به گزارش
خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران، به نقل از دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی "عبدالحسین روح الامینی" اظهار داشت: یکی از راههای افزایش سهم علم و فناوری در اقتصاد ملی را با توجه به سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله العالی) شکلگیری اقتصاد دانش بنیان دانست و متأسفانه سال ها اقتصاد ما بر خامفروشی استوار بوده است و در واقع دارای اقتصاد تک پایه بودیم. امید است که توسعهی علم و فناوری گفتمان غالب محیط کشور باشد و پیوند آن با اقتصاد، زمینه را برای شکلگیری و رشد اقتصاد دانش بنیان فراهم کند.
عضو کمیسیون مشورتی شورای عالی انقلاب فرهنگ افزود: اقتصاد دانش بنیان، اقتصادی است که میتواند بر اساس ارائه خدمات فنی و خدمات تخصصی و محصولات با ارزش افزوده بالا جایگاه خوبی در اقتصاد کشور ایجاد کند. در حوزههایی مانند دارو (بیوتکنولوژی، ریز فناوری و نانو فناوری) یا آی سیتی ( ict ) و بسیاری از حوزههای مشابه میتوانیم هم تأمین کننده مایحتاج کشور باشیم و هم به صادرات محصولات دانش بنیان روآوریم.
وی در ادامه تشریح کرد: ما نه تنها باید نیاز کشور از محصولات و خدمات متنوع دانش بنیان مرتفع کنیم بلکه باید به سمت صادرات هم حرکت کنیم. باید high value ( ارزش بالا)، low volume (حجم کم) ایجاد شود. الان ما در حوزه زیست فناوری محصولاتی داریم که هر گرم آن هزاران دلار ارزش دارد در حالی که شما بعضی از محصولات معدنی یا خام را باید هزاران تن بفروشید تا چند صد دلار تصیبتان شود.
مسلط شدن گفتمان علم و فناوری با فرهنگ جهادی
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران، در خصوص اهمیت و تأثیر تشکیل کرسیهای آزاد اندیشی گفت: برای آنکه گفتمان علم و فناوری گفتمان مسلط شود نیاز داریم یک فرهنگ جهادی در حوزههای مرتبط با علم و فناوری در کشور شکل بگیرد و از نیازهای ضروری آن این است که یک فضای آزاد اندیشی و نظریهپردازی و آیندهنگری خوب در این حوزهها داشته باشیم.
در این خصوص عرصه ای آزاد و مهیا باید فراهم شود تا بتوانیم از تمامی ظرفیتها، اندیشهها و تفکرات به صورت تصاعدی استفاده کنیم.
دکتر روحالامینی در ادامه تأکید کرد: تبادل آرا یا به تعابیری تضارب آرا میتواند برای بالفعل شدن اندیشهها و نظریهها که اثرات ملموسی در حوزههای علم و فناوری دارند، ظرفیتسازی کند. شکلگیری فرهنگ و گفتمان مسلط علم و فناوری از پیشنیازها و ضروریات اولیهی بحث آزاداندیشی و نظریهپردازی است که متأسفانه در سالهای گذشته به آن توجه ویژهای و درخوری نشده است. شکوفایی و بالفعل شدن استعدادها و اندیشهها موجب تعالی همه جانبه و ارتقای جامعه به سمت جامعهی آرمانی و مدینه مطلوبی میشود که در قانون اساسی کشور نیز به ابعاد مختلف آن اشاره شده است.
تکریم عملی نیروهای کارآمد
رئیس کمیتهی علمی و تحقیقاتی و فناوری مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه در حوزههای علم و فناوری از ابتدای انقلاب جهشهای خیلی خوبی داشتهایم که اصلاً قابل مقایسه با قبل از انقلاب نیست گفت: رشد ما در علم و فناوری به لحاظ کمی و کیفی دهها برابر و گاهی صدها برابر بوده است. اما در جهت اینکه زنجیره ایده تا عمل و ایده تا محصول شکل بگیرد نقصهایی داریم. لازمه آن است که نه تنها به لحاظ فرهنگسازی و گفتمانسازی کار کنیم بلکه در ابعاد مدیریتی یک اقتصادی در اطراف آن شکل بگیرد. برای شکلگیری این اقتصاد الگوهای موفق در این زمینه باید شناسایی و ترویج شود یک کار تهیجی نیاز داریم که امید و نشاط را به جامعه علمی، کارآفرینان و نیروهای انسانی متخصص ما باز گرداند.
