به گزارش خبرنگار ادبیات باشگاه خبرنگاران حاضر در نشست علمی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی که امروز در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی برگزار شد، علی رواقی استاد دانشگاه تهران و عضو پیوسته‌ی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با اشاره به اینکه زبانمان در سه حوزه‌ی ایران، افغانستان و فرارودی (بین النهرین) تعریف شده گفت: فرهنگ فارسی فرارودی هم اکنون حروف چینی شده و همچون سایر پژوهش‌هایی که نباید چاپ بشوند، خاک می‌خورند.
 
وی ادامه داد: کتاب 500 صفحه‌ای فرهنگ فارسی فرارودی هم اکنون نیاز به ویراستاری دارد.
 
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود به تالیف کتاب فارسی افغانستان اشاره کرد و گفت: در خوانش نخست، 1000 کتاب و در خوانش دوم 800 کتاب برای تهیه‌ی فرهنگ فارسی افغانستان انتخاب شده است.
 
رواقی اظهار داشت: همان ناهمخوانی دیده شده در حوزه‌ی ایرانی زبان فارسی در زبان افغانستان نیز با تفاوت‌های بسیار گسترده‌ای دیده می‌شود.
 
وی تصریح کرد: داستان‌های نویسندگان افغانی از نظر نوع فکری و زبانی متفاوت هستند. این عضو پیوسته‌ی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی گفت: حومه‌ی زبانی متاثر از حومه‌ی فرهنگی است.
 
رواقی در بخش دیگری از سخنانش به ذکر نام برخی از نویسندگان افغانی چون حسین فخری، محمداکرم عثمان، تقی واحدی، مریم محبوب و حمیرا قادری پرداخته و افزود:‌ نام این نویسندگان در کتاب فارسی افغانستان آمده است.
 
وی اظهار داشت: گاهی می‌شود که من زبان فارسی تاجیکی را آسان تر از برخی حوزه‌های زبان فارسی ایران می‌شناسم و می‌فهمم. این استاد زبان ادامه داد: اگر یک فارسی زبان ایرانی به تاجیکستان سفر کند، به شرط آنکه از زبان گفتاری استفاده نکرده باشد، مشکلی با تاجیک‌ها نخواهد داشت.
 
رواقی تصریح کرد:‌ زبان فارسی یک زبان ناشناخته است، زیرا بسیاری از واژگان هم‌شکل میان زبان فارسی حوزه‌های ایران و افغانستان از نظر معنایی با یکدیگر متفاوت هستند.
 
وی افزود: مسئله‌ی مهم در زبان افغانستان این است که به نسبت کشور ما گونه‌ی فرهنگی ضعیف‌تری در آنجا بود.
 
این عضو پیوسته‌ی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی گفت: از دلایل ضعف گونه‌ی فرهنگی در افغانستان می‌توان به تسلط روسیه به کشورهایی چون افغانستان و تاجیکستان و اصرار این کشور بر سرکوب کردن زبان فارسی اشاره کرد.
 
رواقی ادامه داد: روس‌ها به دلیل تسلط زبان فارسی بر گویش‌های تقویت شده توسط این کشور در مبارزه با فراگیری این زبان موفق نبودند.
 
وی اظهار داشت: زبان کاربردی افغانستان از نظر پسوند‌ها، پیشوند‌ها و واژه‌های عربی گسترده منحصر به فرد است.
 
به گفته‌ی رواقی، طبعا در آینده‌ی نه چندان دور، کلمات عربی گسترده‌ی موجود در زبان فارسی افغانستان تحت تاثیر زبان فارسی ایران قرار گرفته و معادل سازی می‌شوند.
 
این استاد زبان کشورمان در بخش دیگری از صحبت‌های خود به کاربرد پسوند‌های "آنه"،"ناک"،"مند"،"گاه" و "وار" در زبان فارسی عربستان اشاره کرده و گفت: به کارگیری این پسوند‌ها در زبان فارسی افغان، به ایجاد کلمات نامأنوسی برای ما انجامیده است.
 
وی ادامه داد: زبان فارسی افغانستان علاوه بر تفاوت آوایی با زبان فارسی، از نظر واژه‌ نیز با زبان ما متفاوت است.
 
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: دگرگونی‌های آوایی در کلمات بسیار گسترده بوده و پسوند‌های فعلی هم قویاً با ما متفاوت است و در پیشوند‌ها وجود نمونه‌هایی چون احترام آمیز و برودت آمیز، زبان فارسی افغانستان را با زبان فارسی ایران متفاوت کرده است.
 
وی خاطرنشان کرد: آنچه در زبان فارسی افغانستان به آن کمتر پرداخته شده، ترکیبات کنایی موجود در این زبان است که تنها در کتاب "کوچه‌ی ما" دو هزار نمونه از این ترکیبات به وضوح دیده می‌شود.
 
انتهای پیام/