیه این کشور را کاهش داد، روز دوشنبه با فرارسیدن ضرب الاجل 24 نوامبر، به پایان میرسد.
انتهای پیام./