دکتر روحالامینی در خصوص حفظ و جذب نیروهای انسانی در حوزهی علم و فناروی افزود: اگر نیروی انسانی متخصص ما شناسایی ترویج و تکریم واقعی شوند میتوانیم نیروی انسانی گستردهای را تربیت و جذب خود کنیم. با الگودهی و امید آفرینی ضمن اینکه رویکرد نیروی انسانی به خارج از کشور را عوض میکنیم، از نیروی فکری آن میتوانیم استفاده ببریم.
وی ادامه داد: نکته دومی که در خصوص حفظ و جذب نیروی انسانی با اهمیت است صدرنشینی عملی و نه شعاری نیروهای شایسته و کارآمد در حوزههای علم و فناوری است. وقتی در اداره امور حوزهی علم و فناوری و حوزههای مرتبط، مدیریت و راهبری با نیروهای انسانی باشد که به لحاظ تئوری، تجربی و مهارتی جزء ممتازین این رشتهها هستند خود یک جلب توجه و سمتدهی است. شاید ما به نیروی متخصص حقوق مکفی ندهیم، شاید محیط مناسب و کاملی نتوانیم برایشان فراهم کنیم اما اگر از جهات اجتماعی و حرفهایی این شایسته سالاری و تکریم را عملاً حس کنند میتوانند بر ابعاد و مسائل دیگر فائق شوند.
خصوصی سازی واقعی نداشتهایم
رئیس اسبق انستیتو پاستور ایران اقتصاد دولتی را یکی از موانع شکوفایی نیروی انسانی متخصص دانست و افزود: متأسفانه اقتصادمان در حوزهی علم و پژوهش در حدود 70-80 درصد دولتی است. در بحث نیروی انسانی باید مروج سازوکار غیردولتی باشیم. ما بسیاری از نهادهای حاکمیتی و نهادهای عمومی را داریم که ظاهر و قوانین خصوصی بر آنها هست ولی سازوکارشان و بهرهدهی آنها شبیه همان نهادهای دولتی است.
دکتر روحالامینی در ادامه تأکید کرد: باید توجه کنیم چون تا مدتها اقتصاد و پژوهش ما غالبش دولتی بوده و هست دولت به ناگهان خودش را نمیتواند کنار بکشد. اتفاقاً دولت باید سهم خود را در توسعهی علم و فناوری حفظ کند و سهم بحش غیردولتی و کارافرینان جدید را چندین برابر سهم خودش توسعه دهد به گونهایی که 4 درصدی از تولید ناخالص که مقام معظم رهبری در بحث پژوهش و سهم آن از اقتصاد ملی پیشبینی کرده اند، تحقق یابد. دولت نباید سهمی که در توسعه علم و فناوری دارد به بهانهی واگذاری و غیردولتیسازی کم کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران، در ارتباط با حمایت از حقوق مالکیت فکری و معنوی در حوزه محصولات دانش بنیان گفت قانونهای موجود در این زمینه کفایت نمیکند و به لحاظ قانونی خلاء داریم. عملاً مراکز سرمایهگذاری، بانکی و اعتباری تفاوتی برای شرکتهای دانش بنیان قائل نیستند. باید در آییننامهها و رویهها تجدیدنظر شود. ما در زمینههای قوانین بانکی، گمرکی، مالیاتی، حمایت از صادرات، تعرفههای واردات، حمایت از مؤلفین، محققین، ثبت اختراع و ... در حمایت از محصولات دانش بنیان خلاءهای قانونی جدی داریم که نیاز به بازنگری دارد.
انتهای پیام/