به گزارش خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران محمد نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری امشب چهارشنبه 22 آبان ماه به بررسی رهاوردهای سفر رئیس جمهور به جمهوری آذربایجان پرداخت.

وی در ابتدای این برنامه در پاسخ به اولین سوال مجری مبنی بر این که مهم رهاورد سفر دو روزه رئیس جمهور و هیات همراه ایشان به کشور آذربایجان چه بوده است اظهار داشت: خوشبختانه این دیدار که حلقه چهارم از سلسله دیپلماسی فعالی که با کشور آذربایجان در حاشیه اجلاس داووس  که حدود 1 سال قبل آغاز شد بود که مرتباً رو به جلو رفته و در این سفر نخستین دستاوردهایش را حاصل کرد.

وی ادامه داد: در بالاترین سطح سیاسی عزم مشترک برای همکاری در حوزه های مختلف اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی اعلام و نهایتاً تبدیل به موافقت نامه هایی شد که ماه ها بر روی آن ها مذاکره شده بود. این موافقت نامه ها در نهایت به طور گسترده فعالان اقتصادی در حوزه های مختلف ترجمه شد.

نهاوندیان با بیان این که  در حوزه هایی مانند همکاری بانکی، مباحث جدی و بسیار مثبتی صورت گرفت اضافه کرد: همچنین در مورد پروژه های بزرگی مثل وصل راه آهن ایران به راه آهن آذربایجان و باز کردن کریدور ترانزیتی جدید به گزینه های حمل و نقل ایران در ارتباط با اروپا که از طریق آذربایجان و گرجستان کارهای بزرگی بود که صورت گرفت.

وی در ادامه اظهار داشت: با توجه موقعیت ویژه ایران برای آذربایجان و آذربایجان برای ایران، با حدود هزار کیلومتر مرز مشترک شاید هیچ کشوری به اندازه ایران برای آذربایجان دارای اشتراکات تاریخی ، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و مذهبی نباشد و هیچ کشور دیگری هم در همسایگان ایران همانند آذربایجان از این پتانسیل برخوردار نباشد، کشوری که اکثریت جمعیت آن مسلمان و شیعه هستند و تاریخ مشترک و آداب و رسوم مشترک دارند و در حوزه های انرژی می توانیم با هم یک اشتراک استراتژیک داشته باشیم.

رئیس دفتر رئیس جمهور یادآور شد: از گذشته ، پس از استقلال آذربایجان شاهد فراز و فرودهایی در روابط دو کشور بودیم اما به تصریح مقامات عالی آذربایجان در طول سال های گذشته هیچ موقع سطح روابط به این خوبی که الان است نبوده و در اکثر مسائل اتفاق نظر وجود داشت و بنده این را تنها یک نمونه از سیاست وسیع تری می بینیم که جمهوری اسلامی در طول سال گذشته آن را آغاز کرد و آن یک دیپلماسی فعال و هدفمند با همسایگان بود.

** از لازمه های جدی اقتصاد مقاومتی و تضمین حضور فعال و اثرگذار ایران روابط روشن و بدون ابهام با همسایگان است

نهاوندیان تاکید کرد: به نظر می رسد که از لازمه های جدی اقتصاد مقاومتی و تضمین حضور فعال و اثرگذار ایران در صحنه بین الملل این است که ایران با همسایگان خود یک رابطه تعاملی ، روشن و بدون ابهام داشته باشد و شما این موضوع را الان در رابطه با عراق مشاهده می کنید.

وی ادامه داد: الان شاید همگان در دنیا اذعان داشته باشند که رویکرد مثبت ایران در تحولات اخیر عراق، عراق را از یک خطر جدی مانند داعش که گریبان گیر آن شده است نجات داد و یک تحول جدی در رابطه با شکل گیری دولت جدید صورت گرفت، در عین حالی که تضمین همکاری دولت قبلی با دولت جدید حاصل شد و یک بسیج عمومی مردمی سد محکمی در برابر تروریسم بین الملل شد.

