امروز در تاریخ؛
از اهتزاز پرچم ایران بر فراز قطب شمال تا هم پیمانی مرجعیت شیعه برای پیروزی مشروطیت
و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 2 آذر 1393 خورشیدی برابر با 29 محرم 1436 هجری و 23 نوامبر 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
درگذشت استاد "مهدی خالدی" موسیقی‌دان معاصر (1369 ش)
استاد مهدی خالدی، موسیقی‌دان با سابقه و معاصر ایرانی، در سال 1298 ش در تهران به دنیا آمد. وی از کودکی به نواختن ویولن علاقمند بود، از این رو موسیقی را نزد استادان برجسته این هنر در تهران آموخت و از بدو تاسیس رادیو، همکاری خود را با آن آغاز کرد. هوش و استعداد استاد خالدی در یادگیری این هنر آن چنان زیاد بود که در مدتی کوتاه، نواختن تمام ردیف‌های موسیقی را فرا گرفت. وی یکی از مبتکران و آهنگسازان دوره جدید در موسیقی ایران بود و شیوه های نویی را در نواختن ویولون ابداع کرد که اکنون توسط نوازندگان و اهل فن، اجرا می‌شود. استاد خالقی سرانجام در دوم آذر 1369 در 73 سالگی درگذشت.
هم پیمان شدن حضرات آیات بهبهانی و طباطبایی به منظور نیل به مشروطه (1284 ش)
انتشار عکس موسیونوژ بلژیکی مدیر کل گمرک ایران با لباس روحانیت شیعه در مجلس لهو و لعب، خشم مردم متدین و علما را برانگیخت. در این میان، کوبنده‌ترین و مؤثرترین اعتراض از جانب سید عبداللَّه بهبهانی، عالم بزرگ تهران، مشاهده شد. مظفرالدین شاه در پی اعتراضات سهمناک بهبهانی، نامه‌ای به او نوشت و به برآوردن خواسته‌های وی تعهد سپرد. اما با آرام شدن مردم و فروکش کردن هیجان‌های نخستین، اقدامی از سوی شاه قاجار در این باره صورت نگرفت و این بار، بهبهانی مصمم شد تا به همراهی دیگر علما، نهضت را شوری تازه ببخشد. براین اساس، مقصود خود را با علمای نامدار و بزرگ تهران در میان گذاشت که در این میان تنها سید محمد طباطبایی اظهار داشت که به خاطر مشروطه، حاضر است بهبهانی را همراهی کند. آیت‌اللَّه بهبهانی نیز همکاری طباطبایی را مغتنم شمرد و دوم آذر 1284 ش به منزل طباطبایی رفت و پس از مذاکره، هم‌پیمان و متّفق شدند که در مبارزه علیه استبداد و ظلم حکومت تا رسیدن به هدف اصلی یعنی مشروطه، از یاری یکدیگر باز نایستند. این نشست که به پیمان "سیدین سندَین" معروف شد، در تاریخ مشروطیت اهمیتی بس بزرگ یافت تا جایی که رشد نهضت مشروطه‌خواهی را به آن دو بزرگوار دانسته‌اند. بهبهانی شخصیتی بی‌باک، شجاع و سرسخت بود و طباطبایی، عالمی متقی، پاک دامن، آگاه به علوم زمان و اوضاع سیاسی جهان. در واقع، دو ویژگی ممتازی که هر رهبر برای پیروزی نهضت بدان نیازمند است، یعنی سازش ناپذیری و درایت، به وسیله اتحاد بهبهانی و طباطبایی حاصل شد و پیروزی‌های بعدی را ممکن ساخت تا به مشروطه دست یافت.
