به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران، پس از یک سال مذاکرات همه جانبه در سطوح مختلف درباره برنامه هسته ای ایران، این گفتگوها اکنون به "لحظه واقعیت" نزدیک شده است: دیپلمات های ایرانی و غربی که قرار است روز سه شنبه بار دیگر برای بررسی مواضع خود در خصوص برنامه هسته ای ایران در نشستی مشترک گردهم آیند، تا بیست و چهارم نوامبر فرصت دارند به توافق دست پیدا کنند. برخی از دیپلماتها و منابع خبری از احتمال تعویق دوباره مهلت تعیین شده در این مذاکرات خبر داده‌اند.
کارشناسان احتمال می‌دهند که مذاکره کنندگان در نهایت اعلام خواهند کرد که پیشرفت های واقعی در گفتگوهای خود داشته اند اما برای حل و فصل جزئیات فنی مسایل به زمان بیشتری نیاز دارند. در واقع مهلت اولیه ای هم که برای این گفتگوها تعیین شده بود در ماه ژوئیه تمدید شد. در آن زمان نیز طرفهای دخیل در مذاکرات هسته ای ایران، تاریخ بیستم ژوئیه را برای دستیابی به توافق نامه هایی تعیین کرده بودند اما در ادامه توافق کردند که این گفتگوها تا بیست و چهارم نوامبر ادامه داشته باشد.
"جان کری"، وزیر امور خارجه آمریکا، تاکید کرده است گفتگوهای مربوط به برنامه هسته ای ایران که به مرحله تعیین کننده خود رسیده است، بهترین فرصتی است که برای حل و فصل مسالمت آمیز مسئله هسته ای ایران به وجود آمده است.
"عباس عراقچی"، مذاکره کننده هسته ای ارشد ایران نیز در این باره می گوید شکست این مذاکرات "یک سناریو خطرناک برای کل جهان" خواهد بود.
گفتگوها میان ایران و گروه 1+5 در طول سال 2014 در پایتخت اتریش و دیگر نقاط جهان ادامه داشت. توافق احتمالی در این مذاکرات میان ایران و پنج به علاوه یک زمینه را برای عادی سازی روابط میان تهران و کشورهای غربی هموار و بستر را برای همکاریهای احتمالی تهران با غربی ها به ویژه واشنگتن برای حل بحران عراق و سوریه مهیا خواهد کرد. بنابراین موضوعاتی که در رابطه با گفتگوهای ایران و پنج به علاوه یک مطرح می باشد به اندازه کافی اهمیت دارد تا مقامات واشنگتن و مسکو اختلافات و رویارویی های خود را در رابطه با اوکراین کنار بگذارند.
با این وجود هنوز هم برخی مسایل در رابطه با برنامه هسته ای ایران و تحریمهای اعمال شده بر ضد این کشور هنوز حل نشده است. چهارشنبه سیزدهم نوامبر، جان کری و سرگئی لاوروف وزرای امور خارجه آمریکا و روسیه، به اتفاق خواستار آن شدند که در کوتاه ترین زمان ممکن بر سر برنامه هسته ای ایران توافق شود. اما به گفته لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه، دستیابی به این توافق تا بیست و چهارم نوامبر، مستلزم تلاشهای زیادی است چرا که هنوز هم مسایل حل نشده زیادی در این میان مطرح است.
مذاکره کنندگان هسته ای ایران و کشورهای غربی که به سرپرستی کاترین اشتون، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات مربوط به برنامه هسته ای ایران، با یکدیگر گفتگو می کنند در ابتدا باید اختلافات خود را درباره ظرفیت غنی سازی اورانیوم ایران پس از انعقاد توافق نامه احتمالی حل و فصل کنند. سانتریفوژهای فعال در تاسیسات هسته ای ایران نیز در بطن این مشاجرات قرار دارند. یکی دیگر از مسایلی که هنوز مایه اختلاف میان ایران و کشورهای غربی می باشد آهنگ لغو تحریم هایی است که کشورهای غربی بر ضد ایران اعمال کرده اند.