رئیس دفتر رئیس جمهور در ادامه به تحولات افغانستان اشاره کرد و گفت: در مورد افغانستان نیز حمایت ایران در انتقال آرام قدرت نقش جدی و تعیین کننده داشت و آن نقشه ای که سعی داشت مجدداً افغانستان را به آشوب بکاشند و زمینه را برای رشد تروریسم فراهم کند در آن جا ناکام ماند لذا نقش حمایتی ایران از این فرآیند قابل انکار نیست.

نهاوندیان در ادامه به روابط کشور ما با دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس اشاره کرد و گفت: ما شاهد سفر سلطان عمان به ایران و متقابلاً رئیس جمهور کشورمان به کشور عمان، سفر امیر کویت به ایران و ارتباطات خوب ایران با روسیه و قراردادی که اخیراً نهایی شد بودیم که مجموعه این ها یک پیام را به دنیا می دهد و آن این است که ایران در مسیر پیشرفت خودش، رویکردش رویکرد تعاملی است.


** نگاه ایران نگاه توسعه منطقه ای است

وی با تاکید بر این که سیاست های رشد ایران در مقابل کسی نیست تصریح کرد: قرار نیست نفع ما به هزینه کس دیگری منجر شود و ما به دنبال نفع متقابل هستیم به همین جهت نگاه، نگاه توسعه منطقه ای است. یعنی ما در عین حال این که به فکر اشتغال جوانان خود هستیم و باید باشیم در عین حال رویکرد رشدی را باید اتخاذ کنیم که برای همسایگان ما هم اشتغال و رشد ایجاد کند.

رئیس دفتر رئیس جمهور ادامه داد: با توجه به نقش آذربایجان در بازار جهانی انرژی در حوزه های نفت و گاز، چندین سال است که مازاد تراز تجاری را تجربه می کند. زمینه برای سرمایه گذاری های گسترده وجود دارد و جای خالی ایران در پروژه های عمرانی آذربایجان در سال های اخیر کاملاً مشهود بود.

نهاوندیان ادامه داد:  بر این اساس روابط خوب سیاسی زمینه ساز حضور شرکت های پیمان کار ایران است به این معنی که برای ما اشتغال و برای آذربایجان عمران و آبادی است.

وی با بیان این که در این سفر یکی از موضوعات مورد بحث توریسم سلامت بود تصریح کرد: در حال حاضر تعداد قابل توجه مسافرانی که از آذربایجان وارد کشور می شوند با اهداف زیارتی و درمانی است و یکی از بحث هایی که در همین سفر به آن اشاره شد پرواز مستقیم باکو به مشهد بود و هتل هایی که قرار است آن جا ساخته شود.

رئیس دفتر رئیس جمهور ادامه داد: بر این اساس در بحث دارو و تجهیزات پزشکی نیز که از موضوعاتی بود که در این سفر مورد تاکید دکتر روحانی و مورد استقبال طرف مقابل قرار گرفت، با توجه به پیشرفت های خوب ایران در رابطه با فناوری های مربوط به صنعت دارو الان بازارهایی برای تولید کنندگان ما باز شده و آذربایجان نیز قطعاً از این موضوع استقبال می کند لذا ما نه تنها در حوزه های سنتی صادرات کالا از ایران بلکه در بحث فناوری های نو هم  این باب باز می شود.

نهاوندیان در ادامه در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این که برنامه آینده دولت برای دیپلماسی فعال منطقه چیست اظهار داشت: گام نخست این است که طرفین اطمینان پیدا کنند که توسعه روابط به نفع دو طرف است.

وی اضافه کرد: در تجارت هم این موضوع به همان گونه است یعنی اگر شما بتوانید طرفتان را از توسعه روابط مطمئن کنید به این معنی که هر دو طرف از روابط نفع می برند این موضوع به پایداری روابط می انجامد.

رئیس دفتر رئیس جمهور یادآور شد: در حال حاضر فرق ایران در حوزه انرژی و در حوزه فناوری با کشورهای غربی در فروش ماشین آلات این است که ایران می تواند این اطمینان را ایجاد کند که اگر من یک کالا یا فناوری را می فروشم  آینده را گرو نمی گیرم.