تشکیل "کمیته دفاع ملی" در قم در جریان جنگ جهانی اول (1294 ش)
پس از تجاوز ارتش روس به ایران در جریان جنگ جهانی اول و پیشروی تا نواحی اطراف تهران و انحلال مجلس شورای ملی، طبق هماهنگی به عمل آمده با احمد شاه قاجار، قرار بر این شد که شاه به طرف اصفهان حرکت کند و پایتخت به آن شهر منتقل شود. اما پس از مذاکرات بسیار با نمایندگان روس و انگلیس نظر احمدشاه تغییر کرد و به اطلاع دربار رسید که قوای روس به پایتخت حمله نخواهند کرد. در این حال، عده‌ای از نمایندگان مجلس، روحانیان بلند پایه و تجار تهران، پایتخت را به قصد قم ترک کردند و در قم، کمیته دفاع ملی را تاسیس نمودند. در این حال فرمان جهاد علیه روس از طرف علما صادر شد و هیئتی مامور تدارک اسلحه گردید. در همین ایام، قوای جنگی روسیه، شهر ساوه را تصرف کرده، به سمت قم پیشروی کردند. اعضای کمیته دفاع ملی که قوای مهاجم را در پیش روی خود دیدند، به سرعت رهسپار اصفهان شدند و پس از چند روز توقف، به سمت کرمانشاه حرکت کردند. قوای روسیه نیز پس ازتصرف ساوه، شهرهای قم و کاشان را اشغال کردند و برای مقابله با کمیته راهی کرمانشاه شدند. این کمیته در کرمانشاه، دولت موقتی تشکیل داد و به جنگ روس‌ها رفت. پس از چندین درگیری بین قوای روس و انگلیس با کمیته دفاع ملی، این کمیته مجبور شد جای خود را تغییر دهد و مدتی در قصر شیرین و موصل در عراق اقامت نموده، سرانجام به استانبول رفتند. این کمیته و دولت موقت در اردیبهشت سال بعد با نامی دیگر اعلام موجودیت کرد، اما سرانجام پس از پایان جنگ منحل شد.
درگذشت "غلامحسین درویش خان" استاد تار و موسیقی ایران (1305 ش)
غلامحسین درویش معروف به درویش‌خان، در سال 1251 ش در تهران به دنیا آمد. وی در یازده‌سالگی به دسته موزیک مدرسه دارالفنون وارد شد و جزء نوازندگان دسته مخصوص گردید. درویش‌خان چند مسافرت به انگلستان و روسیه برای پر کردن صفحه گرامافون انجام داد. او دارای طبعی لطیف و ذوقی سرشار بود. درویش، به سبب آشنایی با موزیک نظامی، در نوازندگی، تکنیکی خاص و بدیع داشت و با ابتکارات خود، موسیقی ایرانی را تا حدی از حالت یکنواختی خارج ساخت. او همچنین تصنیف‌ها و کنسرت‌هایی نیز برای کمک به مستمندان و آسیب‌دیدگان ترتیب می‌داد. درویش خان در موسیقی سنتی ایران تحولی ایجاد نمود. ضمن اینکه پیش درآمد را از نوآوری‌های وی در موسیقی می‌دانند. درویش خان سرانجام در 2 آذر سال 1305 ش در حالی که عازم منزلش بود، بر اثر تصادف با اتومبیل در 54 سالگی درگذشت و در تهران مدفون گردید.
هجوم وحشیانه ایادی رژیم پهلوی به حرم مطهر امام رضا (ع) (1357 ش)
روز دوم آذر 1357، در مشهد تظاهرات آرامی از طرف مردم به وقوع پیوست و تظاهرکنندگان وارد صحن حرم امام رضا (ع) شدند. ناگهان نظامیان رژیم، مردم را به گلوله بستند و عده‌ای از مردم مبارز جان خود را از دست دادند. گلوله باران بارگاه مقدس حضرت ثامن الحجج (ع) خشم مردم را چندین برابر کرد و عکس العمل علما را به بار آورد. حضرت امام خمینی (ره) طی پیامی متذکر شدند: دولت یاغی نظامی، به امر شاه، تر و خشک را به آتش کشیده و یکی از بزرگ‌ترین ضربه‌های این جنایتکار به اسلام، به مسلسل بستن بارگاه قدس علی بن موسی الرضا صلوات اللَّه علیه است. پس از آن، امام، روز پنجم آذر را عزای عمومی اعلام نمودند. متعاقب پیام امام، سایر آیات عظام و مراجع تقلید نیز پیام‌هایی در محکوم کردن عملیات نظامیان در مشهد فرستادند و روز عزای ملی را تایید و بر آن تأکید نمودند.