طرفهای مذاکره کننده بهار گذشته به طور تلویحی اعلام کردند که در رابطه با راکتور هسته ای اراک در مرکز ایران، به توافق دست یافته اند. اما یکی از مذاکره کنندگان هسته ای آمریکا می گوید این گفتگوها به یک مکعب روبیک شباهت دارد :" تا زمانی که در باره همه موضوعات توافق حاصل نشده است، در واقع بر سر هیچ چیز توافق نشده است."
"مارک فیتزپاتریک" از کارشناسان موسسه می گوید با توجه به اختلافات و مشکلات موجود در مذاکرات هسته ای ایران، پر شدن شکاف هایی که میان مواضع دو طرف وجود دارد، در آخرین لحظات قابل تصور است.
با این وجود بسیاری از تحلیلگران سیاسی شک دارند که مذاکرات درباره برنامه هسته ای ایران در مهلت بیست و چهارم نوامبر به نتیجه برسد. به گفته آنان، احتمالا در مهلت کنونی یک توافق موقت حاصل خواهد شد اما گفتگوها با توجه با پیشرفت های اولیه ای که حاصل شده است، همچنان ادامه خواهد یافت.
فیتزپاتریک نیز بر این عقیده است که در مهلت بیست و چهارم نوامبر توافق نامه نهایی درباره فعالیت های هسته ای ایران حاصل نخواهد شد. وی معتقد است ایران و گروه پنج به علاوه یک از بخت زیادی برای انعقاد توافق نامه موقت که امکان تمدید مذاکرات را فراهم می کند، برخوردار هستند و این همان اتفاقی است که ژوئیه گذشته در گفتگوها ایران و غرب حاصل شد.
به رغم گمانه زنی ها درباره تمدید مهلت گفتگوهای هسته ای، مقامات آمریکایی همچنان بر تاریخ بیست و چهارم نوامبر به عنوان مهلت نهایی این گفتگوها برای دستیابی به توافق قطعی تاکید می کنند و می گویند مذاکره کنندگان هسته ای ایران و پنج به علاوه یک تعویق احتمالی مهلت تعیین شده را هنوز مطرح نکرده اند.
سرگئی ریابکوف مذاکره کننده هسته ای روسیه نیز احتمال می‌دهد که در آخرین لحظات یعنی بیست و چهارم نوامبر ایران و گروه پنج به علاوه یک، یک راه حل جایگزین پیدا کنند تا از شکست مذاکرات جلوگیری شود. اما این فرمول نیز بسیار مخاطره آمیز است. نمایندگان متنفذ کنگره آمریکا تهدید کرده اند که اگر مذاکرات میان ایران و غرب در اتریش به نتیجه نرسد، تحریم های جدیدی بر ضد ایران اعمال خواهند کرد. تلاش مقامات کاخ سفید برای توافق با ایران ناشی از شکستی است که دموکرات ها در انتخابات کنگره آمریکا متحمل شدند و به این ترتیب کنترل سنا را به رقبای جمهوری خواه خود که به مذاکرات واشنگتن با تهران با دیده بسیار انتقادی می نگردند، واگذار کردند. در سالهای گذشته دست باراک اوباما برای تصمیم گیری در خصوص برنامه هسته ای ایران باز بوده است چرا که متحدان دموکرات وی در سنای آمریکا اکثریت را در دست داشتند و اوباما با استفاده از این موقعیت توانسته بود چند بار طرح تحریمهای جدید بر ضد ایران را که سناتورهای جمهوری خواه ارائه کرده بودند، وتو کند. اما از این پس اوضاع کاملا متفاوت خواهد بود. جمهوری خواهان با موقعیتی که در کنگره به دست آورده اند این امکان را خواهند داشت تا مانع از دستیابی به توافق نامه قطعی با ایران شوند چرا که با هر گونه تعدیل در تحریمهای اعمال شده بر ضد ایران مخالفت می کنند. علاوه بر این جمهوری خواهان نسبت به تمدید مذاکرات با ایران نیز به شدت بدبین هستند.
انتهای پیام./