نهاوندیان تصریح کرد: به طور مثال ماشین آلات ایرانی که با نیروگاه ها و یا در ایجاد سد و برخی کارخانجات آذربایجان به کار گرفته شده این تجربه خوب را از خود باقی گذاشته که ایران چیزی را گرو نمی گیرد و آنچه که از فناوری در  اختیار می دهد و قیمت آن نیز رقابتی است.
وی  با بیان این که این امر برای صنعت داخلی ما نیز خوب است گفت: مصرف کننده داخلی ما نیز زمانی از سطح رضایت مندی برخودار می شود که بداند تولید کننده در رقابت های بین المللی آزموده شده و کالایی که تولید شده توانسته در یک مصاف و رقابت بین المللی خودرا اثبات برساند.

رئیس دفتر رئیس جمهور افزود: بازار گشایی های صادراتی نه تنها به ضرر مصرف کننده داخلی نیست بلکه به نفع مصرف کننده داخلی است چرا که هم قیمت ها و کیفیت رقابتی می شود در این رویکرد ما باید سهولت تردد فعالان اقتصادی را فراهم کنیم، ابتکاری که ایران داشته، لغو روادید بوده که حتی در برخی از کشورها از جمله جمهوری آذربایجان بوده است.

** حمل و نقل از اولویت های کار دولت است

نهاوندیان تصریح کرد: آرام آرام آن ها به این نتیجه می رسند که آن ها هم عمل متقابل کنند، در رابطه با تردد بازرگانان، صنعت گرانان و کارآفرینان به خصوص تسهیلات قایل شوند، ویزا در مرز صادر کنند و آرام آرام به سمت تعرفه های ترجیحی برویم کاری که با ترکیه صورت گرفت و به طور کلی ما در مجموعه اکو روی اکوتا سالها کار کردیم در برخی زمینه ها همسایگان ما از ایران گله داشتند که کند عمل کرده اند ما سرعت کار را در رابطه افزودیم به دنبال برقراری سیستم های تعرفه ای هستیم که همسایگان احساس کنند در افزایش مبادلات دو طرف نفع می برند البته حمل و نقل از اولویت های کار دولت قرار گرفته است.

وی یادآور شد: بنده به یاد می آورم که در فرصت دیگری که در خدمت شما بودم در بحث گسترش صنعت ریلی در جنوب کشور که یکی از اولویت های دولت است صحبت کردیم ، همین حکم در مورد اتصال راه آهن به کشورهای شمالی مطرح است، در جمهوری آذربایجان بحث شد که ما آستارا را آستارا وصل کنیم یعنی آستارا ما به آستارای جمهوری آذربایجان و راه آهن ما بتواند از آن طریق تا گرجستان و اروپا برود، این یک افزایش پتانسیلی است برای حمل و نقل بین المللی البته خبر خوبی هم خواهیم داشت و آن افتتاح اتصال راه آهن ایران به ترکمنستان است که در واقع این راه ریلی را قزاقستان بالا می برد و ما وارد کننده برخی محصولات هستیم، همچنین از قزاقستان ما صادر کننده کالاهایی به کشورهای آسیای میانه هستیم که همیشه به دلیل مشکل محدودیت حمل و نقل، گاهی در اشکالات در سر راه کامیون ها و گاهی در کمبود واگن ها پیش می آمد.

رئیس دفتر رئیس جمهور اضافه کرد: هر چه بتوانیم گزینه های ارتباط با کشورهای آسیایی میانه را بیشتر کنیم موقعیت صادراتی ایران افزایش پیدا می کند، این حرکت اقتصادی تضمین کننده، احساس اطمینان سیاسی است که باید با هم داشته باشند و فایده آن محدود به منطقه نیست.

** محاصره اقتصادی ایران غیرممکن است

نهاوندیان تاکید کرد: این امر این نکته را تاکید می کند که اگر ما توانستیم در یک دیپلماسی فعال همسایگان را در نفع حاصل از پیشرفت اقتصادی ایران سهیم کنیم، دیگر هیچ کس به حرف هایی که دعوت کنندگان تحریم می زنند و ایجاد محدودیت برای اقتصاد ایران است، گوش نخواهند داد همچنان که در تجربه سال های اخیر این ثابت شد برای تحریم کنندگان که اقتصادی به بزرگی ایران قابل تحریم نیست، البته هزینه های تحریم هزینه های مبادله را بالا می برد و زحمت های زیادی را ایجاد می کند اما غیرممکن است که ایران را بتوان محاصره اقتصادی کرد.