برگزاری کنگره جهانی بررسی قداست و امنیت حرم امن در تهران (1366 ش)
در حالی که کمتر از چهار ماه از وقوع جمعه خونبار مکه در نهم مرداد 1366 ش (6 ذی حجه 1407 ق) می‌گذشت، کنگره جهانی بررسی قداست و امنیت حرم امن الهی با حضور بیش از دویست تن از علما و متفکران اسلامی از سی و شش کشور جهان و تعدادی از شخصیت‌های علمی و سیاسی کشورمان درتهران برگزار شد. در این کنگره، موضوعاتی از قبیل قداست و امنیت حرم از دیدگاه قرآن و فقه اسلامی و قوانین و عرف بین المللی؛ رابطه متقابل حج و حرمتِ حرم، انقلاب اسلامی و حج در سال‌های گذشته و وظیفه امت اسلامی در حفظ و تقدس حرمت حرم، مورد بحث و بررسی قرار گرفت. همچنین در این کنگره، علاوه براعضای شرکت کننده، تعدادی از سازمان‌ها و احزاب اسلامی خارج از کشور نیز با ارسال تلگراف و پیام‌هایی، ضمن محکوم کردن کشتار زایران بیت اللَّه الحرام، از برگزاری این کنگره حمایت و استقبال نمودند.
درگذشت محقق و مترجم معاصر استاد دکتر "محمد حسن لطفی تبریزی" (1378 ش)
استاد دکتر محمدحسن لطفی تبریزی، مترجم آثار فلسفی و محقق بنام آثار افلاطون، در سال 1298 ش در تبریز به دنیا آمد. وی پس از گذراندن دروس ابتدایی و متوسطه راهی تهران شد و پس از اخذ لیسانسِ حقوق از دانشگاه تهران، مدرک دکترای خود را از آلمان گرفت و از سال 1329 تا پیروزی انقلاب اسلامی به وکالت پرداخت. دکتر لطفی تبریزی پس از آن، عمر خود را وقف خواندن و نوشتن و ترجمه آثار فلسفی نمود و با تسلطی که به زبان‌های آلمانی، انگلیسی و فرانسوی داشت، در زمره بهترین مترجمان آثار فلسفی قرار گرفت. وی در طی مدت نزدیک به چهل سال ترجمه آثار کلاسیک و متون اصلی فلسفه، آثار متعددی به وجود آورد که زندگی و آثار افلاطون، دوره آثار افلاطون، فرهنگ رنسانس و خاطرات سقراط از آن جمله‌اند. سرانجام استاد لطفی تبریزی در حالی که عمری را به خدمات ارزشمند علمی سپری کرده بود در دوم آذر 1378 ش در هشتاد سالگی بدرود حیات گفت و دربهشت زهرا آرمید.
درگذشت غلامحسین ساعدی، نویسنده، پژوهشگر و روان پزشک (1364 ش)
ساعدی در ۱۳ دی ۱۳۱۴ در تبریز متولد شد. او کار خود را با روزنامه‌نگاری آغاز کرد. در نوجوانی به طور هم‌زمان در ۳ روزنامه‌ی فریاد، صعود و جوانان آذربایجان مطلب می نوشت. اولین دستگیری و زندان او چند ماه پس از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اتفاق افتاد. این دستگیری ها در زندگی او تا زمانی که در ایران بود، تکرار شد. [۲][۳] وی تحصیلات خود را با درجه دکترای پزشکی، گرایش روان‌پزشکی در تهران به پایان رساند. مطبش در خیایان دلگشا در تهران قرار داشت و او بیشتر اوقات بدون گرفتن حق ویزیت بیماران را معاینه می کرد. ساعدی با چوب بدست های ورزیل، بهترین بابای دنیا، تک نگاری اهل هوا، پنج نمایشنامه از انقلاب مشروطیت، پرورابندان، دیکته و زاویه و آی با کلاه! آی بی کلاه، و چندین نمایشنامه دیگری که نوشت، وارد دنیای تئاتر ایران شد و نمایشنامه های او هنوز هم از بهترین نمایشنامه هایی هستند که از لحاظ ساختار و گفت و گو به فارسی نوشته شده‌اند.
درگذشت فهیمه راستکار، دوبلور و بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر ایرانی (1391 ش)
فهیمه راستکار در سال ۱۳۱۱ در تهران زاده شد. او لیسانس خود را در رشته‌ی زبان فرانسه گرفت و بازی در تئاتر و فعالیت در دوبله را از نیمه دهه ۱۳۳۰ آغاز کرد. همچنین کار در سینما را از سال ۱۳۵۲ با فیلم «مغول‌ها» به کارگردانی پرویز کیمیاوی آغاز کرد. نجف دریابندری همسر او بود و در برخی آثار مانند کتاب مستطاب آشپزی با هم همکاری داشته‌اند. فهیمه راستکار پنجشنبه دوم آذر ۱۳۹۱ پس از گذراندن یک دوره بیماری طولانی در ۸۰ سالگی در منزل شخصی‌اش درگذشت.
دو یادداشت شدید اللحن و اعتراض آمیز که تقریباً لحن اولتیماتوم را داشت از طرف سفارت شوروی تسلیم وزارت خارجه ایران شد. (1300 ش)
رحلت آیت اللَّه "سیدعلی حجت کوه کمره‌ای" از علما و فقهای بزرگ شیعه (1360 ق)
آیت‌اللَّه سید علی حجت کوه کمره‌ای از علما و دانشمندان بزرگ و از شاگردان مرحوم آیت‌اللَّه حاج میرزا حبیب اللَّه رشتی، فاضل ایروانی و فاضل شربیانی بود. وی پس از آن که در نجف اشرف فارغ التحصیل شد، عازم ایران گردید و مورد تجلیل فوق‌العاده‌ی استاد خود، فاضل شریبانی قرار گرفت؛ به طوری که از طرف جمعی از طلاب و بزرگان علماء نجف تا کوفه مشایعت شد و جمعی بی‌شمار به او اقتداء کرده، پشت سرش نماز خواندند. پس از ورود به تبریز مورد استقبال و اقبال عموم مردم آن مکان واقع شده و مشغول همه‌گونه وظایف لازم و خدمات دینی گردید. او بسیار بزرگوارانه زندگی نمود و در عظمت و شخصیت وی، گذشته از مقامات شامخ و فضایل عظیم، داشتن فرزندی چون آیت‌اللَّه سیدمحمد حجت کوه‌کمره‌ای (یکی از مراجع سه گانه پس از ارتحال آیت اللَّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی) است. سرانجام آیت‌اللَّه سیدعلی حجت در 29 محرم الحرام 1360 ق در تبریز وفات نمود. جنازه‌اش را با تجلیل فراوان از تبریز به قم منتقل کرده و پس از تشییعی با شکوه در راهرو صحن عتیق حرم حضرت معصومه (س) مدفون گردید.
قرار گرفتن پرچم ایران برای نخستین بار بر فراز قطب شمال (1951 م)
تصویب تشکیل کشور فلسطین از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد (1974 م)
کشته شدن "فرناندو ماژِلان" دریانورد پرتغالی و پیشاهنگ استعمار (1521 م)
فرناندو ماژلان، دریانورد پرتغالی در هفتم مه سال 1480 م متولد شد و سفر بزرگ دریایی خود را از سال 1519 م در 49 سالگی با پنج کشتی آغاز کرد. ماژلان پس از رسیدن به سواحل امریکای جنوبی، تنگه‌ای را در جنوب این قاره کشف کرد که به نام خود او، تنگه ماژلان، نامیده شد. ماژلان و ملوانان وی از طریق این تنگه به اقیانوس آرام رسیدند، اما مدت‌ها در این اقیانوس گرسنه و سرگردان بودند تا آن‌که به جزایر فیلیپین رسیدند. ماژلان به دلیل دخالت در امور بومیان این سرزمین، در طی نبردی با آنان، در 23 نوامبر 1521 م در 41 سالگی کشته شد. اکتشافات ماژلان، راه را برای استعمار این مناطق آغاز کرد و دولت‌های استعماری آن‌ها، سال‌ها به استثمار این مناطق پرداختند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