وی ادامه داد: محاصره اقتصادی ایران غیرممکن است به دلیل این که همسایگانش از تجارت با ایران نفع می برند هر چه ما این نفع متقابل را افزایش دهیم احتمال اثرگذاری بدخواهی کشورهای آن طرف آب را کمتر می کنیم و توفیق ما در این دیپلماسی فعال با همسایگان از سویی و توفیقی که در ایجاد حاصل شد، این دو پیام بسیار مهم به مذاکرات هسته ای دار، پیام این بود که ایران عزم کرده است که با بهبود مدیریت مشکلات اقتصادی خود را حل کند، تورم بالای 40 درصد به پایین 20 درصد آمده رکود به پایان رسیده و نشانه های رونق در بخش های مختلف آشکار شده است.

** اقتصاد ایران منتظر رفع تحریم ها از سوی تحریم کنندگان نیست

رئیس دفتر رئیس جمهور اظهار داشت: این طور نیست که اقتصاد ایران منتظر رفع تحریم ها از سوی تحریم کنندگان باشد و در مدیریت روابط با همسایگان نیز طوری شده که حتی اگر تحریم کنندگان یک زمانی رویاهایی داشتند به فرض این که تصویب کنند، تحقق پیدا نخواهد کرد، این دو پیام حتماً باید طرف های مذاکره را به این نتیجه معقول برساند که اگر آن چه که آن ها بهانه می کردند، نگرانی هایی که از انحراف برنامه هسته ای ایران بود ایران با منطق استوار و شفافیت کامل نشان داده که به هیچ وجه به دنبال سلاح هسته ای نیست و آن چه که دنبالش بوده به آن رسیده که آن دستیابی به انرژی صلح آمیز هسته ای بوده  و خودش به حدی رسیده است که می تواند غنی سازی کند.

نهاوندیان افزود: در حال حاضر هم در توافق مقدماتی شاهد بودیم که آن ها ناچار شدند که این مطلب را بپذیرند و تن به ادامه غنی سازی در ایران دهند این در واقع توفیق منطق ایران است.

وی اضافه کرد: به هر حال در این روزهای پایانی ما امیدواریم این دو پیام از این دو حوزه کمک کند به این که در مذاکرات هسته ای ما به تضمین به حقوق ملت ایران برسیم، در عین حالی که درها را برای حضور جدی تر و پررنگ تر ایران در صحنه های بین المللی داشته باشیم.

رئیس دفتر رئیس جمهور در پاسخ به این سوال که در سفر رئیس جمهور به آذربایجان چند سند و در چه حوزه هایی به امضا رسید گفت: در بحث فناوری اطلاعات دو سند امضا شد، همچنین یک بیانیه ی سیاسی میان دو کشور توافق شد که جهت گیری همکاری سیاسی را نشان می دهد، یک سند دیگر در رابطه با انرژی های تجدید پذیر موافقت نامه ای بین شرکت توانیر ما با طرف آذربایجانی بسته شد، در بحث رودخانه های مرزی نیز وزیر خارجه کشورمان توافق نامه ای امضا کردند.

نهاوندیان ادامه داد: این یکی از بحث هایی بود که در گذشته گاهی مشکل زا بود و الان تفاهم بین دو کشور است که اصولاً در رابطه با مسائل مربوط به آب ، همکاری های بیش از گذشته انجام دهند و با توجه به رویکردی که دولت دارد هم در بحث محیط زیست به صورت اعم و در بحث آب به صورت اخص مورد توجه جدی دولت است.

وی  با تاکید بر این که در خیلی از شهرهای کشورمان مشکل آب داریم گفت: اگر به این مشکل کمبود آب توجه نکنیم برای نسل آینده مشکلاتی به وجود خواهد آمد، الحمدالله هم در بالا بردن بهره وری استفاده از آب ها گام های خوبی برداشته شده و هم در ارتباط با همسایگان مسائل مربوط به حق آبه ایران بین افغانستان ، عراق و سایر کشورهای همسایه بحث شده، جمهوری آذربایجان نیز از پتانسیل های خوبی برخودار است.

رئیس دفتر رئیس جمهور افزود: یک موافق نامه نیز در رابطه با مبادلات پستی صورت گرفت اما آن چیزی که اهمیت دارد، همکاری اتاق های بازرگانی است، دولت ها باید بستر و فضای سیاسی مناسب را فراهم کنند و آن کسی که همکاری اقتصادی را به صورت جدی تداوم و تحقق می بخشد بحث خصوصی است، ما در این سفر شاهد بودیم که به دنبال دو سفر قبلی یعنی ترکیه و قزاقستان که آقای رئیس جمهور اعطای جدی به هیات های بزرگ تجاری که با یک هواپیمای چارته از ایران به باکو رفته بودند و همچنین عده ای که خود را با طرق دیگر رسانده بودند وجود داشت، حدود 200 نفر از فعالان اقتصادی از ایران به آن جا رفته بودند لذا این فرصتی شد که دو رئیس جمهور این عزم سیاسی را به فعال اقتصادی برسانند.

نهاوندیان گفت: این که ما به تشکیل اتاق های بازرگانی و تشکیل آن ها اعتنا کنیم مهم است، از اتاق های 4 استان هیات هایی آمده بودند و در این سفر حضور داشتند و این مهم در آن ها یک اعتماد به نفسی ایجاد می کند که می توانند برنامه ریزی دراز مدت کنند و طرف تجاری و سرمایه گذاری پیدا کنند و روی پروژه های بلند مدت ومیان مدت سرمایه گذاری کنند، لذا اهمیت این موافقت نامه را کمتر از موافقت نامه ای که بین دستگاه های دولتی امضا شده، نمی دانم.

وی  در پاسخ به سوالی مبنی بر این که اهمیت دریای خزر با توجه به منابع غنی نفت و گاز و اشتراکات آن با ایران و جمهوری آذربایجان چیست تصریح کرد: پس از فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی سوسیالیستی که در دریای خزر تنها همسایه ما بود و ایران در جنوب بود و اتحادیه جماهیر شوروی در شمال حالا همسایگان شمالی ما به چند کشور تقسیم شده اند که بین خود این ها مسائلی بود و بین برخی از این ها با ایران نیز مسائلی مطرح بود که به هر حال حقوق همسایگان خزر چگونه تعریف می شود این سال ها به طول انجامیده حتی گاهی به تلخی هم منجر می شود، رویکرد ایران این است که در حوزه هایی که مشترک است مشترک کار کند یعنی ضروری نیست که ما منافع خودمان را در مقابل منافع طرف مقابل تعریف کنیم بلکه روی حوزه های مشترک می توانیم سرمایه گذاری مشترک داشته باشیم.

رئیس دفتر رئیس جمهور بر اساس درصد مورد توافق با هم کار و سرمایه گذاری کنیم چرا که این تضمین کننده امنیت نیز می شود همچنان که می گویند امنیت تضمین کننده توسعه است، توسعه هم تضمین کننده امنیت است.

نهاوندیان گفت: ما  با جمهوری آذربایجان به یک توافق خوبی در این رابطه رسیدیم، منتهی نکته مهم فقط استخراج نفت و گاز نیست بلکه مسائل زیست محیطی بسیار مهم است، دریای خزر دغدغه جدی زیست محیلی است در رابطه با آبزیان نیز همین طور.

وی تصریح کرد: به هر حال اگر در صنعت نفت توجیهات زیست محیطی نشود می تواند به یک صنعت آلوده کننده تبدیل شود  این که در این رابطه نیز همکاری می کنیم مورد تایید رئیس جمهور قرار گرفت و امیدواریم که در سال پیش رو بین همه کشورهایی که در این حوزه فعال هستند توجیهی بیش از گذشته نسبت به مسائل زیست محیطی ببینیم.

انتهای پیام